Alþýðublaðið - 18.02.1947, Blaðsíða 3
JÞriðjudagur, 18. febr. 1947. ,4í.''; ia. ■ , ALÞÝÐUBLAÐ1Ð
Sæmundur E. Ólafsson:
kommúnista í henni.
FYRIR NOKKRU gerðu trygging yrði samningsbund
in. Það eftirtektarverðasta
viið samiiinginn er einmitt
það, hve sáralitlu af þessari
kauptryggingu sjómenn náðu
að lokum; niðurstaðan varð
hreinn ósigur fyrir sjómenn,
þegar tebið er tillit til þess,
hvað það var, sem Jón og
æjómannafélögin í Vest-
mannaeyjum nýjan kjara-
samning. Samningur þessi er
að engu leyti efíirtektarverð-
ur, því að kjaraákvæði hans
efu óbreytt frá því, sem áður
hefur verið samningsbundið
þar í Eyjunum. Skipverjar
og landsmenn hafa sameigin-
lega 33,3% af afla bátsins í
kaup og borga þeir nokkra
fjárhæð til útgerðarmanns,
sem nefnd er aðgerðarkostn-
aður. Gjald þetta er visst á
hverja smálest fiskjar, sem
aflast, og getur orðið allt að
100,00 kr. á vertíð á bát, sem
vel aflar.
Alltaf og ævinlega eru
verkalýðs- og sjómannafé-
lögin víðs vegar um land að
gera samninga sem þenna,
og vekur það enga eftir-
tekt; og jafnvel þótt knýja
þurfi samninga fram með
nokkurra daga verkfalli undr
ar það engan. Þessi Vest-
mannaeyjasamningur er einn
G. V. kröfðust fyrir þá í upp-
hafi.
Fyrsta krafan var kr.
775,00 í grunn á mánuði;
síðar var sú krafa lækkuð
niður í 750,00 á mánuði og
ennþá var krafan lækkuð
áður en til verkfalls kom
niður í 665,00 pr. mánuð. Sjó
menn felldu síðan miðlunar-
tillögu um kr. 590,00 á mán-
uði og kr. 610,00 í grunn.
Þegar hér var komið, leizt
þeim Guðmundi og Jóni
Rafnssyni ekki á blikuna.
Þeiir ætluðust aldrei til, að
sjómenn tækju hinar háu
tryggingakröfur alvarlega;
en sjómenn vildu ekki sætta
sig við skrumið eitt og neit-
slíkra saminga og hefði hans uðu að semja um kr. 610,00
að engu verið getið hér, ef
hann hefði ekki verið notað-
ur að tylliástæðu til hatram-
legra árása í Þjóðviljanum á
Sjómannafélag Reykjavíkur
og formann þess, Sigurjón Á.
Ólafsson. í árásum þessum er
S. Á. Ó. nefndur „skemmdar-
vargur“ og störf hans í þágu
félags síns ,,flugumennska“,
en Eyjasamningurinn nýi
„lærdómsríkur sigur“ og hið
misheppnaða gerviverkfall,
sem J. R. atti sjómönnunum
út í, barátta fyrir „mann-
sæmandi lífskjörum“.
Hvort grípa þarf til verk-
falla til að ná samningum er
oftast undir því komið,
hvernig samningaumleitanir
eru undirbúnar af verkalýðs-
félögunum. Séu þær illa
undirbúnar og byrjað með
öfgafullar kröfur, verður
gjarnan verkfall, sem endar
með því að lokum, að lítið
fæst fram af því, sem upp á
var stungið; og þannig fór
um þessa samningagerð ’
þeirra Vestmannaeyinga að
þessu sinni, þrátt fyrir það,
að samtök sjómanna biluðu
ekki í 8 daga verkfalli í ver-
tíðarbyrjun, og er það út af
fyrir sig lofsvert, ekki há-
reistari forustu heldur en sjó
mennirnir nutu í þessari
deilu, því aðal forustumenn-
irnir voru þeir sjógarparnir
Guðmundur Vigfússon frá
Reykjavík og Jón nokkur
Rafnsson, einnig frá Reykja-
vík, en hann er fyrrverandi
félagsmaður úr sjómannafé-
laginu Jötni í Vestmanna-
eyjum, og var honum hér
um árið vikið úr því félagi
fyrir skuldir, við lítinn orð-
stír.
Þeir Guðmundur og Jón
Rafnsson hófu deiluna með
því að gera engar breyting-
artillögur um kjarasamning-
inn, en kröfðust þess hins
vegar, að nokkuð há kaup-
Með mörgum. þjóðum er nú verið að gera út rannsóknarleCðangra t:l suðurpólsíns og
landsins umhverfis hann. Einn af þeim er frá Bandarikjunum Cg verður undir forustu
Byrds, hins'fræga suðurheimskautsfara. Hefur Baiidaríkjastjórn látið hann hafa eitt
af stærstu flugvélamóðurskipum sínum, „ PhiOippine Sea“,‘ til fararinnar. Hér á mynd-
inni sést skipið ferðbúið við bryggju í Norfolk í Virginíu. i
hundruð krónur í róðri, en
samið var upp á kr. 165,00
lægri grunntryggingu en
fyrsta krafan var. Þegar
samningar höfðu tekizt, fóru
sjómenn í næði að athuga,
hvað þeir hefðu unnið með
deilunni — og sjá, það var
harla lítið.
Kauptrygging skal vera kr.
610,00 í grunn á mánuði, til
1. september, en eftir þann
reru alla vertíðina, eða yfir
50 róðra frá kr. 6500,00 upp
í kr. 14.000,00 auk orlofs.
Meðalhlutir voru 10—11 þús
und. Vertíðin í fyrra var
mjög örðug í Vestmannaeyj-
um sakir óvenjulegra ógæfta.
Nú er fiskverðið 36% hærra-
tíma falla niður. Á vetrar- en 1 fyrra °§ yrði Þvi meðal
á mánuði; en það vildu þeir
félagar Guðmundur og Jón
láta þá semja upp á. Jón
Rafnsson hafði verið í
Reykjavík, en kom nú fljúg-
andi í skyndi til Eyja með
sáttasemjara ríkisins, for-
mann landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna og
fleiru stórmenni. Þegar til
Eyja kom, lögðust þessi mátt
arvöld á eitt um það að fá
sjómenn til að ganga að miðl-
unartillögu, sem þeir voru
búnir að fella með allsherjar
atkvæðagreiðslu. Eftir 12
stunda harða raun tókst
þeim það.
Þegar hér var komið sögu,
hafði verkfallið staðið í 8
daga og nógur fiskur fyrir
landi og hlutarvon góð, 1—3'fyrir sjómenn; þess vegna' sama afla í ár um 3000,00
vertíð og síldveiðum eða á
því tímabili, sem trygging-
arsamningurinn nær yfir,
eru mjög litlar eða engar
líkur til þess, að svo illa afl-
•i-st, að til tryggingarinnar
þurfi að taka; en yfdr haustið
nær samningurinn ekki yfir
haustið líka. Á síðustu vetr-
arvertíð voru hásetahlutir á
þeim bátum í Eyjum, sem segja, þar sem tryggingin
kr. lægri en lægsti háseta-
hlutur á vetrarvertíð. Um
síldveiðarnar er sama að
hlutur með sama aflamagni
nú 'um kr. 13.000,00 á vetrar-
vertíðinni. Grunntrygging
háseta á vetrarvertíð er 610
x 3 eða kr. 1830,00, — með
vísitölu 310 kr. 5673,00 eða
um kr. 1000,00 • lægri en
er líklegt, að ekki aflist al- lægsti hlutur í Vestmanna-
mennt fyrir tryggingu og eyjum árið 1946, sem var afla
fyrir 2ja mánaða síldveiði-
tímabil er kr. 3660,00, en til
að ná þeim hlut með kr.
40,00 pr. síldarmál þarf um
3500 mála afla. .
Þetta eru þá niðurstöð-
urnar á hinum nýja samningi'
þeirra í Vestmannaeyjum;
og ef satt skal segja, guldu
sjómenn í Eyjum þeim Guð-
mundi og Jóni- litlar þakkir
fyrir frammistöðuna og kom
Jón t’il baka með þann mikla
vanda á herðum að dylja al-
þjóð, hversu óhönduglega
tókst til í Vestmannaeyja-
deilunni, þar sem ekkert,
bókstaflega ekkert vannst á
gat hún þá komið að gagni brestsár á staðnum, og með |1 ^ daga verkfalli, en vertíð-
Frh. á 7 síðu.
[REÚ vörubílliniD ier uppáhald allra, iseam meta
ökuitæki eftir vinnu og afköstum.
[REO er byggður isem vörubíll út í yztu 'æsar. Sá,
sem g-erir isér þann kost Ijóisap, notar H^@B
Hann ier byggður itil þesis að uppfylla ströng
ustu kiröfuir, isem gerðair ' enu mj á tímum ti
góðs vörubíls.
e-r vörubílli'nni, sem Ameríkaninn notár aðal
lega við Keflavíkurflugvöllinn.
|Enn -ar hægt að útvega yörubíla til afgreiðsh
:ijí marz, apríl og maí, til þeirra, eir hafa innba'upa
| heimild Nýbyggiinganráðs1.
’Nægiir varahlutir verða tryggðir í fSEÖ vörubílaná
AMERICAS TOUGHEST TRUCK.
Aðalmnböð:
Ingólfur Gíslason, Hafnarstræti 9. Simi 5797.
Söluumboð:
Bifreiðaverksfæði Hrafns Jónssonar. Sími 3673.
•■'Sfc'