Alþýðublaðið - 16.08.1944, Qupperneq 5

Miðvikudagur 16. ágúst 1944.
ALÞYÐUBLAÐIO
5
Læknar sem vinna í óhreinum fötum — Bréf frá „Manni,
sem leitaði læknis“ — Nátthrafnar í heimsókn á barna-
leikvöllum — Á að birta íiöfn afbrotamanna, sem dæmd-
ir hafa verið.?
AÐ ER OFT kvartað undan ó-
kurteisi afgreiðslufólks í verzl
umim, hugsunarleysi þess um að
reyna að gera viðskiptamönnun-
um til hæfis, hangs þess í símurn
og óhreinindum á vinnufötum
þess. Sumt af þessu hefur við rök
að styðjast, annað ekki eins og
gerist og gengur — en þegar ritað
er um þetta eða fundið að þessu,
þá miðar það að því að auka hrein
lætið, bæta framkomu ' fólksins
Sivert við annað o. s. frv........
I GÆR fékk ég bréf, sem ég
varð dálítið undrandi yfir. Það er
frá „Manni, sem leitaði læknis“
og er svöhljóðandi: „FjHr nokkr-
um dögum þurfti ég að leita lækn-
is, sem varla er í frásögur fær-
andi, enda kemur það sjaldan fyr-
ir mig seái betur fer. Mig furðaði
Stórlega á því hversu óhreinn
læknirinn var — og býst ég við
að þú verðir hissa yfir þessum upp
lýsingum. Maðurinn var svo sem
hreinn í andliti og hendur hans
voru sæmilega ræstar en ekkert
þó þar framyfir, en vinnusloppur
hans var svo óhreinn að engu t’ali
tekur.“
„ÞETTA FAT hans var rifið og
tætt, bæði á ermum og víðar og
það var með stórum skítablettum
og kámi um allt. Ég skil satt að
segja ekki, hvernig í dauðanum
stendur á því, að vörður heilbrigð-
is og hreinlætis,, maður, sem menn
leita til í þeim tilgangi að fá ráð
við sjúkdómum, skuii leyfa sé að
koma þannig fram- fyrir þá sem
til hans leita. Vildi ég mælast til
þess að þú minntist á þetta, því að
menn eiga ekki að þola það að
læknar séu svona miklir sóðar.“
JÁ, ÉG ER sannarlega fús til
þess. Þetta hlýtur þó að vera und-
antekning Ég þékki þetta ekki,
því að ég leita aldrei læknis sem
betur fer, en ég hef enga ástæðu
til þess að ætla að bréfritari minn
skýri rangt frá Ég býst líka við
því að læknum sé ekki ljúft að
einstaka sóði setji blett á stétt
þeirra“
MENN KVARTA undan því að
nátthrafnar af báðum kynjum
heimsæki barnaleikvelli og fari
þar um með' ólátum, öskrum og
ýlfri og óskunda um nætur. Aðal-
lega mun þetta eig'a sér stað eftir
miðnætti. Oft eyðileggja þessir ó-
látabelgir og skemmdarvargar leik
föng barnanna á leikvöllunum,
enda eru nátthrafnarnir oft ölv-
aðir. Þetta eru hvimleiðar mann-
skepnur, sem ekkert getur geng-
ið annað til en skemmdarfýsn. Ég
vil mælast til þess að fólk geri
lögreglunni, tafarlaust aðvart, þeg-
ar það verður vart við þessa nátt-
hráfna. Og ég vil vænta þess að
ef lögreglan hefur hendur í hári
þeirra, þá séu þeir ekki látnir
sleppa „billega“.
ÞAÐ HEFUR OFT verið rætt
um það meðal blaðamanna hvaða
reglur eigi að hafa um það að
birta nöfn dæmdra afbrotamanna.
Raunverulega er ekki hægt að
hafa nema eina reglu um þetta,
að birta nöfn allra þeirra afbrota-
manna, eftir að þeir hafa verið
dæmdir, og ef þeir hafa ekki ver-
ið dæmdir skilorðsbundið. Ég sé
að einstaka blöð gera þetta ekki.
í fyrradag og í gær birtu blöð
nöfn nokkurra umkomulausra
smáþjófa og afbrotamanna, en
slepptu hins vegar alveg nafni
villidýrsins, sem réðist á gömlu
konuna.
SMÁÞJÓFARNIR höfðu hrifsað
veski úr. vasa manns, stolið hjól-
barða eða hnuplað fatnaði úr for-
stofu. Þeir voru dæmdir í 40—60
'daga fangelsi. Villidýrið, hins
vegar, réðist á aldraða verkakonu,
þar sem hún stóð við þvottabal-
ann sinn, varpaði henni í gólfið og
reif utan af henni fötin. Það var
dæmt 5 4 mánaða fangelsi. Annað
hvort er að birta nöfn allra eða
engra. Hér í blaðinu voru engin
nöfn birt.
ÞETTA FORMLEYSI er afar
slæmt. Það verður að finna ein-
hverja reglu um þetta, annað er
óréttlæti gagnvart þeim dæmdu
og aðstandendum þeirra, en þá
verður og sú regla sem tekin er
upp um þetta hjá blöðunum að
vera algild. Það nær til dæmis
ekki. nokkurri átt að láta undan
beiðnum einstakra manna sem
ganga um milli blaðanna og biðja
sér griða, en lúrta svo nöfn hinna
umkomulausu, sem engan eiga að,
sem getur leitað til blaðamann-
anna.
ÉG ER EKKI að ræða um þetta
í þeim tilgangi að gagnrýna fram-
komu einstakra blaða. En aðeins
til þess að vekja ahygli á þessu,
því oft er það ein þyngsta negn-
ing- afbrotamannanna að nöfn
þeirra séu birt opinberlega.
Hannes á horninu.
Auglýsing
frá
Atvinnu- ©g samgöngumáSaráðuneytinu
Þeir, sem hafa sent ráðuneytinu umsóknir um kaup
á fiskibátuni frá Svíþjóð, geta skoðað uppdrætti,
smíðalýsirgar og framkomin tilboð bjá Fiskifélagi
íslands, næstu daga kl. 1—3.
Að lokinni téðri athugun verða þeir, sem óska að
gerast kaupendur bátanna, að staðfesta skriflega
fyrri umsókn sína og láta fylgja greinargerð um
greiðslumöguleika sína.
Reykjavík, 14. ágúst 1944.
Hermenn byggja brú.
Á mynd þessari sjást verkfræðingar úr ameríska hernum vinna að því að reka stólpa í ár-
bakka á Ítaiíu, sem vera eiga til styrktar brú, er 5. herinn er í þann veginn að leggja leið
* sína yfir.
Skipörot við Islaodsstrendar.
Flutningaskipið
PUERTO RICAN hafði
háð langa og stranga viðureign
við heimskautsstorminn, og
var, er hér var komið sögu, statt
skammt undan íslandsströnd-
um. Blindhríð var á og þilför
og reiði skipsins voru í klaka-
dróma.
Tundurskeytið hæfði skipið
klukkan tíu að kvöldi. Þegar
August Wallenhaupt, sem var
hinn mikilhæfasti sjómaður,
vaknaði,' vissi hann þegar, hvað
hann átti til bragðs að taka, því
að hann hafði áður ratað í skip-
reika.
Honum varð það fyrst fyrir
af öllu að krjúpa á kné og gera
örstutta bæn. En enda þótt bæn
in væri ekki orðmörg, er hann
þess fullviss, að hún hafi haft
sefandi áhrif á sig. Því næst brá
hann sér í ullarsokka og buxur
og girti sig björgunarbelti. Að
lokum fór hann svo í yfirhöfn
sem náði honum niður á hné
með hettu, er hann setti á höfuð
sér og setti upp loðhanzka.
Þegar upp á þilfar kom, létu
menn hin verstu ókvæðisorð
falla, er þeir streittust við að
hleypa björgunarbátunum niður
í sjóinn í myrkrinu, en það var
engan veginn hlaupið að því,
vegna klakadrómansi Þeir röð-
uðu sér þó nokkrir saman á
hvern björgunarbátinn um sig
og drógu hvprgi af í viðleitni
sinni. Eftir mikið bis, auðnaðist
svo Wallenhaupt og félögum
hans að hleypa niður þeim
bátnum, sem komið hafði í
þeirra hlut.
Báturinn seig niður í sjóinn
með tuttugu til þrjátíu menn
innanborðs. En á sömu stundu
fann Wallenhaupt, að skipið var
í þann veginn að ,færast í kaf,
en hann óttaðist, að báturinn
myndi sogast niður með skipinu.
Hann kastaði sér út úr björg-
unarbátnum á sama augabragði
og skipið seig í dfúpið. Hann
kom auga á rekald örskammt frá
sér. Honum auðnaðist að synda
þangað, en þegar hann náði taki
á þessu rekaldi, varð hann þess
var, að hendur hans voru dofn-
ar. Hann hafði misst loðhanzk-
ana af sér. Brátt tókst Wallen-
haupt svo að ná öðru rekaldi,
GREIN ÞESSI, sem er eft-
ir Carl B. Wall og hér
þýdd úr tímaritinu Reader’s
Digest, fjallar um skipbrot
við íslandsstrendur. Aðeins
einn maður af áhöfn skips-
ins, sem fórst, en það var
skotið í kaf, komst lífs af.
Hafði hann þá lent í ólýsan-
legum hrakningum og kalið
svo að taka varð af honum
báða fæturna og flesta fing-
urna. En eigi að síður er þessi
ungi örkumlamaður staðráð-
nn í því að gefast hvergi upp
heldur láta lífsbaráttuna ör-
ugglega til sín taka.
svo að hann var nú bæri-
lega settur með það að halda
sér uppi. En enda þótt hann
væri sæmilega klæddur, skalf
hann af kulda.
Næstu tíu mínúturnar fékk
hann félagsskap sex annarra
skipbrotsmanna, svo að það fór
að verða þröngt um hann. Allir
Voru þessir félagar hans í yfir-
höfnum, en annars lítt eða ekk-
ert klæddir. Allir voru þeir þeg-
ar teknir að kala á höndum.
Brátt bar allstóran fleka að,
og auðnaðist þeim félögum að
ná til hans. Þegar fimm þeirra
höfðu komizt upp á flekann auk
Wallenhaupts, gætti Wallen-
haupt að hinum tveim. Þeir
voru hnignir í ómegin, enda
þótt augu þeirra væru glennt
og starandi.
Wallenhaupt hugðist freista
þess ^að koma þessum félögum
sínum til aðstoðar, en reyndist
alls ófær til þess. Þeir, sem
komnir voru upp á flekannhjálp
uðu honum að ikomast þangað.
Þeir voru þar nú sex saman og
þrýstu sér sem fastast hver að
öðrum til þess að halda á sér
hita. En sjórinn gekk sífellt yfir
flekann, og það virtist aðeins
tímaspursmál, hvenær djúpið
hrifi þá félaga í feigðarfaðm
sinn.
1 Þeir félagar reyndu að berja
saman fótunum til þess að varna
því, að blóðrásin stöðvaðist, en
erfiði það reyndist þeim um
megn. Einn þeirra, sem var
Englendingur, hafði auðheyri-
lega misst vitið. — Hann sagði
sífellt við Wallenhaupt: „Hjálp
aðu mér, Auggie, hjálpaðu
mér.“ Þeir reyndu að biðjast
fyrir. En sjólöðrið slóst i andlit
þeim, og þeir gátu ekki heyrt
hver til annars. Þeir urðu því að
una því að hlusta á bænargerð
sjálfs sín hver um si^.
Á örfárra mínútna fresti
skullu bylgjurnar yfir flekann.
— Þess varð skammt að bíða,
að Wallenhaupt yrði þess var,
að Englendingurinn var horfinn
af flekanum — horfinn í djúpið.
Einhvern tíma um nóttina
heyrði Wallenhaut tvö orð
mælt: „Aug., drengur minn.“
Orð þessu voru mælt í hálf-
um hljóðum að því er Wallen-
haupt heyrðist. Hann þekkti
rödd bezta vinar síns meðal
skipshafnarinnar, fallbyssu-
skyttu, sem verið hafði rekkju-
nautrur hans. Hann kallaði aftur
eins hátt og hann gat: „John,
drengur minn.“ En hann fékk
ekkert svar. Þegar dagur rann,
sá hann, að vinur hans var horf
inn og vissi, að hann hafði mælt
þessi orð í sama mund og hann
tók út af flekanum.
Skömmu síðar skolaði stór
bylgja þriðja manninum burt af
flekanum. Hann greip dauða-
haldi í kaðalinn, og Wallenhaupt
reyndi að ná taki á fötum hans.
En hann gat ekki neytt taksins
vegna þess hversu hendur hans
voru dofnar og kaldar. Þá tóku
þeir það ráð að spenna armana
i saman. Wallenhaupt reyndi að
ná honum upp á flekann en
skorti afl til þess.
Þannig stóðu þeir með armana
spennta saman að minnsta kosti
í fimm mínútur. „Andlit hans
var aðeins tíu þumlunga frá
andliti mínu, og við horfðumst
í augu. Loks mælti hann: —
heyrðu, Auggie, getur þú ekki
hjálpað mér? Ég svaraði því, að
því miður væri mér alls kostar
ómögulegt að gera nokkuð hon
um til hjálpar. Þá sleppti hann
Framhald á 6. síðu.