Alþýðublaðið - 31.08.1950, Síða 4

1
ALÞÝÐUBLAÐID
Fimmtudagur 31. ágúsí 1950
íslenzfct' smjör er oi irJóIkuriaikiS. -— Bifreiða^
stjórar sv.íkja berjafóik. — Saea frá'"sjávarþörpi.
— Alþýðan og hiiiir.
Útgefandl: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Þingfréttir: Helgi Sæmundsscn
Kitstjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Hræsni verMaiís-
brjóianna.
SJALDAN hafa kommúnist-
ar afhjúpað betur loddaraskap
sinn en á forsíðu Þjóðviljans í
gær. Þar er annars vegar hamp
að kröfum verkfallsmanna á tog
urunum, en hins vegar skýrt
frá því, að Siglufjarðartogar-
inn Elliði fari á karfaveiðar.
Leiðtogar kommúnistaflokksins
hafa með öðrum orðum þröngv
að Gunnari Jóhannssyni til þess
að svíkja sunnlenzka togarasjó
menn á sama hátt og Tryggvi
Helgason og Bjarni Þórðarson
hafa áður gert! En samtímis
þykist Þjóðviljinn bera hag
sunnlenzku sjómannanna fyrir
brjósti öllum öðrum fremur.
Allt, sem Þjóðviljinn segir
um baráttu sjómanna fyrir
mannsæmandi lífskjörum og
tólf stunda hvíldartíma er að-
eins blekkingartilraun manna,
sem samvizkan kvelur. Komm-
únistar hafa sem sé svikið sjó-
mennina í baráttu þeirra ívrir
mannsæmandi lífskjörum og
tólf stunda vinnutíma. Raunar
hefur Norðfjarðartogari af út-
gerð kommúnista gert tilraun
með tólf stunda vinnutíma, en
fyrst eftir að samskonar til-
raun hafði verið gerð á togur-
um hér syðra og gefizt mjog
vel. Síðan hefur ekkert bólað á
því, að kommúnistar hefðu á-
huga á því að bera þetta bar-
áttumál sjómanna fram til sig-
urs. Þvert á móti hafa „verka-
lýðsforingjar“ þeirra gert samn
inga, sem lengja vinnutíma sjó
mannanna. Og til að reyna að
dylja þetta hneyksli er Þjóð-
viljinn svo látinn ráðast á Jón
Axel Pétursson á upplognum
forsendum. Þeir saka Alþýðu-
flokkinn um að vera aðstoðar-
íhald í sj ómannaverkfa]I inu. En
sannleikurinn er sá, að meðan
sjómennirnir heyja harða og
þráláta baráttu undir forustu
Alþýðuflokksmanna, hafa
kommúnistar skipað sér í sveit
með útgerðarauðvaldinu, svik-
ið gefin loforð og reynt um
tveggja mánaða skeið að eyði-
leggja sjómannaverkfallið af
pólitísku hatri.
*
Loddaraleikur kommúnista
er svo auðvirðilegur, að hann á
naumast sinn líka. Þjóðviljinn
talar af fjálgleik um kröfur tog
arasjómanna í verkfalli þeirra.
En jafnframt er birt tilkynn-
ing um, að Gunnar Jóhanns-
son hafi skipað sér í hóp verk-
fallsbrjótanna Tryggva Helga-
sonar og Bjarna Þórðarsonar og
veiti þeim lið í bakárásinni að
sunnlenzkum sjómönnum. Það
þarf ekki að evða orðum að þess
um viðurstyggilega skrípaleik.
Kommúnistar hafa afhjúpað
sig sjálfir, og sunnlenzkir sjó-
menn eru áreiðanlega dómbær
ir á athæfi þeirra.
Ef kommúnis'tar bæru hag sjó
mannanna fyrir brjósti, befðu
þeir gert þveröfugt við það, sem
ráun heíur á orðið. Þá hefðu
þeir Tryggvi Helgason, Bjarni
Þórðarson og Gunnar Jóhanns-
son staðið við gefin heit og
fylgt þeirri stefnu, sem mörk-
uð var á verkalýðsráðstefnunni
í vetur. Þá hefðu íslenzkir sjó
menn staðið saman í kjarabóta
baráttunni. En kommunistar
hafa sundrað sjómannastéttinni,
meðan hún á í verkfalli. Það ó-
þokkabragð er bersýnilega til-
raun til að hjálpa útgerðárauð
valdinu í viðureigninni við sjó
mannastéttina. Og svo er mál-
gagn þessara svikara látið
hræsna' fylgi við kröfur togara-
sjómanna samtímis því, sem það
flytur sunnlenzkum sjómönn-
um þann boðskap, að komm-
únistar brjóti nú opinberlega
verkfall þeirra ekki aðeins á
tveimur, heldur á þremur
stöðum austan og noröan
lands.
Alþýðublaðið virðir Þjóðvilj-
ann ekki svars, þó að hann sé
að brigzla Alþýðuflokknum um
svik við sjómannastéttina. Sunn
lenzkir sjómenn munu fyrr en
síðar kveða upp úrskurð í því
máli. Þeir þekkja sögu yfirstand
andi verkfalls betur en skrif-
finnar Þjóðviljans, og þeir vita
I gerzt, hvað í húfi er. Þeir munu
nú minnast þess, að kommúnist
ar hafa haldið því fram undan
farin ár, að forustumenn sunn-
lenzkra sjómanna væru ekki
nógu atkvæðamiklir í barátt-
unni fyrir bættum lífskjörura
og styttum vinnutíma. En þeg-
ar kjaradeilan er komin til sög
unnar og baráttan um bætt lífs
kjör og lengdan hvíldartíma
hefur leitt til verkfalls, þá
skerast kommúnistar úr leik,
svíkja gefin heit og ganga í lið
með útgerðarauðvaldinu.
Hvernig stendur á þessari af
stöðu kommúnista? Eru komm
únistaforsprakkarnir á Akur-
NÖFNIN Buchenwald, Sachs-
enhausen, Dachau og Rav-
ensbrúck eru mönnum um
allan heim í minni síðan á
valdadögum Hitlers. Yið þau
eru tengdar ömurlegar end-
urminningar um mesta smán
arblett á menningu tuttug-
ustu aldarinnar — hinar sví-
virðilegu fangabúðir naz-
ismans. Á þessum stöðum og
mörgum öðrum var tugþús-
undum manna haldið í prís-
und árum saman og þeim
misþyrmt, oft hryllilega, fyr-
ir það eitt, að fangarnir höfðu
verið pólitískir andstæðingar
nazismans. Og ógleymdar eru
þær ægilegu upplýsingar,
sem af fangavistinni þar
bárust í ófriðarlokín, er fanga
búðirnar voru opnaðar.
SÍÐAN hafa ekki verið fanga-
búðir í Dachau eða í Ravens
brúck, né yfirleitt á hernáms
svæði Vesturveldanna á
Þýzkalandi. Sú andsty^gð
hefur verið þurrkuð út þar.
En á hernámssvæði Rússa, þ.
e. á Austur-Þýzkalandi, eru
fangabúðirnar í Buchenwald,
Sachsenhausen .og á mörg-
um öðrum stöðum, enn full-
ar af föngum, sumpait þeim
sömu og áður, en sumpart
nýjum. Það eru aðeins kom-
múnistar, sem þar hafa tekið
við fangabúðastjórninni af
böðlum Hitlers, nazistúm, og
eyri, Norðfirði og Siglufirði
orðnir svo samgrónir útgerðar-
auðvaldinu, að þeir Iíti á sig
sem samherja þess og þjóna?
Margt bendir til þess, að' svo
sé. En fyrst og fremst stiórnast
þeir af pólitísku hatri á sunn-
lenzkum sjómönnum og for-
ustumönnum þéirra. Þeir þrá
að geta hefnt sín á þeim. Þess
vegna réýna, þeir nú að vega
að þeim aftan frá í yfirstand-
andi verkfalli. Það hlutYerk
rækja þeir Tryggv.i Helgason,
Bjarni Þórðarson og Gunnar
Jóhannsson. En ÞjóSviljinn er
samtímis látinn skjalla sjó-
mennina til þess að reyna að
breiða yfir svikin við þá.
Sú tilraun mun þó mistakast.
Snnnlenzkir sjómenn láta
ekki blekkjast af verkfalls-
brjótunum og blaði þeirra,
Bandaríkin veila
Júgóslövum nýtf lán
TILKYNNTS var í Washing-
ton í gær, að Bandaríkin
myndu á næstunni ve^a
Júgóslavíu nýtt Ián að uppliæð
15 milljónir dollara.
Áður hafa Bandaríkin veitt
Júgóslavíu á einu ári tvö lán,
hvort að upphæð 20 milljónir
dollara.
Mikil sókn að berja-
ferðum ferðaskrif-
sfofunnar.
FERÐASKRIFSTOFA ríkis-
ins mun efna til berjaferða, ef
veður leyfir um hverja helgi
fram eftir næsta mánuði. Er
sókn fólks að berjaferðum m'ik-
il, ep sama og engin að öðrum
ferðum.
kvelja nú andstæðinga sína
eins og þeir. Eigin flokksmenn
hafa þeir leyst þaðan úr prís
und; en því fleiri fylgismenn
lýðræðisflokkanna, einkum
jafnaðarmenn, sem alltaf
hafa notið sérstaks haturs
þeirra, hafa þeir iQkað inni í
fangabúðunum í staðinn.
ÞAÐ ER ömurleg vitund, að
stríðið gegn nazismanum,
með öllum þess fórnum,
skuli ekki hafa nægt til þess
að þvo smánarblett fangabúð
anna af Evrópumenningu nú
tímans, — að kommúnistar
skuli hafa gert þessar kvala-
stofnanir að eins konar tákni
þess nýja ríkis, sem þeir
þykjast vera að byggja upp.
En sannleikurinn er sá, að
þótt heimurinn hafi vitað
miklu minna um það, hafa
fangabúðir, með flestum eða
öllum þeim viðbjóði, sem
þekktur var í salnbandi við
þær á Þýzkalandi Iiitlers,
verið starfræktar samtímis
og jafnvel fyrr víðs vegar um
hið víðlenda ríki Stalins,
- einkum í afskekktum héruð-
um og auonum þess, austur
í Síbiriu og norour við Is-
haf. Og þar hafa milljónir
af frelsisunnandi mönnum,
sem sovétstjórninni stóð
stuggur af, grotnað niður lík
amlega og andlega á síðustu
tveimur áratugum.
HÚSMÓÐIK, sem skrifar mér, i
heldur því fram að íslenzka
mjörið sé blauíara en erlent
smjör, sem hingað er fluíí. Hún
segir að það sé eins og: grautur,
en ef það sé hnoðað, komi svo
mikil mjólk úr því. að slíks séu
engin dæmi um til clæmis
danskt smjör, sem hún þekkir
vel, faæði af notkun þess hér og
eins af starfsemi í smjörbúi í
Danmörku. Að sjálfsögðu þyrfti
hér umbóta við ef þetta reynist
vera rétt.
UNÐANFARÍÐ hefur fólk
flykkzt á berjamó. Það er erfitt
að komast á bsrjamó, því að nú’
hafa allir landeigendur gefið út
bönn og aðrir reyna að selja að-
gang að berjalandi sínu eins
dýrt og mögulegt er. — Fólk
hefur þó farið með ýmsum ítc.ar
tækjum. Sumir hafa ksypt sér
leigubifreiðar til að fara með
sig og pantað þær svo aftur ó
vissum tíma til að sækja sig. -
EN REYNSLAN af’þessu virð
ist ekki vera góð af sögum að
dæma, sem mér hafa verið sagð
ar.. Bifreiðarnar koma ekki,
þrátt fyrir loforðin og folk
lendir í vandræðum, jafnvel með
börn upp á heiðum. Fimm kon-
ur fóru á sunnudaginn upp á
Mosfellsheiði í leigubifreið. Bif
reiðarstjórinn lofaði að sækja
mála- og efnahagsmálaráði
hinni sameinuðu þjóða, lagði
fram óhrekjandi sannanir
nýlega á fundi ráðsins fyrir
tilveru þessara fangabúða í
Sovétríkjunum og taldi að
um 10 milljónir manna, að
minnsta kosti, myndu vera
sviptar frelsi og þjáðar í þeim
kvalastöðum. Og hann sýndi
einnig fram á það með skír-
skotun í sovétlög, að fjöldi
manna myndi vera sendur
þangað án dóms og laga, að-
eins eftir gerræðisfullum fyr
irmælum sovétvaldstjórnar-
innar og leynilögreglu henn-
ar. En ekki aðeins Sovétrík-
in hafa nú slíkar fangabúðir,
heldur og öll leppríki þeirra
í Austur-Evrópu og Asíu.
Þær eru eitt af því, sem
kommúnistar þar hafa tekið
upp eítir „fýrirmyndarrík-
inu“, hafi þeir ekki erft þær
frá Hitler eins og á Aust-
ur-Þýzkalandi.
EN HVAR ER NÚ sú vakandi
samvizka heimsins, sem kvað
upp refsidóm sinn yfir fanga
búðum Hitlers? Eru fsnga-
búðirnar og þjáningar fang-
anna þar nokkru betri, þótt
það séu nú kommúnistar en
ekki nazistar, sem þar kvelja
andstæðinga sína? Þarf virki
Iega nýtt stríð til þess að
þucrka þessa smán af mann-
kýninu?
þær aftur klukkan 8 um kvöld-
ið. En hann kom ekki og sendi
enga bifreið í staðinn. Þstta.eru
ill svik og geta valdið miklum
vandræðum.
KRXJMMI Á SKJÁNNI skrif-
ar: ,,Að vonum hefur það vak-
ið furðu og jafnframt réttlæta
gremju almennings, hversu for-
réttindastéttin á íslandi hefur
Óáreitt fengið að safna fjársjóð-
um erlendis og hvernig hún, á
tímum gjaldeyrisskorts og fjár-
hagsörðugleika, fær að sigla úr
landi til að eyða þessum íila-
fengu fjármunum án minnstu
eftirgreinslun frá ríkisvaldinu,
því ríkisvaldi, sem skerðir lífs-
kjör alls almennings stórum í
viku hverri.
í SUMAR DVALÐI ÉG dag-
langt í vestfirzku þorpi. Það
hafði byggzt upp umhverfis at-
vinnufyrirtæki einnar fjöl-
skyldu. Þau atvinnufyrirtæki
eru nú ekki lengur fyrir hendi.
Hafa sokkið í sáe og verið seld úr
landi. Atvinnuleysi er mjög mik
ið í þessu þorpi. Tugir verkfærra
mann gengu iðjulausir. Þeir
horfðu með ugg til komandi
tíma og undruðust stórum það
háttarlag, að ekkerí sement
fékkst fyrr en seint í sUmar, af
gjaldeyrisskorti, en það þýddi
það, að nokkur vinna við hús,
sem í byggingu voru, stöðvaðist
með öllu. Gjaldeyrisskorti var
kennt um sementsleysið.
EN ÞAÐ FURÐULEGA VAR
það, að átta einstaklingar, fjöl-
skyldunnar, sem til skamms
ííma rak atvinnurekstur í þessu
þorpi, voru í skemmtiferðalagi
erlendis, og' voru hver og einn
um tvo mánuði í ferðinni.
ÞÓ ER.EKKI ALLSKOSTAR
rétt að segja, að allt þetta fólk
væri á skemmtiferðalagi. Þvi
tvær nýfermdar telpur dvöldu í
enskum skólum s. 1. ár og verða
þar í vetur og eyddu þar dýrmæt
um gjaldeyri, þrátt fyrir nægi-
legt rúm í íslenzkum skólum
sömu tegundar, sem ekki standa
hinum ensku skólurn. neitt að
baki, síður en svo.
ÞEGAR SLÍKT fólk sem þetta
á í hiut, þá er ekki hörgull á
gjaldeyri, en alþýða landsins er
láíin standa uppi atvinnulaus á
sama tíma og henni eru bundn-
ir óbærilegir baggar, skatta og
dýrtíðar. Etvenær verður stað-
næmzt á þessari braut ranglætis
ins? Eða á vegurinn að liggja út
Unnar kjöfvörur
hækka í verli.
VERÐLÁGSSTJÓRI hefur
auglýst nýtt hámarksverð á
unnum kjötvörum. Hækkar
kjötfars samkvæmt því úr kr.
9,00 kg. í smásölu upp í kr.
10.00, miðdagspylsur úr kr.
13,00 upp í 14,75 og Vínar-
plysur og bjugu úr kr. 13,00
upp í kr. 16,00 í smásölu.
Smán tuttugiistu aldarinnar
FULLTRÚI BRETA í félags-