Alþýðublaðið - 23.12.1950, Blaðsíða 5
JLaugardagur 23. des. 1950.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
i *
Bjarni Ándrésson:
vao sKyiau peir
næstu kosni
STYKKISHÓLMI í desember.
ÁHRIF GENGISLÆKK-
LFNAR stjórnarflokkanna eru
nú óðum að koma skýrara í
ljós méð hverjum degi. Stöð-
ugar hækkanir á lífsnauðsynj
um almennings tala skýrara og
sannara máli en svo að mis-
skilið verði Atvinnuleysi sam-
fara ört vaxandi dýrtíð þjak-
ar nú alþýðuheimili þessa og
annarra bæjarfélaga um allt
land. AflaTregða í sumar og
haust hefur einnig átt sinn
þátt í að þrengja kjör fólksins.
Sláturvinna var hér engin í
haust, vegna þess, að fjárskipti
fóru fram á utanverðu Snæ-
fellsnesi í fyrra. Það má því
segja, að sjálfráðar og óvíð-
ráðanlegar ástæður hafi lagzt
á eitt um að rýra lífsafkomu
alls almennings í bænum.
Vegna þessara nöpru stað-
reynda fól hreppsnefndin verka
lýðsfélaginu, að láta fara fi'am
atvinnuleysiskráningu í bæn-
um, til þess að fá sem gleggsta
hugmynd um ástandið. Þessi
skráning fór fram dagana 5.
og 6. des. Tímabilið, sem skrán
Ingin náði yfir, voru þrír mán-
uðir eða nánar tiltekið 78 dag-
ar. Alls létu 61 skrá sig, með
litla eða enga vinnu. Einn hafði
alls enga vinnu haft í þessa 3
rnánuði, en að meðaltali voru
menn þessir atvinnulausir 57
daga. Meðaltekjur þeirra voru
lim 650,00 kr. á mánuði. Allir
sjá, hversu langt það hrekkur
uú fyrir rándýrum lífsnauð-
synjum.
Fólkið þarf ekki lengur
Mekkingavaðal Tímans, Morg-
unblaðsins og áhangenda
þeirra um hagsældina, til lands
og sjávar, sem gengisfallið átti
að flytja þjóðinni. Reynslan, í
því sem öðru, er ólýgnust og
geta menn bezt lært af henni.
Það er nú að verða ljóst öll-
tim þorra manna, að ráðsmenn
Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins vildu fyrst og
fremst tryggja hag verzlunar-
Stéttarinnar með gengisfelling
tmni. Annað höfuðmarkmið
hennar átti líka að vera „frjáls
yerzlun11, og það er sennilegt,
©ð það takist að ná því marki.
Búðunum fjölgar og þær fyll-
sst vafalaust af vörum, enda
Jbótt alþýðu manna virtist skað
laust, að þeim fækkaði, sem
hafa verzlunarstörf að atvinnu.
Þjóðnýttur innflutningur á að-
slneyzluvörum almennings
hefði verið skynsamleg tilraun
til þess að fækka þeim, sem
hirða óhóflegan milliliðagróða
öf lífsnauðsynjum almennings.
Hina margumtöluðu skömmt-
iunarskrifstofu geta stjórnar-
flokkarnir vissulega lagt niður,
því að kaupgeta almennings
skammtar honum enn naumar
heldur en hún gerði.
Hagfræðingar íhalds og fram
sóknar skýldu og skýla inn-
iræti sínu til almennings bak
yið grimu frjálsrar verzlunar.
Hramsóknarmenn þeir, sem þótt
tist hafa samúð með alrr»'nn-
Ingi fyrir síðustu kosningar,
vildu ekki halda því á lofti þá,
að þeir hygðust fara gengis-
lækkunarleiðina til þess að
rétta við hag útgerðarmanna
og verzlunarinnar yfirleitt,
hafa nú kastað grímunni. Hvar
eru nú hinar margvíslegu hlið-
arráðstafanir þeirra, sem áttu
að réttlæta gengisfellinguna? i
Spyrja menn, á götum og gatna
mótum. Það er nú að koma
fram, sem sumir spáðu, að ráð-
herrastólarnir og gengisfelling
in væru eina og aðalmarkmið
þessara manna.
Spádómur hagfræðinganna
um frjálsa verzlun ogv aukna
hagsæld milliliðanna af gengis
fellingunni, er að koma fram.
Þessa ætluðust hinir vísu feð-
ur líka til. Framsókn er því
ekki, nú orðið, miðstéttar- eða
milliflokkur, eins og upphaf-
lega var ætlað, heldur milliliða
flokkur, þ. e. flokhur milliliða
og þeirra dollaraeigenda, sem
Hermann talaði um. á Iiorna-
fjarðarfundinum forðum.
Þegar Framsóknar- og Sjálf-
stæðisflokksmenn taka hönd-
um saman, getur alþýðan tekið
það sem tákn eða merki um að
þörf sé að standa saman, hvaða
flokki sem menn annars fylgja.
Þá er það íhaldið í báðum þess
um flokkum, sem er að
tryggja og treysta tök sín á
fjármagni þjóðarinnar. Almenn
ingur finnur nú þessi mjúku
tök í mynd síversnandi afkomu,
sem er bein afleiðing gengis-
fellingarinnar fyrst og fremst.
Hitt aðaltakmark gengisfelling
arinnar var að leysa úr vanda-
málum útvegsins. Öllum er nú
ljóst, og þá sérstaklega smáút-
gerðarmönnum, að erfiðleik-
arnir hafa aukizt en ekki
minkkað við gengisfallið, all-
ur útgerðarkostnaður stórauk-
izt, en verðhækkun á fiskinum
engin. í nefndaráliti 3. minni
hluta fjárhagsnefndar, Gylfa
Þ. Gíslasonar, er bent á, í sam
bandi við gengislögin, að grund
völlurinn undir gengisfelling-
unni, þ. e. 10 d. verð á ensku
pundi af hraðfrystum fiski, sé
mjög hæpinn.
Réynslan sýnir, að vitur-
legra hefði verið að athuga
það mál betur. Staðreyndin,
sem nú blasir við almenningi,
er sú, að bátaútvegurinn er
miklu verr á vegi staddur eftir
gengi|fellinguna en áður. Al-
mennjngur er látinn fórna
milljonum af sparifé sínu og
leggja á sig tröllþungar byrð'-
ar vegna útvegsins, sem verður
honum svo að engu liði og jafn
vel þVeröfugt. Þeir, sem lifa
spart bg gætu lagt eitthvað fyr.
ir af fjármunum sínum gera
það ekki, því að þeim þykir
pennástriksaðferðin hans Ólafs
bitur | og óréttlát. Hugsandi
menn sjá, hvert stefnir, þegar
sparnaðarhvötin er drepin hjá
fólki ’ og sparifjáreign lands-
manna minnkar að sama skapi.
Því er stöðugt haldið fram,
að ‘Alþýðuflokksmenn hafi
aldréi bent á neina færa og
skynsamlega leið í dýrtíðar og
fjárhágsmálum þjóðarinnar.
En á árunum 1941 ' og 1942
fluttu þingmenn Alþýðuflokks
ins frúmvörp um afnám tolla,
lækkuh farmgjalda, öflugt verð
lagséftirlit, stofnun dýrtíðar-
sjóðs, ok síðast en ekki sízt að
hækka gengi krónunnar.
Hagfræði-ngur Sjálfstæðis-
manna, Ólafur Björnsson, seg-
ir í hagfræðingaálitinu, sem
birt var með gengisfelling-
ingunni, orðrétt á . bls. 14:
„Hefði átt að koma í veg fyrir
hækkun verðlags, þá hefði
þurft að hækka gengi krón-
unnar til mikilla muna“ o. s.
frv.'Og enn segir á bls. 15: ;,Það
er því lággengi krónunnar þessi
ár, sem veitir erlendum verð-
hækkunum og áhrifum hærri
farmgjalda inn í landið og get-
ur því á vissan hátt talizt höf-
uð orsök dýrtíðar styrjaldai’-
áranna“. Þannig farast hagfræð
ingnum orð.
Framsóknar og Sjálfstæðis-
menn litu ekki við tjllögum
Alþýðuflokksins um lækkun
dýrtíðarinnar. Menn geta lík-
lega ímyndað sér af hvaða á-
'stæðum. Skyldu gæðingarnir
hafa hagnazt á dýrtíðinni? Þeir
sáu alltaf hilla undir penna-
strikið og þess vegna mát.ti dýr
tíðin aukast. og að þeírra áliti
var bezt,- að menn fengju að
auðgast á henni eftir því sem
þeir gætu.
Það er augljóst, hvaða flokk-
ur bar hag alþýðunnar fyrir
brjósti og hverjir ekki. Tveir
stærstu flokkarnir stefndu, með
gerðum sínum, að því að, að
græða á dýrtíðinni, og stóðu
þess vegna á móti þeim tillög-
um jafnaðarmanna, sem miðuðu
að því að halda dýrtíðinni niðri.
Áróðurstækninni og blaðakosti
auðvaldsins í báðum flokkun-
um er svo ætlað að slá ryki í
augu fjöldans, hamra á því, að
Alþýðuflokkurinn hafi aidrei
bent á neina leið í dýrtíðarmál
unum.
Nú er allt komið og er að
koma fram, sem þessir stjórn-
vitru menn sáu fyrir, og getur
nú íslenzka alþýða dæmt um,
hvernig þeim hefur farizt fjár
málastjórnin úr hendi. Reynsl-
an verður að gera menn hvggna,
þess vegna ætti fátækari hluti
þjóðarinnar að endurskoða af-
stöðu sína til íhalds- og auð-
valdsaflanna í Sjálfstæðis- og
Framsóknarf lokknum.
Ég hef verið að hugleiða með
sjálfum mér, hvernig viðbrögð
og áróður þessara tveggja ná-
skyldu flokka verður fyrir
næstu kosningar. Get ég hugs
að mér hann þannig: Þegar um
það bil ár er eftir af kjörtíma
bilinu, fer Tíminn að skamma
Sjálfstæðismenn fyrir þau
verk, sem Framsóknarmenn eru
nú að vinna með þeim og þykj
ast þá hafa viljað allt annað.
Bændur og aðrir, Sem trúa
engu misjöfnu um málaliðið í
höfuðborginni trúa því, af því
að það stendur í Tímanum, að
það hafi verið Sjálfstæðismenn
einir, sem stóðu að gengisfell-
ingunni, en Framsóknarmenn
hafi aðeins verið að bjarga
því, sem bjargað varð eftir 10
ára fjármálastjórn íhaldsins.
Sjálfstæðismenn segja hins
vegar að sambandið, kaupfélög
in og bankavald Framsóknar,
hafi heimtað að þessi leið væri
farin, og hún hafi verið nauð-
synleg til þess að bjarga sjáv-
arútveginum. Gagnkvæmar
blekkingar og klögumál munu
ganga á milli. í moldviðrinu,
sem gert er til þess að blekkja
almenning, á hann að læra að
trúa því, að þessir ráðamenn
(Frh. á 7. síðu.) 1
Vörujöfnun
á kaffi og kertum
Þeir félagsmenn, er hafa vörujöfnunarkort með
tíu einingum og fl„ geta í dag fengið keypt 1 pk.
af kaffi og 1 pk. af kertum á meðan birgðir endast.
ifgreitt aðeins í matvörubúðinni á Skólavörðustíg 12.
Vepa vaxfareiknings
verða spai'isjóðsdeildír bankanna í Reykjavík lokaðar
dagna 29. og 30. desember 1950.
Landsbanki íslands
Úfvegsbanki ísiands h.f.
Búnaðarbankl ísiands
HAFNARFJÖRÐUR
Iðnaðarmenn í Hafnarfirði.
Jólafagnaður
verður haldinn í Góðtemplarahúsinu 27. des. kl. 2,30
fyrir yngri börn og kl. 8 e. h. fyrir aldri börn. — Fyrir
félagsmenn í Alþýðuhúsinu 28. desember kl. 7,30.
Kaffidrykkja, skemmtiatriði.
Aðgöngumiðar að báðum skemmtununum verða
seldir í Góðtemplarahúsinu frá kl. 10 f. h. 27. des,~
Skemmíinefndm.
o
11*0
PENNAR
og
FYLLINC^iR.
Takmarkaðar birgðir.
Ólafur Gíslason & Co.h.f.
Verzlunin Hverfisgötu 49,
Sími 81370.
Auglyslð í AlþýSublaAfnu!