Alþýðublaðið - 20.10.1953, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið - 20.10.1953, Blaðsíða 5
^•riðjudagur 20. október 1953 ALÞYÐUBLAÐÍÐ 9 ÞINGMENN Alþyðuflokksins .foatfa á undanförnum þingum iflutt ýmds frumvörp og. tillög- »r, sem miðað hafa að því að foæta úr hinu alvariega ástandi, gem verið hefur í húsnæðismál ixm þjóðarinnar. Þær hafa ekki aiáð fram að ganga, og hefur ihúsnæðisástandið undaniarið farið versnandi. Skortir mjög írnikið á, að nægilega mikið hafi verið byggt til þess, að eðlilegri eftirspurn ei'tir nýju húsnæði hafi verið fuiinægt, hvað þá að heilsuspú .'and; hús næði hafi verið útrýmt með nýbyggingum. ÞÖRFIN ÁTTA HUNDRUÐ ÍBÚÐIR Á ÁRI. 1951—1952 fjölgaði íbúum í bæjum á íslandi um 1624, en 3 Reykjavlk einni um 1247. Gera má ráð fyrir, að byggja jþurfi árlega um 400 íbúðir í kaupstöðum og knuptúnum Vegna fóiksfjölgunarinnar. Svo mikill fjöldi manna býr nú í fhúsnæði, sem ekki verður tal- ið 'sómasamlegt, að á næstu 3—4 árum verður að byggja a. m. k. 400 íbúðir árlega til þess að útrýma þessu heilsuspili- andi húsnæði. Á næstu á.rum Verður því að byggja um 800 íbúðir árlega í kaupstöðum og kauptúnum, ef heilbrigðri eft- irspurn á að verða fullnægt. 300 teningsmetra íbúðir munu »ú kosta um 200 þús. kr. Ef gert er ráð fyrir slíkum ibúð- 'um, yrði byggingarkostnaður 300 íbúða 160 milíj. kr. Fram- leiðsla þjóðarinnar, m etin á markaðsverði, mun í ár n.ema um 2500 millj. kr. En auk þess Siefur þjóðin haft til urnráða nm 200 millj. kr. frá erlendum aðilum sem lán og gjafir, svo að alls hefur þjóðin til umráða á: þessu ári um 2700 millj. kr. Heildarfjárfesting þjóðarinnar mun í ár verða um 500 millj. kr., og 'fjárfesting í íbúðarhúsa íbyggingum yfirleitt um 114 millj. kr., þar af um 31 milij. kr. í sveitum, en 33 millj. í kaupstöðum og kauptúnum, Með hliðsjón af þessum stað- reyndum er ljóst, að það eru engar skýjaborgir að gera ráð fyrir byggingu 800 íbúða á ári í kaupstöðu og kauptúnum í 4 ár. Tii þess að unnt yrði að fcá.því marki, þyrfti að trygg.ja bessum framkvæmdum tæpl. 80 millj. kr. umfram. það, sem Siú er varið til beirra, en það eru 40% af bví fé, sem íslend- ingar hafa fengið i'rá erlend- Um aðilum umfram framleiðslu sína. 80 millj. kr. eru ekki mik að fé fyrir þjóð, sem hefur 2700 millj. kr. til ráðstöfunar, |>egar um það er oð ræða að bæta úr brýnustu þörfinni, sem »ú er ófullnægt, húsnæðisþörf- inni. Það, sem gera þarf, er 6ð be;na vinnuafli og fjármagni & skmulegan hátt að þessu sstær=ta verkefni, sem nú bið- lir ó1avst í íslenzku þjóðféiagi, to-g áð tryggja, að efni og vinna jsé hn£niýtt af fyllstu hagsýni, <en á engu sviði efnahagslífs- Sns rvan nú eiga sér stað jaín- stnik’1 sóun vegna ófuMkominna Starf'pðferða og einmitt í bygg «KI!!iiœ»irji Stórmál fram komið á alþingi ýíuflo ‘r inga.riðnaðihum. Af 160 millj. kr. byggjngarkostnaði 800 íbúfta munu um 40 millj. kr. vera erlend gjaldeyrisnotkun, cn um 95 millj. kr. inniend vin,iu laun. Með hliðsjón af tölum þeim, sem nefndar voru að framan um fjárfestinguna, og því, að gjaldéyristekjur þjóð- arinnar voru í fyrra 963 millj. kr., er augljóst, að sldk áætlun er auðveldlega framkvæman- leg, ef nauðsymlegar ráðstafiv anir eru gerðar til þess að tryggja íbúðar-húsabyggingun- um þann forgang meðal frami- kvæmda þjóðarinnar, sem nú er sjálfsagður, og efni og vinna hagnýtt af fyllstu hagsýni. FIMM PRÓSENT AF ÞJÓÐ- ARFRAMLEIÐSLUNNI Gera má auðvitað ráð fyrir því, að margir þeirra, sem byggja, séu svo vel efnum bún ir, að þeir geti greitt veruleg- an hluta byggingarkostnaðar- ins sjálfir. En mestur hlutinn þarf þó á miklu lánsfé að halda, og margir þeirra þurfa meira að segja á að halda sérstakri aðstoð varðandi vaxta kjör, til þess að þeim verði kleift að eignast sæmllega íbúð, en gildandi lög gera einmitt ráð fyrir slíkr.i aðstoð. þótt færri hafi notið hennar undan farið en skyldi sökum fjár- skorts. Ef gert er ráð fyrir því, að þeir, sem byggja, leggi yfir leitt fram um fimmtung bygg- ingarkostnaðar að meðaltali, þyrfti 128 millj. kr. lánsfé til byggingar 800 íbúða á ári. Það er um 5% af verðmæti þjóð- arframleiðslunnar, og ætti að vera vel framkvæmanlegt að tryggja þessum framkvæmd- um það fé. MARKMIÐ FRUMVARPSINS. Lög þau, sem sett voru 1946 fyrir forgöngu Finns heit- ins Jónssonar félagsmálaráð- herra um opinbera aðstoð við íbúða.dhújsabyggingar í kaup- síöðum og kauptúnum, voru him? ákjósanlegasti grundvöli ur raunhæfra framkvæmda í byggmgarmálum. Hins vegar heíur ekki verið byggt á þess- urn gi-unni sem skyldi, þar eð aðilum þeim, sem gert var ráð fyrir, að forgöngu hefðu um byggingarframkvæmdirnar, var ekki gert kleift að afla sér riægilegs fjármagns til þeirra og írt stað var framkvæmd á liaíin þeim, sem fjallaði um í- búðarbyggingar sveitarfélaga. Fyrsta sporið, sem stíga verð- ur, er því að kveða á um, að ákva'ði þessa kafla skuli koma aítur í framkvæmd. En jafn- framt er nauðsynlegt að gera FRUMVARP ALÞÝÐUFLOKKSINS um fjögurra ára áætlun í byggingarmálunum til að tryggja það, að reistar verði 800 nýjar íbúðir á ári með hagfelldum kjör um, hefur vakið gcysimikla athygli, enda þar mörkuð stefnan í haráttunni við tilfinnanlegasta vanclamal sam- tíðarinnar. Birtir Aíiþýðublaðið ;hér greinargerð frum- varpsins, þar sem mál þetta er ýtarlega rætt og bent á, að auðvelt er að framkvæma þessa fjögurra ára áætlun með samstilltu átaki. Meginúrræði Alþýðuflokksins tií að ná þessu marki eru: 1) Byggingarsjóður verkamahna fái hálfan tekju- afgang tóbakseinkasölunnar. 2) Ýmsum stofnunum og tryggingarfélögum sé gert að láta byggingarsjóð verka- manna og samvinnubyggingarfélög sitja fyrir verðbréfa- kaupum sínum. 3) Settar séu reglur um lánveitingar banka og annarra peningastofnana með samræmt átak þeirra í þágu byggingarmálanna fyrir augum. 4) Lána- deild smáíbúða fái 5 milljónir úr ríkissjóði árlega. 5) Veðdeild Landsbnka íslands sé endurskipulögð. 6) Nægi þessi framlög ekki,, þá taki ríkissjóður í þessu skyni 50 milijón kr. lán innan Iands eða utan. Hér er .um að ræða raunhæfar ráðstafanir í barátt- unni við húsnæðisbölið. Og vonandi ber alþingi gæfu til að fara þessa leið. eítirsíöðvar byggingarkostn- aðar. þan'rtig að allt að 100 kr. séu lánaðar gegn 2. veð- rétti og allt að 50 kr. gegn 3. veðrétti, enda hafi veðdeild | in ekkert lánað gegn 1. veð rétti. 6. Ef fyrrnefnd framlög úr ríkissjóði og lánveitingan- reglurnar tryggja þessum stofnunum ekki nægilegt íé til þess að fullnægja eftir- spurn eða sveitarfélög ós%a eftir lánum úr ríkissjóði til byggingarframkvæmda j sinna. skal ríkissjóður taka í allt að 50 millj. kr. lán inn- : anlands og ráðstafa því til þessara aðila. Reynist ekki | unnt að fá allt lánsféð inn- | anlands, skal leitað eftlr . láni erlendis, allt að 50 miilj. kr. • , Þá er og í frumvarpinu gert ráð fy'rir því, að reynt verði að draga úr byggingarkostnaði með því að innkaupastcfnun ríkisins annist innflutirng á byggingarefni fyrir byggingar- félög og sveitarfélög fyrir sem lægsta þóknun. Enn fremur er til þess ætlazt, að ríkisstjóm hafi forgöngu um lækkun bygg ingarkosnaðar á þann hátt, a® sem fulikomnastri tækni sé’ ; beitt og kostir stórrekstrar hag i nýttir í-sem ríkustum mæli. Ei> með slJkum ráðstö'tunum má án efa byggja fleiri íbúðir en niú er gert m.eð sama tilkostnaði. SS' vesnspró Þeir pípulagningameistarar, sem ætla að láta >nema í na ganga undir sveinspróf í haust, skili umsóknum og kilríkjum til formanns prófnefndar Helga Magnússon- r.r, Bankastræti 7, fyrir 1. nóv. n.k. Prófnefndin. raunhæfar ráðstafanir til þess, ’ að lög þessi, ásamt síðari við- auka um smáíbúðabyggingar, geti komið til fullra fram- kvæmda á þann hátt að tryggja nauðsyriegt fé þeim aðilum. sem gert er ráð fýrir, að byggingarnar annist. Er það markmið þessa frumvarps. ÚRRÆÐIN TIL AÐ TRYGGJA FJÁRMAGNIÐ. Á grundvelli gildandi laga um cpinbera aðstoð við íbúð- 'arhúsabyggingai í kaupstöðum og kauptúnum og þessa frv., ef að lögum yrði, ættu þeir, sem hug hc.fa á því að eignast íbú<', en geta ekki komlð henni upp af eigin rammleik, að eiga kost á að velja miili þess að kaupr íbúð í verkamannabú- stöðum, byggingarsamvinnu- félagi eða íbúð byggða af sveit arfélsgi, eða að byggja sjálfir smáibúð með aðstoð lánadeilda smáíbúða eða annars konar í- búðir með aðstoð veðdeildar Landsbanka íslands, en aðstoð ar hennar ættu. aðrir byggjend ( ur auðvitað einnig að geta not ið. f Stofnu-num þessum skal tryggt fé til þess að geta full- j nægt eftirspurn eftir lánsfé á þennan hátt: 1- Byggingarsjóður verka manna fái framvegis hálfan tekjuafgang Tóbakseinka- sölu ríkisins, eins og gert var ráð fyrir í fyrstu !ög- unum um verkamannabú- staði. Á næsta ári yrði hér um að ræða 10.5 millj. kr. samkvæmt fjárlagafrum- varpi ríkisstjórnarinnar. 2. Settar skulu reglur um, að ýmsar stofnanir og trygg ingarfélög, sem lán veita tii frantkvæmda, skuli láta skuldabréf byggingarsjóðs verkamanna og byggingar- samvinn.ufélaga sitja fyrir í verðbréfakaupum sínum upp að vissu marki. 3. Settar skulu enn frem- ur reglur um lánveitingar banka og annarra peninga stofnana til þess að koma því til leiðar, að þessar stofn anir geri samræmt átak í þágu byggingarmálanna, og skulu þær m. a. kaupa skuldabréf byggingarsjóðs- ins, þyggingarsamvinnu- félaga og - bankavaxtabréf upp að vissu marki. 4. Lánadeild smáíbúða fái 5 millj. kr. úr rikissjóði ár- lega. 5. Veðdeild Landsbanka ís lands skal gefa út nýjan flokk bankavaxtabréfa og lána allt að 350 kr. gegn 1. veðrétti á rúmmetra, en veiti einnig lán til þess að ljúka byggingu eða greiða ASaítundur FÚi í Hðín« arfirðí. 6 AÐALFUNDUR FUJ I Hafnarfirði verðwr haldinn á mánudagskvöldið kemur kl. 8.30 í Alþýðuhúsinu víð Strandgötu. Fundarefnh Ima- taka nýrra félaga, venjuleg aðalfundarstörf, rætt um bæj arstjórnarkosningarnar og önnui' mál. FlóSbylgja g@p áfenginu NÚ RÍS FLÓÐBYLGJAN GEGN ÁFENGINU, heitir greinarkorn eftir W. A. Scharf- fenberg, sem er framkvæmda- stjóri bindindismannasamtaka, er heita International Temper ance Association, og hefur að alstöð sína í Washington D. C. í Bandaríkju'num. í greininni segir: „Líkt og flóðbylgja rís nú almenningsálitið gegn öllu, sem viðkemur áfengisneyzlu. Augljóst dæmi þess er, hve mörg lagafrumvörp hafa ný- lega verið lögð franGT hinum ýmsu löggjafarþingum_ lands- ins. Árið sem leið (1925) voru um 1,654 frumvörp til laga lögð fram í hinum ýmsu löggjafar- samkundum ríkjanna, er krefj ast þess, að settar verði hömi- ur á sölu, veitingar og neyzlu áfengra drykkja eða algert bann við sliku. Bannste'fnan hefur nú frumkvæðið og hefur hrakið áfengisviðskiptin í varnarstöðu. Fyrir löggjafarþingum þriggja ríkja, Georgia, Idaho og North Carolina, liggja nú lagfrumvörp, er krefjast á- fengisbanns í þessum þremur ríkjum. Þegar ríkisstjóri North Carolína tók við embætti sínu fyrir skömmu, gat hann þess í ræðu sinni, að hann teldi æski legt að fram færi í ríkinu at- kvæðagreiðsla um_algert áfeng isbann. Útvarpsstöðm KOME í Okla homa kaus heldur að slíta vissu samstaVfi um útvarps- efni, en að þola bjórauglýsing- ar. Þeim blöðum og tímaritum, fjölgar óðum, sem neita að birta áfengisauglýsingar. Þetta er áfengissalanum áhyggju- efni. Kefauver-nefndin, sem stjórn Bandaríkjanna skipaðl til rannsóknar á glæpalífi þjóð arinnar, fordæmdi allt sem. heitir áfengisframleiðsla, áfeng issala, áfengisveitingar og ó- fengisneyzla. Nefnd þessi dró hiklaust fram í dagsljósið, að áfeTigisviðskiptin væru satvinr uð glæpamennskunni. Laust fyrir þjóðþing tveggja aðalflokkanna, republikana og demokrata 1952, komst á kreik sú fregn, að áfengissalan og' framleiðendur ætluðu að kosta jútvarp og sjónvarp frá þingun um. Etl báðir flokkarnir bönn ;uðu nokkur slík afskipti af þeirra hálfu, sem riðnir eru, við áfengisviðskiptin. Um alla Suður- og Mið-Asíu er litið á áfengisneyzluna sem bölvun og illa nauðsyn aðeins í samskiptum við vesturhluta jarðar. Enginn sannur Hindúi né velmetinn Múhameðstrúar- maður vill neyta áfengis, íran hefur fyrir skömmu boðað herjar áfengisbann. Konungur- (Frh. á 7. síðu.) ,

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.