Alþýðublaðið - 19.02.1944, Page 8
Laugardagur 19. febrúar 1944
«
fí-.l >YOUBLA£>^
■TJARNARBIÓI
CASABLANCA
Spennariiií leikur um llótte-
fólk, ajósnir og áetir.
HuKiphrey Bogart
btgnd Iiergnaau
Paul Hendreid
Claude Baias
Courad Veidt
Sydney Greenstreet
Peter Lorre.
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Sala aðgöngurn. hefst kl. 11
I
„UNDIR AÐFÖR AÐ LÖGUM.“
SÝSLUMAÐUR er að yjir-
heyra þjóf, sem hefir stolið
miklu og vill ekki meðganga.
Loks segir sýslumaður við þjóf-
inn, nefnir eitthvert lítilræði,
sem hann hafi stolið og lclappar
á öxlina á honum: „Æ, gerðu
það nú fyrir mig að meðganga
þetta eina; þá skal ég ekki
spyrja þig að fleiru.“ Þjófur-
inn gerir það. Rétti slitið.
* * *
AMMA MÍN BORGAR
UNG STÚLKA og lagleg
kom inn í búð með ömmu sinni
áttræðri. Búðarmaður, sem var
spjátrungur mikill, tók á móti
þeim og spyr hvað þeim þókn-
ist.
„Mig langar til að kaupa fá-
eina silkiborða.“
Han nsýnir henni ýmsar teg-
undir, og hún velur úr og spyr,
hvað alinin kosti.
„Einn koss,“ segir hann.
„Gott er það“, sgir stúlkan,
,,látið mig fá 10 álnir; amma
mín borgar“.
* * *
EINU SINNI, er þeir voru á
gangi, ameríska skáldið Was-
hington Irving og Orville De-
wey vinur hans, sagði Irving:
„Hafðu engar áhyggjur af
úppeldi dætra þinna. Þeim mun
vegna vel, ef þú kennir þeim
ekki allt of mikið — leggðu að-
eins áherzlu á eitt, sem mikil-
vægast er af öllu.“
„Og hvað er það?“ spurði De-
wey.
„Kenndu þeim að sætta sig
við sitt hlutskipti“, sagði Irv-
ing.
Ljósin voru mjög dauf og grá-
lit. I henberginu var ekki annað
húsgagna en járnrúm, þvotta-
grind, tveir stólar og Mtið borð.
— Höfðuð þér matvæii með yð-
ur? spurði Jón. — Ágætt. Látið
þau á gluggasylluna; ég geymi
mín þar. iHann fór að taka sam-
an -muni sína, sem hann ætlaði
að hafa með sér til næturinnar.
Ég stóð á miðju gólfi, haldin
ánægjulegri undrun.
— ÍÞér eruð mjög góðsamir,
sagði ég.
— Talið ekki um tþað, barn,
sagði hann. — Á morgun sér
Intourist fyrir yður — ef til vill.
Jæja, góða nótt. Slökkvarinn er
hjá dyrunum. Stundum er hann
í lagi. Hann sneri við einu sinni
enn. — iÞekkið iþér nokkurn í
Moskva? spurði hann.
— Ég hefi nokkur kynningar-
foréf.
— Þá er það í lagi. Ef svo
væri ekki, væri ég fús til að
kynna yður drengjunum. Blaða-
menn, skiljið þér. Þeir eru færir
í allan sjó. Én meðal annarra
orða: Síminn er hlustaður. Ver-
ið varkárar, ef þér talið við inn-
fædda. Hafið þér skordýra
sprautu?
— Nei--------sagði ég undr-
andi.
— ÍÞér getið fengið mína. Þér
munið hafa þörf fyrir hana.
Jæja, góða nótt.
'Hann skildi mig eina eftir,
skjálfandi, dauðþreytta og hálf-
ringlaða. Áthugaðu, stúlka mín,
hvar þú ert nú stödd. Týnd í
Mioskva, hefir hafnað í rúmi
stórvaxins, vingjarnlegs amerí-
kana. Rekkjuvoðirnar lyktuðu af
honum; það var framandi 'lykt
en ekki óþægileg. Það var lykt
af tóbaki og áfengi. Við skulum
vona. að þetta hafi aðeins verið
vinsemd. Vdð skulum vona, að
hann komi ekki aftur um miðja
nótt og reyni að vera skemmti-
legur. Nei, hann virðist taka
þetta skynsamlega og aðeins
vera fús til að leysa vandræði
mín. Ég vissi ekki, að Ameríku-
menn væru vingjarnlegir. Við
héldum öll að þeir væri harðir í
horn að taka, kald.rifjaðir og fé-
gírugir. Þessi maður var það
ekki. Þegar ég fór að hugsa um
þetta, virtist mér ég aldrei fyrr
hafa kynnzt manni, sem væri
það jafn eðlilegt að vera hjálp-
samur eins og þessi ókunnugi
maður í loðfeldinum. Ég hafði
heldur aldrei kynnzt Ameríku-
manni fyrr. Ef allir Ameríku-
menn líktust þessum eina, hlutu
það að vera aðlaðandi fólk. í Ev-
rópu hugsa allir um sjálfa sig
og eru á móti öllum öðrum. . .
Óværð í rúminu. Ég hafði ekki
orðið fyrir slíku síðan nóttina
sælu í Vínarborg, fyrstu nótt-
ina eftir að ég lýsti yfir sjálf-
stæði mínu.
Ég reis upp í hinu ókunna
rúmi, staulaðist fram úr og að
slökkvaranum, fann skordýra-
sprautima og notaði hana óspart.
Ég var þreytt en gat þó ekki sof-
ið. Einhver opnaði hurðina
— Það var ekki hægt að læsa
henni —■ gægðist inn í dimmt
lierbergið og lokaði því næst
dyruruum. Ég glotti í myrkrinu.
G.P.U., hugsaði ég. Ætlar að
flytja mig til fííberíu af því að
ég hefi ráðizt á Intourist. Öværð-
in hjá þeim var samt í fullu
fjöri.....
Daginn eftir var enn kaldara,
og ég hélt áfram að stríða við
þessa óteljandi örðugleika, sem
á þessum órum mættu manni
í hverju spori í Rússlandi. Ó-
dugnaður þeirra og skortur á
skipulagningu var gífurlegur.
Álmenningssalernið var við-
urstyggð. í almenningsbaðher-
berginu var ryðgað, lekt bað-
ker, og venjulega var þar ekk-
ert heitt vatn. Kalda vatnið kom
eftir stundarkorn í smágusum,
það var fonún leðja. Bjallan
hringdi ekki og hurðinni var
ekki hægt að loka. Ég bjó um
ameríska rúmið mitt og hreins-
aði herbergið með handklæðinu
mínu. Að því búnu fór ég út á
götu. Þar voru fáir strætisvagn-
ar og fólk stóð í löngum röðum
og foarðist um að komast upp í
þá. Ég gafst upp við það og
spurðist með einhverjum ráðum
til vegar til skrifstofu Intourist.
Þar foeið ég í tvær klukkustundir
eftir félaga þeim, sem hafði fjall
að um mín málefi. Þegar hann
loks kom, lítill, brosandi maður
í óhreinum rússneskum stakki,
virtist hann vera nálega særð-
ur yfir því, að ég skyldi hafa
farið til Metropolegistihússins
ón opinbers samþykkis. Og þeg-
ar það kom á daginn, að ég vissi
ekki í herbergi hvers ég hafði
dvalizt yfir nóttina, virtist mér
helzt, að ég mundi hafa orsakað
meiri háttar vandræði fyrir það
opinbera. Þeir vissu samt sem áð
ur. Kerfi þeirra var í góðu lagi,
og mér hafði verið veitt athygli
frá því ég sté fyrst fæti í borg-
ina. iFyrst af öllu var mér látinn
í té túlkur, félagi Amphiteatroff.
Þetta var góðlyndur kvenmaður
á aldur við mig; en bersýnilega
hafði eitthvað orðið til að breyta
henni í steingerving. Ég gerði
mér í hugarlund, að hún myndi
hafa tilheyrt hinni fyrrverandi
yfirstétt, og hún óttaðist nú, að
eitt óyfirvegað orð eða óvænt
svipbrigði ó andliti hennar yrði
lagt svo út, að hún væri ekki
öruggur bolseviki. Mér tókst
aldrei svo .mikið sem að fá .hana
til að brosa. Við þrömmuðum
fram og aftur um borgina til að
skoða markverða hluti. Ef mér
varð á að spyrja hana: — Eruð
þér ekki þre.yttar? hristi hún
S NYJA BIÖ S
Dansinn dunar!
(„Time out for Rhythm“)
Rudy Vallee,
Ann Miller,
Rosemary Lane.
í myndinni spilar fræg
danshl j ómsveit
„Casa Loma Band“
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Aðgöngum. seldir frá kl.
11 f. h.
GAMLA BIÚ
Frú Miniver
(Mrs. Miniver)
Greer Garso*
Walter Pidgeon
Teresa Wright
Sýnd kl 6Vá og 9.
ss
New York-borg
(New York Town)
Fred Mac Murray
Mary Martin
Robert Preston
Sýnd kl. 3 og 5.
Aðgöngumiðar seldir frá
kl. 11.
aðeins höfuðið. Ef ég spurði,
hvort hún vildi ekki fá sér te-
sopa með mér, varð henni við
eins og ég hefði boðið henni að
■taka þátt í landráðum. Ég álykt-
aði, að góðum bolsevikum væri
ekki leyfilegt að finna til hung-
urs eða þreytu. Þeir yrðu ávallt
að sýna merki ótvíræðrar ham-
ingju. Skýringarnar, sem Amp-
hiteatroff gaf mér, vor.u utan-
foókar lærðar, og sama máli
gegndi um svör við spurningun-
um, sem ég bar upp fyrir henni.
iSpurningar, sem hún vildi ekki
svara, þóttist hún ekki skilja,
enda þótt hún talaði þýzku og
frönsku hárétt aðeins með fram-
andi málhreim.
Á skrifstofu Intourist var mér
sýnd ítrasta kurteisi og vinsemd.
Én þegar að því kom að láta mér
í té herbergi, var ég enn á ný
stödd andspænis þessúm óyfir-
stíganlega vegg. Bros, afsak-
andi axlavpptingar. Ekkert her-
þergi. Ég rökræddi við þá. Ég
sýndi þeim reikninginn, sem ég
hafði greitt fyrirfram. I honum
var innifalið fyrsta flokks her-
bergi í 'Grand-hóteli. Ekkert her
bergi. Jæja, en hvenær get ég
þá fengið herbergi. Af skandi lát
bragð: Hver veit? Ég varð ösku-
þreifandi vond. — Ef þið hafið
ekki herbergi handá' mér, sný
ég ,aftur til Berlínar þegar í
kvöld, sagði ég við þá með hjálp
málpípu minnar, Amphiteatroff.
Það fóru fram viðræður á rúss-
EVSEÐAL BLAMANNA
EFTIR PEDERS EN-SEJERBO
og horfir grátnum sjónum á ljósmyndina af drengnum sín-
um, sem hún hafði vænzt að geta boðið velkominh heim
með því að faðma hann glöð og sæl að sér, en sem ekki kom?
Honum heyrðist hann greina niðurbælt snökt þaðan, sem
Hjálmar hvíldi. En hann lætur lítt verða af því að grennsl-
ast eftir því, hvort drengurinn sé grátandi eða ekki. Hann
á fullt í fangi með að verjast því að bresta sjálfur í grát.
IX.
Eftir að þeir félagar höfðu flutzt til hins nýja samastaðar,
gerðu þeir eins lítið að því að hætta sér út á sléttuna og
þeir frekast gátu. Þegar þeir f.óru veiðiferðir sínar niður á
ströndina gerðu þeir sér jafnan far um að ganga fjöruna til
þess að sjórinn skyldi má burtu fótspor þeirra á næsta flóði.
Og eftir hátíðarhöld villimannanna varð gætni þeirra og
varúð enn meiri en nokkru sinni fyrr.
En dag nokkurn, þegar Hjálmar var einn niðri við
ströndina, gleymdi hann sér.
Ástæðan var sú, að fugl nokkur með sérkennilega fall-
egt stél kom fljúandi utan af hafi. Hann baksaði inn yfir
ströndina en var auðsýnilega örmagna af þreytu.
,TEFBI ANP HER
:■ áíENDS SEARCH
THE INN FOR
SCORCHy,
UNAWARE OF THE
TFAP THAT IS
i BEING SET
{ BENEATH THEIR
! VEJ?y FEET^
MAKE THE CONNECTIONI
FASTÍ YOÚRF SURE THE
BOMB 15 SET FOR
FIVE MINUTES? Æ
CERTAIN,
CHIEF'
r WE HAVE JUST TIME ENOUGH
T0 GET AWAY THROUGH J
THE FRONT DOOR/ THE Ý/
INNKEEPER WILL LEAD THE M
LITTLE MICE TO' THE
S-AIT/ / COMEff JiflBMi
H-Hf THEY’VE GONE,*.
WHAT DEVILTRY ARE THEY.
{ UP TO...NOW? JSTr-s
MYNDA-
S AGA
FORINGINN: „Setið samband
á sprengjuna. Eruð þér viss
um að hún muni springa eft-
ir 5 mínútur.“
VARÐMAÐURINN: „Já. Alveg
viss, herra!“
FORINGINN: „Við höfum að-
eins tíma til að komast út um
framdyrnar! Vertinn mun leiða
litlu mýsnar að opinu! Kom-
ið!“
ÖRN (hangir á veggnum, bund-
inn og meiddur af kvölurum
sínum): „Ó — nú eru þeir
Ifarnir. — Hvaða djöfulskap
hafa þeir nú á prjónunum?“