Alþýðublaðið - 25.02.1951, Qupperneq 4

4
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
Sunnudagur 25. febrúar 1951

$-bIIS.sSís^^Aw-"vkSm
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emilía Möller
Ritstjórnai'símar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími 4900.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Vargar í véum
Hver er munurinn?
í Bandaríkjunum
veltir sér fámennur
hópur auðkýfinga í alls
nægtum meðan milljón-
ir af óbreyttu alþýðu-
fólki verða að þola
skort og kúgun og lifa í
stöðugum ótta við morg
undaginn.
New Times, Moskvu
8. sept. 1948.
í lýðræðislöndunum ^
er það raunverulega ^
auðvaldið, sem ræður. (
Þar velta sér fáein S
hundruð manna í ótrú- S
legum auðæfum. Til al- S
þýðunnar sem slíkrar er S
ekkert tillit tekið. J
S
Adolf Hitler S
10. des. 1940. S
S
BIFREIÐASTJÓRAR hjá stöðvunum og strætisvögnunum
munu nú vera 800 í bænum, þar af 65 strætisvagnastjórar,
330 hjá Hreyfli, 115 á öðrum stöðvum, 250 hjá Þrótti og 35
hjá sendibifreiðastöðvunum. * * * í stríðslok voru vörubíl-
stjórar 400, en eru ennþá taldir helming of margir fyrir vinn-
una. * * * Bifreiðum á bifreiðastöðvunum fækkaði um 50 á
síðasta ári og er búizt við fækkun um 20—30 fyrstu mánuði
þessa árs. * * * Við ráðningu bifreiðastjóra á Keflavíkurvöll
seint á s.l. ári kom í ljós. að 60 sóttu.
Einn blómlegasti aívinnuvegur landsins þessa dag-
ana er útflutningur á brotajárnL * * * Skipið Auðumla
(áður Hrímfaxi) hefur verið gert upp tii þess eins að
flytja járnið.
TVISVAR sinnum eru kom-
múnistar á tveimur árum bún-
ir að leika þann leik að strika
um þriðjung Dagsbrúnarmanna
út af kjörskrá við stjórnarkjör
í félaginu til þess að tryggja
sér áframhaldandi völd í því;
og þessu hafa þeir ekki get-
að leynt, því að í bæði skiptin
höfðu þeir aðeins örfáum mán-
uðum áður látið fara fram í fé-
laginu fulltrúakjör á alþýðu-
sambandsþing og þá talið 3300
manns á kjörskrá; og við þá fé-
lagatölu var fulltrúafjöldi
Dagsbrúnar á tveimur síðustu
alþýðusambandsþingum, 1948
Og 1950, miðaður. En við eftir-
farandi stjómarkjör í félaginu
brá svo einkennilega við í bæði
skiptin, í ársbyrjun 1949 og
1951, að tala Dagsbrúnar-
manna á kjörskrá var allt í
einu komin niður í 2400. Höfðu
þannig um 900 manns verið
strikaðir út af kjörskrá áður en
gengið var til stjórnarkjörs í
félaginu, þó að þeir væru tald-
ir fullgildir félagar, er kosnir
voru fulltrúar fyrir félagið á
alþýðusambandsþing!
Það fer ekkert á milli mála,
að þannig hafa stórkostleg svik
verið höfð í frammi af komm-
Únistum við tvö síðustu stjórn-
arkjör í Dagsbrún. Þeir hafa
ekki þorað að eiga undir því,
að allir Dagsbrúnarmenn gætu
tekið þátt í stjórnarkjöri í fé-
laginu, og því strikað svo
marga pólitíska andstæðinga
sína út af kjörskrá, að komm-
únistum væri sigurinn nokk-
urn veginn viss með því fylgi,
sem þeir hafa haft við allsherj-
aratkvæðagreiðslu í Dagsbrún
síðustu árin; en það hefur verið
um 1300 manns. Því hefur
þeim ekki þótt öruggt að láta
fleiri vera á kjörskrá við
stjórnarkjör en 2400!
*
Þennan leik léku kommún-
istar í Dagsbrún, sem sagt, við
stjórnarkjör í félaginu í árs-
byrjun 1949 og aftur í byrjun
þessa árs; og má það alveg
dæmalaust heita að slíku skuli
vera unað í verkalýðshreyfing-
unni. En kommúnistar taka
það að sjálfsögðu sem öruggan
vott þess, að þeim sé óhætt að
færa sig upp á skaftið. Þannig
verður nú ekki annað séð, en
þeir hafi tekið upp svipuð
vinnubrögð við það stjórnar-
kjör, sem hófst í Iðju, félagi
verksmiðjufólks í Reykjavík, í
gær. Kærum rigndi þegar í
fyrradag yfir Alþýðusamband-
Íð út af því, að starfandi verk-
smiðjufólk, sem kommúnistar
telja sér pólitískt andvígt, hafi
verið strikað út af kjörskrá fé-
lagsins, og telst svo til, að þeir
hafi strikað um. 400 manns út
af kjörskrá þess, áf 1100, sem
voru á kjörskrá, er kosið var til
alþýðusambandsþings í félag-"
inu síðastliðið haust. Hins veg-
ar munu þeir hafa tekið um
200 manns á kjörskrána í stað-
inn; og þarf ekki að efa, að þeir
muni telja sig vissa um fylgi
flestra þeirra.
Kommúnistum þykir að sjálf
sögðu mikið við liggja við
þetta stjórnarkjör í Iðju. Þeir
töpuðu fulltrúakjörinu þar til
alþýðusambandsþings í haust,
og þar með meirihlutanum í
fulltrúaráði verkalýðsfélag-
anna í Reykjavík. Nú á að
hindra, að stjórnarkjörið fari
éins; og því beita þeir þeim
bolabrögðum, sem hér hefur
verið frá skýrt.
*
En fyrr má vera óskamm-
feilni, en að slíkar lögleysur og
slíkt ofbeldi sé við haft í sam-
tökum verkalýðsins til þess að
tryggja minnihlutanum völd í
þeim. Og það verður að segjast
hreinskilnislega og afdráttar-
laust, að ef samtökin sjálf geta
ekki tryggt meirihlutann gegn
slíku gerræði hins kommúnist-
íska minnihluta, sem bersýni-
lega svífst einskis bæði til þess
að ná völdum og halda þeim,
þá verður að setja landslög um
kosningar í verkalýðsfélögun-
um, svo að meirihlutinn geti
náð rétti sínum — fyrir dóm-
Etólunum, ef ekki annað nægir.
Verkalýðssamtökin mega
ekki una því lengur, að-lítill
hópur ósvífinna ævintýra-
manna, sem neitar að virða öll
félagslög og reglur, eyðileggi
álit þeirra og áhrifavald með
öðru eins framferði og því, sem
lcommúnistar eru uppvísir að,
bæði í Verkamannaféláginu
Dagsbrún og félagi verksmiðju
fólks í Reykjavík, Iðju; og
hinum lýðræðissinnaða meiri-
hluta í samtökunum ber sið-
ferðisleg skylda til þess að
hrífa þau úr höndum slíkra
varga og binda í eitt skipti fyr-
ir öll enda á slík vinnubrögð
innan vébanda samtakanna.
Það væri vel, ef settar reglur
samtakanna sjálfra nægðu til
þess; en geri þær það ekki,.
verður að vinda bráðan bug að |
því að setja landslög til þess að
tryggja lýðræðið í verkalýðsfé-
lögunum.
Fyrirlestur um rélt-
arstðSu kvenna
PRÓFESSOR ÓLAFUR JÓ-
HÁNNESSON flutti fyrirlest-
ur á miðvikudaginn í I. kennslu
stofu háskólans um réttarstöðu
kvenna, og var fyrirlesturinn
fluttur að tilhlutan Kvenn-
réttindafélags íslands.
Prófessorinn ræddi um rétt-
arstöðu kvenna fyrr meir eftir
íslenzkum lögum, bæði varð-
andi fjárræði, erfðamál, hjú-
skaparlög og opinberan rétt.
Síðan ræddi hann hvernig rétt-
araðstaða kvenna væri nú í
þessum málum. Sagði hann að
rétthæfi karia og kvenna væri
nú það sama. Hins vegar skorti
enn á framkvæmd fullnaðar-
jafnréttis t. d. í launamálum.
Tekið við fyrirfram
greiðslu úlsvara
ÚTIBÚ Landsbanka íslands
við Langholtsveg, sem nýlega
hefur verið opnað, mun fram-
vegis taka við fyrirframgreiðsl
um á útsvörum og fasteigna-
gjöldum fyrir bæjarsjóð og
enn fr$mur iðgjöldum til
Sjúkrasamlags Reykjavíkur. •—
í ráði er, að Rafveita Reykja-
KOSTNAÐUR við íþróttastarfsemina í Reykjavík einni
nam 2 595 000 krónum s.l. ár, og nam opinber styrkur aðeins
472 000 kr. af því. * * * Tekjur af íþróttamótum voru 765 000,
styrkir 472 000 og urðu því forráðamenn íþróttafélaganna að
útvega 1 358 000 kr. í viðbót. * * * Það er von að Bakkus væri
freistandi!
VESTUR-ÍSLENDINGAR heimta nú íráðherra í stjórn
Manitobafylkis, og telja sig hafa sama rétt til þess og Skotar.
* * * Einar Páll skrifar hressilegan leiðara um þetta í Lögberg
og vill fá heilbrigðismálin og fiskveiðarnar. * * * Hann segir:
„Svo mun tryggast verða um góðan orðstír afkomenda ís-
lenzkra frumherja, í þessu landi, að þeir varðveiti hollan
ættarmetnað og stefríi á brattans fjöll.“
Klósettpappír mun nú loksins vera væntanlegur
til landsins innan skamms. * * * En kunnugir segja,
að hann verði svo dýr, að sennilega muni borga sig að
nota bankaseðla.
LANDSBANKAMENN eru nú orðnir hræddir við hreyf-
inguna um stofnun sérstaks seðlabanka, þegar sá óvenjulegi
viðburður gerist, að framkvæmdastjórn bankans öll tekur
sér penna í hönd og ræðst fram á ritvöllinn til að berjast við
fylgjur hins nýja seðlabanka!
PÁLL KOLKA læknir vann sér miklar vinsældir, meðan
hann dvaldist meðal Vestur-íslendinga, en hann mun nú ann-
að hvort nýkominn eða- væntanlegur innan skamms. * • *
Honum hafa verið haldin fjölmörg samsæti og mikið/um hann
skrifað í Winnipeg.
ÁRANGURINN af austurför Brynjólfs Bjarnason-
ar er sagður vera að koma í ljós. * * * Þjóðviljinn fær
ókeypis pappír frá Rússum, og kemur Iiann sénnilega
að nafninu til frá Þýzkalandi. * * * Þetta er styrkur
upp á hálfa milljón á ári, og sennilega pappír, sem
Finnar afhenda Rússum sem stríðsskaðabætúr.
SPARNAÐARNEFND bæjarins segir, að meðferð mátvæla
á Farsóttarhúsinu sé „óskiljanleg eyðsla“ og telur, að spara
megi 90—100 þúsund krónur á þessum lið einum. * ,f! Þá vill
nefndin fækka starfsfólki þar um tvær stúlkur.
Það er rætt um útgerð gömlu togaranna og telja sumir
eigendur þeirra öll tormerki á því að koma þeim út. * * * Þó
hefur Bæjarútgerð Hafnarfjarðar viðstöðulaust gert „Maí“ út
og gerir enn!
víkur taki upp slíkt fyrirkomu-
lag, þ-ar sem það er til mikils
hægðarauka fyrir almenning.
inni, sem er tilefni hins mis-
heppnaða yfirklórs Tímans í
gær.
Ónœrgœtni Attlees við Tímann
TÍMINN unir því illa, að Al-
þýðublaðið skuli gera þjóð-
nýtinguna á Bretlandi og
árangur hennar að umræðu-
efni. Segir hann, að þessi rnál
flutningur Alþýðublaðsins sé
seinheppinn. En margur mun
telja, að það sé einmitt Tím-
inn, sem er seinheppinn, og
enginn undrast það, þó að
hann œiðist því, að íslenzkir
blaðalesendur séu ffæddir um
staðreyndir þjóðnýtingarinn-
ar á Bretlandi eftir að skrif-
finnar hans hafa reynt að
telja fólki trú um, að brezku
jafnaðarmennirnir séu hætt-
ir við öll þjóðnýtingaráform.
En stjórn Attlees er ekki
nærgætnari en það við Tím-
ann, að hún þjóðnýtir járn-
og stáliðnaðinn til viðbótar
kolanámunum og samgöngun
um innan lands, hvað sem
Tíminn segir.
RÖKIN,. sem Tíminn tínir til
á móti þjóðnýtingunni á Bret
landi, eru vægast sagt lítil-
mótleg. Hann segir, að grein
Alþýðublaðsins hafi birzt á
sama tíma og á var að skella
verkfall við járnbrautirnar,
sem brezka stjórnin hafi þjóð
nýtt, og bætir því við, að
mikill kolaskortur sé nú á
Bretlandi vegna ónógrar
framleiðslu hinna þjóðnýttu
kolanáma. En Tíminn mun
einn íslenzku dagblaðanna
eiga eftir að skýra lesendum
sínum frá því, að brezka
jáxmbrautardeilan leystist, án
þess að til verkfalls kæmi,
og járnbrautarstarfsmenn-
irnir fengu kauphækkun, er
nemur tólf milljónum ster-
lingspunda á ári. Og skýring
hans á kolaskortinum á Bret
landi nær engri átt. Kola-
framleiðslan er þar meiri en
nokkru sinni fyrr, jafnframt
því sem kaupið • er hærra og
öryggi verkamannanna ger-
breytt til batnaðar. Kola-
skorturinn stafar hins vegar
af því, að Bretar hafa skuld-
bundið sig með viðskipta-
samningum til að flytja út
meiri kol en nokkru sinni áð-
ur og þörfin innan lands
hefur reynzt meiri en við var
búizt.
ALVARLEGAST er þó það, að
Tíminn gi-ípur til þess bragðs
að beita blekkingum og ó-
sannindum í orðakasti sínu
við Alþýðublaðið. - Greinar-
höfundur hans segir, að Al-
þýðublaðið geri nær ekkert
að því að flytja frásagmr af
stefnu og störfum brezkra
jafnaðarmanna, nema þjóð-
nýtingunni. Þetta kemur. úr
hörðustu átt, því að Alþýðu-
blaðið hefur lagt miklu meiri
áherzlu á fréttaflutning af
jöfnun lífskjaranna á Bret-
landi og nýju tryggingalög-
gjöfinni þar, en Tíminn eða-
nokkurt annað íslenzkt blað,
Alþýðublaðið vék að þessum
atriðum og fleirum í .grein-
ÞAÐ ER SATT, að Bretar hafa
lækkað gengið og revnt að
halda kaupgjaldi ,í skefjum
eins og Tíminn segir. En þó
er einnig þessi þátturinn í
málflutningi Tímans mjög
úti á þekju. Bretar liafa
hækkað kaup hinna fátæk-
ustu, jafnframt því, sem þeir
hafa skert forréttindi hinna
ríku og þá fyrst og fremst
með þjóðnýtingu kolanám-
anna og jám- og stáliðnaðar-
ins. Verkamenn eru fúsir til
að leggja hart að sér og sýna
fómfýsi, þegar þeir verða var
ir við slíka viðleitni stjórn-
arvaldanna. Þeim er Ijóst, að
þeir eru að búa í háginn fyr-
ir framtíðina. En hér á landi
gerist það, að hinir fátæku
eru gerðir fátækai'i og hinir
ríku ríkari. Og flokkurinn,
sem Tíminn er málgagn fyr-
ir, ber sinn stóra bróðurskerf
af ábyrgð þeii'rar óheilla-
þróunar,
EF TÍMINN er í einhverjum
vafa um þetta, þá ætti hann
að afla scr ppplýsinga um
dýrtíðina á Bretlandi annars
vegar og ísíandi hins vegar.
Og jafnfrarnt ættu skrif-
Framh. á 7. síðu. |