Alþýðublaðið - 11.02.1944, Blaðsíða 2

Þrjár þýzkar flugvél-
ar yfir Auslurlandi.
Vörpuðu þrem spreugjum á SeyHisfjörð.
..... » 1—-----
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
Seyðisfirði í gær.
KLUKKAN 11.05 í dag komu þrjár stórar þýzkar
sprengjuflugvélar úr norður átt hér yfir Seyðisfjörð.
Stefndu þær beint yfir fjörðinn og vörpuðu þremur sprengj-
um á hann hér skammt framundan.
Sprengingarnar frá sprengjunum voru mjög miklar og
nötruðu hús og skulfu í bænum, en sjórinn stóð í boðum.
Flugvélarnar hröðuðu sér í suðurátt að þessu afstöðnu.
Nokkru síðar flugu flugvélarnar yfir Neskaupstað.
Heykjavík leiíar samstarfs viö rík-
ið m stofanD æskalýðshaliar.
¥H1 fyrst stofna til tómstundaheimilis
fyrir unga fólkið í bænum.
BÆJARSTJÓRN hefir
samþykkt að komast að
ákveðnu samkomulagi við rík
isstjómina um rekstur Æsku
lýshallar.
Þriggja manna nefnd, sem
skipuð var í þetta mál, en í henni
áttu sæti Ingimar Jóhannesson,
Einar Erlendsson og Einar Páls-
son, hefir skilað áliti sínu til
bæjarins.
Borgarstjóri bar fram tillögu
í samræmi við niðurstöður
nefndarinnar, og .var tillagan
svo hljóðandi:
„Bæjarstjórn felur borgar-
stjóra og bæjarráði að komast
að ákveðnu samkomulagi við
ríkisstjórn og Alþingi um stofn
un og rekstur æskulýðshallar í
Reykjavík. Jafnframt skal hið
bráðasta leggja fyrir bæjar-
stjórn ákveðnar tillögur um
stað fyrir æskulýðshöll og á-
ætlun um stofnkostnað. Enn
fremur skal athugað, hvort
fært sé að koma nú þegar upp
tómstundaheimili, er starfi til
bráðabirgða þar til æskulýðs-
höllin verður reist.“
Upplýsti borgarstjóri, að
nefndin hefði talið að Æsku-
lýðshöllin myndi kosta um 3
milljónir króna, en innanstokks
munir myndu kosta um 700
þúsund krónur. Hins vegar mun
nefndin hafa álitið að Æsku-
lýðshöllin myndi geta staðið
undir rekstri sínum sjálf, eftir
að hún væri komin upp.
Ætlunin er, eins og tillagan
ber með sér, að léitað verði sam
starfs við ríkisvaldið um stofn-
un og reksturs þessarar menn-
ingarstofnunar, en þar til hún
verður byggð, er talið rétt að
stofna til tómstundaheimilis
fyrir unga fólkið, og væri með
rekstri þess hægt að fá nokkra
reynslu um það, hvernig heppi-
legast yrði að reka Æskulýðs-
höll.
Pétur Pétursson,
vatnsafgreiðslumaður Reykja-
víkurhafnar, er sextíu ára í dag.
Hann hefir starfað hjá höfninni í
rúm þrjátíu ár og er einn bezti
og trúasti starfsmaður, sem. hún
hefir á að skipa.
Ungbarnavernd Líknar,
Templarasundi 3, er opin þriðju-
daga, fimmtudaga og föstudaga,
kl. 3.15—4.
Ráðhús Reykjavfkur
verður byggf.
Bæjarstjórn sam-
þykkir 500 þús. kr.
byrjiiriargreiiðsiu.
•— i
BÆJARSTJÓRN Reykja-
víkur samþykkti á fundi
sínum í gærkvöldi að áætla
á fjárhagsáætlun hæjarins
500 þúsundir króna til bygg-
ingar Ráðhúss Reykjavíkur.
Bar bæiarráð fram þessar
tillögur og samþykkti það
hana á fundi sínum í gær-
morgun.
Hér er að sjálfsögðu um
fyrstu greiðslu að ræða til
þess að koma upp þessu húsi,
sem gera má ráð fyrir að verði
veglegasta hús höfuðstaðar
landsins.
Um fjölda ára skeið hefir
verið rætt um það, að nauð-
syn væri á því að byggja Ráð-
hús fyrir Reykjavík — og má
því segja að gott sé að nú sé
hafizt handa, þó að seint sé.
Esja komsl ekki néma
fi! Pareksfjarðar.
Sííin sækir farþegsoa.
S JA komst ekki nema til
Patreksfjarðar. Var veð
urútlitið þannig í gær að ekki
var talið rétt að reyna að
koma skipinu stýrislausu
hingað.
Reynt mun verða að gera við
stýri skipsins á Patreksfirði, en
enn mun það ekki hafa verið
rannsakað til fulls hvort það
sé hægt þar.
Súðin fór héðan í -gær áleið-
is til Patreksfjarðar, til þess að
sækja þá um 130 farþega, sem
voru með Esju.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstud*gur 11. lehráar ■ A®44.
Fjárhagsáætlun Reykjavikur:
Útgjöldin yfir 31 miiljón kr.
og útsvör 25-27 milljónir kr!
Bæða Jóns Axels Péturssonar4
vlð sfðari nmraða nm fjárhags-
áæfluuiua í Bærkvoiði.
FJÁHAGSÁÆTLUN Reykjavíkur var til síðari um-
ræðu og endanlegra afgreiðslu á bæjarstjórnarfund-
inum, sem haldinn var í gær, og stóð hann fram á nótt. Að
þessu sinni verður ekki nema að litlu leyti skýrt frá úrslit-
um mála. Það verður gert í blaðinu á morgun. Forystumenn
flokkanna í bæjarstjóminni fluttu í upphafi umræðunnar
ræður um stefnur flokka sinna í bæjarmálefnum höfuð-
staðarins.
Um ræðu borgarstjóra er það
að segja, að hann kom lítið sem
ekki inn á stefnumál flokks síns,
en ræddi eingöngu einstöku mál,
sem snerta fjárhagsáætlunina.
Sigfús Sigurhjartarson flutti
mjög langa ræðu og var fátt nýtt
í henni. Bezta yfirlitið um stöðu
Reykjavíkur nú, gaf fulltrúi Al-
þýðuflokksins, Jón Axel Péturs-
son, og fer útdráttur úr ræðu
hans hér á eftir:
„Þessi fjárhagsáætlun, sem
nú liggur fyrir til afgreiðslu,
er sú langhæsta í sögu Reykja-
víkur,“ sagði Jón Axel Péturs-
son. „Hún er hærri en fjárlög
sjálfs ríkisins voru fyrir fáum
árum.“
Þegar við lítum til baka um
teinn áratug, kemur mjög greini
lega í ljós, hin stórkostlega
breyting, sem hefur orðið í
rekstri bæjarfélagsins. Árið
1934 voru tekjur bæjarins 4,9
milljónir króna. Þar af voru út-
svörin 2,3 millj. Þessar upp-
hæðir hafa sífellt farið vaxandi,
þar til nú, að útgjöldin eru tal-
in fara upp í 31,5 milljónir
króna og útsvörin verðá milli
25—28 milljónir króna.
Með því ao gera þennan sam-
anburð er ég ekki beinlínis að
halda því fram, að þetta séu
of háar tölur, því að mjög mörg
verk eru óunnin í þessum bæ
og til þess að hægt sé að vinna
þau, verður að fá fé, og það
fæst ekki, nema með því, að
seilast nokkuð djúpt niður í
vasa borgaranna. En það er
annað, sem ég vil benda á í
þessu sambandi.
Árið 1934 var Jón Þorláksson
borgarstjóri, þá var og borgar-
ritari. Framkvæmdir bæjarins
þá voru ekki nema svipur hjá
sjón við það, sem þær eru nú.
Nú er bærinn, auk síns eigin
reksturs, að ráðast í ýmsar
framkvæmdir, sem velta tugum
milljóna króna.
Enn höfum við, þrátt fyrir
þetta, einn borgarstjóra og einn
borgarritara, eins og 1934. Og
við höfum ekki einu sinni heil-
an borgarstjóra, því að kunn-
ugt er, að borgarstjórinn situr
á alþingi helminginn af árinu,
og, að hann er auk þess hálf-
gildings framkvæmdastjóri og
útbreiðslumálaráðherra Sjálf-
stæðisflokksins. Ég fullyrði
það, að enginn einstaklingur,
sem ætti slíkt fyrirtæki og
Reykj avíkurbær er með öllum
sínum rekstri, myndi láta sér
til hugar koma að hafa einn
framkvæmdastjóra og einn að-
stoðarframkvæmdastjóra. Slíkt
fyrirtæki og Reykjavík er orð-
in, þarf sterkrar, nákvæmrar og
sívakandi stjórnar. Ég er ekki
með þessu að deila sérstaklega
á borgarstjórann, því að ^ ég
greið’i ekki atkvæði með því að
banna borgarstjóra Reykjavík-
ur að sitja á alþingi. En ég segi
aðeins. Stjórn Reykjavíkur þarf
að vera betri en hún er, og það
er í einskis manns valdi að
stjórna henni svo vel fari og
sízt ef hann er skiptur í þokka-
bót milli margra vandasamra
starfa og áhugamála. Ef stjórn-
in á Reykjavík er ekki viss og
örugg, tapast margt og fer í
súginn — og það er tap og skaði
borgaranna, sem bæinn byggja.
Þetta vildi ég ekki láta hjá líða
að segja við afgreiðslu þessarar
f j árhagsáætlunar.
Það er töluverður ágreiningur
um samningu þessarar f járhags-
áætlunar. Við vinstramegin við
borðið teljum til dæmis, að það
sé ekki rétt að áætla útsvörin
24,5 millj. Þetta gerir Sjálfstæð-
isflokkurinn, en hefir svo á orði
að athuga þetta mál að nýju
þegar borgararnir hafa skilað
skattaframtali sínu og skatta-
yfirvöldin hafa athugað þau.
Það á að áætla útsvörin nú þeg
ar eins og þau verða. Það er
skyida bæjarstjórnarinnar gagn
vart borgurunum. Ég vil líka
geta þess að það er nauðsynlegt
að bæjarstjórnin taki því ekki
þegjandi að alþingi skerði tekju
stofna bæjarins, eins og gert
hefir verið gert á undanförnum
árum meðal annars með verð-
lækkunarskattinum, sem nú
hefir verið afnuminn. Ég skal
játa að við bæjarfulltrúar Al-
þýðuflokksins berum ekki breyt
ingartillögur okkar fram með
óblandinni gleði. Útgjöldin
nema nú orðið yfir 30 millj. kr.
En auk þess.stendur bærinn í
stórkostlegum framkvæmdum.
Reksturinn og fjárveltan er
stórkostleg og þess vegna sagði
ég það sem ég sagði áðan um
nauðsyn öruggrar stjórnar.
Ég vil benda á það að við
leggjum mikla áherslu á það að
búið sé í haginn fyrir framtíð-
ina. Þess vegna vill Alþýðu-
flokkurinn leggja fram til at-
vinnubóta. Ef það fé þarf ekki
að nota getur það gengið til
þess að búa í haginn fyrir
næstu tíma. Af þessari sömu
ástæðu viljum við leggja 3,5
milljónir í framkvæmdasjóð,
sem stofnaður var á síðasta ári
fyrir okkar tillögu og er nú um
3 milljónir. Ef tillaga okkar
nær samþykki verða því í sjóðn
um um næstu áramót um 6,5
milljónir kr. Þessi sjóður hefir
það hlutverk að styrkja og
styðja útgerð í bænum, að efla
iðnað sem stahfar í sambandi
við sjávarútveginn og stuðla
að aukinni jarðrækt fyrir bæj-
arbúa. Á veltiárum á hið opin-
bera heldur að draga'úr starfi
sínu en á meðan á það að hugsa
um framtíðina. Með tillögum
okkar Alþýðuflokksmanna stefn
um við markvíst að þessu.
Þegar hér var komið hóf
JAP að ræða um hinar ein-
stöku breytingartillögur Al-
þýðuflokksins, sem áður hefir
verið skýrt frá hér í blaðinu.
Lagði hann og fram nýja til-
Frh. á 7. síðu.
Reolir nm in&heimta
ðtsvara f Reykjavfk
SampyMitar á bæjarstiórnar-
fnndi í gær.
Abæjarstjórnar-
FUNDI í gær voru sam-
þykktar reglur um innheimtu
útsvara árið 1944. Eru litlar
breytingar frá reglunum, sem
giltu s. 1. ár, en reglurnar eru
þessar:
1. grein. Sérhver útsvars-
gjaldandi í Reykjavík, sem
gjaldskyldur er við aðalniður-
jöfnun árið 1944, skal greiða
upp í útsvar þessa árs 40 %
af útsvarsupphæð þeirri, er hon
um bar að greiða árið 1943,
með gjalddögum 1. marz, 1.
apríl og 1. maí 1944, sem næst
13 % af útsvarinu 1943 hverju
sinni.
2. grein. Allar greiðslur skv.
þessum reglum skulu standa á
heilum eða hálfum tug króna
og þannig jafnað á gjalddag-
ana, að greiðslurnar þrjár verði
sem næst 40% af útsvarinu
Í943.
3. grein. Nú eru greiðslur
skv. reglum' þessum ekki innt-
ar af höndum 15 dögum eftir
gjalddaga og skal gjaldþegn þá
greiða dráttarvexti af því sem
ógreitt er, 1% á mánuði eða
hluta úr mánuði, er líður frá
gjalddaga unz greitt er.
Þó verður sá gjaldþegn ekki
krafinn um dráttarvcxti, cem
greiðir að fullu 40% af útsvar-
inu 1943 fyrir 20. apríl 1944.
4. grein. Nún er sýnt, að tekj-
ur gjaldanda árið 1943 skv.
skattaframtali hafi verið minni
en árið 1942, svo að muni 30%
eða meira, og skai þá lækka
greiðslur hans skv. reglum
þessum hlutfallslega ef hann
krefst. þess.
5. grein. Kaupgreiðendum
ber skylda til að halda eftir af
kaupi starfsmanna til útsvars-
greiðslu skv. þessum reglum á
sama hátt og með sömu viður-
lögum og gilda um almenna út-
svarsinnheimtu, með þeim
breytingum, sem leiða af á-
kvæðumkvæðum 2. greinar.
Kaupgreiðendum er skylt að
halda eftir útsvarsgreiðslum
gjaldskyldra starfsmanna, sem
þeir hafa greitt fyrir útsvar árs
ins 1943, án þess að tilkynna
þurfi þeim sérstaklega, á ann-
an hátt en með birtingu þess-
ara reglna.
6. grein Nú verður ljóst, eftir
aðalniðurjöfnun 1944, að greiðsl
ur gjaldþegns á 40% útsvari
1943 skv. reglum þessum, nema
hærri fjárhæð en álagt útsvar
1944, og skal þá endurgreiða
það sem ofgreitt hefir verið
með Vi % vöxtum fyrir hvern
mánuð eða hluta úr mánuði,
sem upphæðin hefir verið í
vörzlu bæjarsjóðs, eftir 'rétta
tgjalddaga, að meðtöldum 15
daga frestinum skv. 3. grein.
7. grein. Að lokinni aðalnið-
urjöfnun árið 1944, skal dreg-
ið frá útsvarsupphæð hvers
gjaldþegns þar sem honum ber
að greiða skv. reglum þessum og
jafna því, sem umfram verður
á lögákveðna gjaldaga, að við-
lögðum gildandi sektarákvæð-
um um dráttarvexti.
Það, sem vangreitt kann að
vera skv. reglunum, má inn-
heimta þegar í stað, hjá kaup-
greiðanda, eða á hvern annan
löglegan hátt, og ber að greiða
Frh. á 7. síðu.