Alþýðublaðið - 13.11.1949, Qupperneq 8

Gerizt áskrifendur
að Alþýðublaðinu.
Al'þýðublaðið inn á hvert
heimili. Hringið í síma
4900 eða 4906.
Sunnudagur 13. nóv. 1949
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Allir vilja kaupa
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Vöxíur iðnaðarins og vöxfur borg-
haldast að mesfu í hendur
------------«-------—
Um aldamétín var hér aðeins ein verk-
smlðja, nú eru hær vfir 240.
UM 40'; allra Ileykvíkinga hafa uppeldi sitt af einhvers
konar iðnaði. samkvæmt línuritum þeim, sem birt eru í iðnað-
ardeild Reykjavíkursýningarinnar. Þar má einnig sjá að vöxtur
borgarinnar og vöxtur iðnaðarins haldast svo að segja í hendur.
Það er ekki fyrr en iðnaðurinn kemur til sögunnar, að borgin
tekur að vaxa að nokkru ráði.
í forsalnum fyrir deild iðn-ý
aðarsýningarinnar eru ýms at
hyglisverð línurit og upplýs-
ingatöflur um iðnaðinn, en þar
inn af koma einstakar sýning-
ardeildir hinna mismunandi
iðnfyrirtækja. Alls er fram-
leiðsla rúmlega 60 iðnaðar-
greina og verksmiðja á sýning-
unni, og margt af þessum vör-
um má telja samkeppnisfært
við sams konar erlendan iðnaö.
Um aldamótin var hér aðeins
1 verksmiðja, árið 1930 voru
þær orðnar 36, en árið 1946
/eioi Ákra-
nesbáíanna orðin
rúmar 20 þús.
funnur.
voru verksmiðjurnar 242, og
sýnir þetta glögglega þá öru
15 AKRANESBATAR hafa
stundað reknetaveiðar að und-
anförnu og er afli þeirra sam
tals nú orðinn liðlega 20 þús-
und tunnur.
í gær komu þrír bátar inn
iönaðarþróun, sem hér hefur J með góðan afla, og var hann
verið síðustu árin, enda fleyg- settur í frysti. Annars hefur
ir honum fyrst fyrir alvöru J aflinn verið tregur að undan-
fram, eftir að raforkan kenjur förnu og einnig nokkurt gæfta-
til sögunnar. T. d, var tala raf- j leysi, en síldin hefur aðallega
orkuhreyfla til iðnaðar aðeins veiðst í haust suður af Reykja-
100 árið 1922, en 1946 var raf-
hreyflatalan '4700.
Sýningu iðnrekenda á
Reykjavíkursýningunni er
skipt eftir vöruflokkum, en
hvert fyrirtæki hefur sína
sérstöku deild, Þarna er sýnd j
margvísleg framleiðsla úr fata-
iðnaðinum, leðuriðnaðinum,
sápuiðnaði og hreinlætisvöru-
iðnaði, málningarvöruiðnaði,
fovggingaiðnaði, veiðarfæraiðn-
nesi.
Afli hinna einstöku Akra-
nesbáta var í gær orðinn sem
hér segir:
-, Nýtt Atlantshaísskip Norðmanna
m
Þetta er ,,Oslofjord“, hið nýja farþegaskip Norðmanna, sem á
að vera í förum milli Noregs og Norður-Ameríku. Það hefur
verið smíðað í Hollandi og sést á myndinni á skipasmíðastöð-
inni skammt frá Amsterdam. Skipið er 16 500 smálestir.
aði, rafmagnsiðnaði og margt
fieira. Sérstök deild er þar frá
kassagerðinni, er sýnir fram-
leiðslu á umbúðum fyrir út-
fluttan fisk, og fleiri umbúðir,
og loks eru þarna sýninga-
deildir frá matvælaiðnaðinum
og fleiru.
Sýning þessi ber þess vitni,
að mikill dugur er í íslenzkum
iðnaðarmönnum, og eftir því
sem þekking þeirra og reynsla
vex, má mikils af þeim vænta.
Ivlörg iðnaðarfyrirtæki eru
þegar orðin samkeppnisfær í
framleiðslu sinni við það, sem
bezt gerist erlendis.
---------------------
Reykjavíkursýningin
Eramh. af 1. síðu.
inu af elliheimilinu boðið að
skoða sýninguna og til kaff':-
drykkju á eftir og hafði það
mjög gaman af komunni. Vil-
hjálmur Þ. Gíslason bauð
gamla fólkið velkomið, en fyr-
ir. hönd þess þakkaði Lárus
Thorlacius frá Akureyri og
Gísli Sigurbjörnsson, forstjóri
elliheimilisins.
Síðustu * daga hafa nokkrir
hópar komið á sýninguna héð-
an úr nærsveitunum.
Aðalbjörg með 1270 tunnur,
i Bjarni Jóhannesson 1290, Ás-
björn 638, Sæmundur 1315,
Böðvar 1262, Farsæll 919,
Fylkir 1767, Haraldur 1310,
Keilir 1155, Sigrún 2350, Sig-
urfari 2377, Svanur 1459,
Sveinn Guðmundsson 1725,
Þorsteinn 275 og Ólafur Magn-
ússon 1170 tunnur.
Afli bátanna hefur bæði ver-
ið frystur til beitu og saltaður,
en þeir hafa lagt upp bæði á
Akranesi og í Sandgerði, en
þar mun hafa verið landað um
7000 tunnum.
reynsla aí Grænlandsmiðum
Stutt viðtal við Steindór Hjaltalín.
,,EKKI er hægt að segja, að Súðar-leiðangurinn vestur til
Grænlands hafi gengið alveg að óskum,“ segir Steindór Hjalta-
lín, sem var æðsti maður leiðangursins þar vestra, ,,en þó
hefði hann getað gengið verr. Við höfðum leitað okkur allra
upplýsinga, sem hægt var, áður en farið var vestur. En það
fór sem jafnan, að sjón er sögu ríkari, og yið fengum marg-
falda og mikilvæga reynslu.
Kvenfélag Alþýðu-
flokksins heldur
fund á þriðjudag
KVENFÉLAG ALÞÝÐU-
FLOKKSINS heldur fund
næstkomandi þriðjudags-
kvpld kl. 8,30 í Alþýðuhús-
inu við Hverfisgötu.
Þar verður meðal annars
rætt um ýmis bæjarmálefni
og mun Jón Axel Pétursson
bæjarfulltrúi mæta á fund-
inum.
Á fundinum verður drcg-
ið í innanfélagshappdrætt-
inu, og er nauðsynlegt að
þær konur, sem eiga eftir
að gera skil fyrir miðum,
Ijúki því fyrir fundinn.
Víst'er, að ef aðrar þjóðir
geta veitt við Grænland, þá
getum við íslendingar gert það
líka. Við vorum þó nokkur ár
að komast upp á að nota togara
til veiða, og talið er, að við
höfum verið að minnsta kosti
þrjú ár að því, að læra að nota
dragnót hér við land. Fyrsta
árið töpuðu allir, og hættu þá
margir. Þeir, sem reyndu ann-
að ár, stóðu flestir í járnum,
sumir græddu lítils háttar, en
aðrir höfðu dálítið tap á
rekstri. En á þriðja ári voru
menn búnir að læra þetta, sem
flestir höfðu haldið í fyrstu að
væri enginn tórdómur. Ætli
að ekki eigi eitthvað líkt við
um Grænlandsveiðarnar?"
— Hverjir höfðu mest upp
úr sér?
,,Það voru þeir, sem voru á
trillubátunum, sem bezt gekk.
Þar höfðu menn 8—9þúsund
kr. í hlut hver, frítt.“
— Hvort munu menn fást
aftur í veiðiferðir svipaðar
þessari til Grænlands?
„Já; engan vafa tel ég á því.
Flestir, sem spurðir hafa verið
að því, hvort þeir vilji fara
aftur, hafa sagt já. Og mér
virðist áhuginn fyrir Græn-
landi vera að vaxa. Það eru
margir, sem muna og gleyma
því ekki, að það voru íslend-
ingar, sem fundu Grænland
fyrstir hvítra manna. Byggð
íslendinga og afkomenda þeirra
í Grænlandi stóð eins og kunn-
ugt er, frá því fyrir árið 1000
fram yfir árið 1400, eða í
meira en fjórar aldir.“
Alþýðuflokkskonur
fund á þríðjudag
KYENFÉLAG ALÞÝÐU-
FLOKKSINS í Hafnarfirði
heldur skemmtifund næst-
komandi þriðjudag í Alþýðu
liúsinu kl. 8,30 síðdegis. Til
skemmtunar: Ræða, upplesí
ur, söngur, kaffidrykkja,
Alþýðufiokkskonur, fjöl-
mennið!
Húsfyllir á kvöld- 1
skemmfun A-lisfans
á föstudaginn
HUSFYLLIR var á kvöld-
skemmtun A-listans í Iðnó í
fyrrakvöld og urðu margir frá
að hverfa. Hófið byrjaði með
sameiginlegri kaffidrykkju, og
lék hljómsveit hússins létt lög
meðan setið var að borðum, og
enn fremur var fjöldasöngur.
Arngrímur Kristjánsson
skólastjóri, formaður kosninga
nefndar A-listans, setti hófið
og stjórnaði því, en ræður
fluttu þeir Haraldur Guð-
mundson alþingismaður og Jón
Axel Pétursson bæjarfulltrúk
Baldvin Halldórsson leikari lað
upp og Öskubuskur skemmtu
með söng.
Skemmtunin fór í alla staði
mjög vel fram, og skemmti
fólk sér hið bezta, enda ríkti
mikil ánægja með kvöldið. AS
lokum var stiginn dans til kl„
1 eftir miðnætti. j
Góð reknetaveiði i
vestan Vestm.eyja
REKNETABÁTARNIR frá
Vestmannaeyjum öfluðu vel I
fyrrinótt, og var síldin rétt
vestan við Eyjarnar. Öfluða
þeir allt upp í 200 tunnur, eu
aflahæsti báturinn Var Reynir*
Vestmannaeyjar komast í síutt*
bylgjusamband við meginlandið
SÍMASAMBAND VIÐ VESTMANNAEYJAR hefur Iengi að
undanförnu verið töluverðum erfiðleikum bundið. Sæsíma-
strengur liggur milli Eyja og lands, og hefur þráfallt orðið fyrir
skemmdum af völdum togara; einnig hafa skip, sem legið liafa
í skjóli un'dir Eiðinu við Eyjar, oftsinnis valdið skemmdum á
honum með lerufærum sínum.
Nú hefur landssíminn hafið
undirbúning að úrbótum, hvað
þetta snertir. Verður stutt-
bylgjustöð reist á Klifi í Vest-
mannaeyjum, og komast Eyj-
arnar þá í últrastuttbylgju-
samband við meginlandið um
landssímastöðina á Selfossi.
Er ráðgert að stöðin geti tekið
til starfa á næsta hausti.
Örðugt verður um allar
byggingarframkvæmdir á Klif-
inu, sem er allhátt fjall og
snarbratt, auk þess sem kletta-
belti við fjallsbrúnina hindr-
ar algerlega að efnisflutning-
ar verði með venjulegum. hætti.
Mun því verða horfið að því
ráði að leggja stálstrengi frá
efstu brún niður á jafnsléttu
og draga efnið upp á kláfum,
en slík flutningaaðferð mun
sjaldan hafa verið notuð áður
hér á landi.