Alþýðublaðið - 22.06.1944, Blaðsíða 6

ALÞÝÐUBLMSiÐ
Fímmtuoagur 2>2. ^uiu 1944
Frelsi og menning
Sýnsng úr f reisis- og menningarbar-
átfy SsBendinga verður opin daglega
kl. 1-10 e. h. i MennfaskóBanum.
Aðgöngumíðar á kr. 5,00 eru seldir
við innganginn.
Þjóðhátíðarnefnd.
Á morgun,
fösfudaginn 23. júní, veröur bank-
inn aöeins opinn tii hádegis.
Úfvegsbanki íslands h.f.
Uppboð.
Opinbert uppboö veröur haldiö á
húseigninni nr. 11 við Freyjugötu,
s dag kl. 4 e. h.
Tvö hús eru á Sóöinni og er ailt hús-
rúmiö laust fyrir væntaniegan kaup
anda.
Uppboöiö fer fram í eigninni sjáifri
Borgarfógetinn í Reykjavík.
Kjólar sniðnir
Laugavegi 68
Til sölu
3 stoppaðir stólar og sófi. Til mála getur komið að kaupandi
fái herbergi á leigu, ef um einhleypan reglusaman mann er
að ræða. Listhafendur sendi nöfn og heimilisföng til blaðs-
ins fyrir hádegi á laugardag merkt „Herbergi — húsgögn“
Njósnir og
Prh. aí 5. síðu.
trúlegasta. Honum tókst að gera
yfirvöldin ánægð. Hann fór iþess
á leit að mega starfa í kaupskipa
fllotanum. Hann var sendur til
hafnarborgar, sem við skulum
nefria Norport, og það var til
þess ætlazt, að hann kæmist þar
brátt í skipsrúm.
Fyristu dagarnir liðu án þess
að nökkuð bæri til tíðinda. —
Hann var taugaóstyrkur, en eng
an veginn taugaóstyrkari en al-
gengt var um þá sem flúið höfðu
brott úr lönduim þekn, er Þjóð
verjar hafa á valdi sínu.
Þegar Werfel hafði tekizt að
vinna sér traust og hylli manna,
tók hann að athuga skilyrðin
fyrir því að rækja starfa sinn.
— Það var margt um manninn
og annríki mikil í hafnariborg
þessari, en eigi að síður var mikl
um erifiðleikum háð að afila á-
reiðanlegra upplýsinga. Hann
gat auðveldiega komizt að þiví,
að verið var að búa skiplest til
ferðar, en meira vissi hann ekki.
Eigi að síður reyndist herra
Vogel bafa rétt fyrir sér. — Þeg
ar Werfel var orðinn úrkula
vonar um það, að sér tækist að
alfla upplýsinga, tófest honum að
af'la eftirtektarverðra frétta á
skemmtistað fevöld nokkurt.
Tveir sjómenn, sem heyrðu,
að hann hefði flúið brott af Belg
íu, buðu honum i staupinu með
sér. Þegar þeir höfðu skipzt á
nokkrum orðum við hann, héldu
þeir láfram samræðunni sín í
millum.
„Það var varla á verru von!“
sagði annar þeirra. — „Ég skildi
aQian iþvottinn minn eftir í Al-
geirsiborg — og nú eigum við að
fara íjþessa norðurför. Hugsaðu
þér mig þar bara á stuttbuxum,
félagi!“
„'Eg hata þesisa norðurför.“
„Fóik greiddi áður fyrr pen-
inga fyrir að-komast í skemmti
ferðir þangað norður eftir. Og
Stalín þarf á hergöcnnm að
balda. Ég iþarf að fá nokkra
skömmtunarseðla að láni.“
Werfel hrökk við. Hann hafði
aflað mikilvægra upplýsinga.
Skip'alestin 'var á leið til Rúss-.
lands.
Sjómennirnir héldu brott.
Werfel hlustaði aftir tali manna,
er sátu við annað borð.
„Við hivern á Nbrportliðið að
keppa á morgun, Bill?“ spurði
einihver.
, jKnattspyrnufélag Manchest-
er. En ég get ekki fiarið með.
Við eigum að ljúka við að ferma
skipin fyrir mánud’ag. Það þýð-
ir það, að við verður að vinna
dag og nótt ýfir helgina.
Werfel hraðaði isér haim. Það
kom sér vel, að dimmt var, því
að honum var mikið niðri fyrir.
Fyrsti isigurinn orkar jafnan
mjög á mtenn.
Hann handlék viðtæfeið í flýti.
Allt virðisf vera í hezta lagi.
En þegar hér var kornið, gerðist
atíburður, sem var samibærileg-
astur við ýmsar þær kvikmynd
ir, sem hann hafði verið varað-
ur við að hafa í huga.
Þegar hann var í þann veginn
að útvarpa til kafbáts, sem
kynni að vera skammt undan,
var dyrunum hrundið upp. Þar
stóðu itrveir mienn vopnaðir marg
hleypum.
Werfiel var leiddur brott og
vissi ekfei ;sitt rjúfeandi ráð.
Hann var leiddur fyrir herrétt
og dæmdur til dauða. Hann sat
í klefa sírium í Wandsworth-
fangelsinu. Eftir þrjú dægur
átti að taka hann af M£l.
Maður úr brezfeu upplýsingar
þjónustunni heimsótti hann.
„Þasisi njósnaskóli virðist ekki
vera eins góður og ég hélt“, ját-
aði Werfel hreinskilnislega.
„Nei, við höfum haft hendur
í hári margra lærisveina hans.
Það er mikill munur á upplýs-
ingaþjónustu Þjóðverj a og Breta
skal ég segja þér. Þjóðverjar
haffa mesta trú á fjöildasamtök-
um, á því að dreifa mörgum
hundruðum njósnara á hina
gagnnjósnir
ýmsu staði, flestum þeirra hálf-
æfðum. Bretar hafa hins vegar
. rriesta trú á því að láta fáa en
valda og þrautæffða menn hafa
njósnarastörf með höndum.“
„En það er eitt, sem er mér
ráðgáta,“ mælti Werffél. „Hvern
ig fóruð þið að Iþví að hafa upp
á mér?“
„Við höfðum haft gætur á þér
i nokkra daiga. Þegar þú komst,
höffðum við ekkert við sögusögn
þína að athuga. En svo opnaðir
þú sparisjóðsreikning. Frá þeirri
stundu voru hafðar gætur á
þér.“
„Hvað heyri ég? En ég fæ ekki
skilið þetta. Herra Vogel í
njósnaskólanum hvatti mig til
iþess að hafa sparisjóðsreikning
í pósthíúsinu."
„Já. Það ætti ekki að koma
að isök eins og nú er komið mál-
um, þótt ég segi þér, að berra
Vogel hefir nú látið af störfum
við skólann. Þannig er sem sé
miál með vexti, að hann var
einn þessara völdu og bran^^ðu
manna, sem ég var að segja þér
frá!“
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. á 4. síðu.
nú um tvo daga til þess að koma fram
vantrausti á núverandi ríkisstjórn,
var því mjög fjarri sanni.“
Svo segir Morgunblaðið. En
forsprakkar „Sósíalistaflokks-
ins“ eru nú sennilega á öðru
máli; því að eins og nokkuð ann-
að hafi vakað fyrir þeim en ein-
mitt það, „að auka enn á glund-
roðann“?!
Stjórnarskráin
J ’
Fíti.'af 4. Æu
kosningar í nefndina virðast ekki
koma til mála, þegar af þeirri á-
stæðu, að þar myndi einvörðungu
verða um flokkspólitískar kosn-
ingar að ræða, en tilgangurinn
með fjölguninni í nefndinni er
einmitt að komast hjá slíku. Hér
Kaupum tuskur
EósgasnaviBÐostofan
Baldursgofu 30.
virðist vart um aðra leið að ræða
en þá, að leita um útnefninguna
til þess aðila, sem alþingi jafnan
leitar, þegar nefna á hæfa menn
og óvilhalla til að vinna vanda-
söm verk, þ. e. hæstaréttar, og
fela honum að tilnefna menn til
viðbótar í milliþinganefndina.
Virðist það og ekki óeðlilegt, að
hæstarétti sé falin þessi tilnefn-
ing, þegar þess er gætt, að það
liggur á valdi hæstaréttar að úr-
skurða. um það, hvernig skilja
beri ákvæði stjórnskipulaganna
og hvort athafnir alþingis, fram-
kvæmdavaldsins og einstaklinga
samræmist ákvæði stjórnarskrár-
innar. Fyrir því hafa flutnings-
menn þessarar tillögu, en það eru
fulltrúar Alþýðuflokksins á al-
þingi, lagt til, að fjölgað verði í
milliþinganefndinni í stjórnar-
skrármálinu um 10 menn og
skuli þeir tilnefndir af hæsta-
rétti og þess gætt við tilnefningu,
að mennirnir séu valdir með
hliðsjóri af þekkingu þeirra á al-
mennri stjórnlagafræði og
þekkingu þeirra og kunnugleika
á högum, þörfum og óskum sem
flestra. Það skal þó tekið fram,
að komi fram hugmyndir um
aðra leið til útnefningar í nefnd-
ina, sem flutningsmenn geta
fellt sig við, þá eru þeir reiðu-
búnir að taka það mál til nánari
athugunar.
Þá vilja flutningsmenn benda
á, að hugmýndir manna um rétt-
indi samfélagsins og skyldUr
þess gagnvart einstaklingunum
hafa breytzt mjög á síðari tímum,
og bendir margt til þess, að í
réttarvitund almennings sé það
talin jafnvel fyrsta skylda þjóð-
félagsins að tryggja landsmönn-
um hverjum og einum öryggi
gegn skorti, rétt til menntunar og
vinnu, auk almennra mannrétt-
inda. Þykir því rétt að leggja á
það sérstaka áherzlu í þingsálykt-
uninni sjálfri, að nefndin kynni
sér sem bezt þær skoðanir, sem
uppi eru í þessum efnum.
Kveðfur forsætisráherra fil
S-
Yesfur-lslendinga og afllra Is-
lendinga erlendis 1?. fúní
NOKKRUM DÖGUM FYRIR ÞJÓÐHÁTÍÐINA sendi forsæt-
isráðherra eftirfarandi skeyti til sendiráðs íslands í Wash-
ington með beiðni um að orðsendingunni yrði komið áleiðis til
allra Vestur-íslendinga :
„Ríkisstjóm íslands sendir íslendingum í Vesturheimi
kveðju sína á bessum tímamótum í sögu íslenzku þjóðarinnar er
hún hefir náð lokatakmarki aldagamallari frelsisbaráttu með end-
urreisn lýðveldisíns. Færir hún íslendingum vestan hafs þalck-
ir fyrir starf þeirra og styrk henni til handa á liðnum tímum;
hún þakkar þeim trúnað þann, er þeir jafnan hafa sýnt æítland-
inu; hún gleðst yfir þeim manndómi, sem þeir hafa sýnt í sínum
nýju heimkynnum og þeirri virðingu, sem þeir hafa unnið sér
þar. Bjöm Þórðarson, forsætisráðherra.“
Ennfremur sendi forsætisráðherra þessa orðsendingu til allra
sendiráða íslands erlendis með tilmælum um að henni yrði komið
til sem allra flestra íslendinga utanlands:
„Ríkisstjóm íslands senjdlir ölllum iíslen;d|ingum utanlands
kveðju og heillaóskir á þessum merkisdegi í sögu íslarids. í styr
og störfum liðinna ára hafa íslendingar fundið það glöggt, hvers
virði það var, að eiga dugandi þjóðþræður í öðrum löndum. Nú
reynir á manndóm og þegnskap hvers einasta íslendings, að
halda því, sem unnizt hefir, og auka það. Kappkostum allir að
efla heill og heiður ættjarðar vorrar. Björn Þórðarson, forsætis-
ráðherra.“ Æl'I