Alþýðublaðið - 08.07.1953, Blaðsíða 4
ALÞÝÐUBLAÐtÐ
jMiðvikudaginn 8. júlí 1853
Útgef&nöí. Alþýðuflokkuriim. Ritstjóri og ábyrgS&rm.aBitr;
Haatmibai Valdimaxsson. Meðritstjóri: Helgi Sæmundsson.
B'réttaetjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðameim: Loftux GuB-
mundsson og Páli Beck. Auglýsingastjóri: Enuna MöHer.
RitgtJórnariímar: 4901 og 4902. Auglýsingasími: 4906. Af-
gr«iCs]uslmi; 4900. AlþýðuprentsmiSjan, Hverfisgötu 8.
Áskriftarverð kr. 15,00 á mán. í lausasöiu kr. 1,00
insíaklingsframíak - félagsf ramtak
MORGUNBLAÐIÐ flutti
nýlega þá kenningu, að AlþýSu
flokksmenn hötuðust við einka
framtakið, teldu það úrelt og
431 einskis nýtt.
Fræddi blaðið lesendur sína
maira að segja á því, að
„heipt AÍþýðuflokksmanna í
Hafnarfirði og á Isafirði gegn
framitaki einstaltra dugnaðar-
manna hafi verið svo mikil, að
þeim væri gert allt tií bölvunar
nm hvers konar í'ramkvæmd-
1T .
í»etía er furðuleg ósvífni
og heimskuleg blaðamennska,
jafnvel Iþótt vitsmunaverur
Morgunblaðsins eigi í hlut.
Vissulega kann Alþýðuflokk
urinn engu síður en aðrir flokk
ar að meta framtak einstak-
lingsins, atorku hans og dugn
að og hugkvæmni ug útsjónar-
semi í atvinnurekstri. Enda
íelur flokkurinn, að á þessum
dyggðum einstaklingsins verði
atvinnulifið að byggja gengi
sitt og gæfu, hvaða rekstrar-
form sem notað er.
Biksvartari ósannindi eri
hehlur ekki hægt að bera á
feorð en þau, að Alþýðuflokks-
menn i Hafnarfirði og á ísa-
firði hafi í blindri heipt reynt
að bregða fæti fyrír dugnaðar-
mennina, sem eitthvað hafi vilj
að aðhafast í athafnalífinu.
Var það til þess að gera cin-
hverjum einstaklingi bölvun,
að bæjarútgerðin í Hafnarfirði
var sett á stofn? — Nei, það
var til þess að bjarga við at-
vinnulífmu f bænum — til að
forða Hafnfirðingum frá at-
vinnuleysi og hungri, að í það
merka fyrirtæki var ráðizt. Og
sú björgun tókst — og tókst svo
vel, að íhaldsmeirihlutinn í
Eeykjavík sá sér að lokurn ekki
annað fært en að stofna einn-
ig til bæjarútgerðar togara.
Og síðan varð þetta úrræði AI-
Jiýðufíokk sm a nn a í Hafnar-
firði fjölda knnarra bæjarfé-
laga íil fyrirmyndar.
Eða tökum annað dæmi:
Var það tif að koma ein-
hverjum einstaklingsatvinnu-
rekstri á kné, að Samvinnufé-
lag ísfirðinga var stofnað?
Nei — bankamir á Isafirði,
undir stjóm íhaldsmarma, höfðu
gengið að vélbátaátgerð einka
framtaksins og Iátið selja hana
á upphoði svo að segja „á einu
bretti“ — úr bænuin.
Eftir stóð bæjarfélag í sveíti.
Þá var Samvhmufélagið stofn
að af fátækú verkafólki og
sjómönnum, en við fullan
fjandskap íhaldsins. — Félag-
ið lét svo byggja myndarleg
vélskip á skömmum tíma.
Enn var of lítið um atvinnu
tæki á ísafirði. Þá var hluta-
félagið Njörður stofnað af
smáum framiöírtsm fátækling-
anna og fyrir þau byggðir 6
vélhátar.
Engum einstaldingsatvinnu-
rekstri intldu þessar félags-
stofnanir úr vegi .en allir bæj-
arbúar fengu af þeim bættan
hag, íhaldið ekki síður en aðr-
ir.
Það var vissulega ekki fyrir
atbeina I' Aíþýðuflokksmanna, 1
að bátar Björgvins Bjarnason-
ar mörgum árum síðar fóru af
Grænlandsmiðum til Nýfundna
lands. — Það var framtak ein
staklingsins, sem þar var að
verki.
Það sýnir vel lubbamennsku
Morgunblaðsins í málflutriingi,
að fagna því að deyfð hvíli nú
yfir vélbátaútgerðiimi á ísa-
firði og fullyrða að það sé
„ömurleg afleiðing Alþýðu-
fIokksstefnunnar“,
Sjö ára aflaleysi á þar enga
sök á, að áliti Morgunblaðs-
ins. N.ei, erfiðleikar hennar
eru bara af því, að hún er und-
ir stjórn jafnaðarmanna!!
Þá víkur Morgunblaðið að
því, að Framsóknarmenn hafi
ekki viljað, að Hannibal Valdi-
marsson yrði útundan um þá
aðstoð, sem ríkið hafi veitt
ýmsum aívinnutækjum á síð-
ustu árum.
En hverjír viídxt synja at-
vinnulífinu á ísafriði unt sams
konar aðstoð og aðrir fengu?
Það var Sjálfstæðisflokkurinn.
Sá hinn sami, sem vildi koma
í veg fyrir stofnun Samvinnu-
félags ísfirðinga á sínurn
tíma. Sá hinn sami, sem alltaf
berst á móti sjálfsbjargarvið-
leítni Iítilmagnans, ef hann
heldur að milliliðir og hrask-
arar komi ekki klónlm að.
En þá fer þó skörin fyrst að
færast iupp í liekkinn. þegar
Morgunblaðið vogar sér að
bera eftirfarandi ósannindi á
borð fyrir Jesendur stna:
„Samtímís hafa Sjálfstæðis-
menn þar (þ. e. á Isafirði) haM
ið uppi öfluguna atvinnurekstri,
sem á síðustu árum hefur ver
ið aðallyftistöng staðarins“.
Hvaða atvinnurekstri hafa
forráðamenn Siálfstæðismanna
á fsafirði haldið upni?
Togarafélagið ísfirðingur
h.f. er stofnað fyrir frumkvæði
Alþýðttflokksmanna og var ætl
unin að hefja þar með bæjar-
útgerð íogara. En. það varð ó-
gæfa kommúnista að koma
þessu óskabarni bæjarhúa í
hendur íhaldsmanna, sem hafa
stjórnað því síðan. En á eng-
an hátt hafa þeír haldið félag-
inu uppi, og því síður er þama
um neitt afkvæmi einkafram-
taksins að ræða. Bærinn á
meiriMuta Mutafjárins og bær
ín.n stendur í áhyrgð fyrir bæði
stofnkostnaði og rekstri togar-
anna. Það er því bæjarfélagið,
sem heldur þeím at’/inurekstri
upjpi, sem. íhaldsibmddamir
valta og skalía með fyr'ir at-
heina kommúnista.
Forráðamenn. íhaldsins á fsa
firði era kammenn, svo að
segja allir tíl hóna. Engum ætti
bví að vera það augljósara en
ísfirðifium, að hin svokaílaða
.,siálfstæðisstefna“ er lcaun-
höndlun með þvfjadropa erfið-
ismannsins. — í atvinnulífi bæj
arbúa eiea þeír lííinn hlut og
af litlu að státa. •— Það er fé-
la'rsframíak fólksins siálfs, sem.
biargað hefur á fsafirði hvað
eftir annað, þesrar postulár sam
kemminnar og hins svokallaða
jnkaframtaks hafa svikið köll
un sína. en það hafa þeir gert
hvað eftir annað.
Frá krýningunni í London. Það voru herm£'nn frá öllum hornum brezka heims
” vclciisins_ sem tóku þátt í kryningargöngunm x
Londcm 2. júní s. I. Á myndinni sést deild vígalegra Papuana-negra, er vöktu mikinn fögnuð.
Hrakfarirpr
Austurriska
gegn engu
einu í þeim síðari
SIÐASTI leikur Austurríkismanna hér að þessu sinni var
við svonefnt „Fressu“-lið, og fór frarn á mánudagskvöldið var.
Meirihhiti þessa liðs var skipaður sömu leikmörmum og í íands-
leiknum á dögunum, eða sex á móti fimm. Meðal „nýliðanna“
var markvörðiirinn, sem talað er um sem varamarkmann lands-
liðsins í keppninni við Noreg og Damnörku i samar. Leikur
þessi sýndx á eftirmimiílegan hátt hver er Mutur íslenzkrar
knattspyrmi í dag, samanborið við það bezta á því sviði. f.rik
þessum lauk með slíkurii ósigri knaítspyrnumaiina vorra, að
ekld verður tiljaínað, að minnsta kosti hin síðari ár. Fyrri
hálfleikttr 3:® og hiim síðari 6:1. Um 306® rnanna voru vitni
að þessum geypilega ósigri. Dómari var Guðjón Eínarsson.
FYRRI HALFLEIKUR. .
Austurríkismeim eíga völ
um mark. Velja að leika imd-
an hægum vindi. Úrvalið hef-
ur þegar sókn, en íramherjar
þess eru brátt stöðvaðir af
vörn mótherjanna. í 7 irmrnt-
ur er sótt og varizt af feappi,
án þess að tækiíæri skapizt til
að skora, en það er þegar auð-
séð, að Austuríkismenn eru
ákveðnir í að láta ekki hiut
sinn í þessum síðasta leik sín-
um hér. Þeír leika i'ast og gefa
hvergi eftir. Á 7. mínútu er
Gunnar Guðmannsson í all-
góðu færi eftir dágóðan sam-
leik, en markskoiið skeikar.
Þrern mínútum síðar á mið-
framv. austurríski fast.skot á
mark, en knötturinn þýtur yf-
ir. En mínútu sxðar era fram-
herjarnir austurrisk.il aftur í
sókn, isóknar- og varnarliðij
lýstur saman í eina bendu, og
úr þeirri þvögu, sem þarna
myndast, er knettinum nánast,
rúliað inn fyrir marklínu úr-
valsins. Þegar leikur er haím!
að nýju, er gerð tilraun til að;
jafna metin þegar í stað, en
sóknin strandar á harðskeyttri
vörn Austurríkxsmanna. Fjór-
um mínútum síðar kemst v.
úth. Austurríkismanna í færi j
eftir harða sókn, og skorar j
með kollspyrnu eftir að -miðh. j
hafði sveiflað til hans knett-
ínum. Þegar leikur er ha.fi nn
að nýju, gerir úrvalið virð'ing-
arverða tilraun til sóknar, en
aftur stöðvar austurríska vörn
in. Á 20. mínútu er Reynir í
allgóðu færi, en mistekst skot
ið. Aukaispyrnu fá Ausiurrik-
ismenn á 21. mínútu, úokkru
fyrir utan vítateig mótherj-
anna, skjóta beint á mark, en
það er varið. Tveim minútum
síðar, nær úrvaiið góðri sókn-
arlotu. Gunnar sendir til Reyn
is, Reynir afgreiSir knöttinn
þegar til Þórðar, en sendingin
var of föst, Þórður gerir sitt
ýtrasta til að ná knettinum, e;i
Iiann rennur út fyrir enda-
mörk mótherianna.
Eftir • márkspyrnuna hefja
Austurríkismenn sökn, en én
áran.gurs, benni lýkur með
skoti utan víð mark. Á 25. mín
útu er úrvalið aftur í sókn.
Reyni er sendur knötturinn
ívrir mark mótherjanna, en
hann :nær honum ekki. Aft-
ur eru Austurríkismenn í sókn,
beir eru stöðvaðir. Nokkrar
mínútur berst knötturinn
fram o.g aftur um völlinn. Á
33. rnínúiu sendir Þórður
Reyni knöttinn með góðri send
ingu, en honum mistekst skot-
ið og ..brennir af“. Mínútu
síðar skýtur Groz miðh. fast á
mark, en markmaður biarsar.
úraj istund er sótt og varizt á
báða bóga raeir.i, Iirarur bó á
úrvalinu. Á 40. rnínútu skvtur
Gunnar á mark Austurríkis-
rrtaniía eftir snögga sókri, fær-
ið er alllangt og knötturinn
fer utan hjá. Á 42. mínútu
skora svo Austurríkismenn
þriðja mark sitt. Gerir Groz
það. Einni mínútu síðar er
Kolly v. úth. í góðu færi, en
sendir yfir. Rétt á eftir er
hornspyrna á úrvalið og mark
skot, en er bjargað. Útspyrna
marlonannsins sendir knött-
inn fyrir fætur v. ixinh. Aust-
urríkis, hann sendir knöttinn
þegar til v. úth., sem skýtur
j um leið á mark, en markmað-
j urinn grípur knötíinn. Þa.nnig
lauk hálfleiknum 3:0.
1 þessum hálfleik eiga Aust-
I urríkismenn 16 markskot og 5
hornspyrnur á mótherjana, en
fá á sig 8 aukaspyrnur. Hins
j vegar á úrválið aðeins 4 mark
. skot. Eina hornspyrnu fær það
j á Austuríkísmenn. En 3 auka
I spyrnur er.u dæmdar á það.
' SEINNI HÁLFLEIKUR.
I Þó að ekki liti vel út. vom
samt margir, sem vonuðust í1!
J að úrvalið rnyndi reyna að
’ spjara sig í seinni hálfleik. En
' sivo illa sem gekk x þeim fyrri,
i keyrði nú alveg um þverbak í
þeim síðari. Golan, sem hafði
: verið með Austiirríkismönn-
! um, snerist nú til liðs við land
' ann. En su liðveizla kom að
' engu gagrá. í þessum hálfleik
skiptu þeir um stöður Gúrtriar
og Halldór, þannig að Haflldór
iék h. inrih., en Gunnar útih.
Þassi ski.pti skiptu heldur ekki
máli. 9vo harðir sem Aústur-
ríkismenn voru í fyrri hálf-
leik, vo.ru þeir þó sýnu harð-
skeyttari’ í þeim seinni. Þeir
hófu þegar sókn og héldu sókn
arlotu. sinni látílaust í 6 mín..,
en tókst þó ekki að skora.
Fyrst á 8. míniútu skora þeir
sitt fyrsta mark af sex í þess-
um hálfleik. Gerði það v. , inn-
herji. Bar mark þetta að.með
þeim hartti, að dómarinn gef-
ur jmerifei um aukaspyrnu á
úrvalið vegna útistöðu, sem
Halldór átti í við einn mót-
herianna, en áður en þetta
skeði. hafði þessi sami 'móth,
brotið lög á Haílldói-i, en dóm-
arinn ekki séð bað. Við merki
dómarans stöðvast leikurínn,
en Austurríkisriienn spyrna
þegar aukaspvrnunni svo sem
þeirra er vandi. og áðxir en yið
er lítið skora þeir mark. Dóm
Framhald á 7. síðtl.