Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 11.09.1938, Qupperneq 1

MÞYÐUBLAÐIÐ
SUNNUDAGS-
SUNNUDAGINN 11. SEPTEMBER 1938.
V. ÁRGANGUR. 37. TÖLUBLAÐ.
Fisfeiveiðar íslendinga á vðtnnnnni i Canada.
Eftir Gísla Guðmundsson.
'O'ÉR á eftir fer 2. grein Gísla Guðmundssonar um
fiskveiðar íslendinga á vötnunum í Canada. í fyrri
grein sinni lýsti hann vötnunum, bygðunum kringum
þau, helztu fisktegundum og veiði á auðu vatni að sumr-
inu. í þessari grein lýsir hann veiðunum upp um ís, í
frosthörkum að vetri til, og er þetta hin fróðlegasta og
skemtilegasta frásögn. Vegna ferðalaga og annara anna
hefir Gísli Guðmundsson ekki getað skrifað þessa grein
sína fyr en nú.
7
Fiskimenn með
EGAR kiemur að pví -að lýsa
vtetrarviertíðinnii á vötaiun-
mra vestra, kienmr svo niarigt upp
i hu.ga mínum, að éig vieit ekki
hvar ég á iað byrja. Það eru svo
ma'rgir atburðir, siern mig langar
að mirmast á, ýmsi'r sitiaðhiættir,
sem ieriu þess rorðir, áð peiimi
sé lýst ioig aðferöir siem mörigium
myndi þykja giaman að kyraáast.
Eki 'rúms'ins veigna verð ég iað
sleppa mörgu, iog er pað erf-
iðasita verkið iað vinna úr, pað
sem miest er um vieirt.
Fiskivieiðar á ís eru pví sem
næst ópiektar hér á Jandi. Hafa
pær að heita má ekkert verið
stunidaðar, nieimia eitthvað smá-
vegisl við Mývatn. Hefi ég átt
tal við mieran 'par iog eftir pieiim
Upplýsiragum sem- ég fékk pá er
mes-t alt serra veiði'st par aðieíres
til heima'notkuniar og í mjög
sjmáum' stíl.
Manitiobiafylki hefir pann heið-
ur að hafa mieira fislkiimiag'n, fisk-
að á ís, en nokik'ur annax staður1
í héimi. Þó vil ég unldaraslktíja
Síberíu pvi par eru enjgair sikýrsl-
íur að hiafa en mlikið er fiislkað
par io g ekki gott aði siagja hvioxt
pað er meira eða minina.
Bn pað biezta við pað er aði
pað eru Islenidinígiar sem eigia
heiðurinn af pví að kiomia piess-
Um atvinnuvegi af stað og hlafa
dirifið hanin áfrum. Þeir voru pað
se.m fyrstir byrjuðu að veiða í
vötnunum isvo nokkru næmi oig
paö eru peir sem eriu í meira
áliti við pennan starfa, en mokk-
ur anmar pjóðflokkiur,, viegnia dugn
aðar og framtaksisiami. Hiafia peir
á pví siviði halidið uppi hróðri
islands betur en mokkunsisrtáðaT
aniniarslstaðiar pó ekki heri eins
mikið á pví og sumu öðru, pví
fiisíkiuienn ieru litlir suradurgiérðar-
mienn og hlaupa ekki í blöðin
með hvað litið sram ér.
Atvininiuvegur pessi er meira
að siegja afar lítið pektur í sjálfú
Manitobafylki og tiltöMi||a f:á>
ir sem vita livað hanin er mik-
iibvarðandi fyrilr pað. Fiskúveið-
arnar eru stunidaðar um hávietár-
imn, en pað er slá tfaii árs piegar
atviranjuleysi er mest iog deyfð
yfir öllu. Byiggiinigar og útivinna
öll ier piá engin, nema skógar-
höigg og oft fleiri púsuradir
mansnia sem ganiga atvin'niúlausir.
Það er pví mieira en litll hjálp
að hiafa piennan atvinnuveg sem
veitiir 2—3000 marans atvimnu í
3—4 mániúði.
En hvernig væri páð nú að
taka ykkur mieð mér út í fiski-
kofann minn á Manitobiavatni?
Hann er á skógivaxinni eyju og
sikjól par ágætt í hörkuinum og
sitormunum som koniu í vetur.
Araniars eru fiski'kofarnir á víð
og dreif í kriinig um vatnið og í
öliam eyjiuim, pieiir sem eiga heima
nálæigt vatninu sækja heimanáð
hundalest við fiskimannakofa.
frá sér sér enida eru margir isiem
hafa litia útgerð' og stunida hftna
jafnframt isikiepnuhirðingiu. Svo
iseinnia í vetur pégar ísinn er orð-
inn pybkur pá faria aö korna
húsi út um alt viatn. Er pá leiins
oft áð fisfeurinn færk sig pegar
kuldamir koma og fer út á dýp-
ið. Ekki er laust við að pað sé
nokkúð kuldalegt parna úti á
m'iðju vatni um hávetiur pegar
friostin og byljirnir eru sem rnest-
ir. En sleppum pví í bili.
Ég er búin að viera hér úti töiu-
verðan thna, var fluttuir út á
bát roeð alla mína búsilóð og
kendi par miarga grasa. Ég hiefi
vinnumann með mér og höfumi
við vieriið önnum kafnir allan tím-
a.nn, áð setja ált í staind oig búa
okkur undir vertíðina. Fyrsita
verkið okkar var að laga til
kiofann okkar pví hann var í
hálf slæmu ásigkiomulagi eftir
sumarið.
Hainin er nú svona eins pg pieir
gerast flestir, úr við, klæddur aö
utan,, en ekki að inraan. Utaná
borðunum er svo hvítur pappi og
tjörupappi utan yfir honum.
í rigningum og rokujrn á vorin
og haustin vill piappinn veðrast
og rifna af og parf pví oftast
nær að pappaiklæða á hverju
hausti. Er pað ekfaert gæðavierk
pégar faalt er og hvast á hiaustin
og oft dofnir fingur við að hiahd-
leika skramhans pappastaUmin.
Sumstaðiar hefir alt rjfnað af, ann
arsstáðar er karaske ma'rgra ára
siaimanisafn af pa-ppa og er p’að
alt látiö eiga sjg pví pað heldur
piess hietur hlýjunni. Kofinn ofakar
er mörgum Öðnum fiemtri með
pað að á horaum er spónpak.
Þykir pað ólíkt hetra en tjöriu-
pappinn pví spónninn eradist af-
ar leiigi og lekur ékfci. Möiigum
fisfcimönnum pótti petta óparfi
áð ve a að spandiera dýru spón-
paki á kofaræfil, sem maður væri
væri rigninigin pá. En nú eru
fliestir búnir að sjá að pað marg-
biorigar sig, erada fer pað óðum.
vaxamidi.
Og ekki má gleyma að ganga
vel frá gluggum og hurð slvo
ekki: trekki og stnjói iran á okkur.
Það parf ekki störa smugu fyriir
sinjóinn til að smeygja sér inn um
Ég glieymi pví gtejjnt pegar ég
varð vieðurteptur i ,kofia hjá faunn-
ingja mínuni og varð að hahla
par til um nóttinia. Þaö var alveg
vitlaust vieður, blind-öskubylur á
morðan og hrunaigaddur s'vo tæp-
Iiega var hægt að halda toofa-
sfcrattanium heituim. Við sáum
pann kos.t vænstian, áð slkríðft.
undir rúmfötin og fara að síofa.
Unidir miorguninn vakmiaði ég við
pað að mér farest beldur pungt
á fótunum á mér. Við nánari at-
hugun reyndist pað vera stór-
eflis snióskafl sem náðd hér um
bil yfir hálft rúmið.