Alþýðublaðið - 15.12.1948, Qupperneq 7
Mikvikudagur 12. des- 1948.
’ A'L P Ýf> U B'L AÐ It)
EG ER ORÐINN því van-
ur, að köldu anái til mín frá
þeim, sem skrifa Þióðviljann,
og er það mjög að vor.um,
því ég hsf áít minn þátt í.því
að hluítur kommúnisía f-sr sí-
minnkandi í verkalýðshreyf-
ingurní.
V egna ándstöðunnar við
kommúnista e.r eðlilegt að
þeir hamist að mér, enda er
þeim það skylt. En hitt er
torskilið hvers! vegna1 þeir
ausa mig auri og ósannindum
vegna afstöðu minnar til
máls, ssm ég er sammála
þeim um og hef tekið opin-
bera afstöðu í á sömu lund
og þeir. En þetía gerir Ólaf-
ur Jensson í Þjóðviljanum
s-1. fimmtudag í grsin, sem
hann skiúfar undir duinefn-
inu ,,Garðar“.
Þótt Ólafur þessi Jensson
sé ekki svaraverður, hvort
sem hann skrifar undir dul-
nefni eða fullu nafni, mun ég
nota þetta síðasta asnaspark
hans í mig sem til-efni til að
træða lítiilega hugmyndina
urn 12 stund hvíld á togurum
og afstöðu míra til þess máls-
Forsaga málsins er sú, að fyr
ir nokkrum árum, þegar
veldi kommúnista var mest
hér í Reykjavík, er þeir
höfðu yfirráðin í flesíum
varkalýðsfélögunum í bæn-
um að undar teknu Sjómanna
félagi Reykjavíkur, var af
flokksstjórn Kommúnista-
flokksins kosin nefnd til að
vir.na að því að koma Sjó-
mannafélaginu undir yfirráð
konunúnista. í þessari nefnd
voru meðal anr ars Eggert
Þorbjarnarson, Áki Jakobs-
son og Jóhann Kúld.
Nefndin hafðí margt á
prjónunum, þar á meðal upp-
hlaup á félagsfundum í Sjó-
manr.afélaginu, ofsóknir á
hendur félagsstjórninni og
einstökum félagsmönnum,
stofnun nýs sjómanrafélags,
klofning Sjómannafélagsins í
smáhópa og fleira góðgæti.
Ekkert af þessu bar tilætlað-
an árangur. Þá voru þeir Sig-
urður Guðnason og Hermami
Guðmu/ndsson látnjr bera
fram á alþingi frumvarp um
12 stunda hvíld á togurum.
Engin samráð voru höfð
um rnálið við sjóm.anijafélög-
in í Reykjuvík og Hafnarfirði
en þess vandlega gætt að bera
frumvarpið fram í þeirri
deild þingsins, &em formaður
Sjóina,nnafé‘lags Reykjavíkur
átti ekki sæti í, svo að tryggt
væri að hann gæti ekki lagt
málinu lið. Er.da var málið
borið fram í sýndarskyni ein-
göngu, því kommúnistar
vissu vel að þingmenn borg-
araflokkanna mundu verða
því andvígir og það því aldr-
ei ná fram að ganga. Þegar
frumvarpið var komið fram,
hófu kommúnistar undir-
skriftasmölun á togurum und
ir áskorun á þingið um að
samþykkja frumvarpið. All-
margir togaramenn skrifuðu
undir áskorunina, sem von-
legt var; þeir trúðu því að
frumvarpið væri borið fram
af umhyggju fyrir velferð
þeirrá og tóku al'lvel þessum
nýja bandamanni, þótt hann
kæmi úr þeirri átt, ;::m þeir þ
áttu sízt von skjéls og skjald
ar.
Þega.r un'di rskriftasöfnun-
írini var ilokið. kom annað
hljóð í strokkirn, þá hófu
kcmmúnis'ar hatramma árás
mjfcia rr
sjálfsagða
nauðsynjamál íslenzku sjó-
mannanr a gj.alda þesi að það
var borið fram af ábyrgðaiT
lausum trúðleikururn í sýnd-
arskyni og í þejm t'lgangi að
r-eyna að surdra samtökum
’ólablað Albýðublaðsins kemur út í dag.
Ilomið í afgreioslú Albýoublaesirss og
ið 'ólablaoið.
seíj-
a stjórn Siómannafélaffsins
og formann bess út af málinu
og notuðu nú'nöfn siómarn-
anna með blygðurarlausri ó-
svífni ti.l þess sö syívirða foý
ustumenh s j ómannastétt ar-
irnar.
Með.an þessu fór fram
velktist frumvaxpið um 12
stunda hvíid fvrjr neðri de;ld
alþingis og varð ekki útrætt á
tveim þinfjum Kpmmún;S'tar
gerðu ekkert til að korna bv;
áfram, sem vonlemt var. bv>
þeir báru málið ekki fram í
þe;m tilcangi að len»ia hvím
togarasjómanna heldur til
þess eíns að reyra ao sundra
samtökum beirra- Það tókst
þó ekki, því toffaramen.n sáu
brált í gegnum blekkinga-
hjúpinn.
Að lokum v.ar frumvarpinu
vísað til rikisstjórnarinnar,
en félagsmálaráoherra Stefár
Jóhann Stefánsson skipaði
milliþinganefnd í málinu; sú
nefnd hefur nú verrdarlög
sjómanna almennt til með-
ferðar- Það er von sjómanna
til þé's fið bæ*a hag þeirra,
oq rrun ég nú færa nokkur
rök 8.Ö bessax.i skoðun minri'.
A 21- þingi Alþýðus'am-
banásins, sem nú er nýiokið,
korn 12 s'unaa hvíldin á dag-
skrá, bæði í sarnhandi við
skýrslu stjórnarinrar og
nefndarálit sjávarútvegs-
málanefndar.
Ég íalaði í málinu við báð-
ar þessar umræður o% mætti
mjög með því ao 12 stunda
hvíld yrði lögboðjn á togur-
uniun og að lögboðin væri
Alþý
T 1 ^ 5 ^
'JvœsflwfZ
í ~ C.'o. O- w
mönnum. Þessa skocun rnína,
staðfrsti Sigurður rnjög
rnyndalera á hinu nýaf-
staðna Aiþýðusambandsþingi,
eins og r.ú skal sýnt fram á.
Undir umræðunum um 12
slunda vökróögin benti ég á
að jafnframt því, að Isngja
hvíld togaracjómanna væri
einnjg rauðsynlegt, að lög-
nokkur lágmarkshvíld fyrirjbjóða lágmarkshviM hjá öll-
atla aðra sjémenn og allan
verkalýð.í landinu.
þirgi að samþykkja frum-
varp, sem ekki liggur fyrir
alþingi. Ég fylgdi því þing-
meirihlutanum' og skoraði á
mjUiþinganefndina að 'ljúka
um verkalýð bæði á sjo
landi. Ég taldi sjálfsagt að á
þingi verkalýðsins væru allir
á einu máli um það að lög-
bjóða bæri (Lágmarkshvíld
fyrir aRan varkalýð og
Allir eru þassjr menn komm.
únistar og voru sendir á
þjnv ð fc.-ss véraa xingöngu.
Nú er það vitað, að andúð
bcrgaraílokkanna gegn 12
síur.da vökuóögunum stafar
ekki af mannvcnzku einni,
heldur aðallega af því að þeir
óttast að 12 slunda hvíldin
muni valda útgerðinni nokkr
um auknum kostr.aði, því þar
sem pyngja bugreissins er,
þar er einrig hugur hans og
hjarta- Það er því hin mesta
■nauðsýn að sanna það, að út-
gerðin tapi ekki á 12 stunda
hvíld jhásetanna, hsldur bem-
línis græði á henni, eins og
iiijrupiiiganeinuina <iu ujuiva vernda þannig fólkið fynr , f Vnúð
störfum sem allra fyrst svo ofþrælkun og hinum hörmu- olhJ“.flfí,’ T T
aS máliS kasmiat aftar inn á 1«b Aiop hannar. E„ ««** TCr5‘ *»» •*
alþingi. Þegar svo er komið svo fór ekki því næstur í , y A ' c .
skal ekki standa á mér a'ð "æðusíólinn var formaður Nu er áaö Vlta‘3’ a& hmir
hvetja alþingi til
þykkja lög um 12 --------- ---- —----------— —.------- q. ^
að þessi nefnd taki verkefri hvíld á togurum og lágmarks móði á mótj því ao löeboðin neinar tiliaunir tii ao sanna
sitt alvarlega og með sarn- hvíld til handa ölliun verka- værj lágmarksh.víld fyrir línu aSæ 1 2 stunda laganna.
að sam- Dagshrúnar, Siguxður Guðna úorgarglegu togaraútgerðar-
2 sturda son- Hann réðist af miklum ni'ýnr munu ekki leggja út í
bátasjómenn, og um lögboð-1
Þess vegna skoraði
irn hvíldartíma verkamanna. ^jna lcommunistísku togara-
sacrði bessi verkamannafor-! uý?er*íirmenn, sem sæti óttu
;n?i, að slíkt væri óforsvaran a þinginu, að þeir létu
les't með cillu og mjög and- ~ra ^es' Þ- a- taka upp 12
menr og farmenn. Fáist sam þess að nefndixx Ijúki störfum m,ann,a. Harrn mjnntist á
komulag á milli sjómanna og sem allra fyrst- skimiilagringu' Daffsbrúnar á
útvegsmainna i nefndinni, er i Ég vænti þess að þeir góðu síl.darvinnunni vjð Reykja-
komulági á milli sjómanna lýð á sjó og landi.
og útvegsmanna verði lagt Mér er kunnugt að nefndjn
fyrjr alþingi frúmvarp, sem er nú farin .að starfa af full-
feli í sér 12 stunda hvíld xyr- um krafti, og er það gott, og
ir togaramenn og nokkra lág- vil ég leyfa mér að benda á --- -- ____________ .
markshvíld. fyrjr alla fiski- þaðhér að sjómern ætlast til stæít haffsmunum verka-' a skipuin siniun
---- r - - — ■ •• ■•■ til þess ao sanna það, sem
þejr og ég höldum fram, að
slíkt sé framkvæmanlegt og
muni einnig borga sig fjár-
hagslega fyrir útgerðina.
Eimiig skoraðj ég á Sigurð
Guðnason að flytja á alþingi
frumvarp um 12 stunda hvíld
fyrir ailt verkafólk, sem
vinnur í landi og uni nokkra
hvíld fyrjr alla aðra sjómenn
en togaramenn. Nú kom ann-
að hljóð í strokkinn. Allir
óhugsandi að alþingi íelli það
frumvaxp, sem þanrig væri
til komið.
Mér hefur frá fyrstu tíð
verið Ijós sá tjlgangur kom-
múnjsta, sem lá á bak við
frumvarp þeirra um 12
stunda hvíld á íogurum. En
mér er einnig Ijós þörfjn fyr-
ir lengda hvíld hjá togara-
möinnum. Þess vegna hefux
menn, sem nefndina skipa, vikurhöfn síðasth'ðinn vetur,
geti orðið sammála um að en o<? kunnugt er voru
leggja til að kröfum sjó- Svo vel vildi til, að á 21.
manna verði fullrægt .alger- þinginu voru nokkrir togara
lega, annað er ekki viðun- útgerðarmenn fulltrúar, þeir
andi- Lúðvík Jósefsson, sem er
Ég hef áður leitt líkur að framkvæmdastjóri fyrir tog-
því, „ að Sigurður Guðnason araútgerðarfélögin á Norð-
hafi ekki borið fram frum- firði og hluthafi í c>ðru
vaxpið urn 12 stunda hvíld á þeixra að aninnsta kosti,
toguxum af áhuga fyrir vel- Tryggvi Helgason togaraút- I3e-sir
ágætu bandamenn
svo skipazt, ,að í þessu máli ferð ísienzkra sjómanna, held gerðarmaður frá Akuieyri og mmu ur 12 .-nunda málinu
hef ég krafizt hins sama og ur hafi hann verið látinn Þóroddur Guðmurdsson bæj- £'neius Se?n mer mso íaryrð-
kommúnistar. Það hefur aldr bera frumvarpið fram til þess arfuiltrúi og mikill ráðamaðr
ei hvarflað að mér að láta að hræsna fyrir togarasjó- ur í bæjarútgerð á Siglufirði
ÆKUR
eftir Einar H. Kvaran
6 bindi, 262 bls., í handunnu skinnbandi
eru beztu jólahœhurnar.
H.F. LEIFTUR.
uin og svívirðingum, sem að
ergu leyti stóðu að baki ó-
þver.r,anum, sem hinn hásæli
gervi- ,Garðar“ jós yfir mig
í Þjóðviljanum s-1. fimmtú-
dag-.Með öðrum orðum, þeg-
ar farjð var að tala um það
•að þeir herrar kommúnistarn
ir stæðu við glamur sitt og
fagurgala í garð sjómanna og
legðu hönd á plóginn til þess
að koma fram 12 stur.da
vökulö eu miro, féll griman
frá ásjónum þeirra og þeir
stóðu alstrípaðir frammi fvr-
ir þjngbeimi sannir að þeirri
sök að hafa ekkert meint með
skrafi sínu og skrifuni um
lengda hvíld togaramanna, og
að þeir eru ekkert ar.nað en
ótíndir burgeisar, sem í ejnu
og öllu dingla aftan í öðrurn
burgejsum og bregða fæti
fyrir hagsmunamál sjómanna
alltaf þegar á rejmir.
Upp frá þessari stundu átti
ég ekltj lengur saroleið með
þessum vesalings loddurum
og gat því ekki skorað á al-
Fr„mh á 11. öíðu.