Alþýðublaðið - 29.12.1945, Blaðsíða 2

ALÞVPUBLAÐIÐ ______________
ÞjéðbátíðarkvikmpdiD sýnd i
fyrsta sion i Reykjavík 5. jan. n.k.
-----» .
Þetta er fyrsta tslenzka tal- og hljómmyndin
sem tekin hefir verið.
LÝÐVELDISKVIKMYNDIN, er lýðveldishátíðarnefndin,
lét taka í fyrra af lýðveldistökunni, er komin til lands-
ins og verður frumsýning á henni í Tjarnarbíó laugardag-
inn 5. janúar, en síðar er ráðgert að sýna hana fyrir almenn
ing hér í bænum og loks víðsvegar úti um land þar sem unnt
er að koma sýningu hennar við.
2
Ráðhús Reykjavft-
vftur_______
Efnt til hugmynda-
samkeppni.
Abæjabráðsfundi,
sem haldinn var í gær
var samþykkt að efna til hug
myndarsamkeppni um stað-
getningu Ráðhúss Reyfkja-
víkur á grxmdvelli frum-
varps að skihnálum um slíka
samkeppni, sem var lagt fram
i bæjarráðsfundi fyrir viku
síðan.
SÍÐASTLIÐIÐ sumar var
unnið að því að koma
neyzluvatni hér i þorpið; það
var steypt vatnsþró, sem tekur
um 90 smálestir, og i hana
fékkst eins hreint og gott upp-
sprettuvatn og hægt er að fá það
bezt, en þróin er 1 km. frá þorp-
inu. Mannvirki þetta kostar ná-
lægt 110 þúsund krónur, fé til
fyrirtækisins er að miklu leyti
hlutafé, og er gert ráð fyrir að
greiða það á 20 árum; en mestu
máli sklptir, að nú er það ekki
lengur draumur, heldur er það
nú orðinn veruleiki að við höf-
um nóg og gott vatn að drekká.
Einnig er nú verið að vinna
að því að raflýsa þorpið og er
það Kaupfélag Langnesinga, er
selur rafmagnið, það er þegar
komið í allmörg hús, en verður
þó ekki lokið að fullu fyrir ára-
mót.
Tíðarfar var með afþrygðum
gott hér næstliðið sumar og
haust og heyfengur manna því
mikill og góður.
Það hefir staðið til að Sauða-
neshreppi yrði skipt i tvo hluta
þannig að þorpinu Þórshöfn yrði
skipt út úr og verður það þá
sérstakur hreppur; ég veit ekki
betur en að þetta verði nú um
þessi áramót.
Fréttaritari.
fvær smá íkviknanir.
SLÖKKVILEÐIÐ var í gær
kvatt að Grettisgötu 46.
Hafði þar kviknað í rusli að
húsahaki, en skemmdir urðu
engar.
í fyrrakvöld var slöOklkviíLiðið
©innig kallað út. Hafði iþá kvikn
að í bréfarusli á Ibak við ibófca-
(verziun Sigfúsar Eymundsson
ar Skemmdir urðu þar heldur
enigar.
Leikfélag Reykjavíkur.
Sfcálíholt (Jómfrú Ragnheiður)
eftir Guðmund Kamiban, verður
leikið í 3ja sinn annað kvöld kl.
8. Sýningin ihefzt stundvíslega og
er þess vænst, að leikíhúsgestir
mæti nógu tímanlega tsvo ekki valdi
truflunum.
Ennfremur skal vakin atlhygli
á því að þýðingarlaust er að biðja
leikendur eða starfsfólk leikfélags
ins að útvega aðgöngumiða, þar
eð ekki verður tekið við slikum
pöntunum, en aðgöngumiðasalan
er í dag kl. 2—5.
Laufey Valdimarsdót!
irlátin.
Laufey valdimars-
DÓTl'IR formaður Kven-
réttindafélags fslands er tátin.
Lézt hún í París hinn 9. þessa
mánaðar, en þangað hafði hún
farið til að sitja alþjóðaþing
kvenfélaga. Áður hafði hún setið
fimd formanna í samböndum
kvenfélaga, sem haldinn var í
Sviss. Banamein hennar var
hjartabilun.
IFretguin um andlát ÖLaufeyjar
Valdimarsdóttir ibarst (hingað til
utanrífci&miálliaráðfUínieytisiris i
gær.
Laufey viar aðeirns ö4 ára göm
ul. Mun íþessarar (þekkitu konu
verða minnzt Ihiér í ibtlaðinu síð-
ar.
Þrjár bækur menning
arsjóðs og þjóðvina-
félagsins komnar út
Dóttir landnemans,
Andvari og Alman-
akið.
RJÁR FÉLAGSBÆKUR
bókaútgáfu menningar-
sjóðs og þjóðvináfélagsins á
þessu ári eru komnar út. Eru
þær skáldsagan Dóttir landnem
ans eftir Louis Hémon, Andvari
og Almanakið.
Dóttir landnemans eftir Lou-
is Hémon er saga úr frönsku
nýlendunni í Kanada, þýdd af
Karli ísfeld ritstjóra. Nemur
hún ellefu örkum, og hefur Al-
þýðuprentsmiðjan annazt prent
un hennar. Káputeikning bókar
innar er gerð af Halldóri Pét-
urssyni listmálara.
Efni Andvara er þetta: Þor-
steinn Gíslason, eftir próf. Al-
exander Jóhannesson. Lýðveld-
isíhugvekja um íslenzkt mál', eft
ir Meistara H. H. Við Skaftár-
elda ,eftir próf. Þorkel Jóhann-
esson og Samstarf Þjóðvinafé-
lagsins og Menntamálaráðs, eft
ir Jón Emil Guðjónsson.
Efnisskrá Almanaksins er
þessi: Almanak (dagatal), eftir
dr. Þorkel Þorkelsson. Stríðslok
eftir mag. Hallgrím Hallgríms-
son. Árbók íslands 1944, eftir
Ólaf Hansson menntaskólakenn
ara. Skólamál á Islandi 1874 til
1944, eftir Helga Elíasson
fræðslumálastjóra. Aldrei var
faðir þinn það! og Úr hagskýrsl-
um Islands, eftir Þorsteins Þor-
steinsson hagstofustjóra.
Kýr formaður í banka
ráði Landsbankans.
AGNÚS JÓNSSON, prófes
ior og alþingismaður, var
í igær skipaður formaður lí
bankaráði Landsbankans frá og t
með 1. janúar næstkomandi.
Tekur hariín við stairfi þar af
Jóni Ámasyni, sem ráðinn hief
ir verið bánkastjóri við Lands
ibankann í stað Vilh.jálms Þór
frá sama tima.
ALexander Jóhannesson, for-
myndinni, kvað hana hafa tek-
skýrði blaðamönnum frá þessu
lí gær, en þá var hann að koma
frá því að sjá myndina, en hún
var sýnd lýðveldisnefnditnni í
Tjarnarbíó í gærdag.
Lét Alexaaider mjög vdl ytfir
myndinni, kvað hann hafa tek-
ist vel oig taidi ihaina vera brtíif-
amdi faigra. Myndin er tekin í
iitum, og er jþetta fyrsta íslenzka
tai- og hljómmyndin, isem tek-
in hefur verið.
Kjartan Ó. ÍBjarnason tók
myndina, ásamt ‘bræðrunum
Vigfúsi oig Edvarð Sigungeirs-
isonum, og hiefur Kjartan dval
ið um sjö mámaða tima vestur í
Ameríku, iþar sem myndim var
fiullgerð og kom hamn með hana
jþaðan fyrir nokkrum dögum.
Lýðveldisnefnd samdi efni
myndarinmar, em Páll ísólfsson
sá um hljómilistina ásamt Jóni
Þórarinssyni, sem mú dvelur í
Ameríku. Þulur í myndinni er
Sigurður IHeligason, sonur Helga
HaHgrfcnssomar.
S formála að myndinni enu
sýndir ýmsir faigrir staðir á
andimu og eru felenzk ættjarð-
arlög leikin meðan sýnfcngin fer
raim, jþá eru myndir frá jþjóðar
atbvæðagr eiðsluninii, íhátíðinni
17. og 18 júná, frá 'Þingvöllum
Reykjavík og fleiri stöðum á
anidfciu. Lofcs er svo eftfcmáii,
eru þar einmig sýndar faigrar
landslagsmyndir o'g íslenzk lög
felld inm í myndina.
Kveðja frá Vilhjáimi
Finsen sendifulltrúa í
Slokkhólmi
MÉR var i haust færð dásam
lega falleg, stór og skraut-
leg silfurskál með áletrun: „Frá
íslendingum, sem þér glödduð
með því að bera kveðjur í milli
á stríðsárunum.“ Engin nöfn
gefenda fylgdu, en Guðmundur
Hlíðdal, vinur minn, afhenti
mér gjöfina fyrir hönd gefenda.
Ég get þannig engum þakkað
persónulega, en færi hér með
á þehnan hátt öllum gefendun-’
um mitt hjartanlegasta þakk-
læti fyrir hugulsemina og þá
alúð, sem í henni felst.
Ekkert af þvi, sem ég sem
sendifulltrúi íslands hér í Stokk
hólmi bar gæfu til að inna af
hendi á stríðsárunum fyrir ís-
land og íslendinga, gladdi mig
meira en einmitt það, að geta í
hundruðum eða þúsund tilfell-
um komið bréfum og boðum og
jafnvel gjöfum milli manna
heima og ættingja erlendis. Sú
gleði var mér ómetanlegur
styrkur i öllu öðru starfi minu
fyrir ættjörðina striðsárin.
Stokkhólmi, 14. desember 1945.
Vilhj. Finsen.
Laugarnesprestakall.
Barnaguðsþjónueta kl. 10 fyrir
hádegi, séra Garðar Svavarsson.
Jarðarför slökkviiiðs-
mannanna fer fram
ídag. ___________
JARÐAiRlPÖ(R siökkviliðs-
mannanna tvegigja, sem fór
ust af slysörum 20. þ. m. Si|g-
unbjörns Marínssonar Sólvalla
götai 60 og Ámumida Hjörleifs-
sonar Vestuxgötu 16 B fer tfham
í dag frá Dómkirikjiuinni og hefst
með húskveðjiu að (heimilum
íþeirra kl. 1. eftir 'hádegi. —1
IÞeir eru. Ibáðfc jarðseftir á kostn
að Reyfcjaviikunbæjar.
Nýtt hefli af Helgafelli
komið úl.
NÝTT HEFTI af timaritinu
Helgafell er komið út. Efni
þess er á þessa leið: „Vorskáld
Islands“, minningarræða flutt
í Kaupmannahöfn 26. maí 1945
eftir Kristján Albertsson. „Upp-
runi íslenzkrar skáldmenntar“
eftir Barða Guðmundsson þjóð-
skjalavörð. Er þetta sjötta
grein Barða og fjallar um skáld,
hringsverð og hildisvín. „Mað-
ur siglir frá íslandi“, smásaga
eftir Jón Óskar. „Hugleiðingar
um stjórnarskrána“ eftir Ólaf
Jóhannesson lögfræðing. „Lýð-
ræði og stjórnfesta. Hugleiðing
ar um stjórnskipunarmálið“ eft-
ir Gylfa Þ. Gíslason dósent.
„Nýr lífsskilningur“ (Aldahvörf
4.) eftir C. H. Waddington.
„Klukkan“ kvæði eftir Sigurð
Einarsson. „Listastefnur i
Evrópu og Ámeriku“, þriðja
grein Hjörvarðar Árnasonar list
fræðings um þetta efni. „Óttu-
ljóð“, kvæði eftir* Jónatan Jóns
son. „Frá sænsku bókmennta-
lífi á stríðsárunum“ eftir Sig-
urð Þórarinsson. „Ameríkubréf
til Helgafells“ eftir Manuel
Kormroff. „Norskar bókmennt-
ir“ eftir Sigurd Hoel . Og loks
ritdómar og umsagnir, Léttara
hjal, Undir skilningstrénu, Bréf
frá lesendum og fleira.
Um 70 þús. krénur
söfnuðust fil Velrar-
hjálparinnar
FYRIR JÓLIN söfnuðust um
70 þúsúnd krónur til vetr-
arhjálparinnar í Reykjavík, en
vxera kann að nokkrir söfnun-
arlistar berist ennþá, sem elriri
komu inn fyrir jólin.
Nokkuð á sjöttahunjdrað um-
sóknir bárust til Vetrarhjólpar
innar um. aðstoð fyrir jólin, og
ivar íhægt að siuna 520 umsókin
ium að þessu sinni, hins vegar
igetur verið að unnt verði að
sinna jþeim sem fetir urðu, nú
á næstuinim.
Þórskðfn á Langanesi er að fá
yatnsleiðslu og rafiýsingn.
ÞÓRSHÖFN í desember. ♦
Langardag'ur 29. des. 1945.
Búðir opnar
til kl. 4 í dag,
17 ERZLANER bæjarins eru
* opnar í dag aðeins til kl.
I.
Er þetta tekið fram vegna
þess að margir töldu að búð
!r myndu verða lengur opn-
»r.
Thor Jensen gefur
barnaspftalasjóði
Hringsins hundrað
þúsund krónur.
Til minningar um
konu sina, Margréti
þorbförgu Jensen.
THOR JENSEN hefur gefið
hamaspítalasjóði Hrings-
ins htmdrað þúsund krónur til
minndngar um konu sína, frú
Margréti Þorbjörgu Jensen.
Gjöf þessi var afhemt for-
manini Harinigsins, tfrú In)gibjörgu
Cl. (Þoriláfcsson síðdegis í gær.
Stjórn Hrinigsins kann gef-
anidamum moklar þakkir fyrir
hina raiusnarlegu gjöf til þessa
mannúðarmláls.
Ueirarhjálpin í Hafnar
firði úthtutaði 30.500
krónum fyrir jélin í
132 slaði.
VETRARHJÁLFIN í Hafnar
firði úthlutaði fyrir jóHn
gjöfum að upphæð 30.500 krón-
um og var gjöfunum skipt lí 132
staði.
Enigar hjálparfbeiðnár 'bárust
,þó vetranhjólpinni að þessu
simmi, en forstöðumenm hennar
fóm eftir bendingum manna
u,m úthilntun gjafanna, auk þess,
sem þedr vissu sjálfir hvar iþörf
in var helzt fyrir glaðning
handa fólki fyrir jióiin.
Alls söfnuðust til vetrarhjálp
arinnar í frjáls.um samskotum
14 þúsund krónur, en foæjar-
sjóður veitti 12 þúsumd fcrónur
,til' starfseminnar og 4500 krón
ur voru veittar úr sjóði vetrar-
hjálparinnar frá fyrri árum.
í viðtali, se mblaðið ótti í
gær við séra Garðar Þorsteins-
ison, bað harnn það, að færa þakk
ir öilum þeim sem stuitt hefðu
vetrarhjiálpina með igo’öfum og
sömuleiðis skátumum, sem
hefðu farið um Ibæinn til að að
stoða við söfnunina.
ísland gerist aðtli að
Bretton Woods-samn
ingnum__________
T FYRiRADAG undárritaði
Thor Thors sendiherra
Bretton Woods samkomukugi ð í
Wathánigton fyrir ísilands hönd.
28 þjóðir hafa undirritað sam-
boaniuilagið, en það er, eins og
fcunnugt er um f jórhaigs og við
skiptamól þjóðanna.