Alþýðublaðið - 18.10.1945, Síða 5

Fimmtudaginn 18. okt. 1945
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Athyglisverðar tillögur dr. Björns Guðfinnssonar — Út-
varpið er að byrja vetrardagskrá sína — Um sölu á
fiski — Farþegi gagnrýnir strætisvagnana.
Höggnir í klett.
OREIN dr. Björns Guðfinns-
sonar hér í blaSinu í gær, var
mjög athyglisverð og vonandi taka
Jieir menn, sem nú eru að ráða
framtíð fræðslumálanna til lykta,
tillögur hans um stúdentspróf til
rækilegrar athugunar, svo að þær
komist inn í fræðslulögin nú. Ef
farið verður að tillögum Björns,
opnast möguleikar fyrir marga
unga námfúsa menn og þeir efl-
ast að vilja til þess að brjóta sér
braut til frekari mennta, en þeir
eiga nú kost á. Vona ég, að tillög-
urnar nái fram að ganga.
NÚ FER VETRARDAGSKRÁ
útvarpsins að byrja. Mun út-
varpsráð hafa lagt síðustu hönd á
undirbúning hennar og veit ég t.
d. að um 40 ieikrit hafa nú verið
ákveðin ti'l flutnings. Meðal þess-
ara leiikrita eru um 20 stór og
veigamikill, svo að við eigum von
á mörgum sikemmtilegum iaugar-
dagskvöldum við útvarpið í vetur.
Leikritin og kvtöildivökurnar eru að-
alatriði vetrardagskrárinnar, enda
skilst mér, að útvarpsráð hafi
augun opin fyrir því, hvernig svo
sem því tekst að véilja góð leikrit
og gott efni á kvöldvökurnar.
HÚSMÓÐIR í Austurbænum
skrifar: „Það er diálítið, sem mig
langar að skrilfa þér um, og það
er um nýja aðferð, sem fisksalam-
ir hér í Austurbænum (Leifsgötu)
hafa tekið upp í sumar, og það er
þannig, að þeir skiera haus og það
allra fremista af þunmildiniu af smá
ýsu og selja hana svo á’ 1.50 kg.
— en eins og kunnugt er, á ýsan
að kosta slægð með haust 0.85 kgr.
(að vísu var hún seld hér .í fyrra
vetur og vor á 1.10 kgr. slægð
með haus).“
. „EG HEF keypt svona með-
höndlaða ýsu með afskornum haus
og þunmiildum, og sömu stærð af
slægðri ýsu, cg munar það 30—
40 aurum á einni smáýsu (1 kgr.).
Nú langar mig að spyrja: Er þetta
leyfilegt? Mér er sagt að það sé
VerzJlunin „Síl'd og Fiskur,“ sem
hafi byrjað á þessari aðferð.“
FARÞEGI SKRIFAR: „Það hef-
ur oft verið rætt um strætisvagn-
ana. Strætisvagnabíl&tjórarnir eru
yfirleitt hinir ágætustu menm og j
prýðilegir stýrendur farartækja i
sinna. En einn er sá ljóður á ráði '
sumra þeirra, sem ég í allri vin-
semd vil leyfa mér að benda
iþeim á, og þeir þurfa að bæta. En
iþað er stundvísin.“ 4
„EG BÝ FYRIR UTAN borgina
sjálfa, í einni af ,,undilrborgunum“
og nota því vagnana mikið; .ég
hef því veitt því eftirtekt, að sum-
ir bílstjóranna hafa þann sið, að
teoma ekki inn í vagninn fyrr en
irétt áður en 'l'eggja skal af stað,
en þá er eftir að innheiimta far-
gjöld af svo og svo mörgu fólki,
isem setzt 'hefur inn í vagninn, allt
tekur þetta sinn tíma, að taka á
móti peningum, skipta og afhenda
farseðil, enida hefur það oft fcom-
ið fyrir, að ekki hefur verið hægtt
að .löggja af istað á tillskyildum
tíma, stundum eina, tvær eða jatfn
vel þrjár mínútur yfir. Þetta á
ekki svo að vera; vilja ékki hin-
ir góðu bflstjórar taka þessa bend-
ingu tffl vinsamllegrar athugunar.
Ekfci meira um það að sinni.“
„ANNAÐ atriði vil ég líka
benda á: það er móðgun við þá,
sem enn eru ékki fallnir fyrir of-
urborð ofdrykkjunnar og nota
strætisvagnana, að með þeim skuli
vera fluttir svínfulllir m'enn, sem
jafnvél æla á mann og hafa, eins
og drukkinna manna er siður, álls
konar skrípalæti í frammi og dóna
legt orðbragð, jafnt við konur sem
•karla, eins og fylliratfta- er jafn-
an isiður. Það er kraia siðaðra
manna að fýllisvínin séu ekki
flutt með strætisvögnunum. Vill
ekki stjórn strætisvagnanna athuga
það?“
Hannes á horninu.
vantar nú þegar til að bera blaðið til áskrif
enda í eftirtalin hverfi:
Mela,
Sólvelli,
TJarnargötis,
HöfSahverfi,
Þveriiolt,
Laisgaveg neSri.
A&iÖarsfræti.
Talið við afgreiðsluna. — Sími 4900.
Alþýöublaðíð.
Minningarkort
N áttúrulækninga-
félagsins
fást í verzlun Mattihildar
Bjömsdóttur, Laugavegj
34 A, Reykjavík
GOTT
úr
ER GÓÐ EIGN
Guðl, Gíslason
ÚRSMIÐUR LAÚGAV. 63
Risaivaxnar andlitsmyndir af fjórum frægum Bandaríkjaforsetum hafa veiriið höggnar í kletit í
3iu0uir-Dakota í Bandar'ilkju'nuim, í hinum svokölluiðiui Biack Hills. Það eru Washington, Jefferson
rheodore Roosevelt og Lincoln. Muinu þetta vera -aLgerlega einstæðar höggmiynd'ir.
eftir heimkomuna.
ÞEGAR maður hugsar um
Frakkland nú á tímium,
kemur manni jafnframt 'til hug
.ar hávaxinn maður, sem sker
sig úr öl'lum fjölda franskra á-
hfifamanna á fiestum sviðum.
Þessi maður hefur haft stjórn-
artaumarua á Frakklandi í hönd-
um sinum í meira en ár, og
ég þori að segja, að flestir
muniu hissa á því, hyersu vel
'honum tekst að halda sessi sín-
um eins og hugsunairhiáttur
Frakka er enn mjög á rei'ki >eft-
ir upplausnina af völdum styrj
aildarinnar. Það er ekki aiúðvelit
að svara þivi, hvers vegna þess-
um manni teks't slí'kt, en ég
ætla að reyna það sarnt. Ég
mun varla þurfa að taka það
fram, að skoðanir mínar á
þessu efni ieru ekki irei.star á
sama grundvelli og þeirra
Frakka, sem hofðu mestu láni.
að fagna undir stjórn Þjóð-
verja. Álit þeirra á manninum
sem tókst að eyðileggja hina
níðangurslegu fyrirætlun þeirra
þarfnast engrar útskýringar. En
það sem 'ber að atthuga fyrst og
fremst er þetta, — að áður en
Ghairles de 'Gaullle hershöfðingi.
S'tei’g fyrst á land á Frakklandi
fýrir rúmu 'ári síðan, var 'bann
svo að segja óþe'kktur maður
meðal allflestra Fra'kka. Þeir
þekktu nafn hans, áttu vonir og
hugsjónir bundnar við hann og
með 'hjálp brezka útvarpsins
höfðu þeir getað heyrt rödd
ihans. Hann var maður, sem
hafði borið franska 'þjóðtáknið
ihæst, — maðurinn sem bar
meiri virðingu fyrir föðurliandi
sínu heldur en ftestir aðrir hiátt
settir Frakkair ihafa gert á und-
anförnum árum. Eða .réttara
sa-gt; ihann var ekki aðeins mað
ur, heldur maðurinn, — og
þjóðin itreysti einmitt þessum
rnanni. Svo þegar hann steig á
land í heimalandi sínu, varð
draumurinn að veruLeika, -
hinn fjarfægi maður var stadd-
ur .aftur meðal þjóðar sinnar og
hún var reiðulbúin til að taka
á móti honum sem þjóðlhöfð-
ingja. Áhugamái1 hans og þjóð-
arinnar voru þau sömu. Slíkt
var ekki nema eðlilegur ihlutur
og enginn tók það á annan veg.
Ég mæli ekki of irdikið þótt ég
haldi því fram, að engir rnenn,
|C* * FTIRFARANDI GREIN
■**“* er eftir Thomas Cadett,
og er þýdd úr enska blað-
inu „The Listener.“, Þetta er
aðeins fyrri hluti hennar og
tnun framhaldið birtast í
blaðinu á morgun.
jafnvei ekki de Gaulle sjáifur,
fái ski.liö, hvað fjögurra ára
herniám Þjóðver ja á Frakkiandi
yar, nema þeir sem það reyndu.
Fyrst .eftir að de Gaulle kom
heim var mikil eining meðal
alls a’Jmennings um þennan for-
ustumann þjóðarinnar. Fyrstu
dagarnir eftir að frelsið fékkst
á ný, voru eins og „hvei'tibrta.uðs
dagar“ þessara beggja aðila —
þjóðarinnar og de Gaulles.
En ,,hveitibrauðsdagarnir“
liðu eins og aLLir aðrir hveiti-
Ibrauðsdagar. Og nú hafa allir
þrír Ihelztu flokkarnir orðið að
vinná saman með sívaxandi
gætni VÐgna mismunandi stefnu
atriða. Þet'ta hefur .ekki veri.ð
hægur vandi. Og Iþað mun ekki
verða auðvelt í framtíðinni.
Það verða að eiga sér stað tdl-
s'Iakanir af hálfu alilra flokk-
anna, ef samvinnan á að hald-
ast. ,
*
Eitt er það, sem gerir 'hlutina
raunverulega erfiðari, en það
er vötnun de GaulLes á þeim
ihæfileika að vera alþýðlegur
-maður. Hann virðist ekki eiga
auðvelt með iað brosa, tala mjúk
lega og sýha þá alúð, sem fjöld-
inn gengst upp við, og getur
jafnt hrifið einstaklinginn sem
milljónirnar. Ef að de Gaulsle
ó þelta inni fyrir, lumar hann
um of á 'þessum eiginleikum. —
Þeir einir, sem 'hafa séð hers-
höfðingjann brosa án þess að
vilja það í raun og veru, geta
skilið, hvernig slíkt verkar.
Hann er kaldur í framkomu,
strangur að sjá og hlédrægur,
en sá sem heldur, að hann eigi
þó ekki til kimuigláfu, hefur
sannarlega á röngu að standa.
Hann á rfba kimnihneigð til að
'bera, enda þótt hún sé oftast-
nær nokkuð 'kaldhæðin. Sumum
getur jafnvel fundizt sem svo,
að 'hann eigi ekki mjög mikla
mannú'ð til að 'bera. Samt verð-
ur slíkt varla heimfært við þá
baráttu, sem hann hefur háð
fyrir föðurland sitt á undan-
förnum árum árurn og gerir enrt
í dag. — í öllu sínu starfi varð-
andi, frelsun Frakklands, hefur
hann verið öðruim fyrirmynd.
Á blaðamannafundum hef ég
oft hrifizt af leikrý hans í því
að svara mismunandi og erfið-
■um spurningum. Hann kann
bæði .að svara hreint út og einn-
ig að flækja spyrjandann svo
og gera spurningu hans þannig,
að allir skilji, hivort honum líki
spurningin beinMnis vel eða
ekki. Svo á hann það líka til
að svara ofur einfaldlega sem
svo, að spurningunni sé ekki
hægt að anza.
Jafnt í .einkalifi. sínu s.em í
þvi opinbera, getur de Gaullie
verkað sem fráhrindandi per-
sóna. En fyrst og fremst er
hann ánægður með sjálfan sig,
— og land s;itt, — en sú ánægja
og umönnun ikemur e. t. v.
hvergi belur ffiam en í því, er
hann mótmælir þeirri skoðun,
að Frakkland sé ekki. nema
„annars flokks ríki.“ Her-
mennskuhæfileikar hans og
Iþekking sú á herna ðariræðileg
um efnum, .sem svo vel kom
fram á árunum fyrir stríðið, er
mönnum svo vel í minni, að það
er óþarft fyrir mig að rifja það
nánar upp hér. De Gaulle er
mjög sterkbyggður maður and-
lega og líkamlega, og kom það
ef til vill einna bezt fram á
iþeiim vikum ,sem frelsisbarláttan
í Frakkliandi stóð yfir, — þeg-
ar hann gekk ósmeykur niður
tröppur Nolre-Ðame-.kirkjunnar
“ i París, á meðan aðrir drógu sig
í hlé og köstuðu sér flötum tál.
iþess að ienda ekki i skotríðinni,
sem lalit í einu hafði skollið á,
öllum að óvörum.
E nn einu mlá bæta við. De
Gauile er frekar ósáttfús mað-
ur. Ef hann fær ógeð á ein-
hverjum, hvort heldur það er
vegna einhvers sérstaks, — eða
að ásitæðulausu, er sá íhinn
sami útilobaður frá þvi að
Ihljóta virðingu eða samúð hers
Framhald á 6. síðu.