Alþýðublaðið - 11.01.1945, Blaðsíða 2

*
Hér á -mymlinrri sézft Vilhjálmur Finlsiein Bendifullti'úi ísiLenids í
StöHdhóimi, vera að afjheaida Idgíræðmgi bátasmíðanua, Nile Jac
obsson, bankaávdsfun að uppfhœð 1.583.400 sænskar krónur, og er
það 20% aif smlíðsvirði bátanna. Sanmingurinn um smíði hinna
45 fisíkibáta, sean rdikisstjiórnin hafir pantað í Svniþjóð, er sá stænstx
að uppihæð, Sfetmi igerður htefir verið fyriir íslamdis hönd erlendis.
Samningurinn var umdinriitaður 9. nóvemiber í haust.
Fyrsta greiðsla fyrir Svíþjóðarbáfana
Ólfkt hafast þeir að
Fjárhagslegur stuðningur Isa-
fjarðar við úfgerðarmálin
Lánveiiingar með ákveðnum skilyrðum lil fé-
laga, sem bæjarsfjórn ræður mesfu um
En á Sigiufírði skiptu bæjarfulitrúar fénu
upp á milli sín sjáifra!
FYRIR nðkkrum dögum var skýrt frá þvl iiér í blaðinu
hvemig nokkrir bæj-arfulltrúar á Siglufirði skiptu upp
milli sjálfra sín styrkjum bæjarins til bátakaupa ,hveniig
kommúnistar kræktu sér í 50 þúsund krónur til „Falkur“-
útgerðar sinnar — og að engra trygginga var krafist fyrir
þessum framlögum. ísfirðingar hafa haft aðra reglu um þessi
mál — og má í því sambandi segja: Ólíkt hafast þeir að.
Bæjarstjóm ísafjarðar ákvað
að leggja alls fram til báta-
kaupa 152 500 krónur. Sam-
vinnufélagi ísfirðinga voru
veittar 40 þúsund krónur til
kaupa á tveimur bátum, h.f.
Nirði 75 þúsund til tveggja
báta og nýju íhlutafélagi 37 500
til kaupa á einum bát.
Það skal tekið fram, að í
Samvinnufélagi ísfirðinga eru
sjómenn og verkamenn á ísa-
firði svo hundruðum skiptir. í
h.f. Nirði eiga bæjar- og hafn-
arsjóður og Kaupfélag ísfirð-
inga meirihluta hlutabréfanna.
I hinu nýja hlutafélagi eru all-
margir bæjarmanna.
Enn er ekki ákveðið til fulln-
ustu hvort féð er látið til báta-
kaupanna sem lán eða hvort
um hlutafé er að ræða. Helzt er
þó talið, að um lán verði að
ræða og hlíta þau þá sömu
reglum og gilda um lán ríkis-
ins til bátakaupanma.
En bæjarstjóm ísafjarðar
mun og setja ákveðin skilyrði
fyrir lánunum og verða þau
þessi:
1. Að bátárnir verði ætíð
gerðir út frá ísafirði.
2. Að ísfirzkir sjómenn gangi
fyrir um vinnu á bátunum.
3. Að bæjarsjóður hafi for-
kaupsrétt að bátunum, ef þeir
verða seldir.
Ef þessi skilyrði verða brotin
ber lántakendum að greiða
alla lánsupphæðina.
Bæjarstjórn ísafjarðar, sem
Alþýðuflokkurinn ræður, eins
og kunnugt er, hefur því farið
öðruvísi að en þeir, sem skipa
meirihluta bæjarstjórnar Siglu
fjarðar, enda ganga kommún-
istar þar á undan og eru gírug-
astir í féð.
Mun það og koma æ betur í
Ijós er kommúnistar hafa tök
á, að þeir verða sizt eftirbátar
íhaldsins, eins og það var í
gamla daga, í siðleysi um með-
ferð eigna almennings.
Er það' og alveg furðuleg
framkoma, er allmargir bæjar-
fultrúal sameinast um að
skipta milli sín opinberu fé,
sem ætlast er til-að gangi til al-
menningsþarfa.
Aðaffundur Verhalýðs
félags Ausfur-Hún-
vefninga
VERKALÝÐSFÉLAG Aust-
ur-Húnvetniriga, Blöndu-
ósi, hélt aðalfund sinn nýlega.
Stjórn félagsins var endur-
Framhald á 7. síðu.
m

ALÞYÐUBLMHÐ
IMiR Æj; --u' ?.• • -ív ?;-■
Wimsmtudagwr 11. jaftá&r 1945'.
Einn af stitðningsnvönmim stjórnarinnar hef-
ir við orÖ aö greiða atkvæði gegn þeim
T AUNALÖGIN voru til umræðu í efri deild í gær, og
var það framhald annarrar umræðu. Vakti það einkum
athygli, að í umræðum þessum hafði einn stuðningsmanna
ríkisstjórnarinnar, Gísli Jónsson, við orð að greiða atkv.
gegn launalögunxun, ef ebki yrði samþyfckt breytingartil-
laga, sem hann hefir gert við frumvarpið. Einn hinna fimm
Sjálfstæðismanna, sem efcki styðja núverandi ríkisstjóm,
Þorsteinn Þorstteinsson, lýsti því einnig yfir við umræðumar
að hann myndi greiða atlkvæði gegn lauínalögunum.
Berriharð Stefánsson hafði í
upphafi annarrar umræðu máls
ins gert grein fyrir ibreytingar-
tillögum sínum við frumvarp-
ið, sem hníga að því, að lækka
laimastigann, svo að nemur um
tveiQi milljónum kxóna. Fjár
hagsnefnd efri deildar hafði og
lagt fram ýmsar breytingartil-
lögur við frumvarpið, og miða
iþær nær allar til 'hækk unar og
eru þær gerðar til samræming-
ar við óskir bandalags starfs-
manna ríkis og bæja. Meðal
annars miða breytingartillögur
nefndarinnar að því að hækka
laun tollþjóna, lögregluþjóna,
póstþjóna og talsímakvenna frá
því, sem er í frumvarpinu.
Við framhald annarrar um-
ræðu í gær tóku fjórir þing-
menn til máls, allir úr Sjálf-
stæðisflokknum, en ýmsir voru
á mælendaskrá, þegar fundi
var frestað í gærkveldi. Gísli
Jónsson tók fyrstur til máls og
mælti mjög i mót breytingar-
tillögum fjárhagsnefndari Kvað
hann þannig að orði, að af-
greiðsla málsins af hálfu nefnd
arinnar væru svik við ríkis-
stjórnina, þingið og raunar
þjóðina i heild. Hafði þingmað-
ur í hótunum unrað greiða at-
kvæði gegn frumvarpinu, ef
ekki yrði samþykkt' breyting-
artillaga sú, sem hann hefði
gert við það. Vakti þessi af-
staða Gísla Jónssonar, sem er
i hópi stuðningsmanna ríkis-
stjórnarinnar, að vonum mikla
attiygli, því að eins og kunnugt
er var samþykkt launalaganna
eitt þeiirra atriða, sem sett voru
í málefnasamning stjórnar-
flokkamm, fyrir atfbeána A1
þýðuflokksins.
Þorseinn Þorsteinsson, sem
er einn af fimmmenningunum
í Sjálfstæðisflokknum, sem
ekki styðja núverandi ríkis-
stjórn, lýsti því yfir, að hann
myndi greiða atkvæði gegn
launalagafrumvarpinu og bar
fram þá ástæðu fyrir því, að
aðrar stéttir hefðu fengið kaup
hækkaoiir og kjarabætur eftir
að bændur hefðu afsalað sér
hækkun á landbúnaðarafurð-
um með samkomulagi því, sem
gert var á síðasta búnaðar-
þingi!
Bjami Benediktsson mælti í
•mióit ýmisiuim breytinigariállögium
fjárhagsnefndar, en lýsti hins
vegar yfir stuðningi sínum við
frumvarpið að öðru leyti. Sér í
lagi mælti hann í mót breyt-
ingartillögu Gísla Jónssonar,
sem kveður þannig á, að verði
lögum þessum síðar breytt í
heild eða í einstökum atriðum
til launalækkunar, skuli þeir,
sam iaiun taka efitir þessum lög
um, færðir niður í þau laun,
sem þar verða ákveðin fyrir
sama starf. Benti Bjarni á það,
að alþingi væri að sjálfsögðu
frjálst að breyta lögum þessum
í heild eða einstökum atriðum
iþeirra hvenær sem þingmeiri-
'hluti ákvæði eins og öllum
öðrum lögum og væri því til-
laga þessi ástæðulaus með öllu.
Framsögumaður fjárhags-
nefndar í rnáli þessu, sem er
Kriístinn E. Andriésöon var
ekki á fundi, en Magnús Jóns-
son, formaður nefndarinnar,
hélt uppi vörnum fyrir hana og
gerði grein fyrir breytingartil-
lögum nefndarinnar. , Lagði
hann áherzlu á það, að erfitt
myndi ávallt að gera öllum til
hæfis við . setningu laga slíkra
sem þessara, en fyrir nefndinni
hefði vakað það að koma til
móts við óskir bandalags starfs
manna rikis og bæja, enda
hefði henni verið það skylt
samkvæmt málefnasamningi
ríkisstjórnarinnar. Benti hann
m. a. á það, að fráleitt væri af
Þorsteini Þorsteinssyni að lýsa
sig andvígan- frumvarpinu með
þeim rökstuðningi, sem hann
hefði gert, því að samkomulag
búnaðarþingsins væri launalög-
unum óviðkomandi með öllu,
en hefði verið gert eins og al-
kunnugt væri til þess að bænd-
ur héldu uppbótunum á útflutt
ar landbúnaðarafurðir.
Þingsálykiunartillaga
um laun yfirlæknis
vinnuheimilis S. í.
B.S. _
FJÓRTÁN þingmenn úr öll-
um flokkum flytja í sam-
einuðu þingi svohljóðandi til-
lögu til þingsályktunar um að
fela ríkisstjórninni að greiða
laun yfirlæknisins við vinnu-
heimili Sambands íslenzkra
berkals j úkiinga:
Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að greiða vinnu-
heimili Sambands íslenzkra
berklasjúklinga laun yfirlækn-
is heimilisins, og skulu þau
vera hliðstæð launum yfirlækn
anna við heilsuhæli ríkisins.
Frumvarp þetta er flutt að
tilmælum stjórnar S.Í.B.S. og
er greinargerð frumvarpsins
erindi, er hún hefur sent al-
þingi.
Bækur um Færeyjar
og á færeyisku
I ÞÝZKALANDI er komin út
*■ bók um Færeyjar, sem rit
ur er af þýzkum börnum, sem
fyri stríðið dvoldu í Færeyjum
Bók þessi er tim 200 blaðsíður
og nefnst „Freens Öeru
Framhald á 7. síðu.
baBr viðurkenna is
lenzka lýðveldið
Fréttatílkyimiffig ffrá rfk
isstjórninnL
TANRÍKISRÁÐUNEYT-
INU hefur borizfe nóta frá
I utanrikisráðherra ítalíu, sem
er svar við nótu íslenzka utan-
ríkisráðuneytisins frá. 17. júní
um stofnun lýðveldis á íslandi
og kjör forseta íslands..
Viðurkennir ítalska stjómin
með nótu þessari íslenzka lýð-
veldið og sendir forseta þess og
þjóðinni allri hlýjar ámaðar-
óskir með von um góða sam-
vinnu og samkomuiag beggja
landanna.
50 þúsund króna gjöf
fil barnaspílalans
H;LUTAFÉLAGIÐ Kiveld
úllfiur afihenti í gær sfjóm
fcvenfélagsins Hrinigiurimi 59
þúsund króna gjöf í bamaspí-
talasjóð félagsins. Fylgdu gjöf
inni hlýjar heiUaólsikir til félags
inis af tílefini istairÆs þess fyrir
iþví að kama upp bamaispátala
hér í bænium.
, Hetfir stjóm félagsins þakkað
iþesisa srtóngjöf
Slræiisvagnamir
breyta ferðum sin-
um
SÚ NÝBREYTTNI verður
tekin upp hjá strætisvögn
um Reykjavíkur tfirá og með
10. þ. m. að nýr vagn veriður
tekin í notkun á íeiðinni að
Kleppi, og verður ennfremur
farin ný leið í sambandi við
ferðimar tþangað og mun
einn vagn fara á eftir hverjum
Kleppsvagni inn í KleppSholt
umhverfis Sunnutorg og þann
hluta Langholtsvegar, sem ligg
ur milli Kleppsvegar og Laug-
arásvegar.
Þá munu vagnamir á þessari
leið, taka upp nýjan burtfarar
tíma af Lækjartorgi, og fara
þaðan 5 mín. fyrir heilan og
(hélfan tíma, en áður fóru þeir
á heilum og hálfum tímum.
Einnig verður settur nýr
vagn á Sogamýrarleiðina, í stað
þess gamla, sem hefir haldið
uppi ferðum á iþeirai leið. Ek-
ur hann um Sogaveg i bakaleið
tíl bæjarins í stað Bústaðaveg-
ar. Á tímabilinu frá 20 maí
til 20 sept er þó ráðgert að
ekið verði aftur um Bústaða-
veg en ekki Sogaveg.
Hðfundur Letfsslyfl-
uhnar láfinn
ÖFUNDUR Leifis Eirikssion
*■•*■ ar styititunrbar á Skólavörðu
hæð, Alexandar Stirliey Calder
*er látinn efftír langa vaníheilsu
:74 ára að aldri.
Calder gerði minnisimerkið
ffyrir stjócm Bandariikjanna, en
hún færði það að gjöf til ís-
lenidinga 1931 — aff tilefni 1000
áxa afmælis alþingis árið áður.
Oalder igerði mörg aff flræg
ulsitu mirmi'sanerkjium Banda
rikjiaanamna, m. a. styttuna af
Georg Washington, sem er á
Fifth Avenue í New York, en
(jnniur listaverik hans eru einn
ig í Waishington, Philadelphiu,
iSan Franciiseo og í öðrum aroer
fcfcuan borigum.