Alþýðublaðið - 16.11.1951, Blaðsíða 1
Veðurútlit:
Korðaustan gola; bjartviðri.
Forustugrein:
fhaldið og útflutningur
kjötsins. '
XXXII. árgangur.
Föstudagur 16. nóvember 1951
262. tbl.
Þing S. Þ. setur svip sinn áParís.
200 milljóMim við ein
umræðu á aiþinai!
Allsherjarþing sameinuðu þjóðanna setur svip sinn á París um
þessar mundir. Hér sést flugvöllur borgarinnar með fánum
allra sameinuðu þjóðanna við hún.
Kominiformrskin hafa
Tvöfaldað her sinn við landa-
mæri Júgóslavíu á 2 árum!
Kæra Júgóslavíy. rædd á þingi sam-
einuðu þióðanna í París í gær.
HARÐAR DEILUR urðu í gær á allsherjarþingi samein-
uðu þjóðanna, scm nú situr í París, út af ákæru Júgóslava á
liendur Rúslandi og leppríkjum þess. Utanríkismálaráðherra
Júgóslava sagði í ræðu sinni, að Rússland og leppríkin heí’ðu
nú 25 herfylki á landamærum Júgós’.avíu, og væri það helm-
ingi meira Ifð en fyrir tveimur árum.
í kæruskjalinu eru Rússar á*
sakaðir um að hafa gert ítrek-
aðar tilxaunir til þess .að hafa
áhrif á innahríkismál Júgósla-
víu með ofbeldi, hótunum og
viðskiptakúgun. Sagði hann að
Rússar hefðu nú um nokkurt
skeið rekið skipulagsbundna
skemmdar og undirróðursstarf-
semi í Júgóslavíu í þeim til-
• gangi að koma stjórninni á kné.
Krafðist ráðherrann að við-
skiptaþvingunum 'tússa í garð
Júgóslava væri þegar aflétt og
milliríkja viðskiptum Austur-
Evrópu verði komið í eðlilegt
horf.
í svarræðu sinni sagði rúss-
neski fulltrúinn að ákæra Júgó {
slava hefði ekki við nein rök
að styðjast. Hins vegar kvað
hann Júgóslava hafa gert land
sitt að bandarískri herbækistöð
í þeim tilgangi að. ráðast á Rúss
land og fylgiríki þess.
Truman iízl ekki á
fjórveldafund
í BLAÐAVHDTALI í gær
sagði Truman Bandaríkjafor-
seti, að hann áliti fjórvelda-
fund um deilumál Vesturveld-
anna og Rússlands ekki heppi-
legan. Kvað hann réttast að
gera út um slíkt á fundum sam-
einuðu þjóðanna, enda væri
Torp verður að end-
urskipuleggja
norsku sfjórnina
Fjórir ráðherrar
auk Gerhardsens
hafa beðizt lausnar
FREGN FRÁ OSLÓ í gær
henndi, að Oscar Torp, lúnu
nýi forsætisrá'ðhen-a Noregs,
væri nú aó endurskipuleggja
stjórnina, með því að fjórir
ráðherrar hennar aðrir en Ger-
hardsen hcfðu beðizt lausnar.
Talíð var, að hinn nýi ráðherra
listi yrði lagður fyrir norska
stórþingið í dag.
Á meðal ráðherranna, sem
beðizt hafa lausnar, eru Jens
Christian Hauge landvarna-
málaráðherra og Meidelhagen
fjármálaráðherra. Fullyi't er, að
við embætti fjármálaráðherra
taki Tygve Bratteli, varafor-
maður norska alþýðuflokksins.
þeim samtökum ætlað það hlut-
verk, og ekki ástæða til þess
að ætla, að það mætti ekki tak-
ast.
Furðulega ábyrgðarlaus tillaga um
meðferð motvirðissjóðsins
TVEIR ÞINGMENN STJÓRNARFLOKKANNA,
þeir Pétur Ottesen og Jörundur Brynjóllsson, flytja á
alþingi þingsályktunartillögu um að skora á ríkis-
stjórnina að tryggja það, að ekki minna en helmingi
mótvirðissjóðsins (allt að 200 milljónum kr.!) verði
varið til lánastarfsemi í þágu landbúnaðarins. Var
þessi tillaga til umræðu í sameinuðu þingi í gær og
ekki annað sjáanlegt en að ætlunin hafi verið að
lauma henni í gegn m alþingi við eina umræðu,
enda þótt hér sé um að ræða ráðstöfun á stórfé!
Tillagan hljóðar svo orSrétt:-1
„Alþingi ályktar að skora á rík
isstjórnina, að gera, eftir því
sem við verður komíð, ráðstaf
anir til að tryggja, að ekki
minna en helmingi mótvirðis-
sjóðsins, eins og hann verður,
þegar Marshallaðstoðinni lýk-
ur, verði varið til Lnastarfsemi
í þágu landbúnaðarins, þegar
féð er tiltækt t/1 slíkrar ráð-
stöfunar." Ein umræða var á-
kveðin um tillöguna!
Emil Jónsson benti á það, að
tilgangurinn með mótvirðis-
sjóðnum væri í höíuðdráttum
þrenns konar: í fyrsta lagi að
örva viðskipti milli landa, • í
öðru lagi að stuðla að fjárfest-
ingu og í þriðja lagi koma jafn
vægi ;á efnahagskerfið, ef á
þarf að halda.
KvaS Emil sjálfsagt, að
mótvirðissjóðnum yrði ekki
ráðstafað nema að vel frthug
uðu máli og þá samkvæmt at
hugunum, sem gerðar yrðu
á efnahagskerfinu í heild;
sjóðinn mætti ekki binda
fyrir fram til ákveÖinna ráð
stafana eða tryggja hann
vissum þætti atvinnulífsins.
Haraldur Guðmundsson j
benti á það, að þetta mál, væri |
svo stórt, að óréttlætanlegt
væri að afgreiða hað með að-1
eins einni umræðu á bingi. '
Ýmis smámál væru látin fara
gegnum þrjár umræður í
hvorri þingdeild, en hér væri
ætlazt til, að alþingi ákvæði
ráðstöfun mikillar fjárhæðar
við aðeins eina umræðu.
Það væri skylda að taka
þetta mál til rækilegrar at-
liugunar áður cn gerðar
væru um það tillögur til
þingsins um ráðstöfun mót-
virðissjóðsins. Hitt væri
hrein og bein fjarstæða að
ætla að afgreið.v það með
þingsályktunartillögu í
einni umræðu eða þótt tvær
væru.
Nokkur ágreiningur var um
Framhald á 7 síðu.
Aðild Grikkja og
Tyrkja samþykkl
ÞINGSÁLYKTUNARTIL-
LAGAN um aðild ís'ands að
viðbótarsamningi við Norður-
Atiantshafssamninginn varð-
andi þátttöku Grikklands og
Tyrklands var samþykkt á al-
þingi í gær með 32 atkvæðum
gegn 5 atkvæðum kommúnista.
Páll Zóphóníasson greiddi ekki
atkvæði.
AÐALFUNDUR fiskideildar
Reykjavíkur beinir því til
Fiskiþings að það beiti sér fyrir
því að leitarskip verði haft á
komandi sumri við strendur ís-
lands til síldarleitar ásamt flug
vélum.
Per Lagerkvisl fær
bókmenntaverð-
laun Hébels
SÆNSIvI rithöfundurinn Per
Lagerkvist hefur verið sæmd-
ur bókmenntaverðlaunum Nó-
bels 1951. Lagerkvist er 60 ára
gamall. fæddur í smálöndum
árið 1912. Per Lagerkvist hef-
ur verið mikilvirkur og f jölhæf
ur rithöfundur og samið fjölda
skáldsagna, leikrita, smásagna
auk ljóða. í íslenzkri þýðingu
hefur komið út eftir hann skáld
sagan Böðuilinn, og leikritið
Jónsmessudraumur á fátækra-
heimilinu, sem Leikfélag
Reykjavíkur sýndi ívrir 6 ár-
um síðan. Einnig hefur ríkisút
varpið flutt eitt af leikritum
hans. Nokkrar af smásögum
hans hafa og verið þýddar og
birzt í tímaritum..
Per Lagerkvist er 4 Svíinn
sem . hlýtur Nóbelsverðlaunin.
Hinir eru: Verner v-in Heiden-
stam. Erik Axel Karlfeldt og
Selma • Lagerlöf.
Lagerkvist á sæti í sænska
akademiinu er hann tók við
eftir dauða skáldkonunnar
Selmu Lagerlöf.
Þýzkur prófessor í Toronto segir
að Rómverjar hafi fundið Island
- —■»-■■---— ■
En hvorki kenning hans né rök eru ný,
— hvort tveggja hefur verið sett fram
af Kristjáni Eldjárn hér heima.
NEW YORK TIMES flytur
þá frétt, að þýzkur prófessor
við háskólann í Toronto í Kan-
ada, Fritz Heichcdheim, telji
sig hafa fundið sannanir fyrir
því, að Rómyerjar hafi fundið
íslands í kringum árið 300 eftir
Krists burð, cða meira en 500
árum áður en norrænir sæfar-
ar fundu það.
Prófessoi-inn hefur nýlega
skýrt- frá þessu í blaðaviðtali
vestán hafs, en boðar, að hann
muni skrifa um þetta í brezka
fornfræðaritið ,,Antiquity“.
Rök prófessorins fyrir því,
að Rómverjar hafi fundið ís-
lands, eru þrjár rómverkar
myntir, sem funtfizt hafa á
austurströnd íslands og eru frá
tímum rómversku keisaranna
Aurclians,, Probusar og Docleti
anusar, sem allir voru uppi á
þremur síðustu áratugum 3. ald
arinnar.
Ekki er þess neitt getið í frétt
„New York Times“, að hinn
þýzki prófessor í Toronto hafi
vitnað í grein Kristjáns Eld-
járns þjóðminjavarðar um
þetta; en hann birti, sem kunn
ugt er, fyrir alllöngu síðar rit
gerð um hina rómversku mynt-
Framhald á 7. síðu.