Tíminn - 08.03.1964, Blaðsíða 14

þannig lengi vel í djúpum þönk-
um, án bess að vita af neinum eða
neinu í kringum sig.
Clementine tekur þá strax við
og heldur samræðunum fimlega
áfram. Á meðan á máltíðinni
stendur, finnur maður stöðugt til
nærveru húsfreyjunnar. Hún er
ætið viðbúin að grípa í taumana,
þegar eitthvað virðist ætla að
fara í handaskol'um. Með árunum
hefur hún orðið bráðsnjöll í því,
hvernig taka beri sviptingagjörnu
og breytilegu skapi Winstons.ofsa
hans, örvæntingu og tárum, kæti,
blíðlyndi og ást
Þá löngu ævi, sem hún hefur
verið gift Winston, hefur hún
haft af gestum fremstu karla og
konur heims, og enginn gesta
þeirra, er hafá setið að borðum
hjá þeim Churchillhjónum, minn-
ast þess, að ekki hafi allt gengið
snuðrulaust.
Hins vegar hefur komið fyrir
að Clementine hafi þurft að vera
skjót til að beina samræðunum í
nýjan farveg til þess að forða því
að slys henti.
Eitt sinn var frú Leo Amery,
kona fyrrv. Indlandsmálaráð-
herra, gestur við hádegisverðar-
borð þeirra ásamt sir Stafford
Cripps, sem var ráðherra þá í
sömu stjórn og Winston, og sat
hann gegnt Winston. Cripns
fylgdi stranglega reglum náttúru-
lækningamanna í mataræði.
Winston naut stundarinnar út
í yztu æsar, þar sem hann réðist
á kalkúna og aspargus með heitri
smjörsósu. Hann hallaði sér
skyndilega að frú Amery, horfði
illkvittinn á sir Cripps, sem af-
þakkað hafði alla þessa gómsætu
rétti, og sagði: “Eg er feginn að
ég er ekki grasæta. Eg snæði það,
sem ég vil, drekk það, sem ég vil
og geri það, sem ég vil . . .“ Eftir
áherzluríkaþögn hélt hann áfram:
“.. .og svo er það hann, sem er
með rautt nef.”
í annað sinn snæddi hjá þeim
kvöldverð maður nokkur, mjög
kunnur, afskaplega hár vexti og
leit ströngum augum á réttvísi
og siðgæði. Yfir kvöldverðarborð-
inu ríkti andi strangra siðaskoð-
ana og almennur drungi. Þegar
gesturinn stóð loks upp frá borð-
um, hvessti Winston augum á
Clementine og aðra þá, sem enn
sáth og lifað höfðu af, og þrum-
aði: “Hver vill létta af mér þess-
ari þjakandi byrði guðanna?”
Þó að Winston sé ætíð hinn
kurteisasti og liprasti í samskipt-
um sinum við konur, og þó að
hann hafi ætíð varðveitt skemmti-
lega, drengjalega framkomu sína,
sem töfrað hefur marga, þá er
vægast sagt ærið verkefni og alls
ekki auðvelt að vera gift honum.
Skapgerðir Clementine og Win-
stons voru andhverfar.
Það var ókleift að henda reið-
ur á skapferli Winstons. Hins veg
ar var Clementine alltaf sami
diplómatinn. Engu skipti, hvað
fyrir kom á heimilinu. Hún hafði
nóga sjálfsögun til að bera til að
geta varðveitt virðuleika í fram-
komu. Hún metur það mikils, þeg-
ar maður hennar ,,kemur heim úr
vinnunni,” með vandamál menn-
ingar framtíðar í huga, og að
hann skuli vera að berjast gegn
illum öflum í stjórnmálaheimin-
um, þegar hann stundum kemur
of seint í matiinn. Svo að hún
leggur sig alla fram um að búa
honum góða máltíð.
Þar sem hann er afar óstund-
vís, er hún alltaf stundvís. Hann
er kunnur fyrir að hirða lítt um
klæðaburð sinn. Hún er alltaf
lýtalaus til fara.
Fyrst og fremst þekkir hún
skapgerð eiginmanns síns út í
yztu æsar og betur en nokkur ann
ar, en Ridell lávarður höfðaði til
þess, er hann sagði í viðurkenning
arskyni um hana: “Hún er drottn-
ing eiginkvennanna, og hefur gott
lag á Winston.”
Winston hefur alltaf verið gest-
risinn maður og Clementine vill
hafa hann gegnt sér við borðs-
endann. Ef samræðurnar virðast
ætla að renna út í sandinn, getur
hún alltaf rekið smiðshöggið á
langdregnar samræðurnar með
einhverjum hnyttnum orðum, sem
hitta í cnark.
Til þess að ná frábærum ár-
angri í matargerð, eyðir hún alltaf
hálftíma á hverjum morgni með
eldabuskunni til viðræðna um
matseðil dagsins. Venjulega var
framborinn forréttur, súpa, nýr
silungur eða koli, steiktur nautj-
hryggur eða holdugur fasani, á-
vextir, kökur og ostur, og stund-
um var á borðum eitthvert lostæí-
ið, sem hún hafði fengið úr nýrri
uppskrift og vildi nú reyna.
Að sjá um snilling og gáfnaljós
og ala upn fjölskyldu er stórt verk
efni, en Clementine unni heimili
sínu.
Hún hafði mikið dálæti á blóm
i:m, sérstaklega rósum ofe blóma-
skreytingar voru algengar í borð
stofunni. Á miðborðinu var aldrei
neitt; sem gat skyggt á gestina, og
alltaf var þannig til hagað, að þeir
ættu hægt með að sjá hver annan
svo að samræður þeirra þyrftu
ckki að verða þvingaðar þess
i egna.
Á hverjum morgni raðar hún
riður við hádegisverðar- og kvöld
verðarborðið sjálf, eftir að hafa
ráðfært sig um matinn við elda-
buskuna. Við niðurröðun sætanna
gerir hún aldrei skyssu, þó að það
sé engan veginn auðvelt að fást í
því tilliti við ráðherra, herfor-
ingja, háttsetta menn í opinberu
lífi, verzlunarjöfra, og stundum
gestkomandi, erlenda pótintáta.
Til þess að auðvelda sér þetta
verkefni, vill hún helzt, ef unnt
er, raða gestunum niður umhverfis
liringlaga borð.
Gestaboðin umhverfis hringlaga
borðin voru mismunandi eftir því,
hvar þau höfðu aðsetur. Þegar þau
fcjuggu í Downingstreet 10, og
stjórnarstörf voru rædd við kvöld
verðinn, var sú samkunda venju-
legast formleg. Gestirnir voru allir
karlmenn, og þó að Clementine
sæi um málsverðina, tók hún
aldrei þátt í þeim. Eftir að hafa
tekið á móti gestunum, og ef til
vill drukkið með þeim kokdilli,
dró hún sig venjulegast í hlé og
gekk til herfcergja sinna.
30
Að sjálfsögðu er það afar eítir
sóknarvert að vera boðið til máls-
verðar á heimili Churchills. Einu
þeirra, er getur hrósað sér af að
hafa orðið þeirrar virðingár að-
njótandi er Bandaríkjamaðurinn
írægi, Irving Berlin- Hvernig það
varð gæti orðið gott efni í ein-
hvern gamansaman söngleik han:,.
Þannig vildi til, að í brezka
sendiráðinu í Washington starfaði
maður að nafni hr. I. Berlin, en
hann sendi skýrslur til utanríkis
ráðuneytisins um gang mála í
Bandarikjunum. Skýrslur þessar
voru síðan sendar forsætisráðherr
anum. Winston var afar hrifinn
af þeim og virti Berlin þennau
mjög fyrir skarpskyggni hans og
st j órnmálahyggindi.
Morgun nokkurn veitti hann því
athygli, er hann las blöðin, að hr.
Irving Berlin væri kominn til
Bretlands frá Bandaríkjunum. Þeg
ar hann hafði gefið ritara sínum
nauðsynleg fyrirmæli um boðið,
tilkynnti hann Clementine: „Það
kemur maður, sem heitir Berlin til
hádegisverðar í dag.“ Hann var
Oof önnum kafinn við mikilvægt
málefni til að mega vera að skýra
fyrir henni ástæðuna fyrir fcoð-
inu.
Irving Berlin mætti eins og
vera fcer, og Clementine tók á
móti honum. Winston tók sömu-
leiðis á móti honum og jafnvel
enn hjartanlegar. „Þér hafði skrif
að prýðilega hluti“, sagði forsæt
isráðherrann. „Eins og yður mua
kunnugt, er ég afar hrifinn af
því. En hvað álítið þér sjálfur, að
það sé það bezta, sem þér hafið
skrifað hingað til?“
,,Ja, forsætisráðherra“, sagði
Irving Berlin, „satt að segja veit-
ég það varla, en ég mundi helzt
nefna „Hjarta mitt hætti að slá.“
Winston hló kurteislega við
35
15. KAFLI.
Liwy hafði ekki ekið nema
fáeina kílómetra, þegar mótorinn
hikstaði nokkrum sinnum og síð
an drapst á honum. Hún vissi ekk
ert um vélar, svo að hún sneri
lyklinum nokkrum sinnum og rak
þá augun í, að benzínmælirinn
stóð á núlli. Hún vissi fyrir víst,
að hún hafði látið fylla tankinn
um morguninn, svo að bíllinn gat
varla verið benzínlaus.
Hún steig út úr bílnum og ark
aði af stað, hin gramasta, til
næstu benzínstöðvar. Þar keypti
hún fimmlítra brúsa með benzíni
og bar hann aftur að bílnum.
Bíllinn fór samstundis í gang og
hún hélt áfram til vcrksmiðjunn-
ar, en varð þó að stoppa til að
skila brúsanum og láta fylla tank
inn.
Nú var orðið aldimmmt og
hún sá ekki mikið af stóru bygg
ingunni, þar sem skrifstofurnar
voru, en hún tók eftir ljósi í einni
élmunni og safnstofunni þar sem
sjaldgæfu postulíni var stillt út,
ekki aðeins Berenger framleiðslu
heldur einnig kinversku, Ming,
Sevres og öðrum frægum merkj
um.
Livvy steig út úr bílnum og
gekk milli blómabeðanna að lágu
einnar hæða miðblokkinni, þar
sem skrifctcfurnar voru og hún
hafði beðið að bögglarnir væru
skildir eftir. Aldimmt var í bygg
ingunni. Á sumrin var starfsliðið
vant að snæða hádegisverð sinn
uppi á þakveröndinni.
Hún stóð andartak við dyrnar
og hlustaði. Allt var kyrrt. Nætur
vörðurinn var sjálfsagt á eftirlits
ferð, hann hlaut að hafa gleymt
að slökkva í safnstofunni.
Livvy þreifaði í veskinu eftir
lyklinum. Hún lauk upp dyrunum
og gekk inn í forsalinn. Dyr á
vinstri hönd voru í hálfa gátt og
hún gekk inn og kveikti Ijósið.
Þar stóðu þrír stórir bögglar á
borði og merktir hennar nafni.
Hún furðaði sig á, að næturvörð-
urinn hafði ekki orðið hennar var
og komið til að hjálpa henni. En
Joe gerðist gamall og auk þess
orðinn heyrnardaufur, svo að
hann hafði sjálfsagt ekki heyrt
þegar hún kom.
Hún komst ekki með nema einn
böggul út í einu. Þegar hún kom
inn aftur, eftir að hún hafði bor-
ið þann fyrsía út, fannst henni
hún heyra dauf högg yfir höfði
sér. Hún stóð kyrr og lagði við
hlustirnir og skildi, að höggin
komu af þakveröndinni. Svo fyllt-
ist hún kvíða. Hugsa sér til dæm-
is ef Joe gamli hefði farið þangað
upp og dottið og slasað sig eða
hann hafði kannski fengið hjarta-
kast.
Höggin hófust að nýju og nú
hærri og ákveðnari . . .
Livvy flýtti sér aftur fram i for-
salinn. Hún hikaði aðeins andar-
tak áður en hún hljóp upp hring-
stigann, sem lá út á þakið . . .
Þegar hún kom upp stóð hún
kyrr andartak og reyndi að venj-
ast myrkrinu. Hún hlustaöi, en
heyrði ekkert. Svo kallaði hún:
— Er einhver hérna?
Ekkert svar.
Hún greindi óljóst eitthvað við
lágt handriðið. Það virtist
óhugnanlegl, eins og þar lægi
mannvera . . hreyfingarlaus . . .
lífvana . . .
Hún hraðaði sér í áttina og
kallaði:
— Joe?
En engin hreyfing. Það var svo
dimmt, að hún sá ekki gerla, hvað
þetta var og þegar hún kom að
því varð henni fótaskortur á því.
Hún féll framyfir sig og reyndi
CLEMENTINE
KONA CHURCHILLS
að grípa í handriðið sér til stuðn-
ings ....
Á því andartaki fékk hún högg
í bakið, það var svo fast, að hún
greip andann á lofti og endasteypt
ist yfir það, sem lá á þakinu.
Eitt andartak lá hún þarna
og reyndi að ná andanum.Hún
lyfti höndunum til að verjast ár-
ásarmanninum, sem staðið hafði
að baki hennar. Svo tókst henni
að æpa upp yfir sig.
En það kom ekki annað högg.
Það sem hún hafði dottið á
var að minnsta kosti ekki manns-
líkami. Hún þreifaði á því og
uppgötvaði að það var sekkur með
hálmi, sem notaður var til að
pakka inn postulíni.
Að lokum tókst henni að vega
sig upp, hún trúði ekki eitt andar-
tak að hún myndi komast héðan
lifandi. Ef hún liti um öxl mundi
hún sjálfsagt sjá fjandmann sinn
. . þá mundi hún loks fá að
vlla, hver það var, sem sóttist
eftir lífi hennar.
Loksins hleypti hún í sig kjarki
og leit í kringum sig, en hún
sá ekki sálu. Jafn hljóðlaust og
þessi mannvera hafði komið fram
úr myrkrinu hafði hún horfið
aftur. Hún grét hljóðlega og
nötraði eins og lauf í vindi og
varð að setjast niður aftur. Hún
hallaði höfðinu að lágu handriðinu
og þá var eins og hún rumskaði.
Eins og leiftur þaut það gegnum
huga hennar, að höggið sem henni
var greitt hefði átt að láta hana
fljúga yfir handriðið og ef hálm-
sekkurinn hefði ekki legið þarna
og hún hrasað sekúndubroti áður
! en höggið var greitt . . .
— Joe! Joe! hrópaði hún tryll-
ingslega, beið og hlustaði. En
ekkert svar, aðeins ógnarleg kyrrð
allt um kring.
Hún varð að reyna að komast
| héðan burtu. Lá árásarmaðurinn
; í leyni niðri og beið þess að
i granda henni, fyrst fyrri tilraunir
| höfðu mistekizt. Henni tókst að
; rísa upp, svo þaut hún yfir þakið
og niður stigann. Hún nam ekki
staðaj- til að taka fleiri böggla,
heldur þaut áfram og hneig niður
í bílsætið.
Ilún kom bílnum í gang, en
uppgötvaði, að hendurnar skulfu
svo mjög, að hún gat varla haldið
um stýrið. Hún þorði ekki að
stanza og reyna að jafna sig, hún
varð að koma sér burt - þangað
sem hún væri örugg. Orðið virt-
ist hlæja að henni! Hræðslan hel-
tók hana að nýju, þegar henni
varð ljóst að árásarmaðurinn átti
hægt með að veita henni eftirför
og neyða hana til að stanza . . .
Það yrði ekki erfitt að láta það
líta út sem slys, enginn vitni voru
hér á fáförnum, dimmum veg-
inum . . .
En hún átti ekki um annað að
velja. Hún varð að halda áfram,
aka eins hratt og bíllinn kæmist,
og til Simonar!
Hún steig fastar á benzíngjöfina
af undarlegri heppni beygði hún
inn á réttan afleggjara við vega-
mótin. Hendurnar skulfu og hugs-
anir hennar voru allar á ringul-
reið. Hún var svo mjög að hugsa
um ótta sinn að hún veitti því
lengi vel ekki eftirtekt, að bifreið
kom akandi á ofsahraða á eftir
henni.
Og þegar hún tók loks eftir því,
beygði hún inn á annan veg, þar
eð hún vonaði að bíllinn héldi
áfram.
Bílstjórinn beygði líka og depl-
aði ljósunum í ákafa. Hann nálgað
ist stöðugt, hún bjóst við að bíl-
stjórinn mundi reyna að komast
á hlið við hana og neyða hana
til að stanza.
Hún reyndi að aka á miðjum
veginum, en bíllinn sem á eftir
kom hafði kraftmeiri vél og var
fljótari að átta sig. Hún var til-
neydd að sveigja út á vegarkant-
inn.
Eftir augnablik fæ ég að vita
hver það var sem myrti Clive og
ætlar einnig að ráða mig að dög-
um, var hennar eina hugsun.
Hún flautaði látlaust og vonaði
að einhver í grenndinni heyrði til
hennar. En þeir mundu hvort eð
var koma of seint. Bíllinn var
korninn á hlið og nú varð hún
að nema staðar.
Livvy sneri sér frávita og leit
á bílinn. Hún sá ekki hver sat við
stýrið, en hann hafði áreiðanlega
elt hana frá verksmiðjunni, og
hún var sem lömuð af tryllings-
legri hræðslu. Hinn bíllinn nam
staðar fyrir framan hennar og sá
sem við stýrið sat sneri sér við.
í Ijósunum frá bílnum sínum sá
hún hver hann var.
lö.kafli.
TÍMINN, sunnudaginn 8. marz 1964
14