Alþýðublaðið - 13.04.1948, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 13.04.1948, Blaðsíða 7
ÞrjSjudagur 13. apríl 1948. ALj»VBUBLABIÐ 7 Bœrinn í dag. ! Nætui-læknir er í Læknavarð stofunni, sími 5030. Næturvarzla; ngólfsapótek, sími 1330. Næturakstur: Hreyfill, sími 6633. Holger Öberg, sænski sendikennarinn, flyt- ur annan fyrirlestur sinn um sænsk héruð í dag, þriðjudag- inn 12. apríl, kl. 6.15 í I. kennslustofu háskólans. Öllum er heimill aðgangur. Kvöldvaka fyrir Kjósaringa, búsetta inn an sveitar og utan og venzlafólk þeirra verður að Félagsgarði í Kjós n.k. laugardag kl. 9 síðd. í>átttakendur eru beðnir að snúa sér sem fyrst til Hákonar Þorkelssonar, Grettisgötu 31 A, síml 3746. Bólusett verður gegn barnaveiki í Laugarnes skólanum'kl. 3—5 í dag. Leikfélag Reykjavíkur sýndi gamanleikinn Eftirlits manninn s. 1. sunnudagskvöld í 12 sinn. Húsfyllir var og hrifn ing áhorfenda mikil. Næsta sýn ing verður annað kvöld. Sýn- ingum á þessu heimsfræga leik riti fer nú að fækka, þar sem von er á hinum norska leik- flokki frá National Scenen í Oslo, fyrri hluta næsta mánað ar og verður þá hætt að sýna Eftirlitsmanninn. Heiðursmerki Slysa varnaféiagsins Framh. af 5. síðu. veitt Benes Benediktssyni og Kristbirni Guðlaugssyni, fyr- ir aðstoð við björgun af olíu- flutningaskipinu Mildret. Bronsmerki fyrir aðstoð við björgun hlutu: Jónas Pét- ursson, Stapa, Finnb. Lárus- son, Hellnum, Pétur Péturss., Malarrifi, Váldimar Halldórs son, Einarslóni, Ögmunduir Pétursson, Malarrifi. Merki með silfurstjömu, annað stig: Þórður Guðjóns- son, skipstjóri. Þriðj a stig bronsmerki: Gísli P. Oddsson, Hinrik Al- bertsson, Ölafur Finnboga- son, Guðjón Hjaltason, Árni Ingvarsson, Guðm. Finnboga son, Tómas Valdimarsson, Árni Magnússon. Skrautritað þakkarávarp f-yrir margvíslega aðstoð í slysavarnamálum og aðstoð við björgun fengu: Sólveig Geirsdóttir, Sléttabóli, V.- Skaftafellssýslu, Siteinunn Ásmundsd., Hrauni, Grinda vík, Margrét Jónsdóeeir, s. st. Ólafía Asmundsdóttir, Garð húsum, Grind(avík, Jórunn Tómasdóttir, Járngerðarstöð um, Grindavík, Sitefanía * Tómasdóttir, s. st., Hansína Kristjánsdóttir, s. st., Stein- unn Jónsdóttir, Einarslón, Snæfellsnesi, Sfcafti Stefáns son, Siglufirð, Níels Krist- mundsson, Akranes, Jón M Guðjónsson, Akranesi, Jó- hannes Jónson, Gaufcsstöð- um, Sigmundur Þorgilsson, Skála, Eyjafjöllum, Leifur Auðunsson, Dalsseli, Eyja fjöllum, Loftur Jónsson, Bakka, Landeyjum, ngi- mundur Ölafsson, kennari. sjálian sig (Frh. af 3. síðu.) kaflanum, þar sem mjög margt fólk úr sveitinni er saman komið. sýnir hún greinilega, að hún getur brugðið upp skyndihiyndum, sem gefa furða góða hug- myr.d um þá. sem fyrir hafa setið. Einhverjar gleggstu oersónur bókarinnar og eftir minnilegustu eru gömlu hiónin í Suðurhlíð. og er Matthías — með þeirri breyt ingu, sem á honum verður frá því að lesandinn kynnist honum fyrst og til þess er hann hverfur af sjónarsvið- inu — ærið vandlega túlkað- ur persónuleiki. Þá eru og systkinin á Hnjúki eins lif- andi fyrir sjónum lesandans og hann hefði umgengizt þau og er lýsihgin áSólveiguekki ómerkileg, þar er sitthvað sýnt, er getur átt við æði margar konur, sem mönnum eru lítt að skapi. en eiga ekki sjö dagan sæla. Glögg er og myndjn af ,ungu hjónunum í Suðurhlíð — og er um þau, isvo sem yfirleitf^þersónumar í þessari bók, að þau eigasína kosti og sína galla, sínar syndir og sínar málsbætur. En það liggur við, að Stein- gerðishyskið og sýslumaður- inn og sor.ur hans eigi full lít ið af velviljuðum skilningi skáldkonunnar til þess að ekki isttingi í stúf við naitni hennar um skýringar á mið- ur geðslegum hliðum á því fólki, er hún lýsir. En þær perisónur þessara sagna, sem geyma lykilinn að því afhýsi, þar sem það er að finna, er skáldkonunni liggur á hjarta eru fyrst og fremst Steingerð ur, Símon og Katrín gamla. Við lýsingu Steingerðar hefur skáldkonan lagt mikla rækt og fæ ég ekki betur séð en henni hafi þar mjög vel tekizit. Steingerður á tmikið þrek og sterkan vilja, og hún vægir sér ekki. En í rauninni er hún alltaf fyrst og fremst að hugsa um sjálfa sig- Mein bernskuáranr.a svíða — og engu síður en áður kemur fram sjálfshyggja hennar í því, sem hún tekur sér fyrir hendur að Símoni horfnum, öllu er því stefnt að sama marki, að afplána það, sem hún hefur misgert. svo að hún megi að lokum standa hrein og flekklaus. Fyrir þessu verður allt annað að víkja — og svo hefur hún þá ef tjl vill fyrirgent því með ofstjóm sir.ni á syninum, að hann geti orðið sjálfstæður persónufeiki, sem njóti þeirr ar hamingju, er því fylgir, brátt fyrir öll mistök. að leiða sjálfur sjálfan sig. Sím- on er í rauninni hugsjóna- miaður og ekki til þess skap- aður, að allt hans starf og öU hans hugsun snúisit um hann sjálfan. En harn tekur í kal- sár lægingarinnar frá bernsku og æsku, og hann leggur á þau plástra ímvnd- aðrar upphefðar og mann- ^óms. Hann er svo ekk; Tæddur nægu þreki til að +aka aflejðingum glapa sinna. á ekki brautseieiu o" kjark til að taka upp baráttu éil þess að ná marki, sem ho>- um virðist órafjarri og pkor r þroska og lífsreynslu til ■^vgja verðugt markmið irm- an síns daglega verkahrings. Síðan gerir hann verkfall í víngarði skyldu og ábyrgðar er svo ekki lengur kot- bóndinn í Norðurhlíð, er ólst upp sem tökubarn á stórbýl- inu. Og það, sem hann vinnur til góðs sem Peter Eliasen, vinnur hann í fullkomnu ó- sjálfræði í krafti þeirra miklu jákvæðu eiginleika og hæfileika, sem honum voru fengnir til fararefna inn í þennan heim, og það getur engan veginn komið til greina við reikningsskil Símov.3r í Norðurhlíð. Þá er það Katrín gamla. en hún er sérstæðasta og ef til vill mrekilegasta per sóna þessarar sögu. Hún er frænka Símonar, og þau eru í rauninni mjög eðlislík. En bá er örlagaveðrin hafa brot- ið til grunna og sópað burt höfðingssetri vegsemdar hemn ar- auðs hennar og valda, brestur hún ekki eða flýr sjálfa sig og hlutskipti sitt. Sú þjónustulund, sem áður kom fram í rausn, líkr.arverk um og sérstakri og ná- kvæmrj iumsýslu alls, sem var innan hrings umráða hennar — en allt þetta hlóð henni hinn stásslegasta lof- köst — fær nú einmitt fyrst notið sín til fulls. Þegar hún er laus frá öllu því margvís- lega umstangi, mörgu smá- munalegu. sem fylgdi stöðu hennar og aðstöðu, — þegar allt það er horfið, sem glóði oe gljáði, fær hún fyrst tæki- færi til að hyggja grannt að höfuðþráðum mannlífsins — og verður heilskyggn á raun veruleg verðmæti þessa eða hins. Henni er svo sama, hvernig á hana er litið, nei, henni er mein að því, að hún í sínu nýja umhverfi verði kur.n sem hin fyrrum stór- brotna húsfreyja, skörungur og höfðingskona og njóti ein hveris þess vegna. Einmitt f.yrir það. að hún er ekki ann að í augum fólksins en gust- ukagamalmenni hjá ekkj- unni í Norðurhlíð, fær hún sitthvað séð og heyrt, sitt- hvað numið af lífsins fræð- um sem hefði dulizt henni ella — og þiónustan við hin "Tóandi og græðandi öfl til- verunnar veitir henni marg- falda uppbót þess, sem hún hefur misst. Það, sem Símon frændi heimar vinnur í ó- ■nálfræði hins hálfsturlaða. auðnast henni að vir.na vit- andi vits. Og það, sem skáld- konan mundi vilja sagt hafa méð bví að sýna okkur bess- ar oersónur er þetta: Sá, sem ’mnhefur sjálfan sig. mun ujðurlægiast. Sá, sem niður- 'ædr siálfan sig, mun upp- haPnn verða. Of? hvort mundi þetta ekki í samræmi við það lífsinni- hald. sem er í öðrum skáldri ”m frú Elinborgar — og í -"iinrni í nánum tensslum Tdð það, sem fram kemur í ^ím bókum frá hennar h*mdi, sem ekki eru skáld- ’-’t? En ef til vill virðist mnnum. svo sem sakir -tandn nú um allan hinn -''nntaða heím, að heldur ■’fcnV fluttur boðskanur ofiur- "°'nr,5:fcn siálfbirpjncTsskap- ■” misVunnarlevsis? Á ía cfseta bróður míns? ^jálfsavt margur- Guðm. Gíslason Hagalín. Móðir okkar, GuSríSur Eyjólfsdóttir, Ingólfi, Selfossi, verður jarðsungin laugardaginn 17. þ. m. frá heimili sínu á Selfossi. Húskveðjan hefst kl. 1 síðdegis. Jarð- að verður að Selfossi. Kveðjuafhöfn fer fram á heimili dóttur hennar, Auðarstræti 5, Reykjavík, miðvikudag- inn 14. þ. m. kl. 2 e. h. Dætur hinnar látnu. Þökkum innilega öllum þeirn, sem auðsýndu okkur samúð og vinarihug við fráfall og jarðarför Árna ÓSafsssnar, * h úsg agnahólstrar a. Gunnlaug Guðmundsdóttir, Ingibjörg S. Sigurðardóttir, Fríða B. Ólafsdóttir, Einar B. Ólafsson, Brynjólfur B. Ólafsson, Sigurður H. Ólafsson. Lesíð HþýðublaSiS! DreyfusmáiiS Framh. af 5. síðu. hefði vart dregizt svo á lang inn, sem raun varð á, ef rétt lætið hefði ekki um leið ver ið pólitískt hagsmunamál. Meðal þeirra, sem skipuðu sér með Dreyfus voru nokkr- ir, er gerðu það einvörðungu vegna réttlætisins. En megn ið af þeim flokki hugsaði eins mikið um það að gera ákveðnum andstæðingum skráveifu og vinna að sínum eigin markmiðum í stjórn- málunum. Mörgum þeim markmið- um var auðið að ná. Ráð þjóðarinnar yfir rík- isstjóminni eiru miklu meiri nú í Frakklandi en þá var. Konungssinnar og þjóðemis- sinnar urðu að lúta í lægra haldi og nokkrum ámm seinna var kirkja og ríki að- skilið og um leið losnuðu op- inberir skólar úr viðjum kirkjunnar. Róttæk blöð hefðu ástæðu til þess að geta þessa hálfrar aldar afmælis. Það minnir á mikilvægan áfanga í þróun Frakklands. Blöðin hafa einn ig bint langar greinar um verk Zola og getið um starf róttækra stjórnmálamanna frá þessum itíma. Kransar hafa verið lagðir á gröf Zola og blaðamenn hafa talað við afkomendur hans. w Sá, sem hefur svo mikla samúð með einstaklingnum, að hann lætur sig varða, að í hlu/t átti ofsóttur maður, sem kom heim frá Djöflaeynni bugaður a sál og líkama — sá, sem lætur sig snerta, leitar árangurslaust að grein um um manninn Alfred Dreyfus. Og hann finnur eng in viðtöl við afkomendur hans. Þeir, sem hafa í hyggju að íeggja blómsveig á gröf Emile Zola, eiga ekk- ert bágt með að finna gröf hans í Panthéon. En ekki er vitað að neitt blað hafi frá því skýrt, hvar Alfired Dreyf us liggur grafinn, og ekki hefur heyrzt um neinar píla grímsferðir á þann stað. SkollaleUtvr komm- únista Framhald af 3. síðu. En hér með er ekki allt sagt. Á fundi í Hreyfli, sem hald- inn var um samkomulagið, er náðst hafði, óðu kommúnistar uppi með ádeilum á meirihluta stjórnarinnar fyxir það, að af- lýsa næturakstursstöðvuninni og gan^a til samkomulags, án þess ,að hafa heimild félags- fundar þar til. Þegar kommún- istum var bent á, að stjórnin hefði fengið heimild félagsfund ar til að gera nauðsynlegar ráð- stafanir vegna deilunnar, svör- uðu þeir með því, að segja að þar hefði aðeins verið átt við róttækar ráðstafanir! En í þessu tilfelli hefur kommúnist- um ekki þótt það nægilega rót- tækt af meirihluta stjórnarinn- ar að ná fullum kröfum og held ur betur; þar hefur annað átt að koma til. Hér hefur kommúnistum enn einu sinni mistekizt að afla sér fylgis með bolabrögðum, og hafa þeir ekkert getað bætt úr fylgisleysi sínu meðal bifreið- arstjóra með þessum aðförum. Sannast hér enn einu sinni, að betur dugar gætni og still- ing en ofsi og flokksleg hlýðni í baráttunni fyrir bættum kjör- um verkalýðsins. Þjóðviljinn birtir tveggja dálka fyrirsögn um, að Emil hafi látið undan kröfum bif- reiðastjóra. En hvers vegna greiddi þá kommúnistinn at- kvæði gegn tilboði Emils? Félagslíf Innanfélagsmótið ifceppt vei'Sur í skíðastökfci karla og drengja í íkvöld ki. 8 í Sleggjubeinsskarði. Lagt verður af stað frá VarSarihúsinu kl. 6. Farmiðar við bílinn.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.