Alþýðublaðið - 03.09.1950, Blaðsíða 6
6
ALÞÝÐUBLAÐIÖ
Sminudágur 3. september 1950
HEILAIIEISTINGUR
Theosofiskur harmleikur,
umsaminn úr fornarabiskri
komedíu.
1. atriði. (Ritvélasmellir. Síð
l an raulað karlmannsrödd)
Stúlkan. Æ, hættu þessu bann
settu söngli, Bassi. Þú truflar
mig, og þess utan sönglarðu allt
af rammfalskt.
Bassi. (Virðist, éftir röddinni
að dæma, vera innan við tví-
tugt). Ékki spyr ég svo að . . .
Aldrei má ég . . . (Stutt þögn).
Eigum við að koma á Borgina í
kvöld?
Stúlkan. Við . . ég með þér. . .
Ertu vitlaus, eða hvað?
Bassi. Hvers vegna ætti ég
endilega að vera vitlaus, þótt ég
biði þér með mér á Borgina? Þú
veizt, að ég er skáti, og satt að
segja held ég, að mér hafi ekki
tekizt að gera neitt' góðverk í
dag . . Þetta góðverk mundi hins
vegar duga mér í marga daga,
og ég get þvegið af mér pipar-
lyktina, þegar ég kem heim . . .
Stulkan. Að þú skulir ekki
skammast þín. Svona, þegiðu. Ég
verð að keppast við. Ég á eftir
að skrifa utan á um þrjátíu leýf
s isveitingar og leyfisneitanir, sem
þú verður að gera svo vel og
leggja í póst, áður en þú ferð
heim.
Bassi. Og hvað skyldi nefnd-
in segja, ef við létum slag standa.
Stúlkan. Hvað meinarðu . .
; Bassi. Ef við hlypumst á forött
í frá öllu saman? Stykkjum upp
: á fjöll frá öllum þessum leyfis-
veitingum og leyfisneitunum . .
[ Stúlkan. Var brauðið, sem þú
borðaðir í morgun, smurt með
; kæfu?
Bassi. Heyrðu, erum við
frjálsbornar manneskjur í lýð-
frjálsu landi, eða hvað? Viltu
j svara þeirri spurningu?
Stúlkan. Að sjálfsþgðu erurn
við bað . . .
Bassi. Jæja, — erum við það?
Megum við fara hvert, sem við
viljum og hvenær, sem^við vilj-
um? Megum við láta eins og
okkur lystir, og gera það, sem
okkur lystir, jafnvel þótt það
væri allt innan þeirra takmarka,
sem siðmenntuðu fólki eru sett?
fimmkall.
Stúlkan. Nei, ég er ekki viss
um það.
Bassi. "Mikið var. Nei, við er-
iim.íjóðúfkálfar-.íVáffiagétum gabb
að, "gkkur sjál|. peð # |)vj ; að
skvetta upp rassinum og hoppa
eitt eða tvö skref, — en ef við
ætlum að hoppa það þriðja,
kippir tjóðurbandið í. Allir þykj
ast unna frelsinu, og leggja þó
allt kapp á, að svipta hverir
annan hverjum snefil af frelsi.
Þetta er ekki eins og það á að
vera. Það er einhversstaðar
skekkja í kerfinu . . .
Stúlkan. Það hefur áreiðan-
lega verið hnausþykkt lag af
kæfu ofan á brauðsneiðinni, sem
þú borðaðir í morgun. . . Það er
ekki nokkur leið fyrir mig að
vinna, þegar þú lætur svona.
Heyrðu, skrepptu fyrir mig út í
búð og kauptu einn poka af fyllt
um brjóstsykri. . . Þarna er
fimmkall.
Bessi. Ef þú kemur með mér
á Borgina í kvöld, — annars
ekki.
Stúlkan. EIslcu hjartans Bassi
minn, vertu nú sætur og gerðu
þetta fyrir mig . . .
Bassi. Olræt. . . Þegar kven-
fólk er að því komið að fara að
skæla, er mér æfinlega öllum lok
ið. Ég er svo hjartagóður . . .
Bless.
F. O.
2. atriði.
(Úti á götu. Umferðarhávaði).
Bkssi. (Sönglar fyrst eins og
áður. Síðan lágt við sjálfan sig).
Hvenær skyldi maður eiginlega
komast yfir götuna? Alls staðar
sama sagan . . . alls staðar regl
ur og ákvæði, sem maður má
ekki brjóta. . . Nei, nú bíð ég
ekki lengur. Maður er þó, for
fan, frjáls maður í frjálsu landi.
Bremsuhvinur, óp. Síðan köll
og hratt fótatak.
Köll. Það ók vörubíll á hann
og skellti honum. . . Hann hreyf
ir sig ekki . . . skyldi hann vera
dauður. . . Almáttugur. . . Hvar
er nú lögreglan . . Hann hljóp
beint fyrir bílinn, — ég sá það.
F. O.
1. atriði. (Raddirnar af göt-
unni heyrast fyrst eins og í
fjarska, en deyja síðan út. Rödd
Bassa er hikandi og óstyrk fyrst
í stað, en fyllist skjótt og nær
fullum styrk).
Bassi. Einn póka af fylltum
brjóstsykri. . . Einn poka af fyllt
um brjóstsykri, ef þér vilduð
gera svo vel. . . Ég var að biðja
um einn poka af fýlltum brjóst-
sykri, — viljið þér gera svo vel
að afgreiða mig, því að ég er að
flýta mér. . . Ég á eftir að ganga
frá um þrjátíu leyfisveitingum
og-4eyfisneitunum, sem ég þarf
að koma í póst fyrir kvöldið . .
Afgreiðslusíúlkan. Ó, — fyrir
gefið, fyrirgefið . . Mér þykir
einstaklega leitt, að ég skyldi
F rank Yerhi
'd 6.' itu> 'r 'U't.K&aii
JBÓ fni'migiE aií :(íir >iÍBruiBi«ö(,r:
Lynheí > h hvitú.íi'hreína-• ,Ly>oþes
björt á hörund og þrýstin og
mjúk á barm! Nú var hún gift
ístrukjagga nokkrum, auðug-
um mangara, sem verzlaði með
dúka, hörgarn og lífstykkja-
spækur, gerðar úr hvalskíði.
Megi hann njóta hennar eft-
ir beztu getu! hugsaði hann
beiskjulaust. — Og blessuð
veri minning þín, mín fagra,
hreinlynda og prúða frænka.
Þú varst skynsöm, — með af-
brigðum skynsöm! Hann gat
ekki heldur hatað. Jafnvel ekki
þegar hann minntist Tim, hins
unga bróður Lynnes, sem látizt
hafði, helsærður og eftir óum-
ræðilegar þjáningar í fangabúð
unum í Anderscnville. Ég er
orðinn að rekaldi, hugsaði hann
með sjálfum sér. Aldrei fram-
ar mun ég geta notið eins né
neins í lífinu. Og nú, þegar ég
hef glatað ástríðum ástar og
haturs, liggur mér aðeins ein
leið opin, — til valda.
Hefði Laird litið upp, mundi
hann hafa komið auga á nokkr
ar ungar stúlkur, sem komu,
flissandi og masandi eftir gang-
stéttinni, en námu skyndilega
staðar, þegar þær nálguðust
hann. Þá hefði hann ef til vill
líka heyrt eina þeira hvísla
nafn hans. En honum varð
ekki litið upp. Philip varð
meira að segja að taka þéttings
fast í handlegg hans, svo a'ð
hann gengi ekki framhjá hús-
inu.
,,Þá erum við komnir á leið-
arenda!“ mælti Philip.
Laird svaraði engu. Hinkaði
aðeins kolli. Philip hrinti
þungri e.ikarhurðinni frá stöf-
um og þeir gengu inn í húsið.
ANNAR KAFLI.
LTngu stúllkurnar stóðu í
sömu sporum á gangstéttinni og
störðu á lökaðar dyrnar, þegar
þeir bræðurnir voru horfnir
inn í húsið. Og allt í einu sneru
þær sér allar að þeldökkri
stúlku. sem stóð í miðjum hópn
um. Hún virti þær fyrir sér,
hverja á eftir annarri, og sá
sömu þöglu spurninguna í svip
þeirra allra, og kynlegum
glampa brá fyrir í augum
hennar, sem voru ekki blá, held
ur dimmfjólublá eins og krónu-
blöð sumra tegunda af þrenn-
ingargrasi.
„Þetta var hann, — var það
ekki?“ spurði Daphðe Sam-
payrac, og gat ekki lengur ham
ið forvitni sína. „Þetta var
láta yður bíða. Gerið svo vel, —
hér er eyðublaðið.
Bassi. Ha, — hvað . . .
Afgr.st. Eyðublaðið ... Ja,
Framhald.
úújrflj rry^fý það. ^ki,
Denisa gretti sig og herpti
saman þykkar og heitar varirn
ar, sem mynduöu tvo blóðrauða
bletti á brúngullnu andlitshör-
undinu.
„Jú,“ svaráði hún. „Þetta var
Laird!“
Laura Williamson deplaði
augum. Hún var ákaflega hreyk
in af 'því hversu dökk og löng
augnahár hennar voru, og depl
aði því oft augunum, til þess að
vekja athygli á þeim. Einkum
hafði hún það fyrir sið, ef hún
hugðist segja eitthvað, sem hún
bjóst við, að kæmi við kaun
annarra.
„Það er 'sennilega hitans
vegna“, mælti hún og leit á
Denisu. „Og þú veizt að ég hef
ekki tiltakanlega skarpa sjón,
— en Denisa mín, — heyrðu,
er hann ekki í bláum einkenn-
isbúningi?“
„Það er óþarfi fyrir þig að
skella skuldinni á hitann“,
svaraði Denisa Lascals ofboð
rólega.“ Og við vitum allar, að
þú getur auðveldlega greint
manneskju á ferð í þriggja
mílna fjarlægð, einkum ef svo
vill til, að manneskjan er í síð
buxum. Þér er því fullljóst, að
hann var klæddur bláum ein-
kennisbúningi. Og fyrst þig
langar til að kunna sem bezt
skil á þessu, get ég frætt þig á
því, að hann ber einkenni liðs-
foringja. Laird var nefnilega
foringi sjöttu fótgönguliðsher-
deildarinnar frá Massachu-
setts“.
„Ó, Denisa!“ hrópuðu þær
Robieusystur báðar í einu?“
Þetta er blátt áframhræðilegt!“
Denisa hristi litla kollinn
sinn og rauður munnur hennar
opnaðist lítið eitt.
„Það er hræðilegast- ykkar
*vegna, stelpur mínar“, mælti
hún ertnislega. „Nú er Laird
sem sé ekki lengur í húsum hæf
ur, og þið verðið því að hætta
að elta hann á röndum, — sem
l
raunar var alltaf vonlaust verk
fyrir ykkur“.
„En Denisa“, mælti Daphne
ávítandi. „Að þú skulir láta
þér slíkt og þvílíkt um munn
:°araj“
f,Er það kannski svo fjarri
sanni?“ spurði Denisa og leit á
þær til skiptis. „Eða getið þið
svarið fyrir það?“
„Jæja, ég segi fyrir mig,“
mælti Lára, „að ég gerði aldrei
alvarlega tilraun, hvað það
snerti. Og úr því svona er kom
ið, já —: þá hórfir þetta allt
öðruvísi við“.
Denisa reisti fagurmótað höf
uðið. Það var eins og hún væri
álút vegna þess, að háls henn-
f " .- ■ -.• ■ ■ •1' .' am i.
ar bæri ekki alla þc.s.saiþýkkú,
hrokknu lokka. -. 'd i ;
„Eigum við að halda lengra?“
spurði hún“, eða eigum við að
standa hérna til tilífðarnóns og
stara á dyrnar, sem lokuðust að
baki mínum afvegaleidda
mági?“
„Að heyra til þín“, sagði önn
ur Robieusystranna. Þagr héldu
allar af stað og þögn sló á hóp-
inn, svo að aðeins fótatak þeirra
á steinlagðri gangstéttinni rauf
þögnina.
„Denisa,“ tók önnur Robieu-
systirinn til máls.
Denisa leit á hana. Og Maríu
Robieu varð starsýnt á dökk-
gullið hörund hennar og augna-
brúnirnar yfir dimmfjólubláum
augunum. Þær voru ekki boga-
dregnar, helaur þráðbbeinar
eins og þær væru dregnar eftir
reglustiku.
„Þig langar til þess að vita,
hváð muni hafa valdið því, að
Laird fór þannig að ráði sínu,
er ekki svo?“ spurði Denisa
með hægð. „Ég veit það ekki.
En það mætti segja mér, að
stúlkan, sem hann þekkti þarna
í Boston, hafi átt sinn þátt í
því. En ég veit það sem sagt
ekki með neinni vissu.“
„Það er sennilegt", mælti
Laura. „Laird naut ótrúlegrar
kvenhylli. Hann var mesta
kvennagullið í New Orleans, og
þó víðar væri leitað“.
„Var?“ greip Denisa fram í
fyrir henni. „Þú talar um hann
eins og hann væri dáinn og graf
inn, eða farinn langt í burtu?“
„Þú veizt það ósköp vel,
Denisa mín“, svaraði Laura,
„að upp frá þessu getur engin
heiðvirð stúlka látið sjá sig í
fylgd með hönum“.
Denisa hvessti á hana dimm-
blá augun, og svo virtist, sem
eldur brynni úr þeim.
„Ég hef aldrei álitið sjálfa
mig óheiðarlegá stúlku“, svar-
aði hún, „en samt sem áður hef
ég fastráðið, að láta sjá mig í
fylgd með honum, þegar svo
ber undir, eins og ekkert hafi í
skorizt. Ykkur er því vissara
að afneita mér þegar í stað“.
„En“, tók Daphne til máls
og lét sem hún væri að hugsa
málið. „Það er annað með þig,
— hann er nátengdur þér, þar
sem systir þín er gift bróður
hans“.
Denisa hló, og hlátur hennar
hafði gullinn hreimblæ. Gullni
blærinn einkenndi hana, bæði
hvað rödd og útlit snerti.
„Ég hef aldrei litið svo á, að
það væru tengdirnar, sem réðu
vináttu okkar. Sem betur fer“.
Og rödd hennar titraði af gleði
og glettni.