Alþýðublaðið - 10.07.1951, Blaðsíða 4

A1.ÞÝOUBI.AÐIT)
Þriðjudagur :10. julí i '1951.
ÚtgefandL- AlþýSuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emilía Möller
Ritstjórnarsími: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusámi: 4900.
Kennaraskólinn
MIKIÐ STARF OG FE hef-
ur síðustu árin verið lagt í það,
að skipuleggja skólamál ís-
lenzku þjóðarinnar og auðvelda
ungum mönnum leiðina til
mennta. Skólakerfið sjálft hef-
ur verið endurbætt og skipulagt
á ný frá grunni, nýjar mennta-
stofnanir risið upp og skó’.a
byggingar verið reistar.
Markmið þessa starfs er auð-
vitað það, að búa þjóðinni í
heild skilyrði til aukinr.ar al-
þýðumenntunar og auðvelda
gáfuðum ungmennum að afla
sér þeirrar fræðslu og þekking-
ar, sem þeir þrá og öðlast á
langskólaleiðinni. En lengi býr
að fyrstu gerð; enda má segja,
að sérstök rækt hafi verið lögð
við að bæta námsskilyrði og
skipu’ag á barnaskóla og gagn-
fræðastiginu.
*
Það er þó auðvitað alls ekki
fullnægjandi, að reisa skóla-
hús og hugsa fræðslunni æski-
Iegt form. Menntunin sjálf
verður alla tíma að hvíla mest
á mönnunum sjálfum, á nem-
endunum og kennurunum.
Nemendurnir eru sá efniviður,
sem skó’arnir eiga úr að vinna
sjálfstæða, upp’.ýsta og þegn-
lega einstaklinga. Þá verður því
að taka, eins og þeir eru. En
um kennarana gegnir öðru
máli. Þeir eru sérstsklega undir
starf sitt búnir, og það er skylda
þjóðarinnar við þá og skóla-
æskuna, að undirbúningur
þeirra sé sem allra mestur og
beztur,
Nú verður hins vegar ekki
ánnað sagt, en að menntunar-
skilyrði kennaranna hafi verið
vanrækt úr hófi fram. Kenn-
araskóla íslands er ætlað það
hiutverk að sérmennta kennar-
ana. Sú stofnun hefur jafnan
haft ágætum starfskröftum á
að skipa, en alls ekki boðleg
skilyrði að öðru leyti. Húsnæði
skólans er enn hið sama frá
stofnun hans fyrir meira en
fjörutíu árum, og þetta gamla
hús er ekki stærra en svo, að
þar eru varla kennslustofur
fyrir alla nemendur skólans í
almennum námsgreinum, hvað
þá að þar geti allt nám kenn-
araefnanna farið fram eða það
uppfyllt kröfur um önnur at-
riði, er að náminu lúta.
*
Rétt er að nefna hér nokkur
atriði, er sýna Ijóslega, hve ó-
viðunandi þrengsli skólinn hef-
Ur átt við að búa undanfarið.
í skólahúsinu eru aðeins fjórar
kennslustofur, en bekkjardeild-
ir voru fimm síðast liðinn vet-
Ur. Varð því að vista eina
deildina í bókasafnsstofúnni,
sem er smákompa í kjal’ara
hússins. Æfingakenslan, sem er
einn meginþáttur námsins, get-
ur ekki farið fram í skólanum
sjálfum öll, og verða nemendur
&ð sækja hana að miklu leyti
nokkurn veg frá skólanum.
Hvorki handavinnukensla né
íþróttakennsla getur farið fram
í skólanum sjálfum, og hafa
nemendur orðið að fara á milli
sjö staða í kennslustundir, svo
gersamlega hefur orðið a,ð
Brefar lýsa friði við
Þýzkaiand
tvístra starfsemi skólans út um ’ Það verður þó reynt, því að á
bæinn vegna húsnæðisleysisins. þessu ári eiga þau lög að koma
Þá eru öll kennslutæki á mestu til framkvæmda að öllu leyti,
hrakhólum, og flest, sem talið og ekki hefur einu sinni verið
er til sjálfsagðra þæginda í byrjað á nýrri skólabyggingu.
skólahúsum, vantar með ö’.lu, Það eina, sem gert hefur verið,
auk þess sem húsið er orðið er að skipa nefnd; en vonandi
gisið og kalt. jverður nefndin skjót til verka
=!= j og afkastamikil, svo að unnt
Þetta er ekki fögur lýsing, 'verði að hefja vinnu við bygg-
en hún er sönn. Skyldi því inguna hið fyrsta. Það má ekki
engan undra, þótt forráðamenn dragast lengur en orðið er.
kennarastéttarinnar og kenn-1
araskólans sæki það mál af
miklu kappi, að reist verði nýtt
skólahús svo fljótt sem unnt er.
Kröfurnar til kennaranna eru
alltaf að aukast og námið í
kennaraskólanum að breytast í I
samræmi við það. Landsprófs BRETLAND og brezku sam-
miðskó’a er nú krafizt til inn- veldislöndin aflýstu styrjaldar-
göngu í skólann og jafnmikils ástandi við Þýzkaland í gær.
náms og í menntaskólum í þeim Búizt er við því, að önnur Vest-
greinum, sem sameiginlegar eru ur-Evrcpuríki, er áttu í stríði
í honum og þeim. Þá er og gert við Þýzkaland, muni fara að |
ráð fyrir mikilli æfingakennslu dæmi brezku samve’disland- j
í skólanum, enda lærist starfið anna innan skams. Truman
bezt með því að iðka það. En Bandaríkjaíorseti hefur farið
þó að torvelt hafi verið kenn- þess á leit við þingið, að Banda- i
urum og nemendum skólans að ríkin aflýstu styrjaldarástandi í
inna af höndum skyldur sínar, við Þýzkaland.
svo að vel sé, við þá aðbúð, er j Morrison, utanríkismálaráð- j
þeir háfa haft, verður það þó til herra Breta, sagði í gær, að
muna örðugra, er meira verður friðaryfir’ ýsingin gerði Þýzka-
krafizt af þeim. Tandi kleift £ð gerast aðili að
Stjórnarvöldin í landinu ber ^ varnarbandalagj vesturveld-
að saka um það, að nýr kenn- anna.
Flóra
er framleidd úr beztu fáanlegu hráefnum.
Vandlátir neytendur biðja ávallt um Flóru-
smjörlíki. — Fæst í flestum verzlunum.
araskóii er ekki risinn enn. Þau
hafa að vísu í mörg horn að líta,
og ekki skorið fjárframlög til
skólabygginga við nögl sér und-
anfarin ár. En til álita kemur
það, hvort ekki hefði verið rétt-
ara að láta einhverja aðra
stofnun fremur sitja á hakan-
um en kennaraskólann. Var
ekki sjálfsagt, úr því að verið
var að koma á stórfelldum end-
urbótum í skólamálum lands-
ins, að hlynna vel að þeirri
stofnun, sem menntar sjálfa
kennarana?
*
Skólastjóri kennaraskólans
lét þau orð falla í viðtali við
Alþýðublaðið í fyrra, að mikl-
um vandkvæðum yrði bundið
að framkvæma hin nýju lög
um kennaramenntun að ó-
breyttum húsakosti skólans.
Vinna við Menntaskólablettinn. — Svik í harð-
fiski. — Breytilegt verðlag. — Garðstólar. —
Barnareiðbjól. — Erlendir sérfræðingar í
fiármálum.
pakkana ýsu eða þorski og rikl-
ingi. Vitanlega nær þetta ekki
nokkurri átt.“
ÉG ER SAMMÁLA ÞVÍ. Ekki
aðrar myndarlegri settar í | iuginn, súran ,kæstan og rarnm-
an á bragðið. Þá vilL maður
heldur freðýsu eða góðan þorsk,
en ég verð líka að játa að ég hef
orðið var við svona svik, hverj-
um sem þau eru að kenna. En er
ekki allt svona? Fyrir nokkru
EITTHVAÐ ER BYKJAÐ aff
vinna við Menníaskólablettir.n.
j Vonandi bendir það til þess að
nú verði hafizt handa um lag-
færingar á honum og að hríslu-
ómyndirnar verði fluttar buriu
og
staðinn. Bletturinn hefur verið
til skammar fyrir Lækjargötuna
eins og hún er orðin, breið og
12 711 farþsgar
Á STJNNUDAGINN voru þrjú
ár Iiðin frá því að Gullfaxi
kom til landsins. Hefur flug-
vélin flutt samtals 12 711 far-
þega, en verið á lofti aVIs í 3720
klukkustundir, eða sem svarar fö&ur eins og stórborgarstræti..
fimm mánuðum samfleytt.
Gullfaxj hefur lent 820 sinn-
um á 32 flugvöllum í 20 lönd- ,,Hvernig stendur á því að þeir, j keypti ég mér einn garðstól, datt
um, oftast í Reykjavík, Prest- sem harðfisk í verzlanir, i elílíi annað í hug en að sama
vík og Kaupmannahöfn.
Auk farþeganna hefur flug-
vélin flutt um 100 smálestir af
vörum og 27 smá’estir af pósti.
Hún hefur flogið samtals 1,2
skuli ekki vanda yöru sir.a bet- j verð væri alls staðar á þeim.
ur en raun er á? í fyrsta lagi er Minn kostaði 1C5 krónur, en
næstum því ógerningur að sjá á annars staðar fást að minnsta
pökkunum, hvort um venjuleg- kosti eins góðir stóiar fyrir 125
an harðfisk, ýsu og þorsk, er að krónur. Svik og plat. Gróða-
millj. ferkílómetra. Brúttótekj- J ræða, eða bara rikling, sem óll- ffknin ríður ekki við einteym-
ur flugvélarinnar á þessum um geðjast ekki að. Og í öðru ing! iagsi.
þrem árum nema 16 milljónum (lagi leyfa þessir menn ser
1—--- 'vörusvik að blanda cnr*
króna.
au
saman í
Krafan um afnám söluskattsins.
ÞÆR RADDIR verða stöðugt
fleiri og háværari, sem heimta
afnám söluskattsins. Og það
eru ekki aðeins stjórnarand-
stæðingar, sem þess krefjast;
það eru engu síður málsmet-
andi menn í sjálfum stjórn-
arflokkunum. Fyrir nokkru
síðan krafðist aðalfundur fé-
lags íslenzkra iðnrekenda af-
náms söluskattsins; víst hafa
stjórnarandstæðingar ekki
verið þar að verki. Og nú
nýlega tók þrettánda iðnþing
ið undir þessa kröfu eftir að
einn af forustumönnum Sjálf
stæðisflokksins, Helgi H. Ei-
ríksson, skólastjóri iðnskól-
ans og forseti landssambands
íslenzkra iðnaðarmanna, hafði
flutt þar harða . ádeilu á
stjórnarvöld landsins fyrir
margvíslegt skilningsleysi og
ranglæti, sem þau sýndu iðn-
aðinum, meðal annars í
skatta- og tollaálögum, svo
sem með söluskattinum.
EN RÍKISSTJÓRNIN þegir
þunnu hljóði við öllum kröf-
um um afnám söluskattsins,
enda þótt það væri eitt af lof-
orðum hennar, er hún tók við
völdum fyrir um það bil
hálfu öðru ári, að gömlu dýr-
tíðarskattarnir, þar á meðal
OG VERÐLAGÍÐ STIGUR
með hverjum degi. Kunningi
minn, sem er grasekkjumaður,
kaupir sér eina máltíð í matsölu
húsi á lag. Fyrir rúmri viku
kostaði máltíðin 14,50, eftir þrjá
daga varð hann að borga 16,25
j og í fyrradag 17 krónur. Hann
spurði stúlkuna hvað hefði nú
söluskatturinn, skyldu af-
numdir um leið og gengi
krónunnar yrði lækkað og
hætt yrði þeim greiðslum til
þess að bæta upp útflutnings-
verðið á fiskinum og halda
niðri útsöluverði á landbún-
aðarafurðum innan lands,
sem dýrtíðarskattarnir stóðu
undir á sínum tíma. Menn
trúðu því upphaflega, að rík-
isstjórnin myndi standa við
þetta loforð, enda áttu dýrtíð
arskattarnir, þar á meðal
söluskatturinn, auðvitáð eng
an ,rétt á sér eftir að þeim
dýrtíðarráðstöfunum var
hætt. Og í þeirri trú sættu
menn sig betur en ella hefði
orðið við gengislækkun krón-
unnar. En þegar til kom sveik
ríkisstjórnin öll loforð um af-
nám dýrtíðarskattanna og lét
meirihluta sinn á alþingi
framlengja þá, þrátt fyrir
gengislækkunina og ofan á
hana!
SÍÐAN ER LIÐEÐ um hálft
annað ár og dýrtíðarskattarn
ir hafa verið innheimtir eins
og áður þó að löngu sé hætt
að bæta upp útflutningsvérð
ið á fiskinum og greiðá hið-
ur útsöluverð landbúnaðaraf-
urðanna innanlands. En nú
hafa viðhorfin breytzt svo
mjög bæði við hækkað verð-
lag og stóraukinn innflutn-
ing, að söluskatturinn til
dæmis gefur ríkisstjórninni
miklu meiri tekjur en áður og
mim á þessu ári fára marga
milljónatugi fram úr áætlun.1
Þegar svo er komið er inn- f
heimta hans orðið margfalt
hneyksli við það sem . áður ;
var.
hækkað, en annaðhvort vissi
hún það ekki, eða hann skildi
hana ekki, því að hann var jafn
nær.
AFNEMUM IÍAUPGETUNA.
i Það er vígorðið. Búðirnar fyllast
af. vörum, en enginn getur
keypt. Ég sá reiðhjól í giuggan-
um hjá Fálkanum i gærkveldi.
Það er fyrir krakka. Það kostar
um 900 krónur. Fallegri og
sterklsgri reiðhjól fyrir börn
kosta í Danmörku 200 krónur,
eða sem svarar 525 íslenzkum
krónum.
KUNNINGI MINN fór í veit-
ingahús fyrir nokkrum dögum
með tveimur vinum sínum.
Hann keypti mat og með hon-
EN SEM SAGT: Ríkisstjórnin
sýnir ekkert snið á sér, að
afnema söluskattinn, enda
þótt þeim röddum fari stöð-
ugt fjölgandi í öllum flokk-
um, einnig stjórnarflokkun-
um’ sem krefjast þess, að ___________ _____
hann verði afnuminn. Er þáð um sex coca-eola flöskur. Fyrir
þó alveg sérstök ástæða til . innihald þeirra varð hanri að
þess að afnema söluskattinn, |borga 42 krónur, eða 7 króriur
að hann kemur hlufallslega fyrir innihald iiverrar flösku, til
langþyngst niður á þeim efna viðbótar 15 af hundraöi og erin
minnstu. En þar að auki er
sú illa nauðsvn, sem upphaf-
lega var á því að afla fjár
með honum til uppbóta á út-
flutningsverð fisksins ekki
lengur fyrir hendi. Krafan
um afnám söluskattsins mun j þjóðir farnar að senda hingað
því verða háværari og hávær ' sérfræðinga í fjárhagsmálum af
ari. Hún mun ekki þagna fyrr Jtilefni þess að við eigum metið
en ríkisstjórniri-lætur undán j í dýrtíðaraukningu, Fræg þjóð
og hættir að innheimta hann. og athyglisverð.
til viðbótar 10 af huntíraði.
ÞETTA ER ALLT SAMAN
ein sótbölvuð vitleysa. Afleið-
ingin af því að verðlagseftirlilið
var afnumið. Nú gru erlendar