Alþýðublaðið - 06.09.1945, Blaðsíða 6

6
ALÞYC'JBLAÐEÐ
Fimmtudagurinn 6. sept. 1945

....
■
I mrnáM
!?$•# MmH -
jjlgjgi
■

1»t t W HWWWWWWWi t

.

wsm

0ANNES A HORív IN D
Franíhald af 5. síðu
fjörðinn. Ég stend stundarkorn við
Bretabragga. Það brakar og brest-
ur í honum. Ryðið er að torenna
hann í sundur í morgunsárinu.
Þannig munu smám saman eyðast
og hverSa áhrif erlenda setuliðsins,
sem dvaldi hér á landi. Litlu síð-
ar .brunar bíllinn upp Fagradals-
brautina. Reyðarfjörður er eins og
áður bak við fjöllin háu. Ég er að
hugsa um að flytja þangað, þegar
ég er orðinn gamall. Eyða ellinni
þar.“
Hannes á horninu.
rfVAD SEGJAHIN BLÖÐIN'?
frh. af 4. síðu.
Það er sízt að undra, þótt
þrautreyndir málsvarar og bar-
át tumenn j afnaðarstefnunnar
eins og Leon Blum, sem h.afa
•margra ára reynslu af loddara-
brögðum kommúnista; séu ó-
fúsir þess' að samfyl'kja þeim.
Og þar sem jafnaðarmenn hafa
gert tilraunir til þess að sam-
fyúikja kommúnistum nú í stríðs
lokin, svo sem í Noregi og Dan-
: mörku, hafa þær tilraunir
! strandað á svikum og loddara-
brögðum kommúnista.
VltltaS við Harold Laski
Framhald af 5. síðu
veldis? Á þingi verkalýðsfélag-
anna 1 Londcu í ár sagði þó
Indverskur fuHtirúi, að yfirráða
stefna Brieta væri emgu minni
ógnuíi fyrir Indverja, en þýzki
nazismiiinn fyrir Evrópu.
— Það er nú að vísu ekki
rétt og stenzt ekki neina gagn-
rýni. Því að jafnvel þótt bera
megi yfirráðasttefnu Breta ýmis-
légt á brýn, þá verður þó að
viðurkenna, að í brezkum hugs-
unarhætti á þj óð*frelsishreyíing
Indverja .upptök sín. En brezki
Alþýðluflokk.urinn beitir sér á-
kveðdið fyricr því, að brtezku ný-
lendunnair fái sjálfstjórn og að
lífskjör. fólksiins í þeim verði
bætt svo siem frekast er .unnt.
— Hafiið þér aldirei veriö á
Norðurlöindum áður?
— Nei, ég eyddi þeim thna í
Bandaríkjunum, sení ég hiefði
átt að eyða í Dan.möirku. En ég
verð að stegja, að mér þykir
gott að geta nú heimsótt land,
sem hefur í hinu nýafstaðna
stríði gefið svo glæsiltegt for-
dæmi og Danmörk með því að
koma Gyðingun.um undain, þeig-
ar ofsóknmhar voru hafnar gegn
þeim. Eg hef fengið oíurlitlla
hugmynd um Damnörku í við-
tölum við Christmas. Möller.
Hann er skýr maður og fastur
fyriir, — e:ns og við viljum
gjarnan hugsa okkur danskan
marin. En nú viíldi é-g gjiarnan
Skyggniast inn í levjndardóma
danskrar menningar. Eg vil
kynnast dönskum lýðháskólum.
Samband verkalýðsflókkainna í
Evrópu fyrir styrjöldiina var of
einskorðað við England og
Frakkland. Það þarf mieiria sam-
neyti í Evrópu yfirlieitt.
— En hvað um Rússland?
— Ef okkur tekst, að fá því
til lieiðar komið, að Rússlaind
hætti að blanda sér dinn í mál
verkalýðsflokkanina í öðrum
löndum og viðurkenni, að þau
skilyrði, sem við byggjum á, og
eru alit önnur en þau, s'em þjóð-
ir Rússlíands eiga við að búa,
hljóti að valda allt annarbi af-
stöðu ,— og ef við sýnum Sov-
étríkj asambandinu sarns konar
skilning, sem. við ætlumst til
af því, þá get ég ekki séð, að
niein ástæða sié til að halda, að
samvimna geti ,ekki teMizt með
því og okkur.
Gó$ur ¥ÍS|i
ekkf.
nægir
— Lítiur brezka þjóðin björt-
um augum á framtíðina?
— Húm er bjartsýn, — en
hún elur engar * tálívonir í
brjósti einá og eftiir fynrl heims-
styrjöldina. Hún hefur gert sér
það Ijóst, að góður viljii og
traust nægir ekk'i, — það verð-
•ur að vera vald að baiki hvoru-
tveggjia. Það verðúir að vera
hægt að fyrirbyggja árásar-
stríð. Brezki Albýðuflokkuriinn
hefur sajgt skilið við hitnia
gömlu friðarstefnu og er reiðu-
búinn til að taka á sig ailér
skuldþindingar við hilð nýja
þj óðaibandaliag.
— Þýðir það, að Bretl'amd
mud undir stjórn Aliþýðuflokks
ins halda áfnam sí'efnu Chur-
ehills?
— Churchili, er ekM jafnáð-
armaður, og jafnvel þótt við
séum á sviði utanríkismál-
•anna um ýmisltegt á sama málí
og hann, þá greinir okkur þó á
við hann í mörgum aitriðum.
Churchill hafði til dæmis mlklú
rneiri áhuga fyrir framtíð Pét-
urs Júgósiavíukonun,gs, en við.
Við erum að hugsa um iýðlræð-
ið í Jú'góslavíu í frámtíðinm'. Og
þegar taDað er um Spán Fran-
cos, þá köllum við það líasnd
ekki rfki, heldur fangelsi. Á
meðal okkar eru enn til menn,
sem halda, að Franco sé miikiil)T
maður, kristiltega hugsandi og
neiuaráirnac/u.L. a orvrvca. ctxCa
hann ekki miMll, og hvorki
knistilega hugsandi, né heiðurs-
maður.
Og jafnvel1 þótt segja megi,
að utanríMspóiitík okkar sé á-
framhaM af pólitík Churchills,
þá leggjum við höfuðáherzlu á
mái, sem íhaldsflökkurinn lét
sér í Téttu rúmi liggjai; og það
gerir töluvert mikinin mun.
— Verður herþjönustunim
haldið við?
— Það er undir því komið,
hvaða skyldur brezka þjóðin
verður á sig að taka á meðan
hernám Þýzkalands stendur yf-
ir. í bilii verðum við að hafa
hana. En nú viljum við gera
gömlu hermönnunum iþað u:nnt,
að hvelrfia heim, og senda unga
menn í þekra staQ til hernáms-
svæðanna.
Sretsr hata ekki.
*
— En er það ekki vandamál
út af fjrrir sig, að láta unga
menn, sem ekki hafa verið í
stríðinu, taka við af setuliðinu
í ÞýzkaiHandi?
— Við höfum allir verið í
stríði við Þýzkaland. Meðan á
loftárásiunum og flugsprlenigju-
órásunum á Bretland stóð, vor-
um vilð öll1 í stöðúgri lífshættu.
En því betur hata Bretiar ekM;
og það þykir mér góð þjóðiar-
eigir.d. Bretinn vi'Ji að bardag-
anum loknum takast í hendur
við andstæðinginn. Sýni Þjóð-
verjar oinlægan viija tili þess
að vísa á bug kenningum naz-
ismans og breyta algeriiegia um
skipulag, bá munu Bretar eiínnig
verða fúsir til þess að takast í
hendur við þá.
— Samkomulíagið virðist þeg-
ar vena orðið sæmiiLtega gott á
hernámssvæði Bandaríkja-
manna?
— Sa'mkomulagið þar, sem
Bandaríkj amenn eru, er ævin-
lega gott, meira að siagja heima
í Bandaríkjunum. Ferðist þér í,
Bandaríkjunum í diag, þá líður
ekki á löngu áður tdfli yðar
kemur maður, se;m þreifar á
fötum yðar og siegiir: „En hvað
fötin yðar eru úr góðu efni!
Hvað heitið þér? Eg heiti
Smith.“ Eg hef sjálfur reynt
þetta. Ég sat fyrir nokkru í
járnbrautarlest í Bandaríkjun-
um og þá fcom tiíl mín maður
og saigði:
— Fyrirgefið, — eruö þér
Englendiingur ?
— Já.
— Það vissi ég. Englendingar
tala aMrei við samferiðlamenn
sína. . . .
— Þér eruð rétt komnir frá
París, — ekki satt?
— Jú, — ég fcem af flbkks-
þiingi franskra jafnáöarmanna,
og bef þar heyrt hiinin fræga
bardagamann hugs j ónarinnar
um samieinaða Evrópu, Léon
Blum.
— Trúið bér á nána: samvinnu
Evrópuþj óðan na?
— Já, ég er þeirirar skoðun-
ar, að hægt sé að koma á
bandaliagi þeirra, byrjandi. með
sameiginíltegrii mynt og sam-
göngukerfi Bretlands og Frakk-
lands. En hægt og hægt ætti að
veria unnt, að víkka hring þessa
samféllags og fá inn í það Hol-
land, Belgáu og Norðurlönd með
fuílkomniu og gagnkvæmu tilliti
til þjóðernis og sérhagsmuna
hvers ríkis. Slíkt bandalag
myndi gera það möguliegt, að
gerla Evrópu hamingjusama.
— Eigið þér þar mieð við Ev-
r ópu sem heild?
— HugtaMð „Evrópa stem
•heiM“ er ekM til' í dag. Það er
einmitt það, sem að er.
FaSleglr - ekki satf!
Það er hin uniga kvikmymda-
stjarna Ann Rutherford; sem er
að sýna nýja sokka og skó,
sem hún -hefir kieypt sér. Eru
þeir ekki fallleigir?
Slöðin, verkalýðs-
FramhaM af 4 síðu.
kommúnisminn átt jafn örðugt
uppdráttar og í Englandi. Má
glögglega sjá það á því, að fyr-
itr síðustu kosningar áttu komm
únistar 1 þingsæti í enska þing-
inu af 640 sætum og eiga nú
aðeins 2. Nei, þessi. mikli sigur
sýnir og sannar, að þar sem
áhrifa kommúnista gætir
minnst, þar vinnur alþýðan
stærstan sigur. Mundi ekki ai-
þýða íslands hafa náð mun
betri árangri, ef áhrifa komm-
únista hefði ekki gætt meira
hér að tiltölu en þar? Ég er
i ek'ki d neinum vafa um það.
j Verkalýðshreyfingin hér undir
stjórn hinna vitru og framsý'nu
forystumanna Alþýðuflokksins
— Jóns Baldvinssonar og ann-
arra mætra foringja þess flokks
— sem vildu vinna ' sigur á
heiðarlegan og lögmætan hátt,
var í hröðum vexti og á góðum
vegi með að vinna til fylgis við
sig fjölda góðra og réttsýnna
manna, þegar skósveinar rúss-
neska átrúnaðarins komu til
sögunnar og tóku að sá því ill-
gresi haturs og ófriðar innan
hreyfingarinnar, sem staðið hef
ur henni svo mjög fyrir þrif-
um síðan.
Sigur verfcalýðsins í Bret-
landi er vissulega þess verður,
að áslenzk alþýða veiti honum
nána athygli og reyni að læra
af honum. Sérs.taklega ættu hin
ir Öbreyttu liðsmenn Kommún-
istaflokksins að athuga hann
gaumgæfilega. Hann ætti að
geta opnað augu þeirra fyrir
því, að eina ráðið til þess að
verkalýður ísiands geti náð
svipuðum árangri, er það, að
þeir, kommúnistarnir, hverfi
frá villu síns vegar, láti hinar
málli.ðugu Rússatrúður, málpíp
■' ur, sem hafa sefjað þá, sigla
sinn eiginn sjó, en myndi ásamt
öðrum alþýðumönnum íslands
einn þjóðlegan alþýðuflokks í
Frh. á 7. síðu.
Frá því hiefir verið skýrt í fiéttum, að þ. 28. júlí s. 1. rakst
amerísk spriengjufluigvél í þofcu á Empire State Buildiinig, hæsta
húsið í New York og kveikti í því. Það var 79 • hæð hús'ins, sem
fLugvóliilh. rakst á, ©n hæðir hússlins eru alTs 102 Efiri, myndiin
var teMn af byggilnguimi eftir áreksturinn og er efst'i hiluti henn-
ar hulikm bæði reyfc ö,g þoku NeSiri myndi'n. sem ttekin var af
byggingunni áður, í bjcrtu veðri sýnir hvar
flugvélin rakst á hana.