Alþýðublaðið - 10.04.1952, Qupperneq 6

‘Framhaídssagan 68-
Agatha Christie!
Morðgátan á Höfða
og ljóst og það getur frekast i Hastings, að það verður aftur- |
____-3C ^ í-»rr rrn -r\ rfo í Koi TY1 CT Anlpí Vr .TÁ aft- i
Jón. J. Gangan.
FRÁ SJÓNARHÓLí
FORRETNINGSMANNS.
Frá sjónarhóli forretnings-
mannsins er þetta allt i lagi,
verðgæzlan hefur komið af
sjálfu sér, ekkert okur, nógar
vörur, hvað viljið þig hafa það
toetra, ég bara spyr? Nú, en það
er eins og fólkið sé samt ekki
ánægt, það kaupir ekki og verzl
anirnar liggja með þessar agætu
vörur'á lága verðinu sér til stór
skaða, og verða að síðusta að
setja þær á útsölu! Þetta er ekki
heiðarlegur verzlunarmáti, fólk
jð er farið að pína kaupmenn-
ina. Það hefur náð undirtökun
tim, og nú leikur það stórhættu
legan leik. Kaupmennirnir geta
farið á hausinn, og hvar stend
ur fólkið þá?
Nei, það gengur ekki til
iengdar, að annar aðilinn stjani
víð hinn og reyni að gera hon-
um allt til geðs, en hinn aðitinn.
setji upp hundshaus og snúi
upp á sig. Ef fólkið vill að for-
retningsmennirnir haldi áfram
að fórna sér fyrir þess heill, þá
verður f-ólkið að sýna að það
kunni að meta fórnina, — og
verzla. Til hvers eigurn við, for
retningsmennirnir, að vera að
ílytja inn. göfugt brezkt kex,
sem étið hefur verið af háaðlin
ura þar í landi um margra alda
skeið ,ef íslenzkir kaupendur,
sem aldrei hafa fundið svo mik-
ið sem lykt af enskum lord,
telja sig upp úr því vaxna að
.stinga því upp í sig. Það þýðir
ekki að vera að leggja sig í lima
fyrir það fólk, sem ekki kann
að meta það!
íslenzkur iðnaður, — jú,
takk. Hverjir eiga að reka s:íka
starfsemi, — forretningsmenn-
jrnir, auðvitað. Og þá að sjálf
.sögðu fyrir forretningsmennina.
Annars er enginn iéttur grund-
völlur til. Innlendur íðnaður
getur aldrei orðið fyrir fólkíð;
maður getur alveg eins flutt inn
fyrir fólkið, bæði beíra og ódýr
ara. Það eina, sem réttlætir inn
lendan iðnað, er forretningin.
Prósenturnar, sem milliliðurinij
fær. Geti hann fengið hærri
prósentur og meiri milliliðs-
gróða af 'innlendum iðnaði en
erlendum, þá á inniendur iðnað
ur rétt á sér, annars ekki! Þetta
er eitt af ■bissnisslögmálunum,
og bissnisslögmálin stjórna heim
inum, jafnt austan járntjalds
sem vestan. Takk!
Ég læt útrætt um þetta að
sinni. Fólk ætti bara að athuga
þetta: Ef forsetningsmaðurinn
■græðir, næst þá alltaf einhver
skattur af honum og. fyrirtækí
hans; ef hann fer á hausinn,
.græðir hann, en þjóðin iapar. ;
Olræt, — við sjáum hvað set-
ur.
J. J. Gangan.
AB6
verið. En ég, heimskinginn og
vesalingurinn, sá ekki neitt og
skildi ekki neittt. Ég hef verið
steinblindur • • • • steinblindur
á báðum.“
.Hamingjan hjálpi okkur,
Poirot .... Hefurðu skyndi-
lega fengið opinberun, eða
hvað?“
„Hólegur, rólegur, \nnur
kær. Talaðu ekki við mig; ég
ganga í þeim sjónleik. Já, aft-
urganga, skal ég segja þér. Aft-
urgöngur og vofur hafa enn
ekki látið sjá sig í Höfðáhús-
inu, þótt einkennilegt kunni
að virðast. En í kvöld verður
afturganga þar á reiki, því
heiti ég. Nei; það þýðir ekkl að
spyrja mig neins; ég segi ekki
eitt aukatekið orð að svo stöddu
fram yfir það, sem ég þegar hef
verð að hafa næði til þess að sagt. í kvöld færðu að sjá sjón-
endurskipuleggja allar minar
tilgátur. Endurskiputeggja þær
með hliðsjón áf þessari skyndi-
Iegu og stórfenglegu uppgötv-
LEIKSTJORN POIROTS
leikinn, vinur kær; og um leið
verður gátan leyst. Og nu hef
ég mörgu að sinna varðandí
leikstjórnina og annan undir-
búning ....“
Og hann gekk út úr herberg-
Hann greip listann, sem hami 'inU) hrö6um skrefum.
hafði samið, las hann í skyndi |
og tautaði eitthvað í sífellu, Fjórtándi kafli
svo lágt, að ekki skildist. Einu '
sinni eða tvisvar kinkaði hann
kolli. Síðan lagði hann listann j>a6 var einkennilegur a-
á borðið, hallaði sér aftur á bak horfendaskari, sem mættur var
í stólnum og lygndi aftur aug- j Höfðahúsinu þetta kvöld.
unum. Þannig sat hann lengi j Poirot hafði ég ekki séð frá
| hreyfingarlaus, svo að ég var þvf-um morguninn; en þau boð
íarinn að halda, að hann hefði harusf mer Samt frá honum,
j fallið í svefn. Þá stundi hann „g eg æjJj a6 vera mættur á
ailt í einulágt og opnaði augun. i sfa6num klukkan níu. Kvöld-
„Já,' mælti . hann; „þetta klæðnaður væri ekki nauðsyn-
kemur allt; heim, Öll þessi
I sundurlausu brot, sem valdið
j hafa mér mestum heilabrotum,
■ falla nú saman. Mynda eina
heild.“
1 „Þú meinar, að þér hafi með
öðrm orðum íekizt að ráða gát-
una?“ spurði ég.
„Því sem næst, vinur kær;
því sem næst. Nú veit ég að
minnsta kosti allt, sem veru-
legu máli skiptir. Sumar tilgát-
ur mínar hafa reynzt réttar,
aðrar fxámunalega vitlausar.
En nú, sem sagt, liggur þetta
allt ljóst fyrir. Ég þarf að senda
tvö símskeyti. Fyrirspurnir,
sem ég þegar veit svarið við.
Já; svörin eru þegar hérna“. Og
hann benti hreykinn á enni sér.
„Og þegar þér hafa borizt
svörin?“ spurði ég.
Hann spratt á fætur.
„Hvernig er það, — rekur
þig ekki minni til þeirra orða
ungfrú Nick, að hana hefði
alltaf langað til að sviðsetja
sjónleik í Höfðahúsinu? Og í
kvöld sviðsetjum við þar sjón-
leik, sem segir sex; enda hefur
Hercule Poirot leikstjórnina
með höndum, lagsmaður. Og
ungfrú Nick verður fengið þar
eitt aðalhlutverkið." Hann
glotti við. „Þú skilur það,
legur.
Allt fannst mér þetta skyld-
ara draumi en veruleika.
Þegar ég kom, var mér vísað
ínn í setustofupa. .Ég,vei,tti því
strax athygli, að allar þær per-
sómuy.sem Poirot hafði.skráð
á lista sinn, voru mættar þar
Jafnvel frú Croft var komin
þar 1 hjóíastól sínum. Hún
kinkaði kolli til mín, þegar ég
kom inn í stofuna.
„Þetta er spennandi," mælti
hún glaðlega. „Það er að
minnsta kosti tilbreyting fyrir
mig. Það er Poirot, sem ræður
þessu. Komið þér hingað og
fáið yður sæti sem næst hér,
Hastings liðsforingi; ég hef
grun um, að þetta verði dálítið
dökkleitt áður en lýkur. Ég
þóttist geta ráðið það af því,
sem herra Vyse sagði.“
„Herra Vyse?“ spurði ég dá-
lítið undrandi.
Ég litaðist um og sá, að Karl
Vyse stóð við arininn ásamt
Poirot, sem ræddi við hann í
hálfum hljóðum, alvarlegur á
svip.
Ég svipaðist enn um í stof-
unni. Nei; það vantaði engan.
Elín, sem hafði vísað mér inn í
stofuna, tók sér sæti í stól
skammt frá dyrunum. Maður
BANGSI O G ÁLFABJALLAN
Þegar álfurinn var horfinn
fóru strákarnir inn til Bangsa.
„Við vorum orðin hrædd um
þig, héldum að þú hefði villzt
í þokunni”, sagði pabbi hans.
En Bangsi sagði honum frá öll
u.m ævintýrunum, sýndi hon-
um álfabjölluna og skýrði fyrir
honum, hvers vegna álfarnir
byggju til þokuna.
1 Ög þegar þokunni létti fóru
■ strákarnir til ömmu hans Tatta.
í Hún sat á gömlum trjábol, er
! Bangsi fékk henni bjölluna.
j „Nú vitum við, hvers vegna
! himinninn verður ekki. svart-
ur af reyk“, sagði Bangsi við
hana. Og auðvitað varð hann
í að segja henni ferðasöguna
líka.
hennar sat rétt hjá henni; hann
sat óeðlilega beinn og stífur og
dró andann þungt og títt. Al-
freð, sonur þeirra, var þarna á
rölti og staðnæmdist ýmist hjá
móður sinni eða föður.
Hinir gestirnir sátu um-
hverfis borðið. Þar sat Frede-
rica í s\’arta kjólnum, og sat
Lazarus við hlið henni. Gegnt1
þeim sátu þeir Georg Chall-
enger sjóliðsforingi og Croft
bóndi. Ég sat skammt frá borð-
inu, hjá hjólastólnum, sem frú
Croft sat í. Og þegar hér var
komið, settist Karl Vyse fvrir
enda borðsins, og Poirot gekk
hægt og hljóðlega til sætis við
hlið Lazarusi.
Enda þótt Poirot væri auð-
sjáanlega leikstjóri, var einnig
auðséð, að hann hafði ekki val-
ið sér neitt aðalhlutverk til
meðferðar. Það gat ekki farið
frani hjá áhorfendum, að aðal-
hlutverkið var í höndum Karls
Vyse lögfræðings. Og satt að
segja beið ég þess með eftir-
væntingu að sjá, í hverju það
hlutverk væri í raun réttri
fólgið, sem Poirot hafði falið
honum til meðferðar.
Hinn ungi lögfræðingur feis
úr sæti sínu og ræskti sig.
Hann var sjálfum sér líkur;
svipur hans óræður, framkom-
an hlédræg, formföst og ger-
1 samlega - hlútláús.
..Þessi fundur okkar hé.r í
kvöld er að'ýmsu leyti harla
óvenjulegur.“ tók Karl Vyse
til máls. „En orsakir þær, sem
honum valda. eru líka að flestu
leyti harla óvenjulegar. Á ég
þar að sjálfsögðu við dauða
frænku minnar, ungfrú Buck-
ley, og þá atburði, er fráfall
hennar snerta. Að sjálfsögðu
fer fram réttarrannsókn vegna
dauða hennar, þar eð svo virð-
ist sem það sé ekki neinum
vafa bundið, að hún hafi beðið
bana af eitri, og að henni hafi
verið byrlað það eitur að yfir-
lögðu ráði og í þeim ákvéðna
tilgangi, að það vrði henni að
bana. Allt, sem þann atburð
snertir, er hins vegar hlutverk
lögreglunnar að upplýsa, og
mun ég því ekki gera það að
umræðuefni; enda býst ég ekki
við, að lögregluyfirvöldin
kynnu mér neinar þakkir fyrir
það.
Þegar um eðlilegt fráfall er
að ræða, er það föst venja, að
birta ekki erfðaskrá viðkom-
anda fyrr en eftir að jarðarför
hans hefur farið fram. En sam-
kvæmt eindreginni ósk herra
Hercule Poirot, leyfi ég mér að
brjóta þá venju í þetta skipti,
enda verður heldur ekki sagt,
að um eðlilegt fráfall viðkom-
andá sé að ræða, og mun ég því
lesa erfðaskrána þegar í stað
og í áheyrn yðar. Það er ein-
mitt fyrir þá sök, að við höfum
boðað ykkur hingað í kvöld.
Og eins og ég hef áour fram
tekið, eru það hinar óvenju-
legu aðstæður, sem fyrst og
fremst réttlæta, að frá hinni
hefðbundnu venju sé vikið.
Ekki verður heldur annað
sagt. en að erfðaskráin, sem
hér um ræðir, hafi borizt mér
í hendur með dálítið óvenju-
legum hætti. Enda þótt hún sé
dagsett í febrúarmánuði, kom
hún ekki fyrr í mínar hendur
en í morgun, og barst mér þó
í pósti. En hvað um það. - ekki
Fasteignir
af ýmsum stærðum -til s,
sölu. Enn fremur verzl- \
anir, iðnfyrirtæki og S
skiþ. ‘ S
S
S
FASTEIGNIR S.F. S
Tjarnargötu 3. )
S
S
Sími 6531.
S
s
s
s
Páskaliljur kr. 1,50—2,50. \
Túlípanar kr. 2,00—3.00 S
S
S
, s
ESKIHLIÐ D. s
Sími 81447. S
\
Páskablóm
Ódýr búnt.
íris.
FELAGSLÍF
Skíðafélag Reykjavíkur vill
að gefnu tilefni mælast til
þess, að þeir, sem sækja
skíðaskála þess í Hveradölum
noti að öðru jöfnu skíðabíla
þess. Skíðaferðir frá afgreiðsl
um skíðafélaganna.
GAMAN OG
ÁLVARÁ
Það vissi ég sjálfur.
Vinkona rithöfundarins
Somerset Maugham spurði hann
að því hvernig tekjur hans
skiptust milli hinna ýmsu út-
gjaldaliða. „40 prósent fara í
mat, 30 prósent fara í húsnæði,
30 prósent í fatnað og 20 pró-
sent í skemmtanir og annaö'
„Já, en þetta eru 120 prósent“,
sagði vinkonan.
„Það vissi ég r.ú !íka“, sagði
rithöfundurinn'‘.
Eitt leiðinlegt verk á dag.
Somerset Maugham er hætl-
ur að skrifa, að því er hann seg'
ir sjálfur, en hann segist samt
halda áfram að styrkja skaphöfn
sína. Það er aldrei of seint að
bæta sjálfan sig, hversu gamall
sem maður verður, og ég hef þá
reglu að gera eitt leiðmlegt verk
á dag, til þess að styrkja vilja-
þrekið. ,,Og hvað er það?"
spurði vinur han.s. „Það er að
fara á fætur á morgnan“ svgraði
hinn aldni rithöfundur.
Hafið íslendinginn innan fata;
Berlingske Afteuavis gefur
Dönum. það hollráð að hafa ís-
lending imran undir yfirhöfn
þegar kalt er. Seinhöggvari
hringdi í blaðið og sagði frá
reynzlu sinn í þessu efni. Þegar
við vinnum úti í köldu veðri
eru við alltaf í íslendingum, en
það þýðir ekkert að hafa þá
utan yfir öðrum fötum því að
yindurinn næðir í gegnum þá,
en þó ekki sé nema þunn skyrta
eða blússa- utan yfir, eru þeir
það hlýjasta, sem maður getur
verið í. Danir kall.a ullarpeysur
íslendinga.
>rzia