Alþýðublaðið - 24.02.1949, Page 6
ALÞYÐUBLAÐIÐ
6
Fimmtxidagur 24. febrúar 1949.
v Frú Dáríffur
Dulheims:
A ANDLEGUM VETTVANGI.
Ég er stundum dálítið hugs.
andi út af heimsmálunum. Én
þær áhyggjur valda mér sjald-
an leiðindum til lengdar. Þau
eru bara hégómi og slúður, þeg.
ar allt kemur til alls. Það getur
vel verið, að þessir forkólfar
þarna úti í löndum finni upp á
einhverju sem valdið getur okk
ur dálitlum óþægindum um
skeið, — og samt er það í raun-
inni óþarfi að láta þeim takast
það.
Ykkur kann nú að finnast
þetta heldur djúpt í tekið aus-
unni, — en ég hef meira til
míns máls en margan mun
gruna í fljótu bragði. Gamalt
máltæki segir, að það illa, sem
manninum er óvitandi, skaði
hann ekki. Með öðrmn orðum,
•— ef maður veit ekki af því
illa, gerir það manni ekki mein!
Þetta er nú allur galdurinn! Og
nú hafa erlendir vísindamenn
sannað, að þetta sé rétt, eins og
svo margt annað, sem þjóðtrúin
hélt fram. Þó telja þeir að eit-
ur, sem maður drekkur, hafi ef
til vill sömu verkanir, enda þótt
maður viti ekki annað
en það, að maður sé að cirekka
vítamínblöndu, en hins vegar sé
reglan örugg, hvað snertir allt
sálrænt og svoleiðis. Og yfirleicí
verða þessi erlendu mál öll að
teljast sálræn, að minnsta kosti
á meðan þau eru aðeins í munni
og blöðum.
Það er þess vegna ráð mitt, að
xúð látum sem við heyrum ekki
hvað þeir þarna úti í löndum
eru að ráðgera og bralla. Birt.
um engar erlendar fregnir, —
nema af stórslysum, og eins ef
einhver blessuð prinsessan á
barn í vændum, — steinþegjum
um þessa útlendu fauska, —
nefnum þá ekki á nafn fremur
en þeir séu ekki og hafi aldrei
verið til. Ef við þurfum endilega
að rífast um eitthvað, þá held ég
að við getum dundað við að ríf-
ast um Krýsuvíkurveginn.
Og svo er enn eitt, og það er
ef til vill það nauðsynlegasfa.
Það eru straumarnir. Þessir
hlýju, vermandi straumar, sem
myndast í sálinni og hita upp j
umhverfið. Ef maður t. d. hugs.
ar hlýtt til einhvers manns, get-
ur það haft aldeilis stórkostleg:
áhrif. Þeir geta tendrað í sál
hans göfugar tilfinningar ög
breytt öllu hugarþeli hans. Það
er margsannað. Þess vegna er
okkur nú hin mesta nauðsyn, að
koma á stað hreyfingu, er gang.
ist fyrir því að við hugsum hlýtt
til þeirra erlendra manna, sem
mest eru ráðandi. Það ætti
meira að segja að boða til
funda, — bezt væri að hafa
fjöldafundi í öllum kaupstöðum
landsins og sveitum sama dag-
inn og á sömu stundu; engin
ræðuhöld, heldur bara að
syngja eitthvað fallegt fyrst, og
svo sætu allir og hugsuðu hlýtt
til þessara manna. Slík hugsana.
samtök myndu vekja aldeilis
agalega sterka ylstrauma, ♦ sem
borið gætu, — já, hlytu að bera
gífurlegan árangur. Líka mætti
spila örveikt á eitthvert fallegt
blásturshljóðfæri á meðan, til
þess að samræma hugsanaork.
una-----------
Vel væri hugsanlegt að helga
hverjum einum erlendum vald-
hafa sinn specialdag. Sumum
jafnvel tvo. Einhverjir kunna að
enda á, að þetta minni of mikið
á, þegar frumstæðar þjóðir séu
að færa myrkravöldunum fórn.
ir, svo að þau skaði þær ekki.
En þetta er alt annars eðlis, því
að þetta eru sálrænir straumar,
— nú, og þó svo væri, að þetta
sé eitthvað svipað í framkvæmd
inni, sé ég ekki neitt ljótt við
það.
í andlegum friði.
Dáríður Dulheims.
Vicki Baum 55
HOFUÐLAUS ENGILL
Svefnherbergis-
húsgögn
NotuS svefnherbergishús-
gögn til sölu.
Tækifærisverð'. Upplýs-
ingar hjá Jóh. Karlsson
Þingholtssíræti 23, fyrir
spurnum ekki svarað í
síma.
.JX
Lesið
I
.§
B S
10!
heitu smjöri. Saltþefurinn frá
sjónum, karlmannlegur þefur
af tjörguðum viði, svita og
striga, sætur ilmur af gljábornu
bláu hári og ilmvötnum, þefur
hrörnunar og lífs. dauða og
frjósémi kominn saman í
eitt. Og gegnum alla þessa
lykt skárst hinn megni daunn
af sýkinni, og þegar fátækt, fá-
víst, -hjátrúarfullt fólkið var að
reyna að svæla hana út. því
að ef þetta var ekki farsótt,
heldur aðeins venjulegur far-
aldur af gulu, þá var eitthvað
mjög óheillavænlegt, sem lá
undir sakleysislegu yfirborði
gatnanna. Tvisvar sinnum höfð
um við næstum rekizt á flutn-
ingsvagna, sem komu skrölt-
andi á tveim gríðarstórum hjól
um eftir strætunum, og nómu
staðar hér og þar til þess að
taka upp einhvern stirðan, kald
an líkama, hjúpaðan í hvít-t lak
eða vafinn í brúna ábreiðu. Og
maðurinn, sem staulaðist fram
með kirkjuveggnum, og æpti
svo skyndilega upp yfir sig,
baðaði höndunum ámátlega út
í loftið, og hné svo niður og lá
eins og hrúga af gömlum föt.
um, sem enginn var í — þessi
maður var ekki drukkinn eins
og ég hélt fyrst, heldur var
hann að deyja fyrir augunum á
mér. Svolítill dökkbrúnn blett
ur sást á jörðinni undir honum,
hann hafði kastað upp um leið
og hann tók síðustu andköfin,
og þarna lá hann, yfirgefinn,
samanhnipraður, og allir flýttu
sér framhjá honum og muldr-
uðu bænir eða gerðu krossmark
og skildu hann mönnunum með
hetturnar eftir og líkvagninum.
Og þannig byrjuðu hinir ein
kennilegu hrakningar fyrsta
daginn minn í Mexikó.
Posada de San Rosario, sem
við fórurn fyrst til, var illa hirt
hús að ytra útliti, og Domingo
varð að stikla yfir heilan haug
af áburði, sem fleygt hafði ver
ið á götuna, áður en hann komst
að lokuðum dýrunum og gat
barið á þær. Að stundu liðinni
voru þær opnaðar og drauga-
legur mað'ur með daufleg aUgu
kom í ljós. Þrátt fyrir hitann
var hann dúðaður í langsjal
alveg upp að hálsi, og það' sem
hann lagði til málanna, var að.
allega að hrista höfuðið eða
yppta öxlum. Bak við hann í
dyragættinni húktu börn af öll
um stærðum á gólfinu, öll dúð
uð, og öll með þessi daufu augu
malaríusóttarinnar. Felipe bölv
aði með sjálfum sér og sté út
úr vagninum til þess að ráðgast
við Domingo. Þá var dyrum
hússins lokað aftur. Domingo
settist í ökumannssætið, og
Felipe settist aftur við hlið mér.
„Það lítur út fyrir, að þau
taki ekki á móti neinum gest-
um. Ronan er veik og maður-
inn nennir ekki að sinna okk.
.ur“, sagði hann reiðilega.
„Jæja, það gerir ekkert til“.
, Börnin litu út fyrir að vera
líka veik. Hver hjúkrar þeim?“
spurðj ég. Felipe leit undrandi
á mig. „Hver kærir sig um
það?“ sagði hann hirðuleysis-
lega. „Hver kærir sig urn það.
Chiquita?“. Ja, ég geri það,
hugsaði ég. Felipe hafði herpt
saman varirnar og var í djúp-
um hugleiðingum. „Við förum
bara heim til vinar míns, Don
Alfonso Peratta og verðum þar
í nótt. Öll viðskipti mín hér
í hafnarborginni eru í hans
höndum og hann mun búast við
mér. Ég er hissa, áð hann skyldi
ekki taka á móti okkur á bryggj
unni, en hann er mjög störfum
hlaðinn. Það var heimskulegt
af mér að fara ekki með þig
beint til Casa Peratta. Fyrir.
gefðu mér, Hijita, viltu gera
það?“
En þegar við komum að hinu
glæsilega en skuggalega húsi
Peratta þá sáum við, að allir
gluggahlerar voru fyrir, og það
var jafn eyðilegt og önnur hús,
þar sem gulan hafði herjað.
Jafnvel litli loginn í rauða gler
kúplinum undir Maríulíknesk-
inu yfir dyrunum var brunninn
út, og það, að þennan hollustu
vott skyldi vanta, sýndi betur
en nokkuð annað þá sorgar.
sögu, sem átt hafði sér stað.
Það var þegar orðið kvöldsett,
þegar Domingo barði að þessum
þöglu dyrum. Við biðum enn
á báðum áttum, þegar líkvagn-
inn fór fram hjá. Einn af hettu
ldæddu mönnunum kallaði á
bak við grímu sína, að Don
Alfonso og tengdadóttir hans
hefðu látizt samkvæmt vilja
guðs fyrir tveim vikum, en að
sonurínn, Don Enrique Peratta,
sé enn á lífi og hafi farið’ til
sveitaseturs síns við Xalapa.
Nú var ég orðin ógurlega
þreytt og hafði ákafan höfuð.
verk og sárverkjaði í augun,
ég hafði séð of mikið, dagurinn
hafði verið eins og, rnörg ár.
og aldrei hafði neirin skrautleg
ur kjóll orðið eins þvældur. Eg
fór að verða nöldursöm.
„Hvers vegna förum við
bara ekki á hótel?“
„Það er ekkert hótel í Vera
Cruz, kjáninn minn. Þetta eru
ekki Feneyjar eða París“.
,,Engin krá, ekkert gistihús,
enginn staður, þar sem hægt
er að hvíla sig?“
„Mesanes, jú, en þú mund-
ir ekki kæra þig um að sofa á
gólfinu með múlrekunum og'
múldýrunum þeirra“.
,,En um borð í skipinu þá?“
„Ómögulegt. Skipið er kom
ið til Isla de los Sacrificio í
sóttkví“.
, En hvar sofa ferðamenn á
nóttunni í þessu gestrisna
Mexikó þínu?“ spurði ég . og
varð reið og mér féllst hugur.
,,Ef ég væri einn mundu
margir af ógiftum vinum mínum
bjóða mér heim til sín. Vand-
ræðin eru, að þú ert hefðarfrú.
Það eru fáar hefðarfrúr, sem
ferðast um, skilurðu“.
,,Það var þessi Mendoza
kona; hvar dvelur hún í nótt?“
, Það er allt annað. Dona Filo
mena er undir persónulegri
vernd Virreys, og hún er mjög
trúrækin kona. Hún er gestur
abbadísarinnar við klaustrið:
Hið heilaga hjai’ta Jesú. Það er
pijög skiljanlegt, að nunnurn
ar taki fegins hendi á móti
henni“.
,,Og nunniurnar mundu ekki
Ieyfa mér að vera eina nótt?“
Felipe hikaði við að svara,
og það kom dálítil þögn á mill
um okkar. „N.ei, Caralinda. þig
mundu þær ekki hýsa“, sagði
hann rólega.
Það var orðið dimmt nú, en
heitara en áður, enn þá sást
ekki himininn, engar stjörnur,
ekkert andrúmsloft. Ég dró að
mér hönd mína.
, Hvað er þetta, elskan mín?“
spurði hann.
„Ekkert. Ég er þreytt; ég
vildi að ég væri dauð“.
Kannske verð ég bráðum
dauð, brá fyrir í þreyttum
huga mínupi. Kannske dey ég
úr péstinni og verð saumuð jnn
í striga og fleygt fyrir borð;
eða é;g dey úr gulunni og verð
tínd upp ásamt tutíugu öðrum
líkum og grafin með þeim,. Þá
fór ég að hlægja, vegna þess,
að þétta skipti svo litlu máli.
Ég hafði verið g'rafin fýrir
löngu síðan í minni eigin
snotru gröf í Helgenhausen.
SOLDÁNINN: Handsamið þá!
DANSMÆRIN: Útlendingur! Éf þú
sveiflar sverði jafn vel os bú kyss. ÖRN (að bardaganum loknum): Sam-
ir —:------ særismennirnir, herra soldán!