Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 11.09.1938, Qupperneq 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Pétur Finnbogason frá Hítárdal:
Dóttir dalsins.
----♦---
"J\yr ORGUN í (ájgustt. Löng bí'la-
iröð' rienniur lofaji hálSiitnn iog
sitefiniir pviert yfiir dalinai. Pimm-
tmdan liggíur viejgu-riinin eáns og
dökkt strik á grænium flietiu All-t
lunldirjiefnidi d-alsáins er slétt svio
laimgt sem ,séð vefðiur til fj-alla
iO|g hafs. Himinblá áin feaist lygn,
og tær gegmum griundirmar; gjáílf-
U;r vatnsins við bakkanta er liágt
en seiðpnungilð eilras og fjairrænt
fuglakvak ó kyrriu haiustkvölidi.
Himiniinn ©r sæblár og fagtur,
]ilver|gi s,ký. Logn. Sólin ijómar.
Tíbráin lyftiir grænium eyjiuim' úr
sólspiegliuðlu' hafirnu. Sömigur flugi-
ánata er ljóðræn aðdiáiun rísandi
díags fylt hamiing'ju suimarsinls. Á-
fram hialda bílannir; hsalrðiur og
brúlnn imaliarvegiurinin hanmuir ejns
og neim unidi-r hjó-l þieáinria.
í miðjum dainum sitiaðmæmist
fyrsti bílliinin sn-ö|ggliega og nær
pví samstondis isitiajnida allir bí'l-
arnir kyrrir á viegiininm eins og
ströinidtuð skip. Eiit'thváð hiefir bil-
að — þ|að tek|ur ekki n|emia nokkra
stond að ikomta pesisu í lág — ,s|eg
ir einn bílstjóitinin. Þeir, sem ekfcii
er-u liðtækir í piétitia verfc, sölk'um
vainkunniáttiu e8|a engiain áhiugia
haía á pví hvennig það er fra-m-
kv-æmt, n-ota tímianin til pesis að
viirða fyrir siér dialinn-.
Hainn ier fö|gur sveit. Al't í (kring
eriu h-ópiar iaf fó-líki við hieyvinnu.
Glaðværir hlátrar þess og söng-
v-ar blándast siantain v,ið klið hiey-
viinnuvélaninia, sem fyllia loftið lun-
uðsó-mi hins istiarfsiama lífs. Sæti,
fiekkir, lanir iog íbólstriar er|u um
alliar gflundir log bialklka, sivo liangt
sem augað eygiir. Ljós, nýslegin
jörðiin anidurvarpiar skini sóliarfnn-
ar svio umhverfiiö' vefðiur enn
bjartiara. Ljósblái'r fleykirnir stíga
Upp frá rieisiuliejgium ibæjuiniuto í 1110
tignarfuliri ró-, leysast upp og
h'verfa. AUsstaöaf eru mienin og
hest-ar á fqrð. Heyinu er ekið á
si!©S|um, ftobt á Vöignium' og á hest-
um. Lestimar m-jiak-aist eftir eng-
intU' leins oig risaviaxniir grænijr
maðkar.
Það er hieyfoindiingjur í diag. —
Skamt frá veginiuim', meðfriaro hion-
Um til beggja hiandia, er há miarg-
þætt giadidiavírsgirðtúng. Hún varn
ar öllum ó'viðkomiaindi aiðgiang a-ð
hinum gróðurrííku filæðiiíengjuro
dalsbændanna. Á landræmiuhni
milli girðinga'rinniar iog veg-
skurðaflins ier|u ismiáfliðkfcir eiws og
bö-m hafi leikið par héyskap eft-
ir fuilorðna fólkinu á stóiru en-gj-
Unu-m. Smiáþýfjð- er alt i topp-
um eínsi og illa klipptir kinid-a,r-
haius-a-r. Sumstiáðar eru noklkur
föng s-am-ain; það eriu sætli. Ann-
ars- stiaðia-r er nýsliegin 1 j-á. Þair
stendur gömjuil kona. Húin hefir
vierfð að flaka, en s-tendiur uú við
hrffiun-a sina og horfir spuflniar-
aiu-gium á bílaröðina, sem lnefir
stiáðn-æmst á veginum við hliðitoa
á henn-i. Hún ieir bogin af elli,
með ,stórró®óitt-ain skýlukiút á
h-öfð-iinu; andliit hienimar er rjótt,
fliist rúnum reynslurfkrar baráttu.
Á hierðlunU'm hiefifl hiún miosa-li'tiáðia
þríhyrinui. Döikka, sljtma pilsið sitt
hiefiir hújn stytt; neðian við þiaið sjást
fætomir íklæddir móiflaiuðium ull-
aflsiokkum. Hún hiefir útviaðnia
skinnskö á f-ótoniuim log flaiuðiamýr-
in biullar upp úr þieim viö hvierjia
hfleyfinjgu og þó stendur hún á
þíurrum jaðrinumi, en hún hefir
oflðiö að va-ða vegsikurðidn um
miorjguninm- þ©g;ar hún fór ti,l vimn-
unnar því engiinn máttd verla að
því -að befla haraa yfir, en stokkið
gat hún ekki, til þess viar hún
of hrjum.
— Góðan diaginn, segja menn-
imir oig kinfca kolli til hennlar
vingjarnieoir á svip. f svonla veðri
bru allir í góðu sika-pii. — Komið
þið sælir, svaraði hún.
—Og hvert emð þið að hialid a?
— Noflður, segja þeiir.
— Lof m-ér að flakia fyrir þig.
U-nigur maðiur s'tekkur yfifl sikulrð-
iinn og tekur við hrffuinui hjá
gönilu (kionlunnii.
— Ég hefi ekki teikiiÖ á hríf-u
í tvö -áfl, sieglir haun til skýrimgar
á þiesisiu bioðli isíniu. — En einiu
sinini þótti ég Jiðitækur vSIÖ sm-á-
1-jáarhiorn! — bætir hiann viö með
bflosli, sem segir betur en noklkiur
orö hvieflsu sæll hann er að fá
CÍðu siinirai aftur hrjftu í höirad.
G-am'lia foomian gengur ú-r Ijálnni
og tyllifl siér hævierskiega á litfa
'þúfiui -á jaðiarbrúniinn’i, gegnit hmni
setjast feröamennirnir hiinutaiegin
iái sikufðb-akikann. Húra ýti'-r ský.lu-
klútnUm aftur á hnákkianin'; s'ilfr-
að|ar hæriuriraar glitria í só-liúni.
• — Jæja, svo þlð ætlið norður,
sqgir hiún svo. —• Kiomið' þið' viö
í Ósunum? — Jú, þieir ætluðu að
jbiorðu þar. V-oru búnifl aö pamtu.
mat.
— ÞiekfciÖ þið ekki hamn Jensi-
en úrsmiö? — Jú, einhver þekti
bann. Þiað vár eíns úg birti yfir
andiiti gömlu konumiar. Hin viar-
fæmi,sl-ega hægð henniar í við-
ræðUnUim h'varf og hún tialiáði við-
stöðuiaust iaf einlægni við þessa
ókunnU' menn a'lveg eins og hún
hefðii þiekt þá lenigi.
— Já, þieir mátto nú til méð áð
g©ra herarai þamr greiða a-ð fiinraa
Jensi úflsmlið í Ósum og skila til
hains frá henmi Gud-du gömdu í
Grófinni ,að hún vildi nú endiJegia
fiá prjóna'vélinla sina stnax afitur.
Hún var nú búiran láð liggjia hjá
hionum síðan í Ivietur, io|g prjóna-
vélarlaus giat liún efcfci verfð. N-ei,
þáð vafl óhugsiandli. Nú og ef
hann væfli nú idkki búinn áÖ gefla
viö hauia, þá yrði hianin að siandia
hama siamt; þvi kanstoe h,ann Jónsi
simiður gæti eitthvaö' pípó-liað við
hiania. En prjóniavélina yrði hún
að' fá h'váð siem inutaði. Því
miáttju þeir ómöguliega -gleymia.
— Nei, þeir ætluð-u -a-ð miuna
þiáð.
Tvejr sólbriendir, u-rag'iir menn
s-purðu hvioflt þ-eir _ mættu ekki
breiða úr föngunum. Jú, þaíð v;a-r
guðvelkomið. Þ-eir þutiu, af sitiað.
H'iníir sáto kyrriir.
— H-v-að ætlaði -hún alð jgenai við
prjón-avél um hásum-arið?
— Já-, vafl ekfci von þeir s-pyrðu!
En þáð v-ar nú foama éinu slinni
sivoin-a lað hún var b-úi:n áð ei,ga
þessa prjónjaivél í fijölldia rnölrjg ár,
og foún h-afiði -al-dflei biliað- fyr
en í vietUfl, iog nú vonu hvorki
meifl-a iné min-nia en átján vi'kur
sjnan ntm seatU hiairaa I viðgerð og
altaf fo-afðd Jérasien sagst ætla áð
byrja á verkinu í hviert skifti,
sem uto' prjónavéli-nia v-ar sp'urt.
N©i, þ-etta gat 'dkki gengið avona
lengur. Hva-ð- -átti -hún að gena
þeg-ar rfgniragiard-ag'afl komru? Efcki
gat foúin -sietii-ð auðuin höindum!
O-já taugarnar voriu n:ú fatnnar
svo hún þoldi ekki fraan-ar -að
prjóna í höntíUnUm.
— Lifði hún á prjómasfcap?
— Já, ojá sivo átti það lað h-eita
Það viar nú það éinai, siem h-ún
gat igert nú orð|ið.
— Hvar átti hún heima?
— Hún áttli heima í Grófinni,
kofinu þarna norð'iir í hliö'iimi.
— Var hún ekkjia éðia-
— Já, maðurfnin var dádnn fyr-
ir möflgum áriurn.
— En börnin?
— Já, börnlin, þaiu vonu nú -al-
dflei nenra þrjú, tvetr dmengir,
sem báðlir dru'kfcniu'ðiu uni tvítlugs-
aldur, og ein dóttir, h:ún Veiga,
gSft í Grindavíkinni fyflir suinnan
með fult hús- af krökfcum.
— Er þiettia ek'ki friek-afl lítil
j'örð?
— Lítil! Biddu fyrir þér miaö-
ur mi-nn, meira en það. Niei, Grófi-
in var engín jörð og hiefiir aldrei
vierið þaið. Túniið er þessi blett-
í kringum kofanm. Og engj-a’rnar,
— ja, þær voru nú þetta, siem
þeir sáu. Hún var alt s'umiaríö
að heyj-a fyrfr einium hesfi og
sex kindum, aöflar stoepnufl áttá
hlún ekki. — Mjólfc iékfc h-ún fyrfr ■
prjónaisikiap .
— Var ekki erfitt aö bjiargasil
af með þetla?.
— Nei og sei, sei, 'nei, ef prjón-a-
véii-n var í liagi, þá vafl líka ali
ainmað i liagi.
— Var lekfci einnnianialiegt þairnia'
á vetoflraar?
— Einmanial-egt! Niei1, öðr-u nær.
Daluflinn var þcttbygöur og það
áttu ýmsiir erfndi í Gi'ófina þó
ekkii værf; . n-em hallarbygging
þar. Þieir komu til aö spiln.
— Spila?
— Já, hieima hjá heniná Gu-d-du
gömlu máttu allir spila svoleragi
sern þieir vildu. Þeir fengu kaffi
og allir b-o’flgúðu þ-eir fyrfr sájg.
Já, þetta vocu sfoemtiileg fcvöld;
hún sat við' prjónavélina sina,
kannian stóð á hieátri eldavélilnni
og foaffiilminu lagði Utoijalla biað-
stofuna; gliáðværiar niddir kátra
spilamarana breyttu þögninni í
hlæjandi líf.
S vona höfðu árfn. liðjð. Sum-
afli.ð mieð öllu sólskinimv lnefent-
aði sína alvöru og útivinrau. Svo
kiom vetoflinra, þá prjó-naði húni
og sfiuti gestom.
•— H-afði húra nóg eldsmeyti?
— N-óg, ja hvort e'kfci. Hjálp-
s-amir menri tóku upp fyrir bairiiá
sivörð, svo þurk-aði hún liann sjálf
Já, hiúra hafði raó;g -af' öllu — lxana-
b-afiö ialdrei skiort niéift úm æfiraa
o:g hún var guðá og göðurn m-öran-
urn þakklát fyrir.
Unigu heyv'inrauimennirinir kiomu
niú -aftur. öll fönjgiin, vorixj: breádd,
Jjáiiin. röfouð og fiekkjununx smúxð.
Ganxja fconara s t ó ö á fætor l0;g
þafckaðá þeám raxieð hrosi á öllui
ain-dlitinu.
Bílaflnir þeytto hior-n sín. Við-
civöi’umi var lokiö. Menniirnir.
(fcvöddu i skyndi Á jaðarhi'únitmi
stóð gráhærða kon-ara tötraleiga
klædd iog veifa-ði til þieirr-a, um
leiÖ og hún kallaðl:
— Glieymáö nú ekki prjónavél-,
inni minrai! i
Svo rarara bíl-airöðáin áfnaxn yfir
daláran. Skrölt vélaraaia og blár
benzínrieykurfnn bárust út í sól-
tært loftið. I látlu flekkjunum isiíra-
Uim steixdur hára aldraða dóttir
þessa fagfla daás og styðst fram
á hrifúna slna horfandi á eftir
•ókurinu fierðamöimuraum, sem
stefraa í raoflður og fjarlægjast
nxeð jöfnu -skrföi., ÞaÖ er sptirra-
mg í aujgnafláiðiiinu: — Skyldu. þeifl -
nú muna eftir prjónavélinni?
Á stóru engjununi viranur fólkiö
1 ei-nná' sfoorpu. Meira foey;
hey, ald nei of mikið af þvx! Sólin
s-kín — og ágústdagurinn hialdur
áfram aö iíöa.