Alþýðublaðið - 05.09.1943, Page 7

Ssaaudagur 5. septemfaer 1943
alþyðublaðið
lE
œrznn
í dav
f'l
Helgidagslæknir er María Hall-
grímsdóttir, Grundarstíg 17, sími
4384.
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki.
ÚTVARPIÐ:
11.00 Messa í Dómkirkjunni
(séra Bjarni Jónsson). 12,10—•
13.00 Hádegisútvarp. 15.30—16.30
Miðdegistónleikar (plötur): Slav-
nesk tónlist. 19.25 Hljómplötur: a)
Dante-sónatan eftir Liszt. b) Dauða
dansinn eftir Saint-Saens. 19.45
Auglýsingar. 20.00 Fréttir. 20.20
Einleikur á celló (Þórhallur Árna-
son): a) Kirkjuaría eftir Stradella.
b) Arioso eftir Handel. 20.35 Er-
indi: Heimilið, konan og þjóðfé-
lagið, II: Húsmóðirin og tæknin
(ungfrú Rannveig Kristjánsdóttir).
21.00 Hljómplötur: Norðurlanda-
söngvar. 21.15 Upplestur: Smásaga
(Jón Aðils leikari).'21.35 Hljóm-
plötur: Lög eftir Mozart.
i Mánudagur.
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki.
Siðnstn viðbnrðir i
Dannðrkn.
Frih. aí 2. síöu.
um sínum þann tíma, sem hern-
aðarástandið ríkir, sem vonandi
verður aðeins stutta stund og í
vitundinni um embættisábyrgð
sína vinni til gagns fyrir land
og þjóð ,þannig að reynt sé að
koma í veg fyrir að til árekstra
komi milli stofnana ríkisins og
hinna þýzku yfirvalda, sem í
krafti hernaðarlaga og herhaðar
ástandsins fer með sérstakt
vald.“
Konungurinn var samþykk-
ur þessu ávarpi.
Umboðsstjórnin í ráðuneytun
um og í hinum opinberu skrif-
stofum er enn fyrst um sinn í
höndum viðkomandi skrifstofu-
stjóra og forstjóra.“
Á morgun (mánudag) verð-
ur tekið á móti flutningi í eft-
irgreind skip:
Hrímfaxi
til Ingólfsfjarðar, Siglufjarð
ar, Akureyrar, Húsavíkur,
Kópaskers, Raufarhafnar og
Þórshafnar.
Engar vörur, sem fara áttu
með Esju í gær til ísafjarðar
komust með skipinu, en
verða sendar með Hrím-
faxa. Eru sendendur beðnir
að haga vátryggingu í' sam-
aðeins fram til hádegis.
„Þór"
til Bíldudals, Þingeyrar, Flat
eyrar og Súgandafjarðar.
„Ármann'
til Breiðafjarðarhafna sam-
kvæmt áætlun. Vörumóttaka
fram til hádegis.
Freyju fiskfars
fæst daglega í flest öllum
matvörubúðmn.
Sex íslendinpr læra
blaðaæennskn.
Frh. af 2. síðu
Það er langt síðan ég ákvað að
stunda blaðamennsku við há-
skóla. Eg hef því kynnt mér
eftir föngum háskólakennslu í
blaðamennsku og talað við inn
lenda og erlenda blaðamenn
um það. Eg hef komizt að
raun um, að menn skiptast að-
allega í tvo hópa um skoðan-
ir á þessu máli og er athyglis-
vert fyrir þá, sem kynnu að
leggja stund á blaðamennsku-
nám í framtíðinni, að kynna
sér það.
í fyrri flokknum eru menn,
sem telja að hæfni og leikni
í blaðamennsku sé meðfædd-
ur að mestu, en fullkomnun-
ina sé aðeins hægt að fá með
æfingunni. Þeir segja, að menri
verði að hafa það á tilfinning-
unni, hvað sé fréttnæmt eða
ekki. Til stuðnings þessari
skoðun sinni benda þeir á, að
blaðamenn séu komnir úr ýms
um og ólíkum greinum. Þessi
skoðun er mjög útbreidd í Ev-
rópu og gætir mjög hér á
landi. Það má líka segja, að
blaðamennskan hafi um heim
allan byggst upp á þessu.
Hin skoðunin er nýrri og
ryður sér mjög til rúms, sér-
staklega þó vestur í Ameríku.
Telur hún, að fullkomið há-
skólanám sé nauðsynlegt hverj
um þeim, sem vill verða góð-
ur blaðamaður. Upphafsmað-
ur þessarar stefnu mun vera
ameríski blaðakóngurinn Pul-
itzer. Hann og fleiri samtíðar-
menn hans sáu að kröfur þær,
sem farið var að gera til blaða
manna voru svo miklar, að
bezt væri að fullnægja þeim
með sérstöku námi. Gaf hann
því með arfleiðsluskrá sinni
stórfé til stofnunar slíks skóla
og árið 1911 var fyrsti blaða-
mannaháskóli stofnaður, sem
deild í Columbiaháskólanum í
New York. Síðan hafa verið
stofnsettir fjöldamargir blaða
mannaháskólar og útskrifa þeir
á hverju ári þúsundir sér-
menntaðra blaðamanna.“
— Ætli að hið rétta sé ein-
hvers staðar mitt á milli þess
að hæfileikarnir séu frumskil-
yrðið
og menntunin nauð-
synleg?“
„Jú, ég býst við því.“
— Og hvernig er svo
kennslunni hagað?
„Undirstaða þess blaða-
mennskunáms, sem ég ætla að
stunda er almenn, víðtæk
menntun. Fyrstu tvö til þrjú-
árin . mun ég nema tungumál,
sögu, hagfræði, bókmennta-
sögu og fleira, með eitt aðal-
fag, en meiri fjölda aukafaga,
en almennt gerist. Síðar kem-
ur svo sérkennsla í hinum
ýmsu greinum blaðamennsk-
unnar.“
— Hverjir eru hinir fimm,
sem stunda eða ætla að stunda
blaðamennskunám, auk þín,
vestra?
„Arnaldur Jónsson, sem var
blaðamaður við Tímann, stund
ar nám í Minneapolis, og Elsa
Eiríksson, (Halldórssonar, for-
stjóra í Samsölunni), stundar
bíaðamennskunám, sem auka-
fag, í Seattle. Auk mín eru svo
þrír piltar á förum vestur, þeir
Jón Árnason frá Múla og Hall-
dór Sigurðsson fara til Wash-
ington og Gunnar Bergmann
til Los Angeles.
— Segðu mér eitthvað um
skólann, sem þú ferð í?
! „Harvard er elzti háskóli
Bandaríkjanna, stofnaður af
Puritanaprestum 1636 í Cam-
bridge, sem er nú 100 000
manna borg, en stendur rétt
utan við Boston. Puritanarnir
áttu erfitt uppdráttar í fyrstu
og streittust við harðæri, fé-
skort og Indíána. Þá var það,
að kaupmaður nokkur, John
Harvard að nafni, arfleiddi
skólann að allmiklu fé og góðu
bókasafni. Þessi gjöf kom í
. góðar þarfir og Puritanarnir
FyrirlestrafSr Sis-
urðar Einarssonar.
Frh. af 2. síðu.
endanlega lausn þess undan-
farna mánuði. Var engu líkara
en að sumir stjórnmálaleiðtog-
ar vorir teldu það fullnægj-
andi lausn að gala nógu hátt:
Skilnað við Dani! Skilnað við
Dani! — og það án minnsta til
lits til þeirra aðstæðna, sem
styrjöldin er að skapa í veröld
inni og þeirra viðfangsefna
á sviði vors eigin atvinnulífs,
sem óhjákvæmilega bíða úr-
laUsnar, sem hljóta að verða
undirgrunnur sjálfstæðis vors
í framtíðinni, ef það á að
verða, annað og meira en orða
skvaldur og innantómt hjal.
í erindi mínu tók ég eink-
um fjögur málsatriði til með-
ferðar:
1. Sjálfstæði landsins á
þ j óðveldistímanum.
í þeim þætti erindis míns
þykist ég hafa leitt að því nokk
ur rök, að varanleiki sjálf-
stæðis íslendinga til forna
byggist á meira lífsöryggi al-
mennings en aðrar norrænar
þjóðir áttu þá við að búa, en
þetta sjálfstæði brast innan
frá, þegar það lífsöryggi þraut.
2. Sjálfstæði landsins gagn-
vart umheiminum í þeirri ver
öld, sem nú er að skapast í
styrjaldarátökunum og við
það skipulag, serri telja má að
ríkjandi verði eftir að þessum
hildarleik er lokið.
3. Eg ræddi um sjálfstæði
landsins, sem stjórnarfarslegt
og félagslegt átak- sjálfra vor
og leitaðist þar við að sýna
fram á hverjar lágmarkskröf-
ur vér verðum að gera til
sjálfra vor í þeim efnum, ef
vér eigum ekki að dragast von
laust aftur úr öðrum þjóðum í
uppbyggingu viðskiptalífs og
atvinnúlífs og almenns lífs-
öryggis að styrjöldinni lok-
inni. Loks ræddi ég um sjálf-
stæði landsins, sem siðferðis-
legt og menningarlegt hlutverk
núlifandi kynslóðar."
— Hvað fluttir þú erindið á
mörgum stöðum?
„Á Austurlandi á Seyðisfirði,
Norðfirði, Éskifirði og Reyðar-
firði. — Á Norðurlandi, á
Húsavík, Breiðumýri, Akur-
eyri, Dalvík, Ólafsfirði og
Siglufirði.--Á Vesturlandi, á
ísafirði, Hnífsdal, Hauganesi,
Bolungavík, Súðavík, Suður-
eyri, Flateyri og Þingeyri."
— Aðsókn?
„Eg var mjög vel ánægður
með hana. Eg býzt við að um
3 þúsund manns hafi hlustað
á erindið.“
— Ætlarðu ekki að flytja
erindið hér Sunnanlands?
„Eg geri ráð fyrir því. Mig
langar til að heimsækja Akra-
nes,nes, Suðurnesin og þorpin
fyrir austan fjall.“
— En hér í Reykjavík?
„Vafalaust flyt ég erindið
hér, þegar þessum ferðalögum
er lokið — og ég er setstur að
aftur.“
—i .11...11 . i ■...■■.11. . - -
urðu svo hrærðir yfir henni, að
þeir gáfu skólanum nafn gef-
andans.
Gömlu skólarnir í Nýja Eng-
landi (Norð-austur Bandaríkj-
unum), en helztir þeirra eru
Harvard, Yale, Princeton,
Brown og Columbia, eru líkari
evrópiskum skólum en aðrir
háskólar Ameríku, enda eru
þeir stofnaðir af mönnum frá
Cambridge og Oxford háskól-
unum í Englandi. Skólar þess-
ir eru strangari og eiga meira
af erfðavenjum en flestir skól-
ar vestra. Ein þessara venja er
sú, að stúdentarnir láta snoð-
klippa sig, en sá siðúr kemur
frekar illa við okkur íslenzku
stúdentana, sem yfirleitt
göngum nokkuð síðhærðir.“
— Þú verður þá fangaklippt-
ur úm leið og þú kemur vest-
ur?
„Við sjáum nú til.“
Móðir okkar, amma og tengdamanna, efckjan
INGIBJÖRG BENÓNÝEDÓTTIR.
andaðist á Elliheimilinu 4. þessa mánaðar.
Böm hinnar látnu.
Þakka hjartanlega auðsýnda samúð við fráfall og jarð-
arför mannsins míns
MARKÚSAR ÍVARSSONAR ?
fyrir mína hönd og barna minna \
Kristin Andrésdóttir.
NÝKOMNAR
góðar og fallegar vörur:
Spejlflauel, margir litir.
Silkiflauel, svart,
Ullarefni, í kápur og kjóla, margir litir.
Kjóla-satin, margir litir.
Rennilásar frá 9 ti! 42 cm. langir.'
VEFNAÐARVÖRUBÚÐIN, Vesturgötu 27.
15
*
Grasbýli
í námd við bæinn, óskast til kaups. Skipti á
Vz húseign í bænum, með lausri íbúð, getur
komið til greina.
Tilboð sendist blaðinu merkt: „Grasbýli“.
Kápubúðin
Langavegi 35.
Selur framvegis kjóla fyrir
SAMASTOFU JÓNÍNU ÞORVALDS
Komum til með að hafa mikið af
stærri númerum fyrir dömur.
LÍTIÐ í GLUGGANA.
Nýir kjólar koma fram í búðina á
hverjum degi.
Höfum fengið mikið af
DÖKKUM VETRARKÁPUM
Svaggerum og nokkra
NÝJA ÓDÝRA PELSA.
KápubúðiiB
Luisguvégi 35.
Málmsteypa
vor og
eru teknar til starfa.
S
S
S
s
s
S
s
I)
*
Á
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
$
s
s
s
s
s
S
s
s
S
s
i
Médelsmið|a
KAUPUM KOPAR OG BROTAJÁRN.
Vélsmfðian Jðtnm h.f.
Sími 5761.
S