Tíminn - 08.09.1964, Blaðsíða 14

EG VAR CICERO
EFTIR ELYESA BAZNA
þeím af Bretum sjálfum og hvort
ég væri áreiðanlegur njósnari eða
ekki. En í Ankara var ég ekki
eins þekktur sem njósnarinn Cic-
ero eins og Elyesa, forvitni kavass
inn, og hvernig áttí ég að geta
vitað, hve mikið fólkið braut heil-
ann um mig?
Hvernig átti ég að vita, að á
þessari stundu var Bandaríkjamað
ur sem hét Allen W. Dulles, stadd
ur í Bern í Sviss, og hafði í lang-
an tíma haft fjölda af njósnurum
í Berlín? Hvernig átti ég að vita,
að einn af þessum njósnurum var
þýzkur stjórnarerindreki í fylgd-
arliði Ribbentrops, en Þjóðverjar
höfðu barið bróðir hans tíl dáuða?
Það var ekki fyrr en eftir styrjöld
ina, að ég komst að því, að þessi
maður sagði hr. Dulles í Bern frá
tilveru nýs njósnara sem kallaður
var Cicero og hlaut að starfa í
Brezka sendiráðinu í Ankara.
Ameríkanarnir voru hrifnir af
tækifærinu, sem Cicero bauð upp
á. Væri það ekki sérlega ánægju-
legt, að geta leyst Cicerogátuna
og borið hana fram fyrir Bretana
á gulldíski og láta í það skína,
að þeir síðarnefndu hefðu verið
sofandi á verðinum? Þannig varð
Cicero að leiksoppi leyniþjónustu,
sem kepptust hvorar við aðra, og
sjálfsvirðing þeirra var lögð að
veði fyrir lausn málsins.
Ameríkanarnir kölluðu til Balk-
an-sérfræðing sinn, George H
Earle. Ég gat verið stoltur af því,
að valda Earle höfuðverk, þar sem
hann var persónulegur vinur
Roosevelt forseta. Ég, kavassinn,
var byrjaður að hafa eitthvað að
segja í heimsmálunum.
Hr. Earle, fyrrverandi fylkis-
stjóri í Pennsylvania, fyrrverandi
sendifulltrui Bandaríkjanna í Vín-
arborg og Sofíu og að lokum her-
málafulltrúi í Istanbul, kom allt
i einu til hugar kona, sem var
meðlimur bandarísku leyniðjón-
ustunnar í Sofiu. Væri ekki hægt
að smygla henni inn i þýzka sendi
ráðið í Ankara?
Þessi unga kona var Cornelia
Kapp. Dulnefnið Cicero hafði
ferðazt um Berlín, Bern, Washing
ton, Istanbul og Sofíu og aftur
til Ankara og komið af stað áköf-
um umræðum og æsingi, aðdáun,
efasemdum og vantrausti, með
þeim afleiðingum, að það endaði
í neðanjarðarbaráttu í hinni hlut
lausu borg Ankara, þar sem sendi
menn óvinalandanna heilsuðust
með ískulda.
Ég vissi auðvitað ekkert um
þetta, og sízt af öllu vissi ég, að
tuttugu og þriggja ára gömul
stúlka var á hælunum á mér, og
hætti með því sínu eigin höfði.
Ég hataði Corneliu Kapp, en
hatur mitt er nú næstum tuttugu
ára gamalt, og það er ekki sér-
lega ferskt né lifandi lengur.
Stundum velti ég því fyrir mér,
hvað myndi gerast, ef við hitt-
umst.
— Guð mínn góður, ert þú
Cicero?
Ég get mjög greinilega séð
vonbrigðin í svip hennar.
— Við yngjumst vist ekki, ma-
dame.
Ég hef oft ímyndað mér sam-
ræður þessu líkar milli tveggja
manneskja, sem einu sinni tóku
þátt í spennandi ævintýri, hvort
með sínum aðilanum.
Er mögulegt að endurvekja hat
ur, sem er orðið gamalt og staðn-
að. Myndi ég í raun og veru segja
við hana: „Madame, þér voruð
mjög ótrúar landi yðar, ég lít á
yður með fyrirlitningu? Og myndi
hún svara um hæl: — Vitleysa
Cicero, ég njósnaði fyrir málstað-
ínn, en þér gerðuð það fyrir pen-
inga„ og það er aðeins nú, þeg-
ar þér lítið til baka, að þér látið
sem þér hafið haft eitthvert vit
á heimsstjórnmálunum og hafið
viljað rétta stefnu sögunnar?
Myndu viðræður okkar verða
eitthvað á þessa leið?
Það er ekkí að efa, að í reynd-
inni myndi ég spyrja um börn
hennar tvö, og hún spyrði kurteis
lega og kaldhæðnislega um min
börn.
— Ég hef heyrt, að þér eigið
sex börn, Cicero. Er það rétt?
— Nei, madam, ég á átta. Ég
verð að viðurkenna, madam, að
það virðist hlægilegt að hugsa sér,
að njósnarí skuli eiga átta börn.
En ég fullvissa yður um það, að
ég hef tekið yngstu dóttur mína
á hnéð og sagt við hana: Og svo
náði pabbi í lykilinn að skápnum
hans Sir Hughe Knatchbull-Huges
sen, og.....
En hefði ég í þá daga vitað,
að hún var óvinurinn, hefði ég
ekki hikað við að segja við Moyz-
isch: — Það er óvinur í fylkingu
yðar. Nafn hennar er Cornelia
Kapp, og hún er einkaritari yðar.
Og það hefði verið sama og
dauðadómur yfir Cornelíu Kapp.
En allt, sem ég vissi um hana
þá, var röddin í símanum. Og það
var ekki fyrr en mörgum árum
seinna, að ég komst að einhverju
meirá.
Sagt var að hún byggi í Banda-
ríkjunum. Ég skrifaði kunningja
mínum þar, en það bar engan ár-
angur. Þeir sögðu, að í jafnstóru
landi og Bandaríkin væru, væri
enginn möguleiki á því að finna
konu, sem án efa hefði gifzt og
búið þar í mörg ar undir nafni
eiginmanns síns. Ég skrifaði til
innflytjendaskrifstofunnar, en
þar var ekki svo mikið haft við
að svara mér.
Þegar við vorum svo að undir-
búa þessa bók, báðum við blaða-
manninn G. Thomas Beyl að að-
stoða okkur í leitinni, og hann
komst á spor Cornelíu, og það
byrjaði með því, að hann komst
að því, að hún hafði eítt sinn
dvalizt í Chicago hjá hr. og frú
Hugo Countandin.
Bréfaskriftir við Countandin-
hjónin fylgdu á eftir, og þau hjálp
uðu mér að gera mér í hugarlund,
hvernig Cornelia hafði verið. Ég
fékk annað heimilisfang á veiting
arhúsi í Chicago, þar sem Corne-
lia hafði að því er mér var sagt,
unnið sem framreiðslustúlka. Mér
29
var tjáð, að bezta vinkona henn-
ar þar væri stúlka, sem hét Violet
Kyle, kölluð Pinky.
Pinky sagði: — Ég vinn enn í
þessu veitingahúsi, en Cornelía er
löngu hætt. Yfirmaðurinn réð
Cornelíu vegna þess, að hún var
þýzk. Hann er Þjóðverji, sem
strauk úr hernum í fyrri heims-
styrjöldinni og bjó hér undir
fölsku nafni. n það komst ekki
upp, fyrr en hann framdi sjálfs-
morð nú fyrir stuttu .... Hvað
sem því viðvíkur, þá hjálpaðl
hann Cornelíu til þess að koma
undir sig fótunum. Cornelia er —
eða var gift fyrverandi F.B.I.-
manni. Hún hitti hann hjá Count-
andins-hjónunum. Þau dvöldust
þar bæði. Ég get gefið yður upp
nafnið á borginni, þar sem þau
búa í Kaliforníu.
Beyl fór til Kaliforníu, hitti
Corneliu, og fékk hennar lýsingu
á hlutunum.
Ég las allar upplýsingarnar, sem
ég hafði safnað saman. Ég las
það, sem Countandin hafði skrif
að, ég las bréf Pinky, og ég las,
það sem Cornelía hafði sjálf að
segja um „Cicero-málið.“ Og þann
ig var það, að ég komst að raun
um, að hún hafði ekki verið brezk
ur njósnari eins og ég hafði allt-
af haldið, heldur bandarískur, eins
og ég hef áður sagt.
SJÖTTI KAFLI.
Koma brezku leyniþjónustu-
mannanna hafði sínar afleiðingar.
Komið var fyrir viðvörunarkerfi
í skáp Sir Hughe. Sérfræðingar
komu á staðinn, hurfu inn í skrif-
stofurnar og unnu þar svo tím-
unum saman bak við læstar dyr,
og ég gat látið mér detta í hug,
hvað þeir voru að gera. Ég komst
að þeirri niðurstöðu, að ekki yrði
lengur hægt að nota lykilinn, sem
ég hafði látið gera að skáp Sir
Hughe.
Ég leit á þetta sem ábendingu
30
berir jafn mikla umhyggju fyrir
öryggi bróður okkar og við hin.
Ég talaði við Madame Chong í
morgun — hún er náinn vinur
bróður míns og hún hafði hug-
mynd sem hún vildi leggja fyrir
þig. Hún stakk upp á, að bróðir
minn kvæntist þér. Meðan hann
fer huldu höfði, mundi það auð-
velda honum eftirleikinn, ef hann
yrði tekinn höndum á nýjan leik.
Yfirvöldín myndu ef til vill sýna
honum einhverja miskunn, ef þeir
vissu, að hann væri löglega kvænt
ur enskri konu. Stjórnin í Kóreu
vill mikið til vinna að fá ekki
stjórnir Bretlands og Bandaríkj-
anna upp á mótí sér. Og mætti
þá hugsanlega fá því til leiðar
komið, að dauðadómnum yrði
breytt í nokkra fangelsisvist. Nú
spyrjum við þig vegna öryggis
bróður míns — ert þú reiðubúin
að giftast John núna, ungfrú
Hastings?
14. KAFLLl
Rakel starði sem þrumu lostin
á þau. Skyndigifting hafði aldrei
hvarflað að henni. Hún var bund-
in við störf sín í sjúkrahúsinu í
minnsta kosti ár, og hún vildi
ekki rjúfa orð sín.
Hún sagði það upphátt.
— En það var ekkert i samn-
Ingnum, sem bannaði þér að gift-
ast þann tíma, benti Don henni
á. — Þú getur haldið áfram starfi
þínu við sjúkrahúsið. Við vitum
ekki, hvaða atburðir gerast á næst
unni. En það gæti orðið til ómet-
anlegrar hjálpar, ef þú samþykkt-
ir að giftast John, Mér skildist
á Madame Chong, að þú værir fús
að gera það sem í þínu valdi
stæði til að hjálpa honum.
— Já — já, tautaði hún og leit
níður fyrir sig. — Já, auðvitað
EFTIR MAYSIE GREIG
vil ég hjálpa John. Ef þið eruð
á þeirri skoðun, að gifting okkar
geti orðið honum nokkur styrkur,
þá . . . en hvaða prestur mundi
gifta okkur? Fæst nokkur til að
vígja flóttamann í hjónaband?
— Shaministaprestur mun gefa
ykkur saman, sagði Don. — Það
er trú flestra Kóreubúa. Síðan
getíð þið látið kristinn prest gefa
ykkur saman Shaministaprestur-
inn bíður svars yðar. Hann getur
undirritað nauðsynleg skjöl.
Kannske fullnægir það ekki ætt-
ingjum yðar í Englandi, en það
mundi fullnægja kóreönsku
stjórninni.
Rakel barðist við að hafa hemil
á tílfinningum sínum og hugsun-
um, sem virtust á einni ringulreið.
Hún neri hendur sínar og stam-
aði loks:
— Ef ég hefði aðeins fengið
tíma til að hugsa mig um. Þetta
kemur svo skyndilega. — En þú
hafði gefið John jáyrði þitt bréf-
lega, sagði Don. — Og nú þarfn
ast hann meira en nokkru sinni
áður hjálpar þinnar.
— Ég skil, hvíslaði Rakel.
— Og ef þið haldið í raun og
veru, að það mundi hjálpa hon-
um . . .
— Við madame Chong erum
bæði sannfærð um það, sagði Don.
— Ert þú reiðubúin, ungfrú
Hastings?
Hún dró djúpt að sér andann.
Henni var Ijóst, að henni gæfist
ekki umhugsunarfrestur. Hún
sagði: — Gott og vel. Ég er reiðu-
búin að giftast John.
Allir virtust varpa öndinni létt-
ar, og Don þakkaði henni hrærð-
ur. Hann spurði, hversu fljótt
hún gæti verið tilbúin og benti
á, að yfirvöldunum gætu á hverri
stundu borizt njósn um dvalár-
stað Johns og því mættu þau eng-
an tíma missa.
í • bréfunum hafði hún heitið
John ást sinni og tryggð. Nú
fékk hún tækifæri til að sýna í
verki, að þetta voru ekki aðeins
innantóm orð. Hvað mundi Davíð
segja, ef hann vissi þetta?
— Ég er mjög þreytt, sagði
hún við Don. — Gætí ég fengið
að hvílast smástund, þangað til
presturinn kemur?
— En viltu ekki fara til Johns
aftur? sagði hann undrandi.
— Ekki alveg strax, sagði hún,
—mig langar til þess eins að
hvílast nokkra stund.
Hann talaði kóreönsku víð
madame Yung Chee Ho og hún
kinkaði skilningsrík kolli og
leiddi hana á efri hæðina og inn
í íburðarmikið svefnherbergi með
stóru rúmí. Á rúminu lá töfrandi
fagur kóreanskur þjóðbúningur,
blómum skreyttur. Madame benti
á fatnaðinn og síðan Rakel og
sagði með erfiðismunum: Til brúð
kaups.
Rakel ieit á kjólinn. Hann var
útsaumaður og einkar fallegur.
Þau höfðu þá búizt við, að hún
imundi samþykkja ráðagerð
þeirra. Hún, Rakel Hastíngs, átti
nú innan stundar að verða kór-
eönsk brúður. Og athöfnin skyldi
framkvæmd af shaministapresti.
Hun leit á hvítt andlit sitt í
speglinum. Hún reyndi að hugsa
um, hvað hún væri glöð að vera
í þann veginn að gifta sig. En
allt kom fyrir ekki. Og loks færði
hún gætilega kjólinn og kastaði
sér á rúmið.
Hún vissi ekki, hvort hún hafði
blundað, þegar hún heyrði barið
að dyrum og madame kom inn og
benti henni glaðlega að klæðast
búningnum. Hún aðstoðaði Rakel
við það og kallaði síðan á mann
sinn til að láta hann dást að ungu
stúlkunni.
— Þér eruð mjög töfrandi, ung
frú Hastings, sagði hann. — Fað-
ir Kuik-Cho er komínn. Nú er
tími til kominn að fara inn í
hlöðuna og byrja athöfnina.
Hún fann til ofsalegrar skelf-
ingar við það, sem í vændum var.
Hún beitti sig hörðu til að dylja
ótta sinn og reyndi að brosa og
vera glaðleg Hún snyrti andlit
sitt og setti upp hárið. Síðan
fylgdist hún á eftir kóreönsku
hjónunum niður og yfir garðinn
í áttina að hlöðunni.
Hún klifraði upp stígann og átti
erfitt með að fóta sig í öllum
skrúðanum. Þegar upp kom, sá
hún, að hlöðuloftið hafði verið
skreytt og lagfært eftir föngum.
O-man-ee leit Ijómandi augum
á hana og brosti við henni, tók
um hönd hennar og kyssti hana
hlýlega.
Don sagði: Velkomin sé brúð-
urin. Hann hneigði sig fyrir
henni.
Kóreanski presturinn var stutt-
ur og digur maður og klæddur að
siði Shaminista presta. Hún hafði
ekkí litið í áttina til Johns, þótt
hún fyndi augnaráð hans hvíla
á sér.
Nú leit hún til hans og neyddi
sig til að brosa. Hann var fölur
eftir fangelsisvistina, en svipur
hans lýsti fölskvalausri ást og
gleði. Hann kom til hennar
— Rakel, þráir þú þetta eins
mjög og ég? spurði ham» blátt
áfram.
Hún horfðist í augu við hann
og svaraði aðeins einu orði: — Já.
— Þú gerir þetta ekki aðeins
til að hjálpa mér, ef ég verð hand-
tekínn aftur?
Hún hristi höfuðið og á því
andartaki var hún viss um sjálfa
sig.
— Nei, John. Ég vil þetta líka.
Þetta var mjög ólíkt giftingar-
athöfn kristinna manna. Þau
krupu fyrir framan heldur frum-
stætt altari, sem búíð hafði verið
til í skyndi og presturinn söngl-
aði eitthvað á kóreönsku. Þau
réttu hvort öðru höndina og
John hneigði sig. Síðan renndi
hann hring á fingur henni og þá
var athöfnínni lokið og John tók
utan um hana og kyssti blíðlega.
— Elsku konan mín, kannske
14
T í M I N N, þrlðjudaginn 8. september 1964