Alþýðublaðið - 19.04.1947, Qupperneq 5

Laugardagur, 19. apríl 1947.
ALÞÝÐÖBLAÐ8Ð
'HANN ritaði eitt sinn um
ikappreiðar, eitt sinn var
Œiann athyglisvert skáld, og
um skeið sigursæll skilm-
ingamaður. Hann var kven-
tiollur og dró enga dul á það
sjálfur. En þetta er allt
iliðið. Síðan varð ’hann for-
sætisráhðerra. Hann- var eitt
sinn sakaður um landráð og
varði mál sitt svo skörulega
tfyrir réttinum, að vörnin
varð ákæra á hendur þeim,
er áður höiðu ákært hann.
Hann hefur reynt till' þraut-
ar ,.gistivináttu“ Buohen-
wald-hús'bændanna. Og að
lokum varð hann forsætis-
ráðherra í annað sinn, en þá
aðeins í 31 dag eða þar til
stofnun 4. Íýðveldisins var
öiýst yfir. Maður þessi er
Leon Blum.
Hann var ekki gráðugur
til embætta, færðist jafnvel
undan að bjóða sig fram til
þings, en hann varð áð gegna
kalli skyldunnar. Hann
sagði eitt sinn: ,,Einvera og
bækur er það, sem ég þrái
og hef mesta únun af“. Að
\7bíu hafa m.argir stjórnmála
menn saft þetta, en munur-
inn er aðeins sá, að Blum
var aivara. Þessi .hávaxni,
fráneygi 74 ára öidungur
með hvellu röddina og tígu-
lega fasið, er það, sem hann
sýnist, listrænp, menntaður
maður.
Blum er íæddur i Rue- St.
Denis í París 9. apríl 1872.
Faðir hans var Gyðingur og
auðugur vefniaðarvörukaup-
maður. Móðir hans innrætti
honum þá réttlætiskennd,
sem síðar varð svo einkenn-
andi þáttur í stjósrnmálabar
áttu hans. Ef hún gaf son-
um sínum eplli, skar hún
ihvert epli í tvennt og gaf
hvorum sinn helming, svo
lað hvorugur iskyldi fá stærra
epli en hinn.
Hún sendÞBlum í .skóla
tfyrir börn verkamanna, svo
að hann gæti séð kjör fá-
tæiku barnanna.
Seinna igekk hann í hinn
fræga Ecole Normale í Par-
is, o,g varð lögfræðingur við
hæstairéttinn. . Hann lifði
hinu fjölbreyttasta lífi,
stundaði fjárhættuspil, las
bókmenntir og stundaði
blaðamennsku með embætt-
isverkum- sínum. Vinir hans
voru m. a. André Gide, Arua
tole France og aðrir nafn-
kunnir rithöfundair. Afskipti
hans af Dreyfus-málinu urðu
ti!l' þess, að hann kynntist
ýmsum jafnaðarmönnum, er
stóðu friamarlega, og hann
varð góðvinur verkalýðsleið
togans Jean Jaures.
Á þessum árum fékkst
hann mjög við ritstörf. T. d.
skrifaði hann bækur um
Stendhal og Goethe. Stjórn-
máiin hafði hann aðeins í
hjáverkum. Hann fékkst og
nokkuð við blaðamennsku.
Á þessum árum kom það eitt
sinn fyrir Rlum, að ileikrita-
höfundur einn, Welser að
nafni neyddi hann út í ein-
vígi með því að greiðia hon-
um högg í andlllitið. Blum
særði mótstöðumann sihm og
j læknirinn skipaði þeim að
hætta.
Árið 1907 ritaði hann bók
ina ,,Gifting“. Hélt hann því
fram, að bæði karlar og kon
ur ættu að lifa. sem frjáls-
GRÉIN þessi er þýdd úr
enska tímaritinu „World
Digesí“ og greinir í stuttu
máli frá starfsferli Leon
Blum, sem mun vera einn
elzti og kunnasti stjórn-
' málamaður Frakklands.
ustu lífi á sviði ástamálanna,
áður en þau gengju út í
hjónabandið og karlar ættu
ekki að gifta sig fyrr en 35
ára og konur 30 ára.
Þegar Jaures var myrtur
skömmu eftir heimsstyrjöld
ina fyrri, áleit Blurn það
skyldu sína að taka að sér
stjórn hins forustulausa
f,lo,kks. Þegar kommúnistar
klufu sig út úr skömmu eft-
ir stríðið, reyndi hann að
hressa við Jáfnaðarmanna-
flokkinn. í fulltrúadeildinni
igat hann sér orðstír fyrir
rökfestu, en sökum hinnar
veiku og mjóu raddar, varð
hann aldrei skörulegur ræðu
maður. Hvað eftir annað
neitaði hann að taka þátt í
samsteypustjórn, en að lok-
um varð hann, 1936, að ger-
ast forsætisráðherra í sam-
steypustj óm j afnaðarmanna,
kommúnista og róttækra.
Enginn franskur forsætisráð
herra hefur verið hataður af
ihægri fiokkuhum eins og
Blum. Óvinir hans ,neyttu
þess óspart í baráttu sinni
gegn honurn, að hann var af
Gyðingaæ'ttum.
Hann hefur verið gagnrýnd
ur vægðarlaust bæoi af hægri
og vinstri mönnum fyrir
ýmissa st j órnmálaviðbur ði,
sem gerðust í þessari 18 mán
aða stjórnartið hans, t. d.
hlutlleysið í Spánar-styrjöld
inni, sem var þó gegn vilja
hans. ‘En Bilum verður aldrei
neiíað um það, að í síðustu
styrjöl'd reyndist hann sönn
hetja og ættjarðiarvinur. Þeg
-ar franska istjórnin flýði til
Bordeaux sneri hann til Par-
ísar og hvatti yfirmenn hers
ins til að gefast ekki upp.
Síðan fór hann til Clermont
Ferrand til að reyna að hefja
útgáfu Le Populaire, en það
var sósíalistískt bilað, sem
hann hafði verið útgefandi
að um mörg ár.
Þegar Laval bannaði blað-
ið, fór Blum til Vichy og
barðist gegn Pétain og fylgis
mönnum hans, en var þá
(Framhald af 5. siðu.)
handtekinn og settur í fang
elsi.
Málaferlin igegn honum
ásamt Daladier, Gamelin o.
fl. voru háð í Riom, og barð-
ist hann þar skeleggri bar-
áttu. „Herrar minir“, sagði
hann, „þið getið dæmt okk-
u,r, en þið getið ekki eytt
því, sem við höfum; gert.
Við höfum, þrátt íyrir hina
mestu hættu, endurlífgað og
mótað þjóðhollustu .þjóðar
vorrar. Frakkland mun njóta
þess síðar“. Fylgismenn Pé-
tain, sem höfðu ætlað að
gefa Blum og hans mönnum
sök á hruni Frakklands,
borðu ekki að halda mála-
feúlúnum áfram.
Eitt lúalegasta verk Pé-
tain var að framselj,a Blum
í hendur nazistum. í tvö ár
var Blum fangi í Buchen-
watfd. Hann vissi það ekki
fyrr en seinna, að reykurinn,
sem lagði inn um glugga
hans, var frá líkbrennslu
stöðvunum, þar sem SS-
menn brenndu fórnardýr sín.
Það var farið tiltö'Iúlega vel
með hann; það var leyft að
senda honum matarböggla
og hann mátti halda dagbók
og jafnvel giftast í þriðja
sinn.
Nazistar höfðu hann og
konu hans sem igisl' til að
fcomast að betri skilmálum
við bandamenn í stríðslok.
„Við vorum sannfærð um að
bandamenn myndu neita og
vorum hjartanlega ásátt með
það“, sagði hann seinna. í
fangaklefanum ritaði hann
„sur l’Echulle Kumaine“,
sem er eins konar varnarrit
fyrir réttlæti og lýðræði.
Blum hefði verið myrtur
af SS-mönnum, ef honum
hefði ekki verið bjargað af
ríkishernum og fluttur til
Ítalíu,, þar sem Amerkiu-
menn leystu hann úr haldi.
Síðan Blum kom aftur til
Frakklands hefur hann heTd
ur k%sið að vinna bak við
tjöldin tað sáttum milli flokk
anna en að taka virkan þátt
í stjórnmálúm. Átakanleg-
asta augnablik í lífi hans
fflun hafa verið, er hann, bar
tárfellandi vitni í máli ihins
fyrri ákæranda sins, Pétains.
Hann hefur unnið að ýmsum
trúnaðarstörfum í þágu
lands sins, svo sem að semja
um 342 milljón punda lán í
Bandaríkjunum handa Frakk
landi og fara til London til
að athuga möguleika á ensk
firönsku bandalagi. Sökum
heilsubrests varð hann að
táta af ábrsætisráðherrastörf
um, en er hins vegar aðalráð
igjafi eftirmamis sins, M.
Ramadier.
S.M.V.
Snæfellingafélagið
heldur skemmtifund að Röðli
laugardaginn 19. apríl, klukkan
8,30. Mörg skemmtiatriði og
dans. Félagsmerki við inngang-
inn.
ARKITEKT.
Til að veita forstöðu teiknistofu ‘vorri
vantar oss duglegan og stjórnsaman arki-
tekt (eða byggingafræðing). — Nánari
upplýsingar gefur Helgi Bergs verkfræð-
ingur. Sími 7005 eða 7080.
. / ■ . \ : .
Samhand ísL samvinnufélaga.
ÁLMENNUK
DAN5LEIKUR
í Tjarnarkaffi í kvöld klukkan 10 s. d.
Aðgöngumiðar seldir á.sama stað eftir kl. 5
í dag.
Tónlistarf élagiB!
Þorsteinn Hasinesson
tenorsöngvari
f
í TRIPOLI.
annað kvöld, 20. apríl, klukkan 9 e. h.
Dr. ¥. Urfbantscfíitseli aistelar.
Aðgöngumiðar hjá Eymundsson og Lárusi
Blöndal.
Erfðafestulandið
Digramesblettur 120 ásamt íbúðarhúsi fæst til kaups.
Eignin er laus og verð sanngjarrtt. Þarraa, er útsýni
með afbrigðum fallegt, loftgott og heilsusamlegt.
Nánari upplýsingar gefur
Pétur Jakohsson,
löggiltur fasteignasali. — Kárastíg 12. —. Sími 4492.
Viðtalstími klukkan 1—3.
Stóra-Knararnes
á Vatnsleysuströnd er til sölu og laust til íbúðar,
Þamia e.r ágætt itúni og matjurtagaxðar. með atfbrigð-
n,m góðir, útxæði hið bezta og hrognkelsaveiði upp
í landssteinum. Byggingar snotrar og þrif-alegar.
Nánari' upplýsingar gefur
Pétur Jakobsson,
löggiltur fas'teignasfíli. — Kárastíg 12. — Sími 4492.
Viðtalstími klukkan 1—3.
ELDRI DANSARNIS í G.T.-húsinu
#
í kvöld kl. ®10. — Aðgöngumiðar
kl. 5 e. h. í dag. Sími 3355.
Unglinga
vantar til að bera Alþýðublaðið til áskrifenda í
eftirtöldum hverfum.
Grettisgötu
Austurstræti
Lindargöíu
Seltjarnarnesi
Þverholti
Talið við afgreiðsluna,
Álþýðublaðiðr sími 4900