Alþýðublaðið - 04.05.1945, Page 6

ALÞYPUgL&PiS

FÖs'íúdágár 4
mai 1M5
a etmsni
eftir KELVIN LINDEMANN í þýðingu Brynjólfs Sveinssonar, menntaskólakennara og Krist-
Davíð skáld Stefánsson frá Fagraskógi hefur þýtt gamlar
mundar stúdents Bjarnasonar
g|r
!|| þjóðvísur sem eru í bókinni.
Þessi oviðjafnanlega saga iom úl í Danmörku þ. 16. ágúsi 1943 1 35,001
einfökum, er öli seidusS á einum degi. -- Daginn eftir var bófcin gerí
uppfæk af Þjóðverjum og höfundinum varpað í fangelsi.
KAJ RÆUNK, segir um bókina
Hin heimskunna frelsishetja Dana
HVAÐ SEGJAHIN BLÖÐIN?
Frh. ,af 4. síðu.
viti ekki, að ráðherrar Sjálf-
stæðisflokksins og Alþýðu-
flokksins, allt þingið,. nema
ikommúnistar, og svo að segja
öll þjóðin var einhuga um það,
að hvika ekki frá friðarstefnu
okkar og svara stríðsyfirlýsing
’ arskilyrðinu neitandi? Er Þjóð
viljinn að stimpla alla meðráð-
herra kommúnista lí ríkisstjórn
inni sem einangrunarsinna og
svikara við stefnu stjórnarinn-
ar?
Kvennasfcorfur í
Keflavífc?
Framháld af 4 síðu.
atvinnu.
Þá vil ég ennfremur leiðrétta
það, sem sagt er, að félagið hafi
sett það skilyrði fyrir ráðning-
unni, að stúlkurnar væru úr
Keflavík eða Njarðvíkum. Stúlk
urnar hafa verið ráðnar alveg
án tillits til þess, hvar þær eiga
heima.
En hversvegna skrifar grein-
arhöfundur „Reykjanessins“
svona um þetta mál? Er það af
ókunnugleika og af einskærri
umhyggju fyrir atvinnulífi kaup
lúnsins? — Betur að svo væri.
—Nei hór liggur annað á bak
við. — Fyrir nokkru stofnuð-
um við nokkrar stúlkur hér í
Keflavík „Verkakvennafélagið
Hafdási“ til þess að auka sam-
starf og gæta hagsmuna okkar.
Slíkur félagsskapur er alltaf
þyrnir í augum afturhalds-
samra og skilningssljórra at-
vinnurekenda, og hafa þeir allt
af reynt að kæfa slik samtök,
ef þeir hafa átt þess kost. Hér
hefur þessi greinarhöfundur,
sem auðsjáanlega er málpípa
slíks hugarfars, þótzt sjá sér
ieik á þorði, og hugsað, að hér
mætti á auðveldan ’hátt sverta
félagið í augum almennings og
jafnvel ráða niðurlögum þess.
Sami tilgangur virðist liggja
á þak við starfsemi „fréttarit-
ara“ Morgunþlaðsins, Helga S.
Jónssonar. Hann hefur áður
sýnt það með fréttapistlum sín
um héðan, að hann á mjög erfitt
með að skýra rétt frá málefn-
um, og hefur hann þannig gert
þessu byggðarlagi meiri skaða
en gagn með fréttaflutningi sín
um. .
Ef Morgunblaðið á ekki völ á
vandaðri manni en Helga S.
Jónissyni til þelssara starfa,
væri því heppilegra, þyggðar-
iagsins hér og alls vegna, að
sleppa alveg að birta fréttir
héðan.
Keflavík, 27. 4. 1945.
Svava Hannesdóttir.
þú mátt skrifa um þvolt og
þér er ég yfir sjálfur;
þú mát skrifa um þvott ag
mat,
þú mátt lifa að hálfu.
ÞESSAR LJÓÐLÍNUR efiir
Sig. J. Jóh. komu fram í
huga minn, er ég, mér til mik.di'
ar undrunar sá það í dagskrá 1.
maí hiátíðahaldanna, að engri
konu var ætlað að taka þátt í
útiræðuhöldum dagsins. Eg las
dagskrána oftar en eiríú sinni
og sannfærðist um að mér hefðí
ekkiyfirsézt.
Mér er sagt að í Alþýðusam-
bandinu séu um 22 þúsund
manns þar af 5 þúsund konur.
Ég tel mig alltaf; litla kvenrétt-
indakonu, en að svona sé geng-
ið fram hjá þátttöku kvenna,
finnst mér óviðeigandi. Vissu-
lega hafa verkakonur ástæðu til
að minnast baráttu sinnar fyrir
bættum hag og unnum sigrum,
eigu síður en karlmennirnir.
En kjör ■ vinnandi kvenna voru
ekki svo glæsileg, að þar væri
ekki 'þörf stórra umbóta, sem
ekki fengust nema með mikilli
þrautseigju og kostuðu mikla
baráttu þeirra kvenfélaga, sem
bezt báru hag verkakvenna fyr
ir brjósti. Finnst mér leitt til
þess að vita, að nú virðist þurfa
ný átök fyrir konur til að vera
teknar með í hátíðahöld verka-
lýðsins.
Mér eru ókunn störf 1. maí-
nefndarinnar, en mér dettur
ekki í hug, að í þeim fjölda
kvenna, sem eru í verkalýðs-
samtökunum hér í bæ hafi ekki
verið hægt að fá neina til þess
að taka þátt í þessum útiræðu-
höldum, ef fyrir sér hefði verið
leitað pg ekki starblint á tvær
eða þrjár persónur, sem hæfar
hefðu þótt.
Mér þætti trúlegt að einhver
af þeim hópi kvenna, er sátú
s. 1. . sumar kvennaþingfundi,
bæði hér í bæ og á þeim fræga
síað landsins, Þingvöllum, heim
sóttu Bessastaði og virtust bera
höfuðið hátt þá sem kvenrétt-
indakonur, væru nú, ef hugur
hefur fylgt máli, háifundrandi
yfir þessari vesalmennsku.
Mér dettur stundum í hug, er
ég heyri haldnar lofræður um
konur og veit oft að það er mak
ligt hrós, hvað er mikið meint
af þessu? Því víða mun það eiga
sér stað, þar sem konur og karl-
ar eru í sama félagi, að ríkjandi
er gott samkomulag hjá karl-
mönnunum að ýta konum til
hliðar, (sbr. Jramkomu 1. maí-'
nefndarinnar), þó flestum störf
um muni engu síður vel borgið,
sem konum eru falin.
Maður skyldi vpna, að þótt 1.
maínefndina hafi nú hent þessi
mistök í þetta sinn, sé það ekki
þar með sagt, að þetta sé það
sem koma skal.
P. Þ.
Vopnaverksmiðjur
Krupps í Essen
Framh. af. 5. síðu
var nafn Alfreðs Krupps.
í þeim þrem styrjöldum, sem _
lyftu undir þýzka keisaradæm
ið, — styrjöldinni gegn Dan-
mörku árið 1864, — Austurr-íki
árið 1866 og Frakklandi árið
1870, — sýndu fallbyssur
Krupps ágæti sitt og nauðsyn.
Vitaskuld hafði fyrirtækið
einkaleyfi á framleiðslunni,
enda auðvelt að fá sltíkt leyfi
þar sem innanlands samkeppni
var engin. Kruppsverksmiðjurn
ar fluttu jafnan feiknin öll af
vtopnum út úr landinu. En vand
lega var séð um Iþað, að nýj-
ustu og beztu gerðirnar væru
notaðar af þýzka hernum, en
ekki seldar öðrum þjóðum.
Og Krupp seldi, oft mikið af
vopnaframleiðslunni til annarra
þjóða. Árið 1866 notuðu Aust-
uri’íkismenn þýzkar fallbyssur
gegn Þjóðverjum. Og það var
ekki Krupp að þakka, að Na-
póleon skaut ekkr á Þjóðverj-
ana árið 1870, með fallbyss«um
úr Kruppsverksmiðjunum.
»
Þegar stofnandi Kruppsverk
smiðjanna lézt árið 1887, og
fyrirtækið lenti ís höndum Frei-
dritíh Alfreðs Krupps, var al-
þjóðasamkeppnin í hergagna-
framleiðslunni þegar orðin
geysihörð. — V erzlunarstef na
Krupps lá ekki eingöngu í því
að selja vopnin hvar sem mark
aður var fyrir þau, heldur að
örfa eftirspurnina með því að
láta nýjungar og umbætur á
vopnunum koma fram á réttum
tíma, og auk þess með beinum
pólitiskum áróðri.
Eitt sinn tók Krupp upp á því
að skýra Bretum, — „í trún-
aði“, — frá því, hverjar ýmsar
hernaðarfyrirætlanir þeirra
voru í sambandi við flotann, —
og var leikurinn gerður til þess
að fá Breta tií þess að kaupa
Öhemjubirgðir af gömlum vopn
um, ef þeir vildu vera örugg-
ari. En forrráðamönnum Krupps
verksmiðjanna varð ekki káp-
an úr því klæðinu.
Niðurlag á morgun.
Kosningar í sijérn '
Sparisjóðs Reykja-
vífcur og mjólfcur-
sélunefnd á bæjar-
stjémarfundi í gær
O ÆJARSTJÓRN Reykjavík
** ur kaus á fundi sínum í
gær tvo menn í stjörn Speri-
sjóðs Reykjavfkur og nágrenn
is og hlutn kosninguþeir- Helgi
H. Eiríksson og Ólafur H. G,uð-
mundsson.
Sem endurskoðendur spari-
sjóðsins voru þeir Björn Steff-
ensen og Halldór Jakobsson.
Einnig var á fúndinum kos-
inh maöur í mjólkMrsölunefnd
og eirín til vára. Var Gunnar
Thoroddflen feosjnn aðalmaður
en Manía Maack til vara.