Alþýðublaðið - 14.06.1944, Qupperneq 5

Miðvikudagur 14. júní 1944.
ALÞYÐUBLAÐiÐ
MERKASTI BÓKMENNTAVIÐBURÐUR
Á STOFNÁRI LVÐVELDISINS
var Jón Sigurðsson fyrst
kosinn á þing
1944
er endurreist lýðveldi
á íslandi
Rdl
u m rn

Þeffa er bók effir Jón SigurSsson og m hann. Vérfe hans hafa verið dreifð og óaðgengileg og flesfum líff kunn.
v .
í þessa bók er í fyrsta sinn safnað úrvali úr ræðum og rifum þessa þjóðskörungs.
YIHijálmur h Gíslason
hefir sett hér saman í eina bók það snjallasta úr ræðum háns á þingi og þjóðfundi og fleiri mannfundum og úr stjórnmála- og fræðiritgerðum hans. Bókin
hefst á ágætri ritgerð hans um Jón Sigurðsson, og enn fremur skrifar hann níu smærri ritgerðir eða formálsgreinir fyrir aðalköflum bókarinnar, auk
skýringa.
NOKKRAR kaflafyrirsagnir gefa hug-
mynd um fjölbreytni efnisins: Hver
stjórnlögun bezt þyki. Reykjavík og
Þingvellir. Kostir borgaranna og kröf-
ur til þingmanna. Þingskipun og kjör-
dæmi. Þingmælska. Kirkjustjórn og
klerkar. Forn frægð og nýtt frelsi. Öll
stjórn er grundvölluð á þjóðarVilja.
Hvað er auður? Einokun og frjáls
verzlun. Félagsverzlun. Skólar fyrir
allar stéttir. Bókmenntir og menning.
Hestar. Sauðfénaður. Fjallagrös. Tó-
vinna. * Samgöngur. Bunaðarfélög.
Fiskifélög. Betri skip.
MYNDIR eru í öllum köflunum. Þær
eru úr ritum Jóns Sigurðssonar eða af
stöðum og atburðum úr lífi hans og
samtíð. Höfuðþættir bókarinnar eru:
Jón Sigurðsson: dæmi hans og áhrif.
Um Alþingi. Þjóðfundurinn. Þjóðfrelsi
og þjóðarhagur. Verzlunarfrelsi. Um
skóla. Bókmenntir og saga. Bóndi er
bústólpi. Hafsins nægtir. Menn og
málefni.
SÍÐASTI aðalkafli bókarinnar heitir:
Menn og málefni. Þar er fjöldi smá-
greina úr bréfum, ritum, ræðum og
samtölum Jóns Sigurðssonar. Þær sýna
mjög skemmtilega viðfangsefni hans og
tóntegund í gamni og alvöru: Farsæld
þjóðanna. Sögur afreksmanna. Skólar
og pólitík. Almenningsálit. Að drekka
dús. Að þekkja sjálfan sig. Að þola níð
og aulahátt. Æfingar í vopnaburði.
Gildi íslandssögu. Virðing Alþingis.
Prestar. Læknar. Stúdentar. Kven-
fólkið. Dómar um manngildi. Hóra-
tíus. Frumleiki og sérvizka. Eftirherm-
ur fornaldarinnar. Þjóðdansar. íþróttir.

Á aldarafmæli þingmennsku forsetans mikla rísa þarna úr djúpi minninganna hinir merkustu og glæsilegustu atburðir úr frelsisbaráttu þjóðarinnar og
lífi Jóns Sigurðssonar. Rit Jóns Sigurðssonar hafa sérstakt gildi sem heimildarrit og og hátíðarrit á þeim tímamótum, þegar lýðveldið er stofnað. Úr-
valsrit Jóns Sigurðssonar verða á sínu sviði ein af eftirlætisbókum íslendinga, á borð við það, sem rit Snorra Sturlusonar, Hallgríms Péturssonar og
Jónasar Hallgrímssonar eru á öðrum sviðum.
SteÉislð vörn IfMisini á ékomnuni árum verður andi ións
Sipr&s@nir eins og hann birfisf okkur enn í ræðu og rifi
Góð vinar- og minningargjöf um stofnun lýðveldisins
: