Alþýðublaðið - 16.04.1950, Qupperneq 5
Sunnudagur 16. aprlí 1950
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
MÖNNUM verður oft hugs-
að til Þýzkalands þessi árin.
Allir, sem óska eftir farsæld og
velmegun í Evrópu, eru ekki
lengur í neinum vafa um það,
að nauðsynlegt sé, að Þýzka-
land verði tekið inn í samfélag
lýðræðislanda. Og einmitt þeir,
sem eitthvað meina, er þeir
tala um frjálsa Evrópu, kynna
sér vandlega tilhneigingar og
mátt þýzku þjóðarinnar eftir
stríðið, með þa,5 fyrir augurn
að finna liðtækan bandamann
við verndun friðarins.
Þá kemur mönnum sjálf-
krafa í hug þýzka verkalýðs-
hreyfingin, sem ekki á sök á
afbrotum fortíðarinnar og í
sjálfri sér er lýðræðisleg. Er
þýzkir jafnaðarmenn hófu end-
tirskipulagningu flokks síns
1945, eftir hrun þriðja ríkisins,
gátu þeir — þrátt fyrir örlaga-
rík mistök á tímum Weimar-
lýðveldisins —- tekið upp ýmis
atriði úr stefnu sinni frá fyrri
árum. Tvö mál urðu mjög of-
arlega á baugi: frumkvæði
Bandaríkjanna í viðreisn Ev-
rópu til eflingar friði og vel-
megun, og í nánu sambandi við
það, baráttan við ófriðaröflin í
Þýzkalandi, stríðsfíkni þunga-
iðnaðarhöldanna.
Fyrst af öllu varð Þýzkaland
að vinna bug á þeirri óvild,
og tortryggni, sem glæpir
gestapo og þýzkra hernaðaryf-
irvalda gegn erlendum þjóðum
höfðú í för með sér, og þeirra
mun gæta alllengi enn. En jafn-
vel eftir að nokkur samvinna
hefur verið tekin upp milli
annarra lýðræðisríkja og Þýzka
lánds og frekara samstarf er
komið til álita, verður vart á-
sakana um þjóðernisanda, sem
enn vari eða vaknað hafi á nýj-
an leik í Þýzkalandi.
Iíér er ekki átt við réttmæt
andmæli gegn þeim þjóðernis-
rembingi, sem fram kom í trík-
isþinginuu út af blygðunar-
lausum kröfum um það, að
leggja hinn „þýzka Bæheim og
Mæri“ undir Þýzkaland, ekki
heldur fyrrverandi ríkisþing-
mann, Hedler, sem sviptur var
þinghelgi og vikið af þingi
vegna Gyðingaandiiðar og þjóð-
i'embings.
Hér er átt við þjóðernisanda,
sem jafnaðarmönnum í Þýzka-
landi, einkum þó forustumanni
þeirra, er brugðið um. Því
til grundvallar liggur nefnilega
sorglegur misskilningur, sem
brýn þörf er, vegna hagsmuna
Evrópu og Þýzkalands, að leið-
réttur verði.
Flokkur þýzkra . jafnaðar-
manna er fyrst og fremst lýð-
ræðislegur fjöldaflokkur, sem
fordæmir alla foringjadýrkun.
Eins og jafnan er 1 öllum lýð-
ræðisííokkum, ber fþrmanni
og flokksstjórn að fara éftir
þeim samþykktum, sem flokk-
urinn hefur gert. Hið mikía
traust, sem Kurt Schumacher
nýtur innan þýzka jafnaðar-
xnannaf 1 okksinS, stafar af því,
hversu örugglega hann gekk
fram í viðnámsbaráttunni í
fangabúðunum á valdaárum
Hitlers, og hversu miklum
stjórnmálamannshæfjleikum
hann er gæddur. Aldrei hefur
icomið til alyarlégs ágreinings
um stefnumál, hvorki á flokks-
þingum né í blöðum flokksins.
Komið hefur verið í veg fyrir
allar tilraunir kommúnista til
þess að fá jafnaðarmenn til
k3 ganga til samfylkingar við
þá, og brottvikning þeirra
flökksmanna, sem gerzt hafa
málaliðsmenn kommúnista,
MARGUR MISSKÍLNIN GUR gerir vart vÖ sig uti
um heim á aðstöðu og stefnu þýzka jaínaðarmannaflokks-
ins effir stríðið. I eftirfarandi grein, sem nvlega hirtist í
,,ArbeiderbIadet“ í Oslo, eru þessi mál vel skýrð a£ þýzka
jafnaðarmanninum Peter Rlachstein. Hann er einn af
þingmönnum þýzka jafnaðarmannafIokksin.s á sambands-
þing'i Vestur-Þýzkalands í Boim.
Dr. Kurt. Schumaeher.
hefur verið ákveðin í hinni
lýðræðislegu eftirlitsnefnd
Qokksins.
Hér á eftir skal skýrð stutt-
lega stefna og afstaða þýzka
iafnaðarmannaflokksins í
uokkrum helztu vandamálum
f-ýzkalands.
Þýzkir jafnaðarmenn mynd-
uðu þegar eftir hrun þriðja rík-
isins félög og flokksbrot víðs
vegar um landið, svo að flokk-
urinn fékk þegar mjög sam-
býzkan svip. Kommúnistar
reyndu þá líka að afla sér fylg-
is um allt Þýzkaland með til-
styrk hins svo nefnda sósíalist-
íska sameiningarflokks. En
Kurt Schumacher varaði jafn-
aðarmenn í Vestur-Þýzkalandi
við áleitni komúnista og barði
með harðri hendi niður alla
viðleitni til að draga úr vilja
jafnaðarmanna til að stofna
sjálfstæðan flokk. Átti hann
með því drjúgan þátt í því að
vernda frelsi Evrópu. Á þeim
tíma áttu kommúnistar sæti í
ríkisstjórnum flestra Ianda í
Evrópu, og mikil óvissa ríkti í
Þýzkalandi um afstöðu komm-
únista til lýðræðisins og jafn-
aðarstefnurmar. Þannig var Al-
þýðuflokkurinn miðstöð barátt-
unnar gegn útbreiðslu komm-
únismans í Þýzkalandi.
Eigi lýðræðið í Þýzkalandi
að verða tryggt og vararlegt,
verður þjóðin að hafa atvinnu
og brauð. Átta milljónir flótta-
rnanna hafa flætt inn í Vestur-
Þýzkaland úr Austur-Þýzka-
landi. Þýzkir jafnaðarmenn
Vilja hafa sarnvirmu við öll
frjáls ríki innan Marshall-
áætlunarinnar. En niðurrif
iðjuvera, sem framleiða vörur
til friðsamlegra nota, valda að-
eins töfum á því, að náð verði
hinu sameiginlega takmarki, að
bæta lífskjörin með sameigin-
legu átaki. Engum mótmæluni
er hreyft gegn niðurrifi vérk-
smiðja, er framleiða í hernað-
ar þarfir. En þrátt fyrir það, að
tvær milljónir manna séu at-
vinnulausar í Vestur-Þýzka-
lapdi, er stöSugt haldið áf'ram
niðurrifi verksmiðja og trú
þýzku þjóðarinnar á lýðræðio
og viljinn , til samvirmu viö
önnur Evrópulönd hlýtur að
dvína nokkuð vegna þess.
Ruhrsamþykktinni voru
jafnaðarmenn mótfallnir. Sam-
kvæmt henni eru öll völd í
Ruhr fengin í hendur hernáms-
veldunum, sem taka allar efna-
hagslegar ákvarðanir. Eigna-
réttinum á iðnaðinum við Rín
og í Ruhr er ekki hægt að
breyta nema með samþykki yf-
irvaldanna, og jafnaðarmenn
óttast, að þeita komi í veg fyr-
ir, að hann verði þjóðnýttur.
Með nokkrum mannaskiptum,
bar eð nazisfum hefur verið
vifeið frá, geta hinir gömlu
dýrðardagar komið aftur, Tví-
vegis hefur iðnaðarvald P.uhr-
héraðsins steypt Þýzkalandi og
um leið Éum heiminum út í
tortímandi styrjöld, og því væri
öryggiskröfu evrópískra þjóða,
sem við víðurkennum rétt-
• næta, bezt fulínægt með því
að afnema eignarrétt hinna
gömlu stríðsframleiðenda.
Samband námuverkamanna og
íyikisþingið í Nordreihn-West-
phálen hafa samþykkt þióð-
nýtingu, en hernaðaryfirvöldin
hafa hins vegar ekki léð til
þess samþykki sitt. Því miður
hefur trúín á lýðræðislegan til-
gang hernámsyfirvaldanna
beðið hnekki við þessi málalok.
Þá hafa ákvarðanir um
landamæri Þýzkalands að aust-
an og vestan oroið tilefni nokk
urrar gagnrýni. Landamærin
að austan eru flakandi sár, sem
ckki grær, þótt áratugir líði, ef
þeim verður þá ekki breytt.
Jafnaðarmenn í Þýzkalandi
viðurkenndu aldrei ofbeldi
Hitlers við aðrar þjóðir, og á
sama hátt vilja þeir ekki taka
gott og gilt, að skornar séu
sneiðar utan af Þýzkalandi. Og
það, sem er rétt að austan, hlýt-
ur einnig að vera rétt að vest-
an. Kröfur Frakka um Saar-
héraðið torvelda mjög varan-
leg og vinsamleg samskipti
Hús þýzka sambandsþingsins í Bonn.
Þjóðverja og þeirra. Samviniia
mijli þessara tveggja þjóða ætti
að vera grundvölluð á vinnu,
i>n ekki á vsfasömu samkomu-
iagi milli þýzka og franska auð-
valdsins, eins og Adenauer
kanzlari sækist eftir. Iivorki
Leon Bium né Kurt Schu-
macher kæra sig neitt um h.f.
Evrópu. gagnkvæman skilning
stáliðjuhöldanna og kolanámu-
eigendanna báðum megin Rín-
ar. En gagnkvæmur skilningur
milli þjóðanna fær ekki þróazt,
ef hinir „sígruðu hafa alltaf af-
skipti sigurvegaranna yfir
höfði sér.
Baráttuna fyrir. lýðræðinú í
Þýzkalandi verður að hevja að
nokkru leyti við hernámsyfir-
yöldin, og þarf því engan að
undra, þótt Adenauer sé hrósað
fyrir ,,hófsemi“ og ,.skilning“,
en Schumacher sé álasað vegna
þess, a ðhann vill láta þjóðnýta
íðnaðinn í Rulir, hætta niður-
rifi verksmiðja, viðurkenna
Saarhéraðið sem þýzkt og að
Þjóðverjar og Frakkar samein-
ist gegn fallbyssukóngunum í
báðum löndunum. Öðrum þjóð-
um er einmitt óhætt að treysta
Schumacher vegna þess, að
hann segir alveg ærlega, hvað
Þjóðverja vanhagar um eftir
ósigurinn. En þá vanhagar um
átvinnu, brauð, frelsi og jafn-
i'étti.
Alþýðuflokkurinn í Þýzka-
sem fram fara á því, hvað hægt er að gera til hjálpar
vangefnum og á annan hátt afbrigðilegurn börnum, ung-
lingum og fullorðnum, eru aðstandendur eða aðrir fram-
færendur þeirra, sem þetta snertir í Reykjavíkurlæknis-
héraði, beðnir að mæta til viðtals í skrifstofu borgar-
læknis, Austurstræti 10 A IV. hæð (sími 3210), fvrir 20.
apríl n.k.
jSórgarlasknirinn í Raykjavík.
\ Innflutnings- og gíaideyrisdeild Fjárhagsráos hefur
ákveðið eftirfarandi hámarksverð á Iýsi í smásölu.
Þorskaiýsi % Itr. ........ kr. 5,23
tío. 3/0 Itr...... — 3,00
Ufsalýsi % itr. j............. 5,75
do. 3, 0 Itr. ...... -— 3,35
Frarnangreint hámarksverð er œiðað vrð innifcald,
en sé flaskan seld -með, má verðið vera kr. 0.50 hærra
á rniili flöskunum og kr. 0,75 á þeim stærri.
Söluskattur er innifalinn í verðinu.
Reykjavík, 15. apríl 1950.
VEEÐLAGS5TJÓEINN.'
lancli er varasjóður lýðræðis-
ins, ef ílialdsstjórn Adenauers
skyldi fara frá völdum. Hana
er, undir forustu Kurts Schu-
macher, bezta tryggingin fvrír
stuðningi við hverja þá tillögu,
íem miðar að frelsi' og lýðræði
í Evrópu.
Fermingar í dag
Framhald af 3. síðu.
Vaigerður Pálsdóttir, Lang'-
holtsveg 22.
í Fríkirkjimni.
Síra Þorsteinn Björnsson
StúIIair:
Ásta Kristjana Jónsdóttir, Berg
staoastíg 32 B.
Charlotta Ólsen Þórðardóttii,
Skeggjagötu 7.
Guðrúh Erlendsdóttir Barnós-
stíg 21.
Guðríður Elsa Pétursdóttir
Flókagötu 54.
íngibjörg Helga Hafliðadóttir
Frevjugötu 45.
Kolbrún Skaftadóttir, Víðimel
49.
Magnfríður Gústafsdóttir,
Fálkagötu 19.
Margrét Árnadótir Miklubr. 68.
Rósa Sigurðardóttir. Óðinsg. 5
Sif Aðils Laufásvegi 49.
Sólveig Guðlaugsdóttir Berg-
þórugötu 5 B.
Sonja Geirarðsdóttir Víðim. 21.
Valdís Samúelsdóttir Bergþóru
götu 20.
Þóra Árnadóttir Frakkastíg 2G.
Drengir:
Baldur Plervald Oddsson, Bar-
ónsstíg 49.
Björn Emilsson Freyjug. 10.
Ferdinand Þórir Ferdinands-
soni Grettisgötu 19.
Guðjón Pálsson Laugateig 10.
Gunnar AxÉfsson Freyjug. 10A
Gylfi Sigurjónsson Njálsg. 35.
Halldór Reynir Ársælsson
Bergþórug. 23.
Hörður Svérrisson Hverg. 49.
Leifnr Rúnar Helgasson, Stór-
holti ,26.
Óli Þór Þorsíeinsson Skújag. 78
Pétur Ingólfsson Stórholt 31.
Steindór Ingibergur Ólafsson
Freyjug. 5.
Sverrir Guðjónsson, Kárast. 1.
ar
LANÐSSAMBAND íslenzkra
utvegsmanna hefur boðað til
fulltrúaíundar og hefst hann
föstudaginn 21. apríl.
Mun fundurinn ræða ýms
málefni í sambiVdi við bátaút-
veginn og önnur vandamál,
sem slcapazt liafa í sambandi
við gen g i skeiiku n ina.