Alþýðublaðið - 25.11.1948, Blaðsíða 7
Fimmtudaéur 25. n&v: 1S48.
plslíííll 1
ALÞÝÐUBLAPifl ÆJ
7
í HEIMINUM eru nú harð
ari átök en nokkru sinni fyrr
á milli þeirra stjórnmála- ^
stefna og flokka annarsveg-
ar, sem aðhyllast hugmynda
kerfi einræðis, oíbeldis og
yfirgangs, og hinsvegar ^
hinna, serni hafa að leiðar-,
Ijósi lýðræði, mar.nréttindi
og umbætur. Allsstaðar hér í
álfu eru jafnaðarmenn — j
sósí.aldemókratar — í fylking
arbrjósti þeirra samtaka og
þeirrar stefnu, er af alefli j
berst fyrir verndun og efl-
ingu - lýðræðisins, bæði í
stjórnmálum og atvir.numál
um, og halda hæst á lofti og
með mestum árangri merki
mahnréttinda og félagslegra
úmbóta.
Alþýðuflokkurinn á ís-
landi, sem er og verður flokk
lir þeirra manna, er byggja
stefnu sína og starfsaðferðir
á hugmyndakerfi sósíalis-
mans á vegum óskoraðs lýð- j
ræðis og mannréttinda, hefur
nú sem áður miklu og vanda 1
sömu hlutvarki að gegna í
íslenzkum stjórnmálum og
dægurmálum. Eir.mitt á þeim
umbrotatímum, sem yfir
standa, er það íslenzkri al-
þjóð brýn nauðisyn að vernda
lýðréttindi sín og spyrna
gegn hverskor.ar ofbeldi og
ágengni, bæði innan. þjóðfé-
lagsins og eins og eigi síðúr,
að tryggja þjóðina eftir því.
sem frekast er unnt gegn ár
ásum og undirokun utan að
frá- Það er hið mikla hlut-
verk Alþýðuflokksins, að
berjast fyrir öryggi og sjálf
stæði íslands, fullkomnu lýð
ræði, góðum og varanlegum
lífskjörum alþýðu manna og
félagslegu öryggi. Með þetta
fyrir augun ályktar 21. þing
Alþýðuflokksins eftirfarandi:
Þingið lýsir ánægju sinni
yfir því, að formanni Al-
þýðuflokksins, Stefáni Jóh.
Stefánssyni, tókst það vanda
sama verk að koma á núver
andi samstarfi um ríkjsstjórn
og leysa þannig úr öngþveiti
langvarandi stjórnarkreppu
og tryggja framhald þeirrar
nýsköpunar, er Alþýðuflokk-
urinn hafði áður sett, sem
skilyrði fyrir þátttöku sinni
í ríkisistjórn undir forsæti
Sjálfstæðisflokksins. Enn-
fremur lýsir þingið ánægju
sinnj yfir því, að tekizt hef
ur að varðveita vin.nufrið, at
vinnu og lífskjör alþýðunnar
og grundvöllur þannig verið
lagður að áframhaldandi verk
legum framförum Iands-
ma.nna, jafnframt því að kom
ið hefur verið á miklum um
bótum í gjaldeyris- og fjár-
festingarmálum, og Iýðræðið
eflt og þjóðin tekið þátt í
samvinnu við aðrar vestræn
ar lýðræðisþjóðir.
Þakkar þingið ráöherrum
flokksins fyrir störf þeirra í
þessu efni, og tréystir þeim
til þess að halda hér eftir sem
hingað til þannig á málúm í
ríkisstjórninni, að 1 þjóðinni
sé til hagsbóta, Alþýðuflokkn
um til sóma og stefnumálum
hans til framdráttar, eftir því
sem unnt er í samstarfi við
aðra flokka.
ríkja.nna og yfir slórmerkum
tilraunum, sem þar eru gerðar
á grundvelli Marshalláætlun
arinnar, með ómetanlegum
stuðningi Bandaríkjanna.
Þá telur þingið og rétt og
sjálfsagt, að athugað sé
gaumgæfilega af íslands
hálfu, á hvern hátt öryggi,
frelsi og sjálfstæði landsins
verði bezf tryggt með sam
starfi við aðrar þjóðir-
Ufanríkismál
Marmið alþjóðasamstarfs
er og verður að tryggja frið
og' frelsi og leggja grundvöll
að varanlegum, frjálsum sam
tökum þjóðanna, er keppi að
því að byggja nýjan heim og
úít.rýma ánauð, öryggisleysi
og neyð. Hinar fögru yfirlýs-
Ingar og fyrirheit, er gefin
voru á stríðsárunum, hafa því
miður ekkj enn verið fram-
kvæmd- Á sama hátt má og
segja, að samtökum Samein-
uðu þjóðanna hafi til þessa
ekki tekizt að leggja grund-
völl að varanlegum friði og
réttlætj í samskiptum þjóð-
anna.
En þrátt fyrir þessi von-
brigði telur flokksþingið, að
Xsland eigi hér eftir sem hing
að til að taka virkan þátt í
starfi Sameinuðu þjóðanna
og eftir mætti að styrkja og
styðja allar ei.nlægar tilraun
ir, er miða að því að skapa
varanlegan frið og öryggi.
Smáæíkjunum er ekki hvað
sízt nauðsynlegt að gera sér
Ijóst, að frelsi þeirra, öryggi
og hagsæld er undir því kom
ið, að heilbrigt alþjóðasam-
starf geti aukizt og eflzt.
Þingið telur og rétt og eðli
legt, að innan Sameinuðu
þjóðanna og í samræmi við
reglur þeirra og skipulag, séu
mynduð samtök vinveittra
þjóða og þá einkum þeir, sem
aðhyllast svipuð eða skyld
hugmyndakerfi sérstaklega
varðandi lýðræði og mann-
réttinöi. Þingið fagnar því
hinu aukna saimstarfi Norður
landa í fjárhags-, atvinnu- og
menningarmálum, sem kom-
ið hefur ekki hvað sízt í Ijó.s
í gagnkvæmum skilningi og
sameiginlegum ráðagerðum á
fundum forsætis,- utanríkis-
og viðskiptamálaráðherra
þessara landa- Telur þingið
rétt, að áfram verði haldið
þessu samstarfi og það aukið,
eftir því sem aðstæður frek
ast leyfa. Þá lýsir þingið og
á.nægju sinni yfir þátttöku
IslandJs í efnahagslegu sam-
starfi hinna Vestur-Evrópu
Það er stefn.a Alþýðuflokks '
ins í atvinnumálum, að allir I
menn eigj ávallt kost á at-1
vir.nu, öll framleiðslutæki
séu hagnýtt til fulls og sér-
hver maður .njóti réttmætra
launa fyrir störf sín. Alþýðu
flokkurinn telur auðvalds-
skipulagið hvorki geta
tryggt stöðuga atvinnu, fulla
hagnýtingu fjnnleiðslutækj .:
anna né réttlát launakjör..
Þess vegna vinnur hann að '
afnámi auðvaldsskipulagsins
og vill koma á þjóðskipulagi
jafnaðarstefnunr.ar með lýð-
ræðisaðferðum, því að á þann
hátt einan telur hann sig
geta verið trúan hugsjón sinni
um frelsi, jafnrétti og bræðra
lag- í samræmi við þetta hef
ur Alþýðuflokkurinn keppt
að því og mun áfram keppa
að því að umbreyta þjóð-
skipulaginu úr auðvaldsskipu
lagi í skipulag jafnaðarstefn
unnar og bendir á þau spor,
sem stigin hafa verið í þá átt
fyrir forgöngu hans, þótt
þau séu vissulega mörg og
mikilvæg, sem enn eru óstig
in. Öll barátta Alþýðuflokks
ins hefur hnigið og hnígur að
þessu marki, að tryggja öll
um atvinnuöryggi og góð, rétt
mæt lífskjör ásamt frelsi og
fyilstu mannréttindum. I
þessari baráttu setur flokkur
inn sér markmið eftir aðstæð
um á hverjum tíma- Það, sem
hann vill keppa að nú á næst
unni í atvinnumálum og fjár
málum, er eftirfarandi:
Áætlynarbó-
skapur.
Flokksþingið fagnar lög-
gjöfinni um fjárhagsráð og
telur, að í áætlunum ráðsins
um útflutning, innflutning
og fjárfestingu sé fólginn
vísir að áætlunarbúskap,
sem mikilvægt sé að efla. Tel
ur þingið sjálfsagt, að hald-
ið verði áfram á þessari
braut. Þótt þinginu sé Ijóst,
að hér sé hvorki um að ræða
þjóðnýtingu né fullkominn á-
ætlunarbúskap, verður að
telja þess,a starfsemi mikla
framför miðað við hið algera
skipulagsleysi, sem ríkt hef-
Hvítar kúlur í loft og á vegg.
Kosta aðeins kr. 16,00 stykkið.
Rafvirfcinn
Skólavörðustig 22. — Sími 5387.
Auglýsið f Alþýðublaðinu
ur undanfarið í efnahagsmál
um þjóðarir.nar.
Þingið álítur .næsta verk-
efni á þessu sviði það, að sam
ið verði allsherjaráætlun um
þjóðartekjur og þjóðarbú-
skaplnn alian (þjóðhagsáætl
un, r.ationalbudget), svo sem
nú er gert hjá ýmsum ná-
grannaþjóðum, og síðan sé
þessi þjóðhagáætlun höfð til
hliðsjónar við endar.legar á-
kvarðanir um innflutning
og fjárfestingu svo og fjár-
málasfefnu ríkisir.s. Jafn-
framt hefji fjárhagsráð að
semja þær hejldaráætlanir
um framkvæmdir lands-
manna, sem ráð er fyrir gert
í lögum- Síðan verði fram-
kvæmdum öllum hagað eftir
þeim.
Siávarútvegsmái.
Sjávarútvegurinn er grund
vallaratvinnuvegur lands-
manna, og fagnar þingið því
hinni stórkostlegu nýbygg-
ingu togaraflotans, flutninga-
og farþegaskipaflotans og vél
bátaflotans, bygginu hrað-
frystihúsa, fiskimjölsverk-
smiðja og niðursuðuverk-
smiðja og nú síðast stórfelldri
aukningu síldarverksmiðja
við Faxaflóa á þessu hausti-
Þótt enn vanti hraðfrysti-
hús í ýmsum verstöðvum og
stórvirk atvinnutæki svo
sem verksmiðju til herzlu á
síldarlýsi, telur þingið, að
með því, sem þegar er gert
og í ráði er að framkvæma,
svo sem byggingu 10 nýrra
togar.a og önnur áform á
grundvelli fjögurra ára á-
ætlunar í sambandi við Mar-
shallaðstoðina, séu möguleik
ar fyrir hendi, til þess að hag
nýta fiskimiðin og breyta afl
anumi í verðmæta útflutnings
vöru, svo og annast flutninga
umhverfis landið og milli
þess og annarra landa.
Hinsvegar skortir mjög á,
að þeir möguleikar, er þessi
stórkostlega aukning fram-
leiðslustækjanr.a ætti að
veita, séu að fullu nýttir. Tel
ur þingið fullnýtingu fram-
leiðslutækjanra ásamt ráðstöf
unum til að koma sjávarút-
veginum á öruggan efnahags
legan grumdvöll hið rnesta
vandamál alþingis, þar eð
undir nýtingu alvinnutækj-
anna og öruggum efnahags-
legum grundvelli sjávarút-
vegsins er það komið, hvort
unr.t verður að útvega öllum
atvin.nu og tryggja þjóðinni
góð lifskjör.
Til þess að þelta megi tak
ast telur þingið nauðsynlegt:
1. Að vinna gegn verð-
bólgu og dýrtíð í landinu-
Á heimsmarkaðnum eru
landsmenn ekki samkeppnis-
færir við keppinauta sína um
sölu sjávarafurða vegna verð
bólgu og dýrtíðar. Þetta á
stand torveldar framleiðslu
verðmætra útflutningsaf-
urða og veldur stórkostlegri
skerðingu á nýtingu atvinnu
tækjánna, ssm til eru í land
i.nu, og hefur oft legið við
borð að framleiðslan stöðvað
ist með öllu.
Berdir þingið í þessu sam
bandi sérstaklega á hina.
miklu örðugleika vélbátaflct
ans ves'na aflabrests síldar á
undanför.num fjórum verííð
um og telur nauðsynlegt að
tafarlausi verði gerðar ráð-
stafar.ir til bess að greiða á-
hvílandi sióveðskröfur, en.n-
fremur ráðstafanir til u.ndir
búrings þess, að válbátaflot
inn verði gerður út á vetrar-
vertíð-
2. Að koma rekstri sjávar-
útvegsirs í hagkvæmara
horf og try?gja, að sem allra
n-est af arði þeirra fyrir-
tækja. er síarfa að innflutn-
ingi. iðnaði eða útflutningi í
sambandi við sjávarútveg-
inn, renni til hans. í þessu
skyni fari fr.am gaumgæfi-
leg athugun á því, hvort siíku
marki verði náð með sam-
vinnu útvegsirs eða þjóðnýt
ingu á úívegirum siálfum og
fyrirtækium í sambandi við
hann. Sérstök athugun fari
fram á þjónýíingu stærri ',at-
vin.nutækia, svo sem togara,
hraðfrystihúsa og síldarverk
smiðja.
Mjög skortir á hagkvæman
rekstur útvegsir.s- Fiskimenn
okkar eru hinir dugleguslu,
og fjöldi útgerðarmanna skýn
ir mikla árvekni í starfi sínu.
Hins vegar hafa mjög mörg
fyrirtæki óhóflegan ágóða af
útgerðinni í sambandi við inn
flutning, iðnað og hagnýtingu
aflans, án þess að leggja fé
sitt í nokkra þá áhættu, sem
útgerð er samfara.
3- Að tryggja sjávarútveg-
inum nægjanlegt fjármagn.
Þjóðarauðurinn hefur vaxið
mjög nú síðustu ár, einkum
auður einstaklinga og félaga.
Þetta fé hefur runnið til ým-
issa fr.amkvæmda, í iðnaði,
húsbyggingum, verzlun o. s.
frv- Tiltölulega litlu hefur
verið.varið íiil útgerðar og út
gerðarfyrirtækja. Er þessi at
vinnuvegur að lang mestu
leyti rekinn með lánsfé frá
bönkunum, sem eru ríkis-
eign. Þessi skortur á eigin. fé
gerir allan rekstur dýrari og
miklu óvissari, þar sem ekk-
ert má út af bera til þess að at
vinnureksturinn ekkj stöðv-
ist vegna fjárskorts-
4. Að beina vinnuaflinu til
sjávarútvegsins. Þótt engar
skýrslur liggi fyrir, er vitað,