Alþýðublaðið - 23.01.1945, Blaðsíða 6

ALÞYÐUBLAÐSÐ
Þriðjudagur 23. janúar 1945.
rbo
. \
Bifreiðastjórafélagið Hreyfill heldur aðalfund
sinn fimmtudaginn 25. jan. 1945, kl. 11 e. h.
í Listamannaskálanum við Kirkjustræti.
Fundarefni:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Félagsmenn þurfa að sýna félagsskírteini
eða kvittun við innganginn.
Ath.: Þeir sem eiga ógreidd félagsgjöld
geta greitt þau miðvikudaginn 24. og fimmtu-
daginn 25. jan. kl. 7—9 e. h. í skrifstofu Bif-
reiðastöðvar Hreyfils.
Stjórnin.
Næturakstur fellur niður nóttina sem aðalfundurinn verður.
Olíuofnar,, 150 krónur.
Olíuvélar, tvíhólfa, 117 krónur.
Olíuvélar, þríhólfa, kr. 155.10.
Þvottabalar, 60 krónur.
Þvottapottar, 85 krónur.
Þvottabretti, kr'. 11.50.
Laugaveg 41. — Sími 3830.
Sigurður Kjarlansson
Lisfi iýiræissinna í Dagsbrún
Frh. á 4. síðu.
Karl G. Gíslason, Meðalholti
17.
Karl Guðlaugsson, Miðtúni
68.
Kjartan Guðnason, Meðal-
holti 12.
Kristinn Sveinsson Týsgötu 1
Kristján Guðmundsson, Mel-
roskamp 10.
Kristján Jakobsson, Shell-
veg 4. ’
Kristófer Jónsson, Njarðar-
götu 27.
Mae'nús Bjarnason, Hverfis-
götu 83.
Magnús Guðlaugsson, Lauf-
túni, Grandaveg.
Magnús Guðmundsson Með-
alholti 8.
Njáll Guðnason, Grettisgötu
44.
Ólafur Pétursson, Bárugötu
1.8.
Ólafur Sigurðsson, Brávalla
gctu 50.
Ólaíur Sæmundsson, Sjafnar
götu 2.
Ólafur S. Þórðarson, Finn-
bogahúsi.
Páll Ásmundsson, Bergstað-
arstræi 23.
Páll Guðmundsson, Klappar
stíg 37.
Páll Steinsson, Ránargötu 3 A
Ragnar Jónsson, Mimisveg 2 A
Sigurður J. Benediktsson,
Vesturgötu. 33.
Sigurður Guðmundsson
Freyjugötu 10 A.
Sigurður ' Guðmundsson,
Njarðargötu 61.
Sigurður Guðmundsson, Víf-
ilsgötu 19.
Sigurður Hreinsson, Ránar-
götu 10.
Sigurður Sigurðsson, Norður
stíg 5.
Sigurgeir Steinsson, Ránar-
götu 3 A.
Sigurjón Gunnarsson, Braga
götu 34 A
Stefán G. Björnsson, Reyni-
mel 41.
Stefán Sigurðsson, Vitastíg
17.
Sæmundur Jónasson, Egils-
götu 30.
Tryggvi Guðmundsson, Kapla
skjólsveg 9.
Valýr Friðriksson, Vinaminpi.
Vilhjálmur Eyþórsson, Öldu
götu 25 A.
Þórarinn Hafberg, Þórodd-
staðahverfi, 22.
Þórður Gíslason, Meðalholti
10.
Þórður Markússon, Ránar-
götu 8 A.
Þórður Stefánsson, Leifsgötu
13.
Þorgeir Guðjónsson, Öldu-
götu 25 A.
Þorsteinn Einarsson, Bræðra
borgarstíg 31.
Þorsteinn Jónsson, Hverfis-
götu 104.
Þorsteinn Ó. Jónsson, Bræðra
borgarstíg 21.
Þorsteinn Sigurjónsson Grund
arstíg 17.
Þorsteinn Þórðarson, Hring-
braut 215.
Árni Kristjánsson, Smyrils-
vegi 29.
Vararmenn:
Ágúst Jóhannsson, Grettis-
götu 46.
Ásgeir Magnússon, Sogahlíð.
Finnbogi Ásbjörnsson, Tjarn
argötu ÍÓD.
Friðrik Sigmundsson, Lauga
vegi 28.
Ingi Guðmundsson, Hellu-
sundi 3.
Ingi Jónsson, Freyjugötu 8.
Ingimundur Guðmundsson,
Laufásvegi 20.
Jóhann Hjörl,eifsson, Grett-
isgötu 53B.
Jón Arason, tiverfisgötu
100A.
Jón Stefánsson, Ránarg. 36.
Karl J. Ottesen, Bragag. 38.
Kristinn Jónsson, Óginsgötu
20B.
Leó Leós, Reynimel 43.
Magnús Gíslason, Þórsgötu 9
Páll Guðjónsson, Meðalhólti
4.
Sigurður Brynjólfsson,
Garandavegi 39.
Sigurður Guðmundsson, Báru
götu 6. . >
Vilmundur Ásmundsson,
Grund, Grímstaðarholti.
Þorkell Guðbrandsson, Sól-
vallagötu 60..
Þorvaldur Jóhannsson , Öldu
götu 32. • J.Jjl
Bförn L. Jónsson:
Hvðfg sykurinn og áréÖurinn
fyrir honum
LÞÝÐUBLAÐIÐ birti þ. 7.
jan. s. 1. grein eftir ein-
hvern sænskan prófessor, í þýð
ingu Jóhanns Sæmundssonar,
tryggiingayfirlseknis. Greinin
er lofgjórð um hvíta sykurinn
og bersýnilega r'ituð nákvæm-
kiga í samia anda og sykurpési sá
sem sænskir sykurframleiðend
ur dreifðu yfir nokkrum árum
ókeypis inn á þúsundir sænskra
heimila í því skyni að fleka
fólk til að borða enn meiri syk
uir og troða honurn eftir mætti
í börn sín. Bókin „Sannleikur-
irm um hvíta sykurinn“ eftir
Are Waerland var svar við þeim
pésa.
.Þar segir Waerland frá því,
hvernig sykurframleiðendur
menningarþjóðanna kaupa
rnenn með doktors- eða prófess
orstiitla til þess að ritá sknum
greinar um hvíta sykurinn. Og
umrædd grein í blaði yðar ber
mikinn keim af þess háttar laun
uðum áróðursskrifum.
Ég mun ekki fara mörgum
orðum um grein þessa, drep a_ð
eins lauslega á nokkur atriði.
Aðaltilgangur minn er sá, að
vekja ahygli lesenda á því, að
þótt höfundur hennar sé pró-
fessor, þá er hér ekki um ví-
indaskrif að ræða, heldur aug-
ljós áróðursskrif.
1. Prófessorinn gefur í skyn,
að hviti sykurinn sé nauðsyn-
legur orkugjafi í viðurværi
manna, ómissandi veana þess,
hve mannkyninu hefir fjölgað/
mikið síðustu árin; rétt eins og
ræktun sykurrófna og sykur-
reyrs væri auðveldari en t. d.
kartöflu- eða kornrækt.
2. Prófessorinn telur hvíta
sykurinn ekki gera neit mein,
hiversu mikið sem af honum er
etið, ef hann er borðaður sam-
an við annan mat. Iiver vill
trúa því?
3. Prófessorinn segir, að hvíti
sykurinn dragi fjörefni í búið,
því að án hans færum við á mis
við aldinmauk og saft. Honum
láist að geta þess, a) að við nið
ursuðu ávaxta í heimahúsum
fer forgörðum mikið áf C-fjör-
efnum þeirra, og ætti honum þó
að vera kunnugt um sænskar
rannsóknir, sem sýna þetta; b)
að margir næringarfræðingar
vara við aldinmauki og saft,
sem innihalda mikinn sykur! c)
að hægt er að geyma ber og ald
insafa og ávexti án sykurs.
5. Prófessorinn viðurkennir,
að aukin neyzla sykurs útheimti
aukið magn af Bl-fjörefni á fæð
unni. En hér e?r öllu óhætt, segir
hann. Svíar fá nóg Bl-fjörefni,
þótt þeir borði allan þann syk
iur, ®£an. þeir koonast yfir. Þeir
þurfa ekki nema 1—5 mg. af
Bl-fjörefni á dag og fá það, og
meira til.
Efnaskipti Svía mega vera
með öðrum hætti en annarra
dauðlegra manna, sem talið er
að jþunii tivisivar til þriswa-r siinn
um meira en þetta (sjá t. d. rit
gerð dr. Helga TómaŒohar d
skýrs'lu Manneldisráðs, bls.
114). .
Það er nú viðurkennt (sjá t.
d. „Um næringu og næringar-
sjúkdóma“, eftir próf. Níels
Dungal), að skortur B-fjörefna
sé ein helzta orsök lystarleysis,
hægðartregðu og alls konar
meltingartruflana. Líklega eru
Sv-íar lausir við þessa kvilla, ef
trúa má orðum prófessorsins.
En hér á landi eru þeir næsta
algengir, svo að það hefði verið
vel gert af þýðanda, að láta þess
getið, að íslendingar mættu
ekki taka þetía til sín.
6. Prófessorinn er ekki trú-
aður á, að hvítur sykur valdi
fannskemdum. Hann segir tvær
sögur sem sýnishorn af því, hve
erfitt sé um þetta að dæma. En
því miður er ekki nema hálf-
sögð sagan hjá honum. Hann
„gleymir“ því, sem mestu máli
skiptir, eins og nú skal sýnt.
Norski tannlæknirninn, sem
rannsakaði tennurnar í eyjar-
ákeggjum á Tristan da Cunha,
fann, eftir því sem prófessorinn
,segir, 1 skemmda barnatönn af
879, og 74 fullorðinstennur
iskemmdar af 3181. En hann
„gleymir“ að skýra frá því, að
þessar skexnmdu tennur voru
í þeim fáu börnum, sem var gef
inn hvítur svkur að staðaldri og
að nokkru ráði!
Hitt dæmið er frá negrum,
sem vinna á sykurreyrsekrum
og fá Vz hluta af fæðu sinni úr
sykri, en hafa samt heilar tenn
,ur. Hér er „gleymska“ prófess
orsins fólgin í því, að það var
ekki hvítur sykur, sem negrarn
ir borðuðu — hann var alltof
góður í þá! — Heldur sykur-
rcyrinn sjálfur eða hrásykur-
inn, sem inniheldur mikið af
steinefnum.
Fleiri orðum mun ég ekki
,eyða að grein prófessorsins, En
það er önnur hlið á þessu máli,
sem snýr að okkur. Hvað vak
ir fyrir þýðanda með því að
eyða tíma í að koma henni á
íramfæri við íslenzka lesend-
ur? Hvaða erindi á hún til
þeirra? Borðum við ekki nógu
mikinn sykur? Hefir þýðandinn
velferð barnanna okkar í huga
Af hverju þurfa læknar að ausa
í okkur alls konar fjörefnalyfj
ium, járni, kalki og öðrum stein
efnum? Ætli það stafi ekki af
því, að við fáum of lítið af þess
ium efnum í fæðiunni, m. a.
vegna þess, hve mikið við borð
um af sykri? Ætli svona grein
hafi í för með sér sparnað fyr
,ir sj úkrasamlögin hér á landi?
Mannkynið hefir komizt af
án hins hvíta sykurs um millj
ónir ára. Það verður því erfitt
að telja hugsandi mönnum trú
>um, að hann sé ómissandi fæðu
tegund, og að nokkur hætta
geti stafað af því að draga úr
peyzlu hans eða útrýma honum
með öllu, fyrst hann hefir ekki
annað sér til gildis en hitaein-
ingar. Áróður gegn hvítum
isykri er ekki. hættulegur fyrir
aðra en sykurframleiðendur
sjálfa og launaða liðsmenn
þeirra. Áróður fyrir hvíta sykr
inum getur ekki unnið almenn
ingi gagn, en mikið ógagn.
íslenzkir læknar, þeir sem
um þetta hafa rætt eða ritað,
'Virðasfe á einu máli um það, að
vara við mikilli sykurneyzlu og
iað telja hana þegar orðna of
mikla hér á landi. En svo kem
ur þýðandi þeim í opna skjöldu
með þessari grein, sem revnir
að læða þeirri trú inn hjá fólki,
að hvítur sykur sé jafnskaðlaus
og hann er hvítur, sé hin mesta
■nauðsynjavara og auðgi jafnvei
iviðurværi manna að fjörefnum!
Greinin er birt athugasemdar-
laust, svo að lesandin ályktar,
að þýðandinn sé höfundi henn
ar samdóma.
Þetta er sannarlega -vaiu á
ffnyllu þeirra manna, sem halda
dauðahaldi í hvíta sykurinn og
ikappkosta að troða sykri og
sætindum í yngri og eldri börn
í tíma og 'ótíma.
Það er óþarft verk og illt að
halda svona greinum á loft. Og
isízt hafði ég búizt við því, að
nokkur íslenzkur læknir mundi
Dökkblátt
Sandcrepe
Nýkomið:
Verzlunin
Unnur.
(Horni Grettisgötu og Bar-
ónsstígs).
Betra að panta tímanlega.
Steinunn Valdemarstíóttir.
Sími 5870.
fást til þess að hefja áróður hér
á landi fyrir hinum hvíta sykri.
Reykjavík, 11. jan. 1945.
Björn L. Jónsson.
Herkænskubrögð á
ýmsun tínum
FVh sf 5 9.Í&U
um, hófu ákafa skothríð, — en
skutu því miður einungis á
hálmbrúðurnar, — gerfiher-
mennina, sem stóðu hinir líf-
seigustu uppi á stráþökum skip
ann algjörlega óvarðir. Þegar
skipin voru komin úr skotfæri
frá víggirðingum óvinanna, var
það hægur vandi fyrir skipverja
að taka úllar örvarnar,
sem óvinirnir höfðu sent til ó-
nýtis og nota sér þær í næstu
orustu, endursenda þær þang-
að sem þær áttu heima. Og á
skömmum tíma hafði herdeild-
in tekið borgina.
Niðurlag á morgun.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN’
Frh aí 4
löngu stræti eru eins og lýsandi
köngurlóavefur og eftir þeim
skríða gljásvört skorkvikindi. Sú
borg sefur aldrei. Úr því slitnar
ljósrákin ekki þar til lent er í
Washington um miðnætti. Flugan
hnitar nokkra hrin&a og sezt.
Hraðinn og háv*#in.n breytist í
kyrrð og þögn.“
Og enn segir Asgeir:
„Þetta er örlagaríkasta breyting
in, sem orðið hefir fyrir þjóð okk-
ar á minni ævi. Flugið hefir flutt
okkur inn á vígvöllinn og alþjóða
samgöngur eftir stríð. Einangrun-
in er horfin. Fyrir allan almenn-
ing stendur nú breyting þessi fyrir
dyrum. í ófriðarlok opnast leiðirn
ar aftur og eru þá margfallt
styttri. Sólarhringurinn breytist í
klulckustund.“
Já, það fer varla hjá því, að
ýmsu verði að breyta hjá þjóð
okkar á næstu árum með tilliti
til slíkra staðreynda.
Eeiðrétímg.
• í grein Helga Sæmundssonar í
blaðinu í fyrrad. um bók Óskars
Aðalsteins Guðjónssonar, Húsið í
hvammmum, hefir misprentast
nafn atvinnurekandans í Grjóti
og gróðri, er Gísli Jónsson en átti
að vera Gestur Jónsson. Síðar í
greininni hafði einnig orðið
misritun, sem raskar hugsupinni.
Rétt er málsgreinin þannig: Ég
| efaði að sönnu ekki, að hann
myndi reynast maður til þess að
skrifa góða bók og læsilega.