Alþýðublaðið - 22.11.1950, Blaðsíða 6

6
ALÞÝBUBLAÐIÖ
MiSvikudagur 22. nóv. 1950.
Samþykkfir farmanna og
NÝÁFSTAÐIÐ ÞING F. F.
S. í., Faririanna- og fiskimanna
samband íslands, gerði eftir-
farándi samþykktir:
GRÆNLANDSMÁL.
1. 14. þing .F. F. S. í. leyfir
sér að beina þeirri áskorun til
íslenzkra útgerðarmanna, að
c þeir láti einskis ófreistað til að
hagnýta sér fiskveiðimöguleika
við Grænland, og skorar á al-
þingi og ríkisstjórn að styðja
hverja slíka viðleitni. Jafn-
framt endurtekur þingið fyrri
samþykktir til stjórnarvalda
um að fylgja fram af fremsta
megni réttindakröfum Islend-
tnga til Grænlands.
2. Þingið samþykkir, að F.
F. S. I. beiti sér fyrir undir-
skriftasöfnun hjá sjómönnum,
átvegsmönnum og öðrum til
stuðnings framkominni þings-
ályktunartillögu Péturs Otte-
sen alþingismanns, um réttindi
íslendinga til Grænlands.
VITAMÁL.
1. 14. þing F. F. S. í. þakk-
ar Emil Jónssyni vitamála-
stjóra góðar undirtektir hans
og framkvæmdir í vitamálum,
og leyfir sér að beina þeim til-
mælum til vitamálastjórnarinn
ar og fjárveitingavaldsins í
landinu, að við vitafram-
kvæmdir næstu ára verði lögð
sem mest áherzla á að hagnýta
nýjustu radiotækni í sambandi
við vitaþjónustuna. Enr. frem-
ur verði að því unnið, að út-
búa vita á andnesjum og við
Cjölfarnar siglingaleiðir, með
pokulúðrum og ofansjávar og
neðansjávar hljóðmerkjum.
Einnig verði komið upp radar-
tækjum til leiðbeiningar við
innsiglingar við fjölsóttar og
erfiðar hafnir, svo sem Siglu-
f.jörð og Vestmannaeyjar.
2. 14. þing F. F. S. í. skorar
á vitamálastjórnina, að auka
til muna ljósmagn Storhöfða-
vitans í Vestmannaeyjum, og
f sambandi við það verði raf-
magn frá bæjarkerfinu leitt út
í vitann.
3. Þingið beinir þeirri áskor-
un til vitamálastjórnarinnar og
alþingis, að reistur verði á
næsta ári radiostefnuviti eða
miðunarstöð á Arnarnesi við
ísafjarðardjúp, enn fremur að
reistu^ verði radioviti á Bjarg
töngum.
4. Einnig skorar þing F. F.
S. í á vitamálastjórnina að sjá
svo um, að vitaverðirnir á
heim stöðum, sem Slysavarna-
félagið leggur til radiomiðun-
arstöðvar, taki að sér starf-
rækslu tækjanna, enda verði í
þær stöður valdir hæfir kunn-
áttumenn, sem njóta trausts
sjófarenda.
5. Þá skorar þingig á vita-
ir því, að hrundið verði í fram
kvæmd þeim vitabyggingum,
málastjórnina að beita sér fyr
er fyrri þing F. F. S. í. hafa
niælst til að byggðar verði, þár
á meðal vita á Hrólfsskeri í
Evjafirði.
SÍMAMÁL.
14. þing F. F. S. í. Iýsir
fyllsta stuðningi sínum við til-
lögu þá, er alþingismennirnir
Jóhann Þ. Jósefsson, Pétur
Ottesen og Finnur Jónsson
hafa borig fram á alþingi um
að fela ríkisstjórninni að hlut-
ast til um það við landssím-
ann, að vélbátum, sem talstöðv
sr hafa, verði látin í té án
endurgjalds vitneskja um veð-
urfar, sjávarlag, landtökuskil-
yrði og anhað, er máli skiptir
fyrir öryggi þeirra, og telur að
bér sé um þýðingarmikið at-
riði að ræða til stuðnings fiski
veiðum og aukins öryggis
skipa.
Jafnframt skorár 14. þing F.
F. S. I. á flutningsmenn sömu
tillögu, að beita sér fyrir því,
að alþingi það er nú situr, feli
ríkisstjórninni að hlutast til
um við landssímann:
1. Að vörður verði haldinn
allan sólarhringinn við loft-
skeyta- og ta'stöðvarnar í Vest
mannaeyjum og á Siglufirði.
Sérstök fjárveiting verði veitt
til aukinna útgjalda í þessum
efnum ,ef nauðsyn krefur. Þá
verði tryggt að stöðvar þessar
séu útbúnar varaaflgjafa, sem
grípa megi til, ef aðalraf-
straumur rofhar af einhverj-
um ástæðum.
2. Að landssímanum sé sjálf-
um skylt að tryggja talstöðv-
arnar, er hann leigir til fiski-
skipa.
3. Ag landssímanum verði
gert skylt að senda út á-stutt-
bylgjum daglegan fréttaút-
drátt, er fréttastofa útvarpsins
leggur til, til íslenzkra skipa á
höfum úti.
4. Að öll símaviðskipti ís-
ienzkra skipa við land, til að
fá radiomiðanir, verði gjald-
frjáls.
5. Að landssímanum verði
gert skylt að hafa næga vara-
hluti til talstöðva, og hæfan
viðgerðarmann í helztu ver-
stöðvum.
6. Að landssímanum verði
gert skylt að endurútvarpa til
sjófarenda veðurfregnum að
nóttu til, frá öllum stöðvum
landssímans, þar sem nætur-
vörður er haldinn.
Æskulýðsvlka
K. F. U. M. og K. F. U. K.
Samkoma í kvöld kl.
8.30. Síra Sigurjón Þ.
Árnason talar um Pál
postula.
Allir velkomnir.
F r cink Y erby -
HEITARÁ
enn fremur vildum við gjarna,
að þér tækjuð sæti í fram-
kvæmdaráoi fyrirtækisins sem
óopinber ráðunautur. Aðstoð
yðar myndi verða okkur ómet-
anleg við að koma fyrirtækinu
á laggirnar.“
Laird hallaði sér aftur á bak
Hann horfði fast á bankastjór-
ann, sem ahugaði Laird í laumi,
en gat engin svipbrúgði á hon-
um séð.
„Hlutabréfin munu stór-
hækka í verði á skömmum
tíma,“ mælti bankastjórinn
enn. „Á samri stundu og þér
heitið okkur liðsinni eruð þér
orðinn vellríkur maður. Hverju
svarið þér?“
Laird þreif flöskuna, setti
hana á munn sér og saup drjúg-
an teyg. Síðan þurrkaði hann
sér um munninn með handar-
bakinu, leit glottandi á banka-
stjórann, en augu hans glömp-
uðu af glettni.
„Ég svara því einu til,“ mælti
hann og hló við, „að þér skuluð
halda aftur til Hugh Ðuncan
eins hratt og hesturinn ber yð-
ur, og segið honum að fara til
helvítis.“
Bankastjórinn gapti af undr-
un. Hann minnti mest á þorsk,
sem dreginn hefur verið inn á
þilfar. Laird rak upp skelli-
hlátur.
„Segið honum það líka, að
enginn skyldi senda strákkjána,
þegar einhvers þarf við. Og
komið yður nú út sem skjótast,
iitli labbakútur.“
Enda þótt bros léki um varir
Lairds og rómur hans væri
gáskaþrunginn, var einhver
kuldaglampi í augum hans, eitt
hvað, sem minnti á kalt, blik-
andi stál. Bankastjórinn sá sér
þann kost vænstan að hypja
sig á brott. Á næstu andrá
mátti heyra hratt fótatak hans
niðri í anddyrinu og útidyra-
hurðinni skellt að stöfum.
Þá reis Laird úr sæti sínu,
stökk niður stigann og út gang-
inn, löngum, léttum skrefum.
Nokkru síðar var hann stiginn
á bak hesti sínum og þeysti
niður götuna í náttmyrkrinu.
Hávaxinn holdskarpur og
hórkulegur maður (reif borgar-
ritarann fram úr rúrninu um
miðja nótt. Þessi óvænti gestur
minnti mest á val í vígahug.
Borgarritaranum þótti sem eld-
ur og eimyrja brynni úr aug-
um hans. Og enda þótt embætt-
ismaðurinn maldaði í móinn.
varð hann að láta undan og
fvlgja gestinum niður í borgar-
skrifstofuna; þar grúskuðu þeir
í lóðaréttindaskjölum r.okkra
hríð.
Stundu síðar héldu þeir báð-
ir á brott. Laird hafði skrifað
upp nöfn nokkurra manna og
heimilisföng, og borgarritarinn
lagðist til svefns hundrað döl-
um ríkari.
Hálfum mánuði síðar var
umsókn Sameinuðú sláturhús-
anna samþykkt i fylkisþínginu
með miklum meirihluta at-
kvæða. Og þann 17. febrúar
1869 bar sendinefnd mikils
metinna borgara að garði hjá
gamla Lascals; átti hún erindi
við Laird, og gerðist þá þröng
inni í litla herberginu hans.
Laird kvaddi gestina virðu-
lega, bauð þá velkomna og bað
Júníus að bera þeim vindla og
vín. Síðan beið hann þess, að
þeir bæru upp erindi sín.
Það var Smalls, sem hafði
orð fyrir nefndinni; hann var
nú sýnu hugrakkarren forðum,
enda hafði hann að þessu sinni
einvalalið sér til aðstoðar.
,,Hvað hyggist þér fyrir,
Laird,“ hrópaði hann. „Ég
fylgdist með atkvæðagreiðsl-
unni og sá, að þér greidduð
umsókn oxkar mótatkvæði.
Hvaða brögð eru það, sem þér
hafið á prjónunum?“
„Rétt er það,“ mælti Laird
og brá hvorki brosi sínu né ró,
„að ég greiddi atkvæði gegn
umsókn ykkar. Ég álít, að þar
sé um svívirðilega einokunar-
tilraun að ræða. Fjárkúgun og
ekkert annað. Þið gerið mörg
hundruð slátrara atvinnulausa,
herrar mínir. Þið búið svo um'
hnútana, að þið getið hækkað
kjötverðið eins og ykkur sjá’.f-
um sýnist. Ég áleit, að þinginu
væri óleyfilegt að ofurselja al-
menning á þann hátt f járgræðgi
vkkar. Ég greiddi því atkvæði
gegn umsókn ykkar, en þið
unnuð leikinn fyrir það lag-
lega bragð, að þið gáfuð þing-
fulltrúum þeim, er greiddu at-
kvæði með henni, kost á að ger-
ast hluthafar í fyrirtækinu, er
umsóknin hefoi verið sam-
þykkt.“
„En yður tókst samt að búa
svo um hnútana," öskraði
bankastjórinn, „að þér eigið nú
í öllum höndum við okkur. Uti
á fljótinu bíða nú flutningabát-
ar svo hundruðum skiptir eftir
því, að þeir komist að annarri
hvorri bryggjunni, sem við ráð-
um ekki yfir, og þar sem ekki
er krafizt. neins ]endingarg£.lds.
Fjandinn hafi brögð yðar og
hrekki, herra Fournois........
Hversu lengi hafið þér átt þess-
ar bryggjur?“
Laird leit á lágvaxna náung-
ann og glettnisbliki sló á augu
hans.
„Ég náði eignarhaldi á þeim
nóttina góðu, þegar þér sögðuð
mér það sálfur, að Sameinuðu
sláturhúsin hyggðust ná öllum
bryggjum við neðri hluta f'jóts-
ins á sitt vald. Þér ættuð aldrei
að drekka yður fu'.lan, herra
bankastjóri.“
Hinir nefndarmennirnir
sendu bankastjóranum ellt
annað en vingjarnlegt augríatil-
iit, er þeir heyrðu hvernig í
öllu lá. Vesalings lágvaxni ná-
unginn fór allur hjá sér og
vafðist tunga um' tönnv en rið-
vaxinn, sköllóttur broddborlg-
eri, Feret að nafni og kynjaður
frá Texas, tók þá orðig cg for-
ustuna.
„Þér tapið á þessum bryggj-
um, Laird Fournois," mælti
hann. „Fárhagur yðar stenzt
bað ekki til lengdar.“
,.Það má vel vera,“ svaraði
Laird, „að ég tapi lítils háttar
á bryggjunum, en hins vegar
græði ég drjúgan skilding á
íermingu og affermingu skip-
anna og sölu á vistum til þeirra.
Eigendur þeirra vilja að öllu
jöfnu fremur skipta við mig en
aðra, þar eð ég tek ekki neitt
iendingargjald £.f þeim.“
„Ef þér aðeins féllust á að
!:aka sama lendingargjald og
vio,“ drundi enn í Feret gamla,
„mundum við geta komizt að
ramkomu’agi, sem borgaði sig
fyrir yður og okkur.“
„Annað er það,“ varð Laird
að orði, ,.að mér þýkir þessi at-
vinnugrein ieiðinleg og þreyt-
andi. Og ef þið,- herrar mínir,
næðuð eignarhaldi á þessum
bryggjum, gætuð þið hækkað
lendingargjöldin eins og ykkur
r,ýndist.“
,,Við þessi orð hans hækkuðu
brúnir heldur en ekki á nefnd-
ermönnunum. Þeir virtust allir
retla ag taka til máls í einu, en
Feret rétti upp hramminn til
merkis um, að hann kveddi sér
hljóðs.
„Allt í lagi, Laird,“ drundi í
honum. „Hvaoa verð setjið þér
upp?“
„Fimmtíu þúsund da!i,“ svar-
aði Laird ofboð rólega, „og
þess utan hlutabréf upp á tíu
þúsund dali, þannig, að ég hlóti
atkvæðis- og íhlutunarrétt
varðanai rekstur og skipulag
fyrirtækisins.“
Feret leit til félaga sinna.
Þeir voru dreyrrauðir í vöng-
um af reiði og þungbúnir á
r.vip. En Laird var rólegur og
beið svars þeirra brosandi.
„Ég býð yður sötíu þúsund
dali í reiðu fé,“ mælti Feret.
,,Ég er ekki viss um, að við
kærum okkur um að þér farið
að skipta yður af rekstri fyrir-
tækisins.“
„Ég tek tilboði yðar,“ svar-
aði Laird og brá ekki svip.
Feret hlammaði sér niður i
r,tól við bor.ðið og dró ávísana-
hefti sitt upp úr bróstvasanum.
Laird kal'aði á Júníus og bað
hann að koma með blek og
penna, og gamli maðurinn var
rvo flótur í ferð, að furðu sætti.
Þegar ávísunin hafði verið und-
irrituð, tók Laird við henni og
rtakk henm kæruleysislega ' í
vasa sinn, án þess að líta á
hana.
„Ég ætla að vona, að þér ger-
ið mér þá ánægju aS þiggja
svolitla hressingu," mælti
hann síðan og dró upp flösku.
„Það skal vera mér ánægja,
GOL^
ÍAT
\£) !té
tf JJ JJ 4í|j|.