Alþýðublaðið - 22.10.1950, Qupperneq 8

Börri og unglingar.
Komið og’seljið
'AIþýðublalSnS.
Allir vilja kaupa
AlþýðublaÖið.
Gerízt áskrifendur
að ASþýðublaðinu.
Alþýðublaðið inn &
b.vert heimili. Hring-
ið í síma 4900 og 4906J
Sunnudagur 22. október 1950
árni Stefánsson og Friðþjófur
Hraundai fara mú ameríska
leiðangrinum á Vafnajöku!
-----------
Vistir og' útbónaðpr .miðaður við, að íeið-
angurinn geti ha|t: vetursetu á jökiinum
ÞAÐ ER NÚ FULLRÁBIÐ að tveir ísendingar verða
Ieiðsögumenn amerísku björgunarsveitarinnar, sem ætlar ui»p
á Vatnajökul til bess að gera tilraun til að bjarga þaðan
JDakotaflugvélinni. Eru þaó þeir Árni Stefánsson og Friðþjófur
Mraundal.
—---------------—--------- :♦ Samkvæmt upp’ýsingum,
serri Alþýðublaðið fékk í gær
hjá Árna Stefánssyni og Ragn-
ari Stefánssyni, sem sér um
undirbúning leiðangursins héð-
an, er í ráði að amerísku leið-
angursmennirnir leggi af stað
síðdegis í dag með allan nauð-
synlegan útbúnað til bæki-
stöðvarinnar, sem sett verður
upp við jökulröndina. Verður
, farið á bifreiðurn svo langt sem
i komizt verður, og mun Guð-
mundur Jónasson bifreiðar-
' stjóri verða fararstjóri. Ef allt
| gengur vel, er ráðgert að fara
; að Illugaveri á bifreiðunum,
, en þar snúa þær við til bæjar-
j ins aftur, en leiðangursmenn,
útbúnaður og vistir verða sel-
fluttar með helikoptervél að
jökulröndinni, en það eru um
40 kílómetrar frá Illugaveri.
Árni Stefánsson og þeir fé-
lagar munu hins vegar fara
með helikoptervélinni alla leið
héðan úr bænum austur að
Illugaveri, eða þangað sem bíl-
arnir snúa við, þar eð þeir geta
ekki komið því við að fara úr
bænum fyrr en eftir helgi, og
er ráðgert að þeir fari á þriðju-
daginn.
í ameríska leiðangrinum
verða að minnsta kosti 4 menn,
sem fara á jökulinn, og eru það
allt vanir jöklafarar. Við jök-
ulröndina verður komið upp
bækistöð, en þar verða nægar
vistir og fullkominn útbúnað-
ur, svo að leiðangursmenn geti
látið sér' líða sem bezt, þótt um
langa dvöl verði kannski að
ræða.
Yfirleitt verður allur útbún-
aður miðaður við það, að leið-
angurinn þurfi ekkert að
skorta, jafnvel þótt hann yrði
að hafast þarna við fram á vor,
sagði Ragnar Stefánsson í við-
tali við blaðið í gær. Auk þess
verður alltaf fylgzt með leið-
angrinum úr flugvélum, og
þegar gefur á jökulinn, er bú-
izt við að ílutningarnir upp á
jökulinn verði með hundasleð-
um, en þá verður vönum sleða-
hundum varpað niður í fallhlíf
til leiðangursins. Þá hefur leið-
angurinn fullkominn útbúnað
til þess að geta dvalizt á jökl-
inum í hverju sem viðrar.
Þegar upp að flugvélinni
kemur, er í ráði að varpa nið-
ur ýmsu því, sem þarf til þess
að koma flugvélinni af stað.
Búast má við, að Dakotaflug-
vélin þurfi ýmissa viðgerða við
áður en flugtak verður reynt.
Enn fremur mun þurfa að gera
flugbraut á jöklinum og moka
Manninum sieppi
ir varðhaldi
á Raufarhðfn
MANNINUM, sem setið
hefur í gæzluvarðhaldi á
Raufarhöfn, var sleppt úr
haldi í gærdag, án þess að hann
hafi þó sannað sakleysi sitt.
Júlíus Havsteen, sýslumaður
Þingeyinga, heldur rannsókn
þjófnaðarmálsins áfram ásamt
fulltrúa sínum, en rannsóknar-
tögregíumennirnir frá Keykja-
vík fóru frá Raufarhöfn í gær-
mofgun með Heklu áleiðis til
Akureyrar.
Að því er hreppstjórinn á
Raufarhöfn skýrði blaðinu frá
í gær, hefur ekkert nýtt komið
fram í málinu. Hefur svo að
segja hver einasti karlmaður á
Raufarhöfn verið yfirheyrður
og nokkuð af kvenfólki líka.
Sýslumaðurinn tekur nú við
rannsókninni þar sem frá var
horfið, er rannsóknarlögreglu-
mennirnir fóru, og mun halda
yfirheyrslum áfram og bera
framburðinn saman við skýrsl-
ur þær, sem áður hafa verið
gefnar í rannsókninni.
Klukkan 4 í gærdag var
manninum, sem setið hefur í
varðhaldi, sleppt lausum, þar
eð ekkert hefur sannazt á hann.
.Hins vegar hefur hann þó ekki
sannað sakleysi sitt.
Eggeri Ciaessen
áiinn
EGGERT CLAESSEN hæsta-
réttarlögmaður lézt í fyrrinótt
að heimili sínu hér í bænum,
73 ára að aldri.
var
ínóif
I NOTT KLUKKAN TVO
átti að seinka klukkúnni um
eina klukkustund. Er þar
með aftur tekinn upp ís-
lenzkur meðaltími, en það
hefur verið venja undanfar-
in ár, að seinka klukltunni
urn fyrstu helgi á vetrinum.
DAGUR SAMEINUÐÖ
ÞJÓÐANNA
Á ÞRIÐJUDAG
ÐAGUR SAMEINUÐU
ÞJÓÐANNA verður haldinn
hátíðlegur um allan heim á
iiriðjudag, 24. október. Hefur
upplýsingadeild bandalagsins í
tilefni dagsins látið gera spjöld,
mjög fagurlega teiknuð með
hnattmynd og merki bandalags
ins, og áletrun á tungumálum
allra 60 bandalagsríkjanna, þar
á meðal að sjálfsögðu á ís-
lenzku. Þá hefur verið gefinn
út pési um störf bandalagsins á
íslenzku.
Hér munu fánar verða dregn
ir að hún á öllum opinberum
byggingum á þriðjudag, og er
þess vænzt, að sem flestir lands
menn dragi fána að hún við
hús sín. Alþýðublaðið mun
skýra nánar frá bandalagi sam
einuðu þjóðanna á þriðjudag.
iíosið lil Alþýðu-
sambandsþings
|ff
VERKAKVENNAFÉLAGIÐ
BRYNJA á Seyðisfirði hefur
kosið fulltrúa á alþýðusam-
bandsþing. Viðhöfð var alls-
herjaratkvæðagreiðsla. Kosin
var Agða Vilhjálmsdóttir með
41 atkvæði. Frambjóðandi
kommúnista hlaut 25 atkvæði.
s®
FJölgun námsgreina vi há
skólann er nú undirbúin
Rektor hvetur stúdenta til að gerast
baendur; taka forustu um nýtt landnám.,
ÞAÐ VÆRI FÁSINNA að leggja nokkrar hömlur á þaS„
að allir, sem óska þess og geta, verði stúdentar, sagði dr. AIex-
ander Jóhannesson, rektor háskóians, í ræðu sinni við háskóla--
hátíðina í gær. Ræddi hann um hinn mikla fjölda stúde:ita„
sem nú er við skólann, og taldi, að háskólinn mundi á næsíu
árum taka við fleirum en æt a má að fái viðunandi atvimui
í þeim greinum, sem þeir ljúka prófum í. Hvatti rektor
stúdenta til þess a'J gerast bændur, yrkja jörðina og hafai
forustu um ræktun landsins og nýtt landnám.
Þá ræddi rektor um veruleg-
ar breytingar á menntun
kennarastéttarinnar. Sagði
hann, að kennaraskólanum
yrði nú breytt þannig að loka-
próf hans' jafngilti stúdents-
prófi. Mundu því mikill hluti
nemenda þaðan leita til háskól
ans og ljúka þar BA prófi.
Er nú í undirbúningi að
auka mjög kennslu til BA
prófs, sem er þriggja ára
nám, og bæta við almennri
sögu, landafræði, náttúru-
fræði, stærðfræði og jafnvel
húsmæðrafræðslú fyrir kven-
stúdenta. Kennarar í skólum
landsins (öðrum en mennta-
skólum og háskóla) eru nú
um 1000, og mundi almenn
menntun í landinu taka stór-
stígum breytingum, e£ flest-
ir eða allir þessir kennarar
hefðu BA próf, en jafnframt
opnuðust árlega 30—40 nýj-
Margir íslenzkir námsmenn fá
styrki við ameríska háskóla
------+-----—
íslenzk-ameríska félagið tekur nú við
umsóknum fyrir næsta skólaár,
ÍSLENZK-AMERÍSKA FÉLAGIÐ mun á þessu hausti
taka við umsóknum stúdenta og kandídata um námsstyrki við
ameríska háskóla fyrir þá, er hefja nám haustið 1951. Hefur
félagið áður útvegað allmarga slíka styrki, og fengu sex náms-
menn styrki á vegum þess 1949 og aðrir sex á þessu haukti.
Styrkjum þessum er þannig
hagað, að tvær þekktar mennta
stofnanir, sem báðar eru óháð-
ar opinberum aðilum, útvega
styrkina frá skólum og öðrum
aðilum, er námsstyrki veita.
Eru þetta alþjóða menntastofn
unin, International Institute of
Education, í New York, og nor-
ræna félagið, American Scandi
navian Foundation.
vera íslenzkir ríkisborgarar.
góðir námsmenn, heilbrigðir
og með óflekkað mannorð. Þeir
þurfa að hafa góða þekkingu
á enskri tungu. Umsóknar-
eyðublöð verða afhent í skrif-
stofu félagsins, herbergi 17 í
Sambandshúsinu, og nánari
upplýsingar eru veittar þar á
þriðjudögum og föstudögum
kl. 4—5. Umsóknir þúrfa að
aiv kennarastöður, er nýir
menn fylltu skörð hinna
eldri, er hætta störfum.
Rektor skýrði frá því. a<5
620 stúdentar væru nú ir.nrit-
aðir í háskólann,. og skintast
þeir þannig í deildir: 222 í
læknadeild, 33 í guðfræðideild„
180 í laga- og hagfræðideild!
(þar af 42 við hagfræði), 136 f
heimspekideild og 49 í verk-
fræðideild.
Rektor skrýði frá því, að bú~
ið væri að verja milljón krón-
um til háskólalóðarinnar, og
hefði hún þegar tekið stakka-
skiptum, en mundi fullgerði
haustið 1951. Þá mætti segjar
að lokið væri við þjóðminjasafra
ið, lokið væri og öllum undir-
búningi undir byggingu nátt-
úrugripasafns ríkisins á lóð
háskólans. Gæti hún hafizt
strax og fjárhagsástæður leyfa..
Dr. Alexander þakkaði ríki.
og ráðamönnum stuðning viffi
háskólann, en hvatti til þess„
að skólinn fengi að hafa serra
mest ráð yfir fé. Benti hann á
það fyrirkomulag, sem tíðkast
víða erlendis, að skólarnir fái.
verulegar tekjur af frjálsumi
gjöfum, sérstaklega frá fyrri:
nemendum, er hafa þann sið
að gefa fé á prófafmælum sín-
1 um. Hvatti rektor kandídata til
að taka upp þann sið.
Dómkirkjukórinn söng á há-«
skólahátíðinni í gær, og di\.
Jóhann Sæmundsson flutti fróðl
legt erindi. Þá voru nýir há-
skólaborgarar boðnir velkomn-
ir.
Forseti íslands var viðstadd-
ur.
Nefnd úr Íslenzk-ameríska j berast til skrifstofunnar fyrir
félaginu mun fjalla um um-1 laugardag, 5 nóvember n. k.
sóknir og senda vestur um haf Þeir stúdentar, sem fengið
10 umsóknir stúdenta og-9 um-
sóknir kandidata. Má búast
við, að hægt verði að útvega
hafa styrki á þessu hausti, eru:
.Einar Benediktsson við Col-
gate háskóla, Svava Jakobs-
6—8 þeirra góða námsstyrki j dóttir við Smith háskóla, Ingi
við ýmsa háskóla vestra. ! björg Pálmadóttir við Macalast
Allir umsækjendur verða að er háskóla og Þórður Júlíusson
-----------------------------! við háskóla Orcgonríkis. Tveir
skafla, sem myndazt hafa við j haía enn ekki getað notfært
fiugvélina. sér styrki sína.
Fullirúakjörinu ii
Alþýðufiokksþings
lýkur í dag
KOSNING fulltrúa Al-
þýðuflokksfélags Reykjavík
ur í gær hófst í flokksskrif-
stofunni kl. 1 á þing Alþýðu-
flokksins. Kosið var til
klukkan 7 síðdegis og var
kjörsókn mjög góð. I dag
heldur kosningin áfram og
hefst kl. 1, en er lokið klukk
an 9 í kvöld.