Alþýðublaðið - 19.11.1952, Blaðsíða 5

'V'- '
Áíþýðuflokksfélsg Kópavogs,
Jón Tómasson lýsir í eftiv-
farandi frásögn, sem birtist
í nýútkomnu tölublaSi
„Faxa“, þýðingarmiklum á-
fanga, sem náð hefur verið
í hafnarmálum Keflavíkur:
BYGGINGAR- OG ÞRÓUN-
ARSAGA hafnarinnar í Vatns-
nesvík (síðar landshöfn) er nú
orðin alllöng, skipst hafa á skín
og skúrir. Erfiðleikar og óhöpp
hafa mætt þar gleðistundurr.
við unnin afrek. En langþráð
ur áfangi hefur nú náðst í hafn
arbótum Keflavíkur og raunar
alls skagans, svo ekki sé rneira
sagt, við komu steinnökkvans í
haust.
Hafnargarðurinn, sem er að
Vísu innan við hafskipabryggj-
uina, hefur verið byggður í
Bokkrum áföngum. Jafnan hef-
iur hann þótt of stuttur og ekkí
fær til að verja bátana fj*ir
verstu veðrunum, enda oft orð-
ið tjón á bátum í höfninni. Leið
in til að bæta úr þessu hefur
verið sú, að byggja ker og bæta
framan við garðinn. Kerin hafa
verið steypt upp í f jöru'borðinu
á þar til gerðum rennibrautum,
ca. 10X12 m. í flatarmál og 5
íil 8 m. á hæð. Síðan var þeim
rennt á flot og dregin inn að
hafnargarði. Þar var byggt of-
an á þau, þar sem þeim var fyr
irhugaður staður, þá sökkt og
loks fyllt upp með grjóti áður
en platan var steypt. Verk
þessi voru bæði dýr og seinunn
in og kannske nokkuð áhættu-
söm, þar sem dýpi er mikið
við garðinn og jafnah ókyrrt.
* * *
Upp úr stríðslokum fóru
tnenn að renna hýru auga til
jþnnrásarkerj a“, sem fleytt var
yfir Ermarsund frá Englandi til
Norður-Frakklands og notuð
sem bráðabirgða hafnir fyrir
innrásarheri bandamanna, er
jþeir réðust inn í Normandí.
Menn bollalögðu um það, hvort
þessar steinsteyptu skútur, sepi
lágu í fjörum Frakklands, eins
og ömu.Negur minnisvarði ófrið
arins, gætu ekki þjónað friðn-
um.
íslenzka ríkisstjómin og ein-
staklingar kepptu um yfirráða
xétljihn, sem lauk rrteð sigri
hinna síðarnefndu. Óskar Hall-
dórsson, sem lagði grunninn að
höfninni sunnan við Vatnsnes-
ið, fékk ráðstöfunarrétt á kerj-
iunum og seldi nokkur þeirra
hingað til lands. Þau fyrstu
munu hafa verið flutt til Akra
ness. Árin 1947—43 var hafin
athugun um möguleika á að fá
Mngað eitt stórt ker. Það
mætti andstöðu stjórnarvald-
anna, sem ógjarnan vildu eiga
skipti við Óskar eftir fyrri átök
um þetta mál. Hafnarnefndin
hélt þó áfram sleitulausri bar
áttu fyrir málinu og loks á ár-
inu 1951 fékkst leyfi fyrir einu
keri. Um sumarið fóru Ragnar
Björnsson, hafnarstjóri og Al-
freð Gíslason, bæjarfógeti, til
Frakklands og skoðuðu ker, er
stóð þeim til boða. Þeim leizt
vel á gripinn, enda var gerð
kersins mjög heppileg, þ. e. a.
s. 62 m. langt, 17 m. breitt og
18 m. hátt, en það er þriðjurigi
hærra en það sem áður var
völ á og þótti það stór kostur.
Þegar þeir komu heim, lögðu
Iþeir til að kaup yrðu gerð á
kerinu og samningar gerðir um
það við Óskar Halldórsson, og
verður haldinn í húsi félagsins, Kársnes'braut 21, föstu-
daginn 21. nóv. n.k. kl. 9 e. h.
Dagskrá:
1. Inntaka nýrra félaga.
2. Kosning fulltrúa á flokksþing.
3. Óákveðið.
Áríðandi að íélagar fjölmenni.
Stjormm.
ínnrásarkerið framan við hafnargarð Keflavíkurhafnar; t. h.
dráttarbáturinn „Nord-Holland“.
var það gert. Kerið áíti að kosta j
£ 13,000. komið á flot og t-il-
búið til heimferðar. En óðum
Ieið og hausti og veður spilltust,
svo að ekki þátti fært að leggja
í langa sjóferð norður úfið At-
íantshafið á svo óhægum far-
kosti. Það varð því að ráði, að
fresta framkvæmdum, þar til
voraði. í apríl í vor átti að
hefjast handa um undirbúning,
og þess vænst, að kerið gæti
verið komið hingað í maí eða
júní. Ekki hafði Iengi verið
unnið að þessum framkvæmd-
um, er fyrsta reiðarslagið skail
yfir. Það kom s. s. í ljós, að i
vetur hafði hafði kerið sprurg
ið yfir þvert og gereyðilagzt. En
sem betur fór, var samningur-
inn gerður um ker á floti en
ekki í fjöru, og svo reyndist Ósk
ar eiga annað ker sömu gerðar,
sem fékkst í stað hins. Umsvifa
laust var hafin björgun þess
og var það komið á flot og flutn
ingsfært í byrjun ágústmán-
aðar.
Samið var við hollenzkt fé-
lag um að draga kerið til Kefla
víkur. Dráttarbáturinn „Nord
Holland" tók svo kerið aftan
í 6. ágúst og hélt af stað. Ekks
byrjaði honum vel. Vegna
storms og sjávargangs í Erm-
arsundi varð hann að leita hafn
ar í Suður-Englandi, og beið
þar byrjar í 4 daga. Síðan hélt
hann eins og leið liggur í gegn
um írska kanalinn og norður ólg
andi Atlantshafið. Ekki blés enn
byrlega. Eftir að Englands-
strendur hurfu, mætti þeim
hvert stórviðrið á fætur öðru,
alls fjögur á leiðinni milli Eng-
lands og íslands, og má kalla
það þrekvirki, að koma kerinu
heilu í höín. Höfuðdagurinn
29. ág. reyndist höfuðdagur í
ferð „Nord Holland”. íslenzku
f jöllin risu úr sæ og tilfinningin
um að hafa takmarkið í nánd
gaf skipshöfninni nýjan kraft
og sigurvissu — og þó var enn
erfið leið fyrir höndum og lofts-
og lagar guð hafði ekki hampað
blíðu sinni af örlæti við þessa
farmenn né tvífar þeírra. .31.
ágúsj; voru þeir vestan við
Reykjanes í snörpu norðan
roki, svo ekki fært að leita
hafnar. En fyrsta september
lægði storminn og klukkan átta
um kvöldið var komið inn á
Vatnsnesvík í blíðu veðri.
Næsta morgun voru menn ar
risulir, því að kvíði og spenn-
ingur var í mönnum hvernig
taka mundi að koma kerinu í
sæti sitt framan við hafnargarð
inn_,Vindur og sær sváfu vær-
ujji svefni — ekki þó vegna
þess, að svo hljóðlátt væri við
höfnina, þar sem mótorbátar
,.dugguðu“ og ungir og gamlir
kölluðu og vildu_. leggja fram
sinn kerf til þess, að blessað
kerjð færi sem bezt. og klukk-
an 3 um daginn, þegar búið yar
að koma kerinu fyrir. alveg eins
og því hafði verið fyrirhugað,
sást keflvískur sjómaður
bregða fingri í munn sér eins
og hann vildi sannfærast um að
þetta væri raunveruleiki en
ekki svefnórar. Meðan kerio
valt þungan á öldum úthafsins
í óvenju misviðrasamri ágúst-
tíð. gengu hér margar sögur um
miður góð afdrif þess. Menn
voru því millí vonar og ótta
margar langar vikur, og þeg-
ar stormurinn brimlöðrungaði
klettótta Reykjanesströndina
fannst sjómannaþjóðinni hér
syðra, sem fjöregg þeirri væri
í trölla höndum, en í raun og
veru voru náttúruöflin að eins
að enduróma sögu þessa fólks,
sem stöðugt á afkomu sína und
ir því, að ein aldan sé ekki of
stór og að fjöreggið kormsi
klakklaust í gegnum greipar
tröllsins. Ýmislegt er gert til
að bæta vígstöðu sjómannsins í
'þessum átökum.
Tvímælalaust stærsta átakið,
sem gert hefur verið hér í þa
átt, er koma kersins. Með því
lengist hafnargarðurinn um 70
metra, en það er nær þriðjung
ur alls garðsins, sem verður
varla lengdur meira. Öryggi
ætti að hafa aukizt mikið í höfn
' inni og óhræddir ættu formenn
i Framhald af 5. síðu.
Byggingarfélag slþýðu Hafnarftrði.
félagsins verður haldihn n.k. laugardag 22. nóv. kl.' 5
s. d. í Alþýðuhúsinú.
Dagskrá:
Venjuleg aðal fun darstörf.
Sijpmin.
Prófnefndir og aðrir, sem þurfa á að halda nýút-
gefinni reglugerð um. iðnfræðslu, geta fengið hana í
skrifstofu Iðnfræðsluráðs,.- •La-ufásvegi 8 (sími 5363), hjá
iðnfulltrúunum á Ísaíirði, Akureyri og Neskaupstað,
formönnum íðnráðs og iðnaðarmannaíélaga, eða beint
frá Samgöngumálaráðuneytinu.
Reykjavík, 12. nóv. 1952.
Fréttfabréf frá Stykkishólmi
13. nóvember.
HAUSTVEÐRÁTTAN hefur
verið einmunagóð til þessa.
Allir dásama tíðarfarið eins og
vert er; einnig grængresið nýt-
ur sín enn, þar sem nægur á-
búrður og skjól er íyrir hendi.
Stykkisbölmshreppur er að
láta þurrka með skurðgröfu
.talsvert mikíð land, svokallaða
Jaðarsmýri, - sem e? rétt við
■þorpið. Er hugmyndin að nytja
það til . maijuríaræktar, svo
sem föng eru á og bæta þannig
I úr brýnnj þörf bæjarbúa fyrir
aukinni garðrækt.
i Úr því að minnzt er á rækt-
ún. er ekki úr vegi að segja í
þrfáum orðum frá iandbúnaði
bæjarbúa. i
Árið 1936—37 hófust. Stykk-
ishólmsbúar handa um stór-
fellda ræktun. Er það svæði
um 37 hektarar og kallað Ný-
rækt'.ætíð síðan. Skurðir allir
voru handgrafnir. Menn lögðu
fram vinnu við framræsluna o.
fl. og fengu styrk ut á landið
er það vár fullunnið. Stofnað
var félág vegna þéssara fram-
kvæmda, Ræktunarféifig Stykk
ishólms, sem leigoi síðan út
iandið. .Afgjald af hverjum
hektara er kr. 15,00 yfir árið
og hefur ekki bækkað, enda
þótt. verðfall péninganna hafi
orðið mikið síðan. Bæjarbúar
.eiga um 60—70 kýr, sem er
mikill styrkur og búbót að, þar
sem mjólkurverð er geýsihátt,
svo sem alþjóð er kunnugt.
Haglendi er lítið og mjög
rýrt í Þórsnesi, og er það á-
hyggjueíni öllum, sem kýrnar-
eiga. Sauðfjáreign cr nokkur og:
fer vaxandi eftir fjárskiptin-
Nú mun sauðfjáreignin vera.
um 200 kindur.
Nokkrir trillubátar hafá
stundað sjósókn í baust. ' Afli
hefur verið mísjafn. Menn gera
sér þó vonir um áð rýmkua
landhelginnar leiði til þess, á5-
aflasælt verði aftur við Breiða-
fjörð. I sumar hefur verið unn-
ið að sundlaugarbyggingu i
bænum. Er það sundlaug6% X
12y2m. að stærð, yfirbyggð;
með búningsherbergjum að?
austan og norðan. Ætlunin er
að hita vatnið með kælivatni
aflvéla rafstöðvarinnar. I sum-
ar og haust hefur verið lokið
við að steypa^þróua og skýlin
að austan. Er meiningin að'
ganga frá því, sem þegar er
gert, á næsta vori eða sumrj,
þannig að laugin verði nothæf
næsta sumar. Kaupfélag Stykk
ishólms endurbætti og byggði
upp hraðfrystihús sitt seinni.
hluta sumars. Var því verki
lokið fyrir 'naustslátrun. Hefur
húsið reynzt i alla staðj gott-
Fyrirbugað er að setja þar upp>
ihraðfrystitæki til að taka á
móti og hraðírysta fisk. Um
þessar mundír er 1 ífcil atvinna i<
bænum önnur en sú, sem trill ■
urnar veita og m.b. Atli, sem er
gérður út á línu. Hann hefur
þegar íarið eina veiðiforð og
aflaði um 12 tonn í þrem eða
Jjórum lögnum. BJARNÍ.
AB5