Alþýðublaðið - 07.02.1947, Page 3
Föstudagur, 7. febrúar 1947,
ALÞYSUBLAÐIÐ
EINN af t'rumherjum verka
lýðssamtakanna og Alþýðu
flokksins á ídliandi, Erlingur
Eriðjónsson, kaupfélags-
istjóri á Akureyri, er 70 ára
í dag.
Erlingur er fæddur 7. febr.
1877 á Sandi i Aðaldal. Hug-
ur Erlings 'hneigðist snemma
til framfar, og jafnskjótt og
efni leyfðu fór hann á bún-
aðarskóla_ og llauk búfræði-
'námi í Ólafsdal árið 1903.
Síðan nam hann trésmíði og
stundaði hana um hríð á Ak-
ureyri. En eigi var það Er-
lingi nóg verkefni, og
fór hann brátt að gefa sig að
félagsmálum. Var hann
nokkur ár formaður Ung-
mennafélags Akureyrar og
(héraðsstjóri U. M. F. í Norð
Íendingafjórðungi. Stóð ung
mennafélagsskapurinn þá í
miklum blóma, og varð hann
undanfari þess ágæta íþrótta
félagsskapar, sem hefur auk-
ið hreysti íþjóðarinnar heima
fyrir og hróður ihennar er-
lendis.
Heima x Þingéyjarsýslu
hafði Erlingur kynnst sam-
vinnustefnunni. í styrjöldinni
1914—1918 þrengdi að verka
rnönnum. Nýrra ráð,a varð að ,
ieita itil iþess að bæta kjör i
þeirra, því að kaupið óx eigi 'vinstri
að sama skapk og dýrtíðin. ] að þeir sinntu
Landsverzlun hafði verið lagsstarfsemi
komið á með nauðsynjavör- 1
villu og hægri villú, og framkvæmdasemi Erlings
ur, og sú verzlun seldi vör-
urnar ódýrari í heildsölu, m.
a. til samtaka verkamanna.
Verkamannafélag Akureyr-
ar stofnaði Pöntunarfélag
verkam(anna til þess að ná i
vör-ur. Erlingur varð einn
stofnendanna og fram-
kvæmdastjóri þess. Deildar-
stjórarnir úthlutuðu í fyrstu
vörunum í hjáverkum, en
brátt varð þetta svo mikið
starf, að -hentugra þótti að
setja upp söiluibúð. Pöntuhar-
félaginu var breytt x Kaup-
félag verkamanna, sem starf
að hefur síðan, með ágætum
áranlgri, um 30 ára skeið,
undir stjórn Erlings Frið-
jónssonar.
Jafnfraant kiaupfélagsstj'óra
starfinu tók Erlingur öflug-
an þátt í starfsemi verka-
manna til þess að bæta kaup
þeirra og kjör í Verkamanna
félagi Akureynar. Var hann
mörg ár í stjórn félagsins og
formaður þess, og siðan for-
seti Verkallýðssambands
Norðlendingafjórðungs. Síð-
ar komu upp deilur við
kommúnista. Þeir náðu tök-
um á hinu gamla og sterka
Verkamannjafélagi Akureyr-
ar og hálfdrápu það, á sama
'hátt og Verkalýðssamband
Norðurlands. Þá gekkst Er-
lingur ásamt félagsihyggnum
verkakörlum og konum fyrir
stofnun Verkallýðsfélags Ak-
ureyrar, sem hélt uppi félags
starfi og ^ kaupgjaldsbaráttu
á AkureyriJ meðan kommún
istar börðugt svo hart' um
engu um fé-
verkamanna,
sem þeir þó höfðu á valdi
sínu, að nafninu til.
Fram að hinni fyrri heims
styrjölld höfðu félagssamtök
verkamanna átt erfitt upp-
dráttar og áttu víða enn um
mörg ár. En 1915 kemur
Ólafur Friðriksson heim frá
Danmörku. Hann kom til Ak
ureyrar fyrst og byrjaði þeg
ar að vekja menn til starfa.
Erlingur og hann urðu skjótt
vinir. Þeir áttu sömu áhuga-
mál. Erlingur varð einn af
fáum stofnendum fyrsta
jafnaðarmannafélagsins á ís-
■landi. Ólafur sagði: Það er
ekki nóg að hækka kaupið,,
verkamlenn verða að efla fé-
Clagssamtök sín á annan hátt
og fryggja framtíð sina og
frelsi þjóðarinnar, með því
(að koma jafnaðarstefnunni í
framkvæmd á íslandi.
Kaupmenn höíðu áður
ráðið i bæjarstjórn Akureyr
ar. ’
Ólafur hvatti verkamenn
til að setja upp lista. Erling-
ur var efsti maður listans,
og það var upphaf sögu, sem
ekki mun gleymast meðan
Akureyrarbær er við lýði.
Erlingur sat samfleytt í bæj-
arstjórn Akui’eyrar í 31 ár
eða þangað til í ársbyrjun
1946. Hann hefur jafnan
gegnt þaí ábyrgðarmiklum
störfum og unnið þau með
þeim| feikna dugnaði, hag-
sýni og trúmennsku sem hon
um er lagin.
Alþingismaður fyrir Akur
eyri var Erlingúr árin 1927
til 1931. Kom þá fyrirhyggja
F. I. R.
í Breiðfirðingabúð í kvöld kl. 10 e. h.
Skemmtið ykkur í Buðinni!
i Ijós, m. a. i þvi, að hann
flutti, ásamt Ingv.ari Pálima-
syni, fyrs’ta lagafrumvarpið
um stofnun Síldarbræðslu
ríkisins á Norðurlandi. Frum
varp betta ináði fram að
ganga, þótt það mætti mik-
illi mótspyrnu, en nú fá
færri en viljia sildarbræðslur
ríkisins í sjávarþorpin sín.
ErS.ingur mun hafa verið
hvatamiaður iað stofnun
tveggj a blaða á Akureyri.
Fyrst ,Verkamannsins‘, með
an hann var í höndum Al-
, þýðuflokksmanna, og síðar
1 ,Alþýðumannsins‘, sem lengi
var gefinn út og kostaður af
Erlingi til þess áð halda
uppi málsvörn fyrir verka-
lýðinn á Akureyri.
Af þessu stutta yfMi-ti um
langt og merki'legt æfistarf
er Ijóst, að enginn þáttur í
hagsmunabaráttu verkalýðs-
ins hefur verið Erlingi óvið-
komandi. Auk annarra starfa
sinna, er ihann formaður í
byggingafélagi verkamanniá
á Akureyri og hefur veitt því
félagi forstöðu af dugnaði,
hagsýni og trúmennsku.
Erlingur hefur vigt lif sitt
frelsi og hagsmunabaráttu
verkallýðsins. Óft hefur ver-
ið þungt undir fæti og lið
fámennt, en aldrei hefur Er-
lingur látið bugast eða misst
trúna á sigur hugsjóna
sinna. Við tvennar síðustu
kosningar á . Akureyri hafa
bætzt verulega margir iliðs-
menn í hópinn og mun nú
Erlingur sjá aukinn árangur
af sinu mikla starfi, en það
eru þau einu laun er gleðja
huga 'hans.
Hellztu einkenni Erlings-
Friðjónssonar eru bjargföst
trú á hugsjónir jafnaðarstefn
unnár og íslenzka alþýðu,
óbiíandi kjarkur, óeigin-
girni, trúmennska, dreng-
skapur og ótrauðúr fram-
fai'ahugur. Við, sem þekkjum
Erling og höfum starfað með
honum, þökkum honum fyr-
ir starf hans og óskum þess
að mega njóta samfylgdar
Iians sem allra lengst.
Finnur Jó-mson.
Nýtt hefti (I. h. II. árg.) er komið í bókaverzlanir.
I því eru m. a. þessar greinar:
Sjónvarpið, eftir Eðvarð Árnason, símaverk-
fræðing. Fyrsta ýtarlega greinin á íslenzku
um þetta efni.
Frá Prag og Vín. Ferðaþáttur eftir Jón
Magnússon, fil. kand.
Togstreitan um heimskautalöndin. Kapp-
hlaup Rússa og Bandaríkjamanna um
heimsyfirráðin. Skrifað af amerískum
blaðamanni. —
Fjöldi annarra greina eru í ritinu, bókafregnir,
vérðlaunaþraut o. fl.
Aukið vinnuafköstin með því að nota
P f
Fluorescenfljós"
Höfum nú fengið aftur hina eftirspurðu
fluorescentlampa. Þeir, sem hafa pantað,
eru vinsamlegast beðnir að tala við okkur
hið allra fyrsta.
Fluorescentlampinn er þægilegur, bjartur
og sparneytinn.
Vesturgötu 2. Sími 2915.
á kvenkápum stendur yfir — mikill afslátíur.
Klæðav. Ándrésar Ándréssonar h.f.
Tónlistarhófið verður í Sjálfstæðishúsinu
á sunnudagskvöld kl. 9..
Fjöldi íslenzkra listamanna skemmta.
SAMKVÆMISKLÆÐNAÐUR
Nánar auglýst síðar.
BILSKURHURÐIR
(lyftihurðir)
útvega ég frá Danmörku.
Guðmundur Marteinsson. — Símar: 5896 og 1929.
ÞAKKA HJARTANLÉGA auðsynda vinátt'u
á sextugsafmæli mínu.
Ingimundur Jónsson.