Alþýðublaðið - 29.04.1944, Qupperneq 6

%iaggardsg 2S. aprS, 19-ii.
■w
í
•i
{Hundahreinsus i

I
Samkvæmt reglugerð um lækningu hunda af
bandormum o. fl. fer fram lækning og hreinsun
hunda í Reykjavík dágana í. tií 3. maí n. k.
Hreinsunarmaður er skipaður Guðmundur Guð-
monásson, Þverholti 18 F, og ber eigendum (um-
ráðamönnum) hunda að koma þeim þangað fyrir
hádegi einhvern hinna framangreindu daga. Hund-
arnir mega ekki fá mat þann dag, sem lækning fer
fram.
Hundur, sem skotið er undan hreinsun, er rétt-
dræpur.
Liögreglustjórinn í Reykjavík, 28. april 1944.
Agnar Kofoed-Hansen.
Ffffsta sanivliiðQúígeroarfélagið.
Frh. af 4. sfða.
allri útgerð landsmanna við
hruni, eins og kunnugt er.
OÞegar á allt er litið, iþarf eng-
an að undra ofangrein töp Sam
vinnufélagsins, þótt mikilli
prentsvertu hafi verið eytt bæði
fyrr og síðar þeim til ýtarlegrar
átmálunar. Menn geta að
minnsta kosti kynnt sér það, að
útgerðartöp voru því miður
engan veginn óþekkt fyrirbrigði
hér vestanlands fyrir daga Sam
vinnuféalgsins, og ekki höfðu
aðrir betri sögu að segja, er við
útgerð fengustáratuginnÍ927-37
Til hliðsjónar geta menn t. d.
haft það, sem nú er alkunnugt
orðið af opinberum skýrslum,
að ibankaútbúin hér á ísafirði
á útgerð á líku tímabili og hér
töpuðu hátt á fjórðu milljón kr.
um ræðir.
iÞað er líka mála sannast, að
ef þessi félagsútgerð alþýðunn-
ar hefði ekki verið á samvinnu-
grundvelli, hefðu töpin verið
miklu stórfelldari. í skjóli þess
fyrirkomulags hafði félagið í
heildinni fengið hærra verð út
úr afurðum sínum. Það hafði
líka fengið talsvert af útgerðar
vörum sínmn með réttmætu inn
kaupsverði, án óþarfra milliliða,
og í þriðja lagi höfðu félagsmenn
öll árin lagt á sig sérstök gjöld
til sjóða félagsins umfram það,
sem gerist hjá útgerð einstakra
manna eða hlutafélaga.
Yoru þessi sjóðagjöld félags-
manna fyrst og fremst látin
mæta töpum útgerðarinnar, með
an þau hrukku til. Var það all-
mikið fé, sem þannig hafði safn
azt á 10 ára tímabili.
Þetta fyrirkomulag samvinnu-
félaganna um sjóðagjöld notuðu
fhaldsmenn í áróðri sínum gegn
Samvinnufélaginu á þann hátt,
að reyna að koma því inn hjá
félagsfólki, að þetta væru sann-
ir „blóðpeningar“, sem hafðir
væru með röngu af sjómönnum
og verkafólki.
En svo ibreyttist hljóðið held-
ur en ekki í íhaldsmálgögnun-
ium, þegar Samvinnufélagið varð
að fara í skuldaskilin. Þá var
látlaust á því klifað, að sam-
vinnufélagsmenn væru að hlaup
ast frá skuldbindingum sínum,
og fórnirnar, hinir svonefndu
„blóðpeningar“, virtust þá
gleymdir með öllu.
Nú hefir öllum árásum á Sam
vinnufélagið slotað um stund,
enda hefir hagur þess batnað
Btórlega hin síðari ár. — Mun
skuldlaus eign félagsins nú
nema mokkuð á áttunda hundr-
að þúsund króna. Virðist því ó-
tvírætt mega byggja þann dóm
á reynslu 16 ára hjá Samvinnu
félagi ísfirðinga, að samvinna
í útgerð hér á lamdi hafi fylli-
lega staðizt próf reynslunnar,
þrátt fyrir allt og allt.
Suim ár þessa tímabils voru
ein hin erfiðustu, sem yfir ís-
lenzka útgerð hafa komið, önn-
ur hafa líka verið góðæri meðal
þeirra beztu, sem koma. En
þetta tímabil var bernska Sam
vinnufélagsins, og þó hefir þvi
ekki vegnað ver en öðrum hlið
stæðum útgerðarfyrirtækjum,
sem grónari voru, auðugri af fé,
er það hóf starfsemi sína, og rík
ari af reynslu.
Aðalerfiðleikarnir eiga nú að
vera yfirstígnir. Þess vegna líta
samvinnufélagsmenn vonglað-
ari til framtíðarinnar. Þeir þykj
ast þess vissir, að geta vænzt
meiri félagsþroska og traustari
samheldni félagsfólks en á byrj
unarárunum. Og þótt erfið ár
séu sjálfsagt framundan, þá er
aðstaðan nú að öllu leyti ólík
til að mæta þeim, á við það, sem
áður var.
ÖIl fyrstu árin var Samvinnu
félagið eina líftaug bæjarins í
atvinnumálum, og áttu þá allir
ibæjarbúar —• kaupmannalið
líka — allt sitt efnahagslega
gengi undir afla þeim, sem Birn
irnir fluttu í bæinn. Hin síðari
ár hafa sem betur fer risið upp
ný útgerðarfyrirtæki á Ísafirði,
en samt er Samvinnufélagið enn
þá stærsta útgerðarfyrirtæki
ibæjarins, og örlög þess og gengi
nátengt örlögum og gengi bæj-
arfélagsins í heild. — Held ég,
að flestir ísfirðingar hljóti í
huga sér að blessa þann dag, þeg
ar Samvinnufélagið var stofnað.
Skíðafélagr Reykjavíkur
ráðgerir að fara skíðaför upp á
Hellisheiði næstkomandi sunnu-
dagsmorgun. Lagt af stað kl. 9 frá
Austurvelli. Farmiðar seldir hjá L.
H. Muiler í dag til félagsmanna
til kl. 4 en til utanfélagsmanna
kl. 4 til 6 ef afgangs er.
íjafnvel hendur á þau. Þegar
stórt og veglegt kínverskt veit-
ingahús var opnað gegnt veit-
ingahúsi Mah, var hann til þess
neyddur að hætta atvinnurekstri
sínum. Það var sorgardagur í
sögu fjölskyldu hans. — Nú
vitum við, kemst Mah að orði,
— að í Ameríku er unnt að
byrja á nýjan leik með góðum
árangri, þótt manni mistakist
einu sinni.
Herra Mah skildi fjölskyldu
sína eftir í Boston, en fór sjálf-
ur til Hartford og fékk þar at-
vinnu. Dapurlegir mánuðir liðu
áður en honum hafði , auðnazt
að safna það miklu fé að fjöl-
skylda hans gæti flutt til hans
til Hartford. Fjölskylda hans
undi hag sínum hið bezta í heim
kynnum hennar í Hartford,
þótt fátækleg væru. Húsið, sem
þau bjuggu í, var gegnt lög-
reglustöðinni, og lögregluþjón-
arnir gerðust brátt góðvinir kín
versku bamanna, sem voru jafn
an hrein og þokkaleg og fús til
þess að fara sendiferðir fyrir
þá.
Á aðfangadagskvöld var
kvatt dyra á heimili Mahhjón-
ahná þeim til mikillar undrun-
ar. Inn kom jólasveinn og hóp-
ur lögregluþjóna. Þeir höfðu með
ferðis jólatré og gjafir handa
sérhverjum í fjölskyldunni. —
Það var ógleymanleg stund,
kemst herra Mah að orði.
í Hartford þurftu börnin
ekki að óttast áreytni né móðg-
anir, og þeim gekk mjög vel
í skólanum. Kennari nokkur
mælti eigi alls fyrir löngu á
þessa lund; — Ef eitthvert Mah
barnanna er í bekk hjá þér,
getur þú verið þess fullviss, að
þú hafir þó að minnsta kosti
einn nemanda, sem ber virð-
ingu fyrir þér, sem hlýðir með
kostgæfni á mál þitt og mun
vissulega gera sitt bezta við
námið.
— Við megum fagna því, seg
ir herra Hah nú, — að svona
skyldi fara fyrir okkur í Bost-
on. Hefðum við verið kyrr í
Kínverjahverfinu í Boston,
hefðu börnin okkar aldrei hlot-
ið þann þroska, sem raun hefir
á orðið.
Þegar fram liðu stundir stofn
aði Mah heildsölu með matvör-
ur. Margaret lauk stúdentsprófi
og tók að nema hjúkrunarfræði.
George gat sér einnig frábæran
orðstír sem námsmaður. Goon
og Wong Shee voru mjög ham-
ingjusöm yfir barnaláni sínu.
En þá varð fjölskyldan fyrir
nýju áfalli. Banki varð gjald-
þrota, og Goon Mah missti al-
eigu sína. En að þessu sinni átti
hann þó mun fleiri kosta völ
en í Boston forðum daga. —
Hann kemst þannig að orði
hreykinn í bragði, að hann hafi
getað fengið lán í hvaða banka
í Hartford, sem væri, vegna
þess að allir hefðu treyst sér og
trúað. Og hann hófst handa
einu sinni enn, ótrauður og
stórhuga.
I
Nu er Goon Mah eigandi að
litlu, snotru veitingáhúsi i Ilart
ford. Gervileg kona situr bak
við afgreiðsluborðið, og ung
stúlká, sem talar ensku með á-
gætum, kemur tii móts við gest
ina. Um klukkan háiffjögur síð-
degis koma tveir efnilegir pilt-
ar þangað inn og biðja um mat
sinn. Þarna eru fjörlegar sam-
ræður, og glaðværir hlátrar
kvéðá jafnan við öðru hverju,
því að Mahfólkið er allt hlátur-
milt. Það hlær hinum glaðværa,
hressilega hlátri þess fólks, sem
hefir unnið hörðum höndum og
á sér takmark í lífinu, sem því
er yndi að keppa að. 'ti
Árið 1942 festi Goon Mah
kaup á fallegu átta herbergja
húsi, er hann fluttist í ásamt
fjölskyldu sinni. Þar býr hann
og fjölskýlda hans,. sem er í
engu frábrögðinn amerískum
fjölskyldum. Mataræði hennar
er meira< að segja hið sama og
innfæddra Ameríkumanna.
Hið edna, sem á skyggir, er
það, að - stúlkurnar í Mahfjöi-
skyldunni eru dálítið einmana í
félagslífi samborgara sinna. Það
eru engir kíiiverskri æskumenn,
er séu jáínaldrar þeirra, í Hart
ford. Og iólk gerist jafnan undr
ándi, ef' þær fara í kvikmynda-
hús eða á aansleiki í fylgd með
hvítum æsk imönnum. En árið
sem leið dvöldust kínverskir
flugmerin á flugstöð í grennd við
Hartford, og þá rættist nokkuð
úr þessum vandkvæðum. —
Eg vona, að einhverjir þeirra
muni koma aftur éftir stríðið,
kemst Alice að orði.
Frú Mah er skynsöm kona og
starfsfjís. Hún er sjálfstæð í
skoðunum og óhrædd við að
gera grein fyrir þeim. Hún á
eigi hvað sízt mikinn og merk-
an þátt í því, hversu uppeldi
bamanna hefir vel tekizt.
Mahfólkið er, að sönnu stolt
af hinú kínverska uppruna sín
um. En þó er það mun stoltara
af því að vera Ameríkumenn.
Þetta skýrir það ef til vill, að
þegar velja skyldi umboðsmenn
stjómarvaldanna í Hartford til
þess að annast sölu stríðsskulda
bréfa, varð ekki fyrir valinu
meðlimur fjölskyldu, er ætti
sér langa dvalarsögu í Vestur-
heimi. Gladys Mah varð fyrir
valinu. Þeim tíma, þegar hún
er ekki að skyldustörfum í
handlækningadeild sjúkrahúss-
ins í Hartford, ver hún til þess
að brýna það fyrir íbúum
Connecticut hversu mikilvægt
það sé, að þeir kaupi stríðs-
skuldabréf.
Ég var gestur Mahfjölskyld-
unnar, 'er hún sat við viðtækið
og hlýddi á ávarp Gladys. Rödd
hennar var skær og hljómþýð.
— Ameríka hefir reynzt fjöl-
skyldu minni mikils virði, mælti
hún. Hún hefir gefið henni kost
á frelsi, jafnrétti og bræðralagi
— og veitt henni tækifæri til
þess að afla sér þekkingar og
menntunar.
Goon Mah brosti til konu
sinnar. Það var sama brosið og

& t
og þurkur.
H. Tofi.
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
frá
Pétur Pétursson, Hafnar-
stræti 7, selur ekkí lengur
vörur frá oss.
Getum nú aftur afgreitt
með stuttum fyrirvara:
Vikur
VIKURSTEYPAN
Lárus Íngimarsson
Vitastíg 8. Sími 3763.
lumarkjóiaefni
margar tegundir
Unnur
(horai Grettisgötu og
Barónsstígs).
SEL SKELJASAND
eins og að undanfömu.
Sími 2395
Grettisgötu 58 A
leikið hafði um varir hans á
höfninni í San Francisco fyrir
þrjátíu árum. — Já, mælti
hann hinni hæglátu og hljóm-
ist satt, sem ég sagði, að Ame
mildu rödd sinni. — Það reynd-
ríka væri indæll staður!
Bókin sem vekur mesla eftirleki, heUir
fertugum fært
Fæsf hiá næsta bóksaia - Verð kr. 15
er
Mest umtalaða bókin:
Posiuritm hringir
ailtaf ivisvar.
Stórbrotin og áhrifamikil skáldsaga, gegnorð með afbrigðum
„hreinskilnisleg og blessunarlega berorð,“ sögð af sérstæðri,
áhrifamikilli tækni, ákaflega spennandi og ógleymanleg hverj-
um þeim,' er hana les.
Eignizt þessa bók. — Fæst hjá bóksölum.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Fih. a£ 4. sfðu-
óhreyft. Skylt er að slíkt tjótn
verði bætt. En þeim, sem hér eiga
hlut að máli, mim reynast trygg-
ara og hollara, að það verði fram-
kvæmt á annan hátt en þann, er
leiða mimdi atvinnuleysi og ör-
birgð yfir þjóðina.
'íslenzka þjóðin, með ríkjandi
fjármálastefnu, er í hraðvaxandi
hættu að einangrast með atviimu-
Iíf sitt, og að einangrast frá við-
reisnarstarfi þjóðanma að loknu
því mikla gjöreyðingarstarfi, sem
menn vona að brátt sé á enda. —
Viðreisnarstarfi, sem eimnig mætti
verða snaifþáttur í hennar eigin
þroska. — Lausn dýrtíðarmálanna
er mesta fjárhagslegt vandamál
þjóðarinnar. Sú lausn verður að
byggjast á fræðilegum grundvelli,
þar sem rök £á að ráða.“
Þannig farast greinarhöfundi
Framsóknarblaðsins á Akur-
eyri orð. Fer varla hjá því, að
þau muni vekja töluverða at-
hygli, þó að það sé alger mis-
skilningur hjá honum, ef hann
heldur að fyrir slíkri lausn dýr-
tíðarmálsins, eða í því máli yf-
irleitt, séu til nokkur rök, sem
eru jafngild fyrir alla, hvaða
stétt, sem þeir tilheyra.