Alþýðublaðið - 15.04.1953, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið - 15.04.1953, Blaðsíða 4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ Miðvikudagur 15. aprí! 1U53 Útrefandi. Alþýðuflokkurinn. Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hannibal Valdimarsson. Meðritstjófi: Helgi Sæmundsson. Frétta*tjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamenn: Loftur Guð- mundsson og Pál'í Beck. Auglýsingastjóri: Emma Möller. Kitstjórnarsímar: 4901 og 4902. Auglýsingasími: 4906. Af- greiðslusnri: 4900. Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8. Áskriftai'verð kr. 15,00 á mán. í lausasölu kr. 1,00 Sóknin gegn ófrelsi og skorti. UM' MARGAR ALDIR hélzt i r ! það í hendur í sögu Islands, að i .Iiinn mikli fjöldi, fólkið, sem J ^crfiðisstörfin vann, fólkið, sem sótti sjóinn og ræktaði jörðina, fólkið, sem skóp þau fram- leiðsluverðmæti, sem fram- flevtti þjóðarheildnni, bjó í ,senn við ófrelsi og örbrigð. Það neitar því enginn með rökum, að þetta var vor þjóð- arsaga í þúsund raunaár. Flest þeíta fólk varð að sætta sig við að klæðast tötr-J tim, búa í hreysum og lifa við 'sult og seyru, sem Ieiddi til ' þess, að það hrundi niður í þús^ ' undatali, ef seint voraði eða j 'nokkuð harðnaði í ári. . Og frelsið, sem það bjó við, j fbirtist í því einu, að það mátti i strita, fekk skortinn að Iaun-J úm, en hafði ekkert öryggi ogj enga hlutdeild í því, hvernigj sveitarfélagi eða þjóofélagi var1 stýrt og stjórnað. — Hvað ætli. slíkt og þvílíkt fóík varðaði um það? ÞAÐ á ennþá langt í land, því miðnr, að fólkið, sem erf- iðisstörfin vinnur, fólkið, sem sækir gullið í greipar ægis, fólkið, sem dregur auðinn úr íslenzkri mold og fólkið, sem eykur verðmæti hráefnanna með vinnslu þeirra, iðnverka- fólkið, hafi sigrað í baráttunni fyrir frelsi og fullsæmandi lífs kjörum. En nokkuð hefur þó á unnizt 1 á seinusitu áratugum. Einmitt 1, nægilega mikið til þess, að hver sem kynnir sér árangur- inn, hlýtur að sannfærast um, að vinnandi fólkið á sterka sig úrvon — að hað er ekkert nema sjálfskaparvíti, ef erfið- isfólkið þarf ennþá um langan aldur að búa við ófrelsi og ör- , birgð. NÚ Á DÖCUM, þcgar tækni j Iegar framfarir hafa búið mannkynið slíkum tækjum. að auðvelt er að útrýma vöntun allra lífsins gæða í beiminum, er það bókstaflega glæpsamlegt að láta skortinn halda velli. Það er líka glæpsamlegt ein- mitt nú, að láta nokkurn mann þurfa að slíta sér út við ofþjak- , andi þrældómsstrit, en einmitt bað bóttu sjálfsögð örlög heilla , þjóðfélagsstétta fram á sein- ustu áratugi. — Fertugur bóndi, feHugtir togarasjómað- ur var oftast nær orðinn útslit- . inn, þó að ekki sé lengra litið um öxl en svona 30 ár. ÞAÐ, sem áunnizt hefur i frelsis- orr sjálfstæðisbaráttu , vinnandi fólksins í sveitum og við sjó á seínustu áratugum, er ekki einstökum auðmönnum að þakka, Það, sem áunnizt hefur fyrir alþýðuna, er félagsamtök um fólksins sjálfs að þakka. Það er um fram allt verkalýðs hreyfingu, samvinnulireyfingu og þeim stjórnmálaflokkum . að bakka, sem heils hugar hafa staðið eg standa í nánu sam- ! starfi við þessar umbótahreyf- J ingar hins vínnandi fólks LÍFSKJÖRIN, sem alþyðu- fólkið býr nú við, eru árangur langrar og harðrar baráttu. Og lífskjörin, sem við viljum sæitta okkur við fyrir þetta fólk í framtíðinni, munu kosta á- framhaldandi baráttu í félags- samtökum og flokkastarfi. Og sigrarnir vinnast því áðeins að fólkið sjálft sé vakandi og vilj- ugt til að berjast fyrir frelsi sínu og framjtíðarheill- STERKASTA AFLIÐ í sjálf stæðisbaráttu fólksins í dag er verkalýðshreyfingin. Ekki sem fulltrúi fyrir fámenna hags- munahópa eða einstakar stétt- ir, heldur sem baráttutæki fyr- ir alla þá þjóðfélagsþe fna, sem vilja tryggja sér rúm í þjóð- félagi byggðu á samvinnu og félagsanda, öryggi og jafnrétti. Er nokkur alþýðumaður til, sem efast um að mæg verkefni séu framundan? Ef svo er, skul um við athuga málið nánar: SÉRÐU KOFANA í sveitum Iandsins? Þeir eru heimkynni vinnandi fólks, sem ekki hefur efni á að byggja sér björt og holl húsakynni. Sérðu hreysin í sjóþorpum íslands, sem sjó- menn og verkafólk 20. aldar verður ennþá að sætta sig við? Sérðu Laugameskamp, Múla- kamp, Hlíðarkamp og Kamp Knox og hvað þau nú heita braggahverfin í Reykjavík? Heldurðu að það sé, nokkuð verk að vinna í byggingamál- um þjóðarinnar, þótt ekki sé á fleira bent? SÉRÐU EKKI að meginhluti bjóðarauðsins — náttúruauð' líndir, verksmiðjur, togarar, flutningatæki o. s. frv. eru í höndum fárra auðugra einstak linga, þó að þúsundir vinnandi fólks eigi Iíf sitt undir því, hvernig bau eru notuð? SÉRÐU EKKI, að hagsmun- ir fjármagnsins og gróðavon- anna ráða rekstri allra meiri háttar atvinnutækja? SÉRÐU EKKI, að þröngir sérhagsmunir setja allt svip mót sitt á þann stóriðnað, sem 'til er, og á verzlun og við- skipti og starfscmi bankanna? SÉRÐU EKKI að fjármagn- inu er veitt bangað, sem það skr -ar mestan einstakiin""- gróða, en ekki ha..r>'x ' hað fullnægir atvinnuþörf fjöldans? SÉRÐU EKKI, að vegna þessara ríkjandi sjónarmiða skortir atvinnulífið rekstrarfé og verður ómegnugt þess að vei+a vinnandi fólki þau lífs- kjör. sem það á réit á? SÉRÐU EKKI að þetta þjóð- félagskerfi veítir eigendum fiármagnsins mikið frelsi og allsnægtir, en öðrum þjóðfé- Iagsborgurum lítið frelsi, Iítið öryggi og þröngan kost. SÉRÐU EKKI að fram- leiðslugeta þjóðarinnar er langt frá því að vcra fulInOit- uð, af því að gróðasjónarmiðin fá ekki fullnægju sína? OG SÉRÐU EKKI AÐ ATVINNU- LEYSI ER ALLS EKKI AF- LEIÐING ÞESS, AÐ’ VERK- EFNI SKORTI, heldur af þessu sama, að eigendur fjár- magns og atvinnutækja sjá SÓff 00 Varflf ■Lj°Sreoian í Lunaúnum gerir sér ljóst, að hún kemur tid með að eiga a * anmíríkt á kiýrúngarhátíðinni í sumar. Myndin er af nemendum löreglu- skólans í Hendon, en þeir eru að æfa s.ig í að verjast mannfjölda, ssm gerist nærgöngull við verði laga og réttar. Þessi þjálfún mun koma þeim í góðar þarfir 2. júní. ilhjálmur S. Vilhjálmsson: eða Irjálsar umræður EIIvSKORÐ A£> UR línudans hefur alltsf sett svip sinn á ís- lenzka blaðamennsku. Flokks- stjórnir hafa tekið ákvarðanir um stefnu flokka sinna, og flokksblöðin hafa svo túlkað stefnuna einhliða, án þess að flokksmerm fengju ieyfi til að gagnrýna hana eða birta grein ar, sem túlkuð.u önnur sjónar- mið. Ég hef mjög oft rætt um það í hóp blaðamanna, og þá fyrst og fremst melal flokksmanna minna, að þetta væri röng stefna, blöðin ættu að vera frjáls umræðuvettvangur fyrir flokksmenn’, þannig að þeir fengju að setja sín sjónarmið fram, þó að bau kynnu í ein- stökum atriðum að vera í ó- samræmi við yfirlýsta stefnu flokksins, aðalatriðið væri, að greinarnar væru vel ritaðar og rökstuddar. En vaninn er lífseigur, og lít ið hefur þokazt í rétta átt. Fyrir nokkru birti svo AI- þýðublaðiö‘' grein eftir Valgarð Thoroddseh verkfræðing um þjóðvamir íslands, og túlkaði hún nokkúð önnur sjónarmið í þeim efnum en lýst hefur verið að væiri stefna flokksins. Þetta flCi:u z~. "1"+^ð'ncf.ii’Tlirn slV?7 3 óvait. En svo áttuöu þeir ri? o<r hafa síðan reynt að halda því að fólki, að afstaða verkfræð- ingsins væri miklú fremur stefna fl/dcsins heldur en yf- ekki gróðahlut sinn á þurru Iandi. NÚ, OG EF ÞÚ SÉRÐ ÞETTA og erí ekici ánægður nieð réttleysi hins vinnandi manns, heldur vilt gex-a þjóð- félagið rétílátara ng befra? — Já, hvað þá? ÞÁ SKALTU GANGA SJÁLUR ÚT í RARÁTTUNA í VERKALÝDSÍIEEYFING- UNNI, í SAMViNNUSAMh TÖKTJM HÉRADS ÞÍNS OG UNDIR MERKI ALÞÝÐU- FLOKKSINS. OG ÞÁ MUNTU SANNFÆRST UM, AÐ ÞÚ HEFUR VALIÐ ÞÉR HIÐ GÓÐA HLUTSKIPTIÐ. irlýsingar og samþykktir flokksstjórnarinnar hafa gefið til kynna. Það er venjul'egur _ áróður, og þarf ekki að kippa1 sér upp við slíkar rangfærslui*, . maður er orðinn jieim vanur í , íslenzkri blaðamennsku. En af i þessu tilefni langar rr>; að . ræða þessa nýjung í íslenzkri i blaðamenn-sku nokkuð nánar. ! Hin einskorðaöa línublaða- i mennska íslenzkra biaða stafar ; fvrst og fremst af vantrú á I hæfileika fólksins ti! þess að , velja og hafna. Flokksstjórn- irnar sambykkia ákveðnar I stefnur, flokksblöðin túlka þær ' svo á einstrengingslegan hátt, i flokksmenn fá ekkert tækifæri til að seg.ia sitt álit, annaðhvort er fyrir þá að þegja og fylgia ; flokknum í bögn í einu og öllu j eða að hrökklast burt, sknfa í önnur blöo og eiga jiá á hættu, að afstaða beirra til eirtstaks máls sé túlkuð sem andstaða vI5 meginstefnumál og inntak {>ess flokks, er hann á samstöðu með að öllu öðru levti. Mér eru mörg dæmi um jþetta minn.isstæð, en eitt síð- j asta dæmið er afstaða Sjálf- stæðisflokk.sins til Gísla Sveins • sonar fvnrverandi sendiherra, ih;ns gránaða baráttumanns og , bingmanns Siálfstæðisflokksins > áratugi, þegar hann var í kiöri sem forsetaefni s.l. sum- ar. Blöðin neituðu ekki aðeins að birta auglýsingar frá skrif- rtofu hans, heldur réðust þau á hann af miklu offorsi og neit uðu honum um andsvör. Þetta var í samræmi >dð venjuna, að kúga niður skoðanir flokks- manra, að levfa ekki nema eitt siónarmið. að útil'oka það, að hinn .aðilin.n fengi orðið og tryggja það, að aðeins ein skoð un kæmi fram í dálkum blað- anna. Þó að ég hafi hér minnzt á blöð Siálfstæðisflokksins, þá geri ég það ekki vegna þess, að þau hafí \rerið verst. Blað kom múnístaflokk'sins gengur og hefur alltaf gengið lengst í bví að 'kúga niður skoðanir flokks- mannamia. Ég fagna því, að Alþýðublað ið hefur orðið íyrst til að brjóta þessa venju. Það á líka að vera aðalsrnerki sósíaldemó kratísks blaðs, að vera frjáls- lynt og víðsýnt. Framtíð beirrar stefnu, sem við berjumst fyrír, hlýtur a5 byggjast á trú okkar og trausti á fólkinu sjálfu. Við verðum að treysta því, að fólkið kunni' að velja og hafr.a, að það sjái bet- ur en flokksstjórnir á stund- um, að sameiginleg tilfinning þess og skoðun sé sú mæli- snúra, sem fylgja beri'. Ef við vantreystum fólkinu, hæ-ttum við að vera í tengslum við það og það við okkur. Allt er f;rá fólkinu komið. Trónandi for- sjónir í toppnum á flokkunum verða aðeins til trafala og tafar á vegferðinni. Fólkið hefur miklu næmari tiln.nningu en flokksforustur hafa g.run pm. Það á til- að vera seint í vöfun- um, en -að lokum slítur það hlekkina. , hver.su faföt sem reynt er að reyra bá — og. þá hrynur allt hrófatildrið. Flokksstjornir hafa alltaf vsrið of vissar um almætti -sitt og langsýni. Það hefur legið í landi hér, að flokksstjórnir hafa þótzt hafa ráðið málum til fullra lykta eftir einn furd um ’nverfis krinslétt borð. lilgfur Thors og Herm.ann Jónasson þóttust hafa valið þjóðinni for- seta á síðaratliðnu vori. Það var aðeins eftir að tilkynna hað allri bíóðinni, o? fcrmsatiáðið eitt eftir, að halda kosninga- dag. En þeim skjátlast hrap- allega — og ensir urðu eins hissa og þeir siálfir. Úrslitin komu beim gjöirsamlega á ó- vart. Allt, sera. beir höfðu lært á mörgum uppeldisárum. fauk í eiri.ni svipan út í veðúr og vind. Og þeir hafa ekkí áttað sig enn. í Albvðuflolclcnn.m á að vera hátt til lofts og vítt til veggja. Og blaðíð á að bera svip af því. Við eigum ao opn.a það fyrir U'inræðum um sjóna.rmið f 1 okksmannanna, en fara í þvi efni eftir ókveðnum reglum., Frh. á 7. síðu. i

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.