Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 11.09.1938, Side 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Þegar viö vorum búuir að
gajtigja fr-á liiofanum ts©m biezt við
gátum þiurftium við að iaga hest-
búsið því hest niota ég á vaifcnið
strax iög ísinn er orðáin nógu
trausiur.
FRAM á siðjustiu ár vom buncl-
ar langmest ruotiaðir á vatn-
inu, ien þáð hiefir farið máikið miirik-
anidi, því þó þeiir (séu oft þægi-
legir Ojg fljótir í förum þá hafa
þeir marga1 slaeima galla. Úr því
ég fór að mininas't á hiuindaína á
ttnnað borð þá er best áð* é|g moti
tækifæriö og sjegi dáiítíð mieiira
frá þeim. Þieir eru yfirleitt af
öllum hugsiaMlegumi stærðum og
lituim, siumiir mieð upprétt, aðrir
m|eð lafiandi eýrui, isitluttia, lamgiai,
lafiánidi eðia hningaða rófu en eitt
er samieiginliegt með þeim fles'ttuim'
að þeir verðia að vera heldulr
lioUtnúr því annars þoia þeir illa
kukiann. Þeilr enu leiinniig af miang-
vjlsíieguni kynjum'; sumir hafia mik-
íð Uppáhald á svoniefndum úlfia-
hluinidum (Huski'es) en þeir eru
afar viðsjárvierðnir, því ef þ.eiir
liosina leggjast þeit' á kiindur og
jafnvel íiáutgripi.
Þegar hluudum er beitt fyrir
sleða, þá erit þeiir hiafiðir hver
á eftir öðrum og þykja 5—7
mátuleg Iiesit. Fnemstiur er for-
UstUhu'nlduriinn, og hlýðtiir hanu
öliUm skipunium, sem bomum eru
gefnar. Er það mikið verk, að
kenina þeim dg venja þá, og ekki
msma eiinstiakia hundar, sem geta
lært það. Enda em góðir fon-
Usfiuh'undar í háu verðii.
Eklki er hægt að rueifia því, að
það er bæði giamian og þægilegt
að eiga góðia huudaliest, eiukian-
lega þiegar lanigt er að' fara iað'
uetium. Ei'nnig eru þeir ódýrir á
fóörum á veturirua, því þá er þeiim'
giefilnin verðiaus úrgiainigsfiisikuir.
Err svo eru þeir imestn galLaigripir
á marga lunid log aiveig óinýtiir til
Idráttar, þegiar mikið ©r af láu'sa-
mjöll og slæm færð.
Vierst ©r samt að eigia við þá
a sumrin, því þá þarf að fiska
handa þeim og sjóða ofan í þá.
Einnig þarf alfiaf áð bindia þá og
hafa stöðujgar gætur á áð þeir
1'os.ni eklki ög geri stör.an Uislai í
skepnium.
Hesitar eru því lanlgmest mot-
aðir, nú orðið, ýmist einln leða
tvair í æki. Er miesta furða, hvað
þeir þoia vel að stanida á ísrnium
í kuldanum, ef þeir hafa nóg hey
pg góð ábraiða er á þeim,.
EGAR við vorum búnir að
idytta iað húsinu sem bezt
við igátum, byrjuiðum' vtið á aðail-
verkinu, að greiðia mietin og láta
þau niður í kiassa. Ég hefi um
ÍI20 af þehn, og veiiðum við 3
viSð að ieggja þaú Ög vitja um
meðan mesfiur er fiskurinu. Ef'tir
það hefi ég bara einin með mér,
og mieira áð segja, ef illa fisfoast
seinini partinn, sem ég vorua iað
verði nú ekkal, þá læt éig h,anm
farai, di'ieg upp lélegustu nietin og
dunda við það eiun.
Það er töiuvert verk, að
gera niður mietih; é.g tiala niú ekki
um, ef þau hafa flækst í nniéðför-
uinUm. Þau eru miismuniandi djúp,
suim úir liör, ö'ninur úr bómull, lem
fliest eru: þau jafmlöing, 40 faðmar
af rið-a. Við það bætist svo háls-
iinin á báðum endum;, svo full
lenigd er ium 45 faðroar. Á M'ami-
tobavatni ©ru 'netin 8—18 möskva
djúp, en sjaldán meira, því vatn-
ið ier yfirfeitt grumt, hveilgi dýpira
en 23 fiet. Á Wiininipegvatnii anu
þau mikið dýpri, venjulieg dýpt
um 24 möskvar.
Þarmia sitjum við si;nn við
hvormi enda á kassanum og greið-
um nietim, tökum' úr þeim „fiugg-
uir“ eftir fiska og gerium við tieS'na
og fiellinigu, ef eitthvað er áð. En
ekki; 'bætum við ri'ðarun, þó bann
sé rifinm, því þaö borgar sig ekki.
Annar hefir flárniar og hinm blýim
og iáta það sitt í hvo'rm' enlda, en
riðinm foemlirr í miiðjuma á kass-
anium. Á 40 faðima netum eru
33 filár iog blý. Flármar er]u sí.val-
ar og |um 5 þumil. á lengd og
l3/d í þvermál, oftoist úr svo-
nefndum siedriísviöii. Er hann
léttur iog verst vel vaifinii. Blýin
erit ilífiil, fara 3 í piundið (enskt).
Stuindium eriu ruofiaðar stieyptar
Sökkur í staiðmn fyrir blý, og er|u
þær hieldur mimni en flámaJr. Ekki
þýkjia þær ei,ms góðar og blý,
viljia flækjast í riöanum iog rifa
hiainm.
Og tali'ð ber&t um heima og
geima, en mest þó að hinni kom-
andi vertíð og útliitinu, hvar væri
bezt að leggja og hvemig fiskur-
inn hafi hagað sér á undanförn-
Uim vertiðum.
„Þú mánst hvað hamm gekk
upp á saridbotninm hérna fýrir
horðan í fyrra; þar var biann
gráöugt, en ekfoert úti á leðjim-
bofini. En svo i krókmum suðiur-
frá var harnn allur á dýpi. Nú,
árið þar á&úr var mokfisifour í
sundinu að vestan, en dauði alls
staðar annars sfiaðar. Ef háinn
genigúr í :rok og byl og Iieggúir
uppúr þvi, þá vérðiur vatnið svo
skítugt, að það verður ekfoi
branda nieins staðar og nietin fuli
af ;skít og óþviérra. Svo ef þessú
veðri heldúr áfram til llengdair og
ekki Ikólnar, þá vierðúr lallur birt-
ingiurinin 'búiiinm áð hrygna og ekk-
ert af honúm.“
Sviona erm ráðagerðirnúr og
isikrafið, lált I óvislsú iog ©kklert víst
nema það, að strax og foominm
er manmhelidúr ísi, já, jlafinvel fyr,
þá verðúr farið að lieiggía, leggja
Upp á líf iog blóðL
Kofinn okkar ©r nú orðinm vist-
iiegur og ruotaljegur, hvítur innam-
hússpappi á öllúm vieggjúm iog
liofti- Á h(>rnin.ú á leidavéldmmi siitr
iur kaffiikannan allam dúgimm, og
er hennar oft vitjað.
Þegair viið byrjum aö „hinýta
á“ mýjú nietin, gengur ait dálítiði
seimna. Ekki fielidi ég þau sjálf'ur,
heldiur fékili fljóthenitar stúlkúr.tii
að geria það fyri/r m;Lg, enida gera.
flestir það. Tvær samhentar
stúlkúr igeta „felt“ eirnis mikið og
12 miet á tíag, en til pess þiairf að
hafa hmðanrn á-
Og uú erum við búnir að
gamga frá mtetunúm og þau alveg
tiilbúin að drífia þau, í vailinið'.
Viið höfum samt móg að giera lenn
þá, lemi það er efoki laust við-, að
það sé kiomiin í okkur ie;imhvier ó-
kyrð eða glímuskjálfti, þvi n,ú
er að' kólnta í yeðiri og líkúr til
i áð vatniö legigi áður en iamgt
líðúr. Ekki er þaö sámt áreiðan-
legt, því áraskifti eriu mikil roeð
hvienœr Leggur. Komið hefir fyr-
ir ,að vatnið hefir veráð allagt
fy;rir októberliok, en sfúnidúm
hefir það dregist fmn til 20. móv.
og jafnvel iseiíninla. Hvo'rujgt er
gott, 'því ef smiemma gangur í
fhost, þá er ofit hætt við fnosti-
leysum og nokumi seimma og að
ísLmjn fari i ,m|oia-
Svoleiðis fór það fyrir 2 árum
siðam- þ:á viar kiO-miinin m-ainmheld-
ur ís fyrir lokt-óberiok, em um
miö'jam nóvemibier geirlk hamm í
þýðú iog iblíðviðri og raúk svo
úpp á morðarn, för mieð alt til
fjandúns, ísimm, nietin >og fiskinmi,
geröi ómetaniliegt tjóm og miest-a
m'ilidi, áð ekki vanö- sitórt roainm-
tjóm af.
En lífið er þaö hetna- þegar
sieimt Iieggur. Þá er birtiinguri'nni
búiinm aÖ hrygna og hættur að
gaingá qg veiöist ekki. Er þaið'
mikiði tap, þvi hianm er úro Vs af
vetxauaflianiuim í Kœmiiiliegú ári'. Ég
talia miú ékfei um, hviennig það'
fier í taúgia'rmiar á manmii.
T 7TÐ skúlium ruú hætta þessú
* masd og fiana nilðúr áö- viatni
Oig n|á okkúr í stjórasteimia og
biinda á þá sinæri,. Meðíam þú
ttiinidúr á þá, þ.á ætla ég lað brýnia
mieitilinm, siem' við höggvúm vak-
irniar rnieð. Hanin er alfra miesta
þing, úm 5 fet á lenigd og 18
púnid að þyngd, sklaftiið eir úr
sívölú járni úm, l3/4 þuiml. i jþvier-
mál, en bláðið úm fiet á lengd og
4—5 þúim-1. á bneidd í eggina.
Þetta ier ágætis venkfæri og iafi-
foastámikiö, efi vel bítúr, en matrm-
dráp að höggvia meið honúro, ef
hanrn bítur illia.
Svó þúrfúm viö að ganga fná
öillúim undirdráíta.r- og uppi-
stöðusruærium og ariangt fileina, og
efi við höfum tima til, þá förum
vitt út í skóg og máum okkur í
öálítið' mieiiria í ofminjn; það spar-
alr okkur láð fá viö- úr iaardi.
Aminiars verðia mú víst fáeiúir byl-
dagiar, eims og leníd'nanæir, svo
ekkdi er fært að wera á vatmi, og
þá getúm við- farilð í eMi'vSðámn.
Em qg er flarimm aö- haMa, að
það vieröii hægt iað „fara á ís“ á
morgun, því það er töluver't friost
múná og öll sumid lögð, svio ief
hamn herðir friosfiö með nóttumni,
þá vierður allagt á miorgum og
slárkfær ís. Ég held því að' það
sé bezt fyrir okkur að neglia sam-
am liagningarborðiö eða „póiinn"
eims og það er oftlast k.allaö.
Hva-ð; þú hefir alduei gert þáð.
Þá er bezt að ég sýni þér hvern-
ig farið- er að því.
V;iö tökum ttorðim hénna, þaiu
ei'u V2 þumlumgur á þykt og 4
á br-eidd, og ein 20 fiet á iengd
hvert. Svo mieglum við þaU1 hvert
við lendanm á öðmi, þamgað til
viö höfum 15 faðma laingt borð.
Við' venðum bara að passia að
hafia það þráöbieimt og lernga
hlykki ;á því. Svo ef við getium
Lagt á raorgun, þá séröu hveimig
þáð er miotað.
Ég held aö það sé ttezt að
láta þetta gott heita x dag og
fana smemtnai í rúmið, því þaö
veiÖúr lekki tiJ setiunmar hoðið
næstú dagama, meöan við' leirúm
aö fcoma metumúm í vattmiö. Þá
v©nðúm viö' aið vinna upp á líf
og blóÖ' myriknanmá á xnillj, jafin-
vel súnmúdaga lífca. Þaö verðiur
maigt úm' mamminú hértnla í ferimg
um okfou-r, og lef við' höfum- lOlkkur
cfoki alla við, þá venða þei'r á
úntíam okklur og við mi'sisum af
öllúm bieztú lögnumúm. Þeir em
emgar ÍiöiLeiskjur, mágranmar ofok-
air, hvier öörúm diugliegri, og ég
vieit, að' þieiir iða í sklimmiinu aí
áhuga áð Ifoomast út á ís. Þeir
hafa mú brallað hitt og lamúaið til
að' komast hver á undaai ö-Ör-
Uim, en ált í imiesta bnóðiermi samt.
Heynðir þú lejkfci úm þá má-
gran-nama, hánin Jóm og haran Sig-
úrð? Það var altaf stöðúgur met-
!ngur í þiedm ,að' koimast fyrst á
íis'imn-, og veitti ýmsum' hejtu-r. Eitt
Haúsit húgsaðii J-óm sér, að hann
skyldi mú snúa duigliegá á má-
granna simm. Hamrn fer á fætur
fyrfr allar alddr, býr sig af stað.
og sietúr húndian-a fyriir. En af
því að' leiö hansi lá úm hlaðið hjá
SÍgurÖi, þá bindúr hamm fyrir
kjaft'imn á þeim, svo þiejir gelti
ekki. Homim gengúr alt vel, og
ekkieirt ljós sóst hjá Siguröi. Er
hann miú lieidúr iem ekfoi hróöúgúr
°í& hyiggfst aö striða mágramma
símium diuglega ýiö mæsta . tæfoi-
færi. Eni þejgar hann kieimiur mieiÖ-
(Frh. á 6. síðu.)