Alþýðublaðið - 16.01.1944, Blaðsíða 8

8
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur 15. janúar 1944
nTJARNAftBlÓiS
Yankee Doedle
Dðfldy
James Cagney.
Joan Leslie.
Walter Huston.
Fyrir leik sinn í pessari
mynd fékk James Cagney
verðlaun í Hollywood.
Sýnd kl. 6.30 og 9.
FlotSnn í höfn.
(The Fleet’s In).
DOROTHY LAMOUR
Sýnd klukkan 3 og 5.
BREYTT VIÐHORF.
Einhverju sinni har svo til
í Rússlandi, að ríkur fursti,
Davidian að nafni, lézt á sótt-
arsæng.
Læknar skoðuðu líkið vand-
lega og kváðu hann dauðan.
Síðan var efnt til dýrlegrar
jarðarfarar. Líkið var lagt í
einkennishúningi í sínkkistu,
en kistunni var ekki lokað með-
an sungið var yfir líkinu.
Að endingu kyssti prestur lík-
ið, en í sama bili settist líkið
upp í kistunni og gaf prestin-
úm rokna löðrung, sinn á hvora
kinn, og kallaði með grimmi-
legri rödd:
„Ertu svo djarfur að ætla að
jarðsetja mig án míns leyfis.“
Líkfylgdin varð frá sér num-
in af ótta og skelfingu, hvert
mannsbam flýði úr kirkjunni
°g sumt af kvenfólkinu féll í
öngvit. , '
Furstinn raknaði óðara við
aftur, og hélt um kveldið upp-
risuhátíð sjálfs síns heima hjá
sér.
* * •'
MAÐTJRINN: — Flýttu þér
út úr húsinu kona, það hrenn-
ur óðum og fellur bráðum al-
gerlega.
Konan: — Ég er að lagfæra
í stofunni, svo allt sé í röð og
reglu, þegar brunaliðið kemur.
, * * *
FRU við herbergisleigjanda:
„Þér hafið sagt henni dóttur
minni, að þér élskið hana, þér
hafið meira að segja kyst hana.
Hvað ætlið þér yður með
þessu?“
Svar: „Ég ætla mér að gera
það aldrei oftar“.
og þá myndurðu ekki sofna ut
frá lestrinum.
— Lestri — hvað? Hvers
vegna að vera að lesa? sagði
hann imeð tilburðum eins og
hann vildi fjarlæga eitthvað ó-
geðfellt, orm, sktordýr, óhrein-
indi. — Ó, þetta er allt svo vita-
þýðingarlaust. Lofaðu mér að
vera á friði, María frænka, viltu
vera svo góð?
Þegar hann hafði lokið snæð-
ingi við kvöldborðið lagði hann
frá sér munnþurkuna, stóð upp,
kvaddi að hermannasið og hvarf
á brott. — Afsakaðu mig, María
frænka, ég þarf að hitta vini
mína, sagði hann og fór leiðar
sinnar. Eg þekkti suma þeirra
lítið eitt. Þeir komu einstaka
sinnum og sátu inni í herbergi
hans. Þegar þeir voru farnir,
varð að endurnýja loftið til að
útrýma viðbjóðslegri lykt af
p ípu reikingum. Eða þá að þeir
gáfu honum merki utan af göt-
unni og hann hraðaði sér brott
með þeim á ileynifund eða til
einhverra dularfullra fram-
kværnda. — Þessir heimskulegu
strákahvolpar með sín heimsku
legu tiltæki! tautaði gamli mað-
urinn. — Skjóta baunum úr
barnabyssum! Hverjir eru þeir
eiginlega þessir svokölluðu vin-
ir?
Heinz Arnlieim, Joachim Sar-
vitz, Andras von Emhaltz greifi
Þrír menn af þúsundunum, sem
ekki rötuðu leiðina frá stríðinu
og til friðarins. Þá gat að líta
hvarvetna á strætunum, ungir
menn með andlit, er báru merki
mikillar reynslu. Þeir voru fá-
tækir og auðnulausir. Þeir
tömdu sér enn siðvenjur hern-
aðarins og svipur þeirra var
skuggalegur, það var gríma
þeirra til að dylja ráðleysi sitt.
Þeir voru allir svipaðir í útliti,
þeir höguðu orðum sínum líkt
og hugsuðu lífet hver öðrum.
Klæðnaður þeirra var hinn sami,
stormjakki, gamlar hermanna-
buxur og herstígvél, það var
næstum því einkennisbúningur.
Þeir voru ekki lengur hermenn,
en vissulega höfðu þeir ekki
heldur orðið borgarar. Að sumu
leyti voru þeir hættulegir. Þeir
söfnuðust saman í leynileg fé-
lög, af því að þeir gátu ekki
afborið einveruna. Þeir höfðu
verið á unglingsaldri, þegar þeir
voru sendir til vígvallanna, og
iþegar þeir feomu aftur, hafði ver
öldinni verið kippt undan fót-
um þeirra. Þeir höfðu engan
grundvöll til að standa á og
vissu ekki, hvað gera skyldi.
Þeir höfðu ekki lært neitt annað )
en að skjóta og leita afdreps.
Og þeir gátu ekki lifað án bar-
daga, ógnar og áhættu. í landi,
sem einskis þarfnaðist fremur
en friðar, er græða mælti sár
þess, lifðu þeir eins og hermenn
í óvinalandi. Þeir komu saman
til að tala hina gömlu styrjaldar
mállýzku, þreyta gamla leiki,
•gefa og taka við fyrirskipunum
til að viðhalda aga og blindri
hlýðni. Þeir þráðu að berjast.
En efcki vissu þeir gerla, fyrir
•hvað þeir vildu iberjast. Það var
ákjósanlegt markmið fyrir fólk,
sem var stolt en óhamingjusamt,
ungt og þröngsýnt, vildi ekki
vinna heiðarileg störf, hafði hina
sjúklegu löngun Þjóðverjans
til að þ.jáðst og líða píslarvætti
og vera fclæddur í snotran ein-
feennisbúning, ef þess væri kost
ur. Loks höfðu þeir öðlazt nafn,
ef ekki málstað: Þjóðernisjafn-
aðarmenn.
í Amerífcu höfðu þeir knatt-
spyrnuleikina, svo var guði fyrir
að þafcka.
Það eru engar fornar ástir
milli mín og nazistanna — vissu
lega ekki. En ég hefi séð einn
þeirra vaxa upp undir handar-
jaðri mínum, og ég veit hvernig
þetta allt komst í kring. Ég hefi
aldrei gleymt kvöldinu, þegar
Hellmuth kom heim eftir að
hafa eytt fimm árum á vígvöll-
unum og í fangabúðum og hafði
ekki að öðru að hverfa en mynd
af foreldrum sínum látnum og
hei'ðursmerkjum föður síns í
gamalli dós. Og ég skil það allt
af vel, að hjá öllum þúsundun-
um, sem líkt stóð á fyrir, hlutu
að kvikna frjóangar nýrrar styrj
aldar.
*
Það var síðla á árinu 1922, ef
ég man rétt, sem ég sá Klöru
aftur. Ennþá litu veggirnir út
eins og þeir væru komnir að
falli. Hinir ungu listamenn mál-
uðu enn meira í anda express-
ionismans en fyrr og rithöfund-
arnir skrifuðu í nýstárlegum
stíl um ennþá nýstárlegri efni.
Bylgjufaldudr expressionism-
ans hafði komið Klöru til frægð
ar og skolað henni til borgar-
innar okkar.
Nú gekk yfir það, sem kallað
var gengisfall. Það var þróun,
sem enginn gat skilið eða skýrt,
og minnti á skriðufall. Vöru-
verð hækkaði og kaupgjald
fylgdi í kjölfarið. Kaupgjaldið
hæbkaði og vöruverðið fylgdi á
eftir. Það var eins og klifra upp
endalausan stiga. Verkamenn
fengu þúsund mörk í stað eins.
Afleiðingin varð sú, að brauðið
feomst upp í tvö þúsund mörk.
Verkamenn lögðu niður vinnu
og her var kallaður á vettvang
til að knýja þá til að taka upp
vinnu að nýju. Götubardagar
voru tíðari og grimmilegri en
nokkru sinni fyrr, og biðraðirn-
ar framan við matvörubúðirnar
SSS NYJA BIÚ S
Leyndardóflwr
danshallarinnar
(Broadway)
Dans- og söngvamynd um
næturlífið í New York.
George Raft.
Pat O’Brien.
Janet Blain.
Brod Crawford.
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Sala hefst kl. 11 f. h.
Bönnuð börnum yngri en H
12 ára.
9
voru lengri og soltnari en meðan
á styrjöldinni stóð. Okkur fannst
öllum, að aldrei myndi hafa ver-
ig uppi vonsviknari kynslóð en
við vorum. Ef sálsýkisfræðingar
hefðu athugað okkur, myndu
þeir vafalaust hafa komizt að
raun um, að nokkuð væri áfátt
við andleg heilbrigði hvers og
eins af okkur.
iSnemma morguns í desember
stóð ég undir óhreinu glerþaki
brautarstöðvarinnar með eftir-
GAMLA BIO
Móðurásf
Sýnd klukkan 9.
Síðasta sinn.
Lævirki
(Skylark)
Sýnd klukkan 5 og 7.
Leopard-maðurtan
(The Leopard Man).
Sýnd kl. 3
Börn innan 16 ára fá ekki
aðgang.
Aðgöngumiðasala frá kl.
11 f. h.
væntingarfiðring í maganum.
iSvo rann lestin inn á stöðina
og Klara var komin. Hana hafði
ég ekki séð öll þessi ár. Okkur
hefir verið skapi næst að gráta,
en okkar kynslóð grét ekki. Við
reyktum bara vinlingana með
ofurlítilið meiri áfergju og horfð
um hvor á aðra með hinu fasta
tilliti konunar, sem spyr án
orða: Hvernig líður þér, vina
mín? Hvernig reynist líifð þér
nú? Ertu ennþá fögur ástfang-
MEÐAL BLAIVIANNA
EFTIR PEDERSEN-SEJERBO
En Þess var skamrnt að bíða, að þeir kæmust að raun
um það. Stór og andstyggileg slanga hóf upp hausinn bak
við Hjálmar. Það var engu líkara en dýrið hefði legið undir
drengnum og skriði nú fram úr fylgsni sínu. Síðasta vonin
um að bjarga lífi Hjáhnars virtist nú úti.
En samt sem áður. Það varð að koma í veg fyrir það,
að lík hans yrði slöngunni að bráð. Hann skyldi verða jarð-
séttur að sið kristinna manna. Hugsun þessi fólst í augnaráði
því, sem þeir félagar sendu hvor öðrum. Og án þess að skeyta
hið minnsta um hættuna, skunduðu þeir á vettvang með
hundinn í broddi fylkingar.
Nú hóf st ójafn leikur.
Bob hafði ráðizt á slönguna og neytt hana til þess að
færa sig dálítið frá drengnum. í hvert sinn, sem slangan
ætlaði að höggva eiturtönnmni í hundinn, vék Bob sér til
hliðar svo hvatskeytslega að furðu sætti. Þegar lag slöng-
unnar geigaði, sætti Bob svo færis að stökkva á hana og læsa
tönnunum í hana.
Þeir félagar gátu ekkert aðhafzt. Wilson stóð lengi með
spjótið á lofti reiðubúinn til þess að stinga því í slönguna.
ef færi gæfist. En færið gafst ekki. Það var ómögulegt að
koma lagi á slönguna, sem hafði hringað sig um hundinn,
án þess að eiga það á hættu að særa eða drepa Bob um leið.
W£ HAV£ MET BEFORE/
r SHALL BE HAPPV TO
EXTRACT THE INFORMATION
WE WANT FROM H/M „.MYSELF/

BUT HUGO SAID THEY
COULDN'T FIND THE PASSPORT/
HE'S PASSEP ITON/ PERHAPS
WE’D BETTER MOVE SOMEWHERE
ELSE FIRST/,
AP Features
NEVER FEAR/NO ONE
WlLL DECIPER MV MAP/
WE’RE PERFECTLV SAFE
HERE, EVEN IF THE TURKISH
POLICE HAVE FOUND THE
mynda
SAG A
Einn foringinn segir við þennan
dularfulla fituklump: „Hvað er
þetta? Þekkið þér manninn?“
Hinn feiti: „Við höfum áður
hitzt. Það mun gleðja mig á-
kaflega að mega afla mér þeirra
upplýsinga, sem ég þarf að fá
hjá honum — sjálfur“.
Aðstoðarmaðurinn: „En Hugó
sagði, að þeir hefðu ekki getað
fundið vegabréfið.
um við að leita einhvers staðar
annars staðar fyrst!“
Foringi: „Ótti er ástæðulaus.
Engum mun takast að ráða fram
úr landabréfinu mínu.