Alþýðublaðið - 01.02.1944, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 1. febrúar 1944.
ALÞYPUBLAÐIP
3
Spaafz og Doolittle
Á myndinni sjást þeir Carl A. Spaatz og James H. Doolittle, sem
báðir eru mjög háttsettir í flugher Bandaríkjanna, vera að fá sér
bita í flugstöð einhvers staðar í Norður-Afríku. Þeir hafa nú
báðir tekið við ábyrgðarstöðum í Bretlandi. Það var Doolittle,
sem stjórnaði hinni djarflegu árás á Tokio, svo sem menn muna.
Spaatz er til vinstri, en Doolittle í miðið. Með þeim er yfirmaður,
flugbækistöðvarinnar.
»
Innrás á Marshalleyjar!
Harðar orrusfur geisa þar nú
Bardagarnir hofust í dögun í fyrradag
SAMKVÆMT fregnum frá Suðvestur-Kyrrahafi, standa
nú yfir harðir bardagar um Marshall-eyjar. Ekki er
enn ljóst, hvort um er að ræða megin-innrás af 'hálfu Banda-
ríkjamanna. En Japanir hafa tilkynnt, að í dögun í fyrradag
hafi öflugar amerískar sveitir ráðizt á Marshalleyjar og að
floti þeirra og landher eigi nú í skæðum bardögum við þær.
----------------------»
Sfalingrad \
FYRIR EINU ÁRI í gær,
biðu Þjóðverjar mesta ó-
sigurinn til þessa í styrjöld-
inni. Upp úr kjallara sundur-
skotins húss í Stalingrad, hin
um mikla iðnaðarbæ á Volgu
bökkum, staulaðist þjakaður
maður og þreyttur, Paulus
marskálkur, ásamt herfor-
ingjaráði sínu. Hinn mikli,
þýzki innrásarher, framsveit
Germana í hinni svonefndu
„Drang ncah Osten“, sókn í
austur, hafði gefizt upp. Um
það bil 100 000 Þjóðverjar
létu þarna lífið í hrikalegum
bardögum, þar sem barizt
var um hvert hverfi, hverja
götu og hvert hús. Fjölmarg-
ir urðu hinum nístandi vetr-
ar kulda að bráð og sváfu
svefninum eilífa undir snjó-
breiðunni þarna við Volgu,
inni í miðju Rússlandi. Á-
samt Paulus voru 16 þýzkir
hershöfðingjar teknir hönd-
um, menn, sem höfðu verið
sérstaklega þjálfaðir til þess-
arar farar.
FREGNIN UM UPPGJÖF og
eyðingu hins þýzka hers,
vakti feykilega athygli um
allan heim. Þarna höfðu
Þjóðverjar brotizt inn í mitt
Rússland, hátt á annað þús-
und kílómetra frá Póllandi,
og ekkert v irtist ætla að
stöðva þá, fyrr en þrautseigja
þeirra, sem vörðu Stalin-
grad, gerði að engu sögnina
, um ósigranleik og hersnilli
Þjóðverja. Sigurinn við Stal-
ingrad var hvorttveggja í
senn: Mikilvægur vegna iðn-
aðar borgarinnar og legu og
vegna þess siðferðisstyrks,
sem myndaðist þá um leið.
TÓNNINN í áróðursfregnum
Þjóðverja breyttist þegar í
stað. Fram til þessa höfðu
verið leikin fagnandi sigur-
lög og gönguljóð, en nú
kváðu við blíðir tónar,
þrungnir heimþrár, og reynt
var að halda kjarkinum í
hinum þýzku hermönnum
með loforðum um, að allt
yrði betra er þeir kæmu aft-
ur heim. Heimkynnin, die
Heimat, tóku á sig einhvern
unaðsb j ar ma f j arlægðarinn-
ar, gagnstætt hinum misk-
unnarlausa veruleika vetrar-
hörkunnar í Stalingrad. En
Rússar gáfu hinum vegmóðu
ferðalöngum aldrei stund-
legan frið og Kósakkasveitir
gerðu þeim lífið óbærilegt
með hinum eldsnöru hliðará-
rásum jafnt á nóttu sem á
degi.
HINGAÐ TIL LANDS barst
kvikmynd af bardögunum í
Stalingrad og uppgjöf Paul-
us. Myndin sýndi nútíma-
styrjöld í allri sinni viður-
styggð og mískunnarleysi.
Maður sá, er leyniskyttur
hæfðu skotmörk sín með ó-
skeikulli nákvæmni, hvernig
hermenn fórnuðu upp hönd-
unum og steyptust örepdir
til jarðar. En einna áhrifa-
mest var þá að sjá, er hinir
þýzku hermenn gáfust upp.
Óendanlegar raðir tötralegra
og vonsvikinna manna gengu
fram hjá sigurvegurunum á
í Frh. af 3. síðu.
Spánverjum neiiað um
olíu
I ----
ÉR á eftir fer tilkynning
utanríkismálaráðuneytis
Bandaríkjanna viðvíkjandi
frestun olíuflutninga til Spánar
frá Bandaríkjunum:
Fermingu spænskra olíu-
flutningaskipa hefir verið frest-
að af utanríkismálaráðuneyt-
inu, meðan endurskoðun á
verzlunarsambandinu og öðr-
um tengslum milli Spánar og
Bandaríkjanna fer fram, vegna
stefnu Spánverja í utanríkis-
málum.
Spænska ríkisstjórnin hefir
verið alltreg að framkvæma
ýmis tilmæli. utanríkismála-
ráðuneytis Bandaríkjanna, sem
því hefir virzt bæði sanngjörn
og mikilvæg. Spænsku ríkis-
stjórninni hefir verið sendur
fjöldi tilkynninga undanfarið
viðvíkjandi þessum málum.
Nokkur ítölsk herskip og
flutningaskip eru enn kyrrsett
í spænskum höfnum; ríkis-
stjðrnin leyfir enn, að ýmis
hernaðarlega nauðsynleg hrá-
efni, eins og volfram, séu flutt
úr landi til Þýzkalands; njósn-
arar möndulveldanna starfa
bæði heima fyrir á Spáni og í
löndum Spánverja í Afríku og
Tangier; nokkur hluti Bláu her-
deildarinnar á enn í ófriði við
eina bandaþjóð vora (Rússa) og
skýrslur hafa borizt hingað,
sem bera það með sér, að búið
sé að ganga frá samningi milli
í tilkynningu um þessi mál,
sem út var gefin í Tokio, var
ekki sagt berum orðum, að
Bandaríkjamenn hefðu reynt að
ganga á land á eyjunum, en ein-
ungis sagt; að japanskar her-
sveitir ættu í höggi við Banda-
ríkjamenn.
Chester Nimitz, yfirmaður
Kyrrahafsflota Bandaríkjanna,
hefir gefið út tilkynningu, þar
sem sagt var að hörð sókn væri
hafin gegn Marshall-eyjum, sem
hefðu legið undir árásum undan
gengin tvö dægur. Var þess get-
'ið, að flugvélaskip tækju þátt
í hernaðaraðgerðum. Auk þess
hefðu herskip siglt mjög nærri
landi og skotið á stöðvar Japana.
Var gefið í skyn í tilkynningu
þessari, að flotadeild Bandaríkja
manna þarna væri sú öflugasta
sem nokkru sinni hefði lagt til
atlögu við Japana.
Enn hafa litlar fréttir bor-
izt af átökum þessum og er ekki
Ijóst, hvorþ Japanski flotinn
sé kominn á vettvang. Hins veg-
ar er vitað, að fjölmargar árásir
hafa verið gerðar á eyjarnar
síðan. Bandaríkjamenn gengu á
land á Gilberts-eyjum.
spænsku ríkisstjórnarinnar og
Þjóðverja, sem gerður var til
þess að tryggja Þjóðverjum
spánskan gjaldeyri, sem þeir án
efa ætla að nota til þess að auká
njósnir og skemmdastarfsemi
sína í löndum Spánverja og til
þess að auka andúð á banda-
mönnum meðal Spánverja.
Utanríkismálaráðuneytið tók
þetta skref eftir að hafa rætt við
og fengið samþykki brezku rík-
isstjórnarinnar.
Geysihörð loftárás á Berlín í fyrrakvöld
Á þrem dögum hafa bandamenn varpaö
5000 smálesfum sprengna á borgina
LOFTSÓKNIN á hendur Þýzkalandi fer æ harðnandi. Á þrem
dögum hafa Bandamenn varpað um 7500 smálestum
sprengna á Þýzkaland og herteknu löndin, þar af um 5000 smálest-
um á Þýzkaland sjálft. í fyrrinótt fóru fjölmargar Halifax- og
Lancasterflugvélar Breta til árása á Berlín og var það 14. stór-
árásin síðan „orrustan um Bcrlín“5 sem svo er kölluð, hófst.
Áður höfðu amerískar flugvélar ráðizt á borgirnar Hannover og
Braunschweig og valdið geysilegu tjóni. í árásunum á Hannover
og Braunschweig skutu Bandaríkjamenn niður 92 þýzkar flug-
vélar, en misstu sjálfir 20 sprengjuflugvélar og 5 onmstuflugvélar.
í loftárásinni á Berlín, sem v
var afarhörð og stóð í 25 mín-
útur mun hafa orðið mjög mik-
ið tjón, og vitað er, að símasam
band milli Svíþjóðar og Berlínar
var rofið í 14 klst. eða lengur
en dæmi eru til áður í loftárás.
Þá hefir því verið lýst yfir, að
fyrst um sinn verði engar flug-
ferðir milli Svíþjóðar og Þýzka-
lands og er illviðrum kennt um.
Er talið, að yfir 1500 smálestum
sprengna hafi rignt yfir borgina
í órás þessari. Mosquitoflugvélar
flugu yfir Berlín að árásinni lok-
inni og segja flugmennirnir, að
geysilegir eldar hafi logað um
miðbik borgarinnar.
Þýzka fréttastofan . (D.N.B.)
reynir að stappa stálinu í Þjóð-
verja og segir, að í árásinni á
London á dögunum, hafi um
600 flugvélar varpað ógrynni
sprengna á borgina. Lundúna-
útvarpið segir hins vegar, að
þær hafi ekki verið fleiri en 90,
þegar þær voru flestar, og af
þeim hafi 21 verið skotin niður.
Samtímis árásinni á Berlín
voru gerðar mirrni árásir á
ýmsa staði í Vestur- og Mið-
Þýzkalandi.
í Braunschweig er mikill iðn-
aður, einkum flugvélaiðnaður,
og í Hannover er mjög mikil-
væg j árnbrautarstöð og flug-
völlur. í gær réðist mikill fjöldi
amerískra Liberator-flugvéla á
staði í grennd við Calais í
Frakklandi. Thunderbolt-flug-
vélar voru sprengjuflugvélun-
um til verndar.
Talið er, að varlega áætlað,
hafi um 21 þúsund smálestum
sprengna verið varpað á Berlín
síðan 18. nóvember. í sumum
fregnum segir, að meira en
helmingur Berlínarborgar sé nú
í rústum.
í tilkynningum flughers
Bandaríkjamanna segir, að á
tveim sólarhringum hafi verið
varpað niður um 3900 smálest-
um sprengna úr amerískum
flugvélum á staði í Þýzkalandi
og Ítalíu. Á þessum tíma misstu
Bandaríkjamenn samtals 54
sprengjuflugvélar og 21 orrustu
flugvél. Flugvirki og Liberator-
flugvélar, sem nutu fylgdar orr
ustuflugvéla réðust á flugvöll-
inn í Udine á Ítalíu. 35 þýzkar
orrustuflugvélar réðust gegn
þeim, en 14 þeirra voru strax
skotnar niður og 11. í viðbót
nokkru síðar .
ÍTALÍA:
HernaðaraSgérðir
ganga að óskum
OAMKVÆMT síðustu fregn-
^ um frá Ítalíu gengur land-
ganga enn að óskum og hefir
enn ekki komið til meiriháttar
bardaga. Bandamenn hafa fært
út yfirráðasvæði sitt við Anzio
og enn er unnið að því að skipa
á land liði og hergögnum. Talið
er, að bandamenn hafi nú sett
á land um 90 000 hermenn suð-
ur af Róm.
Sunnar á vígstöðvunum hef-
ir 5. hernum orðið nokkuð á-
gengt. Hafa Bandaríkjamenn
náð allmörgum hæðum norður
af Casino. Lofther bandamanna
er enn sem fyrr athafnasamur
og virðist hafa mikla yfirburði.
í fyrradag voru 63 þýzkar flug-
vélar skotnar niður yfir Ítalíu-
vígstöðvunum, en bandamenn
misstu 6 flugvslar. í sumum"
fregnum segir, að bandamönn-
um hafi tekizt að rjúfa hina
rammgeru Gustav-varnarlínu,
Rússar sækja til
13 ÚSSAR, halda enn áfram
sókninni á Leningradvíg-
stöðvunum. Sækja þeir nú til
eistnesku landamæranna og eru
um það bil 13 km. frá borginni
Kingisepp, sem er á járnbraut-
inni til Narva í Eistlandi. Fétta-
ritarar líta svo á, að ef Rússum
takist að hrekja Þjóðverja úr
Eistlandi, hljóti Þjóðverjar að
verða að yfirgefa Finnland. í
fyrsta lagi verður Eystrasalts-
floti Rússa alls ráðandi á
Finnlandsflóa, ef hann fær
bækistöðvar í Eistlandi, og í
öðru lagi verða loftárásir
Rússa á Finnland miklum mun
öflugri, ef þeim tekst að ná Eist
nesku flugvöllunum.
Af öðrum vígstöðvum þar
eystra berast fáar fregnir, en
svo virðist, sem nokkurt hlé sé
nú á sókn Vatutins inn í Púl-
land. Um bardagana við Kerch
sem Þjóðverjum hefir orðið
tíðrætt að undanförnu, fréttist
lítið sem ekkert frá bækistöðv-
um Rússa.
Ediands
ILIITLER flutti ræðu í aðal-
bækistöð sinni 30. janúar
á 11 ára afmæli valdatöku naz
ista,. Var ræðan heldur dauf,
eftir því sem við var að búast.
Sakaði hann Breta um að hafa
undirbúið styrjöldina síðan 1936
en sagði jafnframt, að annað-
hvort Rússar eða Þjóðverjar
myndu sigra í styrjöldinnf. Þá
sagði hann, að loftárásir Breta
munu aðeins verða til að stæla
þýzku þjóðina. Hin venjulegu
fagnaðaróp og lófatak heyrðist
ekki, svo talið er; að engir áheyr
endur hafi verið viðstaddir.