Alþýðublaðið - 30.09.1952, Blaðsíða 4

AB - Alþýðublaðíð.
30. sept. 1952.
krýtin skrif um Mþýðusambandi
.. ALÞÝÐU S AM BANDIÐ
hefur ekki borið gæfu til þess
að standa á verSi um hags-
muni alþýðufólks í verka-
mannastétt svo sem þurft
hefði“. Þannig fórust Tíman-
um, blaði forsætisráðherrans,
og þar með aðalmálgagni ríkis
stjórnarinnar, orð í ritstjórn-
argrein um alþýðusambands-
kosningarnar síðast liðinn
sunnudag. En ef einhver
skyldi ætla, að Tíminn sé að
bera Alþýðusambandinu á
brýn, að það hafi ekki verið
nógu vel á verði um launa-
kjör verkalýðsins, þá er það
auðvitað misskilningur; enda
væri það óneitar;’ega broslegt
af blaði, sem í tíð núverandi
ríkisstjórnar hefur ævinlega
gengið fram fyrir skjöldu í
árásum hennar á launakjör
verkalýðsins. Nei, það er ann
að, sem Tíminn sakar Alþýðu
sambandið um. „Sannarlega
hefði þurft þar ákveðnari
tök“, segir hann, „til að vinna
gegn dýrtíðinni og knýja
stjórnmálamenn til samstarfs
á þeim grundveili, að auka
atvinnuna í landinu og halda
verðlagi £ skefjum ... En“,
bætir Tíminn við, „í því sam-
bandi er þess að minnast, að
skilningur almennings hefur
verið næsta takmarkaður í
bessum efnum“.
Þarna hafa menn það svart
á hvítu í aðalblaði ríkisstjórn
arinnar, hvernig á því stend
ur, að ekki hefur tekizt að
spoma við dýrtíð og atvinnu-
leysi. Það er ekki stefnu rík-
isstjórnarinnar að kenna, held
ur því, að Alþýðusambandið
hefur skort „ákveðnari tök“ á
málunum, eins og það er orð-
að, og almenning ,,skilning“
á þeim!
Það er auðvitað ágætt fvrir
ríkisstjórnina, að aðalblað
hennar skuli sýkna hana þann
ig af allri sök á dýrtíðinní og
atvinnuleysinu og kenna Al-
þýðusambandinu og almenn-
ingi um það, hvernig komið
er. En hitt er svo annað mál,
hvernig Tímanum gengur að
troða slíkri vitleysu inn í þann
almenning, sem þannig er á-
varpaður.
Allir vita, að það er ekki
Alþýðusambandið, heldur rík
isstjórnin, sem lækkaði gengi
krónunnar, tók síðan upp
bátagjaldeyrisbraskið, gaf inn
flutninginn á erlendum iðn-
aðarvörum frjálsan og sleppti
verzlunarokrinu Iausu með
því að afnema allt verðlags-
eftirlit. En það eru fyrst og
fremst þessar stiórnarráðstaf
anir, sem valdið hafa hrað-
vaxandi dýrtíð og atvinnu-
leysi hér á landi hin síðustu
ár. Alþýðusambandið var öll-
um þessum stjórnarráðstöfun
um andvígt og yaraði við
þeim. En þær aðvaranrf- voru
að engu hafðar.
Það kemur því úr hörðustu
átt, þegar Tíminn þykist þess
nú um kominn, að saka Al-
þýðusambandið um það,
hvernig komið er, því að hér
hefði vissulega má+t vera öðru
vísi umhorfs í dag, ef ráð
Alþýðusambandsins hefðu ver
ið höfð, og reynt hefði verið
að hafa svolítið meiri hemil á
dýrtíðinni en gert hefur ver-
ið. En ráðherrar ríkisstjórn-
arinnar hafa ekki þókzt þurfa
neinna slíkra ráða með. ítrek
aðar aðvaranir Alþýðusam-
bandsins um að stöðva yrði
dýrtíðarflóðið, ef laun verka
lýðsins ættu að geta haldizt
óbreytt, hafa verið hundsuð,
og dýrtíðin verið látin halda
áfram að magnast dag frá
degi. Auðvitað hefur Alþýðu-
sambandinu því verið nauð-
ugur einn kostur: að knýja
fram hækkun vinnulaunanna
til samræmis við hið síhækk-
andi vöruverð; en þá hefur að
vísu lítið orðið vart við áhuga
Tímans fyrir því, að staðið
væri á verði „mn hagsrnuni
alþýðufólks úr verkamanna-
stétt“. Já, öðru nær. I öll
þau skipti, sem Alþýðusam-
bandið hefur orðið að standa
á verði um þá vegna stöðugr-
ar dýrtíðarskrúfu ríkisstiórn
arinnar hefur Tíminn tekið
sér stöðu í fjandaflokknum og
fáir verið verkalýðnum óvin-
samlegri og óbilgjarnari en
hann.
Það er óneitanlega bros-
legt, Þegar slíkt blað þyk-
ist nú vera til þess kallað, að
kvarta yfir því, að Alþýðu-
sambandið hafi ekki borið
gæfu til að standa svo á verði
um hagsmuni verkalýðsins,
sem þurft hefði!
Isienzk alþýda:
Ef þú notar eingöngu íslenzkar iðnaðarvör-
ur, skapar þú atvinnu handa öllum.
fslenzkt kex er margfalt ódýrara en það erlenda.
Gæði þess eru viðurkennd, enda er það framleitt úr
beztu fáanlegum hráefnum. — Það er bakað við
íslenzka raforku, og unnið af íslenzkum höndurn.
Verkamaður — verkakona:
Forðastu erlendar skrumauglýsingar og glans-
myndir. fslenzkt kex fæst í hverri matvörubúð.
Kexverksmiðjan Esja h.f.
Þverholti 13. Símar 5600, 3600. Pósthólf 753. ítvík.
FREGNIR pó bo"izt af
því. hvernig atkvæði skiptust
m.eð stjórnmá'afiokkunum í
Svíbióð í kosningunum til
neðri deildar sænska ríkiftþings-
ins 21. september siðast liðiíin.
Atkvæðatölur flokkanna urðu
sem hér segir (atkvæðatölurnar
í svigum sýna kjörfylgi þeirrá
við síðustu kosningar á undan,
fyrir fjórum árum):
Alþýðuflokkurinrt
Bændaflokkurinn
íhaldsflokkurinn
Þjóðflokkurinn
Engur konungur. Hussein> hinn nýi> unsi konun§-
” ” ur í Transjórdan, var í Lausanne
í Sviss, þegar hann fékk þá frétt, að faðir hans, Talal konung-
ur, hefði lagt niður völd, honum til handa. Hussein er ekki
nema 17 ára og verður að hafa ríkisráð sér við hlið þar til hann Kommúnistar
hefur náð 18 ára aldri. Á myndinni sést hann (fremstur) á götu !
í Lausanne áður en hann fór heim til Transjórdan. í fylgd
með honum eru eldri frændi hans og yngri bróðir.
1 701 925
(t 789 459)
401 09J
(480 421)
502 157
(478 7,86)
891 396
(882 437)
165 183
(244 8266)
Magnús Ástmarsson:
Þrífugasla og fimmla
alþjóðavinnumálaþingiS
35. ÞING alþjóðavinnumála-
stofnunanrinnar (ILO) var hald
ið í sumar. Það var háð í sal-
arkynnum þjóðabandalagshall-
arinnar í Genf og hófst 4. júní,
en lauk hinn 28. sama mánaðar.
Mikil þátttaka var í þingi þessu
og hefur víst aldrei verið meiri.
ísland átti nú fullskipaða
sendinefnd á þinginu, í fyrsta
sinn síðan 1949. Stjórnarfulltrú
ar voru nú hinir sömu og þá,
Jónas Guðmundssou og Jón S.
Ólafsson, en Kjartan Thors var
fulltrúi atvinnurekenda. Undir
ritaður var fulltrúi verkalýðs-
samtakanna eins og 1949. Auk
okkar sótti Haraldur Guðmunds
son þingið síðari hluta þess, en
ræðismaður íslands í Genf,
Olivier de Ferron, var sendi-
nefndinni til aðstoðar öðru
hverju.
Stjórnarformaður ILO þetta
ár, Paul R;|madier, fyrrverandi
forsætisráðherra Frakklands og
stjórnarfulltrúi þaðan, setti þing
ið með skörulegri ræðu. Forseti
var kosinn einróma J de Sega-
das Vianna verkamálaráðherra
Brasilíu. Varaforseti úr hópi
verkamanna var kjörinn George
P. Delaney frá Bandaríkjunum.
■ Nýtt aðildarríki bættist nú í
málum kom til atkvæða þings-
ins, vegna þess að kjörbréfa-
nefnd var á einu rnáli um af-
greiðslu þeirra.
í þingbyrjun voru að venju
kosnar nefndir til athugunar á
dagskrármálunum. Því næst hóf
ust umræður um skýrslu for-
stjórans. Ræðumenn voru mjög
margir. Luku þeir flestir miklu
lofsorði á starfsemi sto.fnunar-
innar undir forustu David A.
Morse, núverandi forstjóra henn
ar. Á hinu leitinu gerðu ræðu-
menn við þessa umræðu grein
fyrir ástandi og horfum hver í
sínu landi, og var þvú mjög fróð
legt að hlýða á þessar umræð-
ur allar. Jónas Guðmundsson
flutti ræðu á þinginu undir þess
um dagskrárlið.
Framhald á 7. síðu.
Þingsæti skiptust þannig með
flokkunum, éins og áður hefun
verið frá skýrt:
Alþýðuflokkurinn 109 (112)
Rændaflokkurinrt 27 ( 30)
íhaldsflokkurinn 30 (.23)
Þjóðflokkurinn 59 (.57)
Kommúnistar 5 ( 8)
Alþýðuflokkurinn og Bæn,da-
flokkurinn. héldu þannag, þrátt
fyrir nokkurt hlutfailslegt tap,
öruggum meirihluta í neðri
deild þingsins og fara áfram
með stjórn.
Styrkfarfélag lam-
aðra bersf gjöf
1 TILEFNI 100 ára afmælis
Emilíu O. Andrésdóttir, Krossi
Barðaströnd hinn 1. okt. 1&52
færðu dætur, tengdabörn,
barnabörn og fósturdóttir henn
ar Styrktarfélagi lamaðra og
fatlaðra höfðinglega gjög, sjö
þúsund krónur.
Gjöfin var afhend prófessor
Jóhanni Sæmundssyni nú fyrir
nokkrum dögum síðan.
Söngur Þorsteins Hannessonar
ÞORSTEINN HANNESSON,
óperusöngvari við Covent Gar-
den í London, eínc/ til tveggja
söngtónleika hér, — hinna fyrri
í Austurbæjarbíói á vegum Tón-
listarfélagsins þ. 23. og 25. og
hópinn. Var það hið nýstofnaða | sjálfstæðra tónleika í Gamla
konungsríki Libýa, sem var tek
ið inn á þinginu. Eru þátttöku-
ríkin þar með orðiii 66.
- Nokkur rekistefna varð út af
bíói 28. þ. m.
Á hinum fyrri tónleikunum
voru fluttir fjórir Ijóðaflokkar:
„Trygging hjartans" (The hearts
kjörbréfum sumra fulltrúa eins assurance) eftir Michael Tippett,
’AB — Alþý'öublaði'S. Útgefandi: AlþýBuflokkurinn. Ritstjórj: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emma Möller. — Ritstjómarsimar: 4901 og 4902. — Auglýsinga-
sími: 4906. — AfgreíSslusimi: 4900. — AlþýSuprentsmiSjan, Hverfisgötu S—10.
og oft áður. Fyrst var það, að
fulltrúar Póllands og Tékkósló-
vakíu mótmæltu enn þingsetu
kínversku sendinefndarinnar, en
hún var valin af stjórninni á
Formosu eins og áður. Þessi mót
mæli höfðu þeir líka uppi á þing
inu 1950 og fóru þá burt í fússi,
þegar þeim var ekki sinnt. Kjör
bréfanefndin komst r.ú enn að
sömu niðurstöðu, en þó sátu nú
Pólverjar og Tékkar þingið til
enda og tóku þátt í störfum
þess.
Þá komu fram kærur frá
verkalýðssamböndum þeim,
sem kommúnistar stjórna á
Frakklandi og ítalíu út a£ vali
verkamannafulltrúanna frá þess
um löndum, þeirra Léon Jo-
haux (þess, sem hlaut friðar-
verðlaun Nobels í vetur) og
Giulio Pastore. Kjörbréfanefnd
inni sýndust þessar kærur ekki
á rökum reistar og mælti ein-
róma með þingsetu þessara full
txúa. Ekkert af þessum klögu-
við kvæði eftir Alun Lewis og
Sidney Keyes, og „Of love and
death“ eftir Jón Þórariiísson,
kvæði eftir C. G. Rossetti. Síð-
an „An die ferne Geliebte“ eftir
L. v. Beethoven, kvæði eftir
Jeitteles, og að lokum „Dichter-
liebe“ eftir Robert Schumann,
kvæðin eftir Heinrich Heine.
Lagaflokkur Tippetts er sagð-
ur hafa /séð dagsins Ijós fyrir
einu ári, svo að ekki getur hér
verið um beint fósturlát að ræða,
en óneitanlegt útburðarvæl
virtist þessi tónlist vera, a. m. k.
við fyrstu áheyrn. Ef ég væri
ekki svarinn kattarvmur, myndi
ég kenna hana við vissa „músík-
,tegund“; en mér lætur flest bet-
ur í eyrum en ástaróður „kringlu
leíta dýrsins“. Óhætt mun að
fullyrða, að ,,Tryggðapantur“
Tippetts hafi farið a)I óþyrmi-
lega í taugarnar á flestum þeim,
er á hlýddu. Söngvarinn lagði
sig auðsjáanlega mjög fram við
flutning þessa verks, og sama er
að segja um dr. Urbancic, sem
framleiddi í þessu sambandi.
„mikla músik“, sern fróðlegt
hefði verið að geta notfært sér,
■ef maður annars vegar hefði
ekki verið eins upptekinn við að
reyna að vinna samúð með
söngnum og hinurn gjörvulega
söngvara. Vægast sagt mun
flestum viðstöddum hafa liðið
illa við áheyrnina, einnig hans
vegna. — ,,Ástarljóð“ Jóns Þór-
arinssonar voru með allt öðrum
hætti, þótt til nútímatónlistar
megi teljast. Fremur dapur blær
hvílir yfir tónsmíð þessari, enda
heldur dauðinn annars vegar í
uppistöðuna að henni.
Nú snarvendir songVarinn til
stjórnborðs, inn á farveg Beet-
hovens, — hins sanna. Hæglátur
og tilgerðarlaus ómar „óður hans
til hinnar fjarlægu ástmeyjar“
af vörum söngvarans, draum-
kenndur úr djúpi hínnar miklu
sálar. — í hinum glitofna Ijóða-
kransi Schumanns náði söngvar
inn fullum tökum á áheyrend-
um sínum, og lauk flutningi
þessa „per aspera ad astra“-pró
gramms með því, að söngvarínn
var ákaft hylltur af hinum upþ-
haflega hrjáðu áliýryrendum sín-
um!
Á síðari tónleikum sínum var
Þorsteinn ekki eins djarftækur
í efnisvalinu og hóf söng' sinn
með Ijóðrænum lögum íslenzkra
Framhald 7. síðu.,
AB 4