Alþýðublaðið - 20.11.1953, Blaðsíða 6

ALÞÝÐUBLAÐKÐ
Föstudagrur 20. nóv. 1953.
FramhaM af 1. síðu.
Sósalistaflokksins og Þióðvarn
arflokksins væri rétt, þegar
öllu væri á botninn hvolft Bað
ihann Gils um að svara því nú
skýrt og skorinort, hvarnig
Siann og ílokkur hans mundi
vilja svara, en Gils svaraði
engu og vakti það nokkra at-
ihygli. Gýlfi lýsti og eftir skoð-
anábræðrum Þjóðvarnarmanna
;l Vestur-Evrópu, en Gils gat
enga nefnt í síðari ræðu sinni.
iÞá lýsti' Gylfi tillþgu Alþýðu-
iflokksins um endurskoðun her-
Moa Martinsson
mamma, og það leit út fyrir ac '
hún ætlaði að stökkva fram úr
rummu
Nú skalt þú bara liggja kyrr ■
í rúminu, kerli mín. — X)g þú
iverndarsamningsins. og lagði á- | ættir að láta það vera að mæla
iherzlu ■ á, að með _ samþykkt! síknt og heilagt upp í selpunni.
Siennar mundu íslendingar . nún hefur ekkert gott af þvi.
taka allar varnaríramkvæmd- ] 5>ér -fiunst hún kannske ekki
irnar í eigin hendur og alþingi { nógu stór til þess að gera eitt-
fá skilyrði til þess að láta ] hvað gagn.
fierinn fara úr landinu með
•jþriggja mánaða fyrirvara, þeg-
ar íslendingar hefðu sérmsnnt-
að menn til þess að taka við
rekstri þeirra mannvirkja, sem
hér eru eða verið er að byggja.
Skiptu þér bara ekkert af ■
henni — hvíslaði mamma. |
Stjúpi minn þaut á dyr og ■
skellti hurðinni á eftir sér. j
Mér leið aftur svo miklu bet
ur en áður. Mamma var nær
mér en ég hafði fundið til í
margar vikur.
RÆÐA GUÐMUNDAR
Guðmundur í. Guðmundsson
tók fram í upphafi máls síns, 1 Ég skal gefa þér, mamma,
;að tillaga AÍþýðuflokksras það sem Olga gefur mér. Alveg
hefði komið fyrst fram þeirra áreiðanléga skalt ,þú fá það
'jfillagna, sem nú lægju fyrir sagði ég.
þínginu, og væri hún sam- i Olga er fátæk, sagði mamma.
þykkt af miðstjórn og þing- En hún er reglulega góð í sér.
flokki Alþýðuflokksins. Til- Þú mátt ekki taka á móti meiru ;
.lögur kommúnista og þjóð- en tuttugu og. fimm aurum af >
varnarmanna ætluðust til, að henni. Ef hún ætlar að greiða ■
herinn væri farmn eftir 18 þér meira, þá verðurðu að
mánuði, hvernig sem þá væri kalla á mig, áður en þú tekur
umhorfs í heiminum. Guð- við því.
mundur sagði ennfremur, aðj Ég vil ekki nema tíu aura,
undir eins og vígvellirnir sagSi ég.
hefðu flutzt út á Atlantshafið j jú; jú. Þú getur vel tekið á i
kringum ísland, hefði hlutleys móti tuttugu og fimm aurum- j
isstefaan reynzt fánýt og geturðu fengið þér nýjan ■
haldlaus, því að þá hefðu skilkiborða í hárið.
Bretar keppt um það við
Þjóðverja, að hernema ísland,
og orðið fyrri til.
Þjóðvarnarmenn hefðu
hvað eftir annað í þessum um-
ræðum verið spurðir um,
hvað þeir ætluðu að gera, ef
vestrænar þjóðir bæðu um
sömu aðstöðu á íslandi og þær
fengu í byrjun síðasta stríðs,
en þeir fengjust ekki til að
svara. Virtust þeír því vera
að byrja að sjá fánýti hlut-
leysisstefoiunnar.
Guðmundur taldC að fyrr-
verandi stjórn hefði öll borið
ábyrgðina á framkvæmd varn-
arsamningsips, ■ enda hefði
það verði játað af Framsóknar-
mönnum, þegar vantraustið
var borið fram á Bjarna Bene-
diktsson á þingi Framsóknár-
flokksins.
Um varnarmálanefndina
sagði Guðmundur, að hún
hefði gert það eitt, að fram-
kvæma vilja stjórnarinnar
allrar. \ 1
Þá upplýsti hann, að sam-
En um kvöldið skeði mikill
kynnt, að öll starfsemi Hamil-
tons hér á landi yrði tekin til
endurskoðunar.
Með samningum, sem varnar
málanefnd tók upp í maí 1952 ]
í Richmond, hefði sameinuðum j
verktökum verið heimiluð öll ]
störf fyrir varnarliðið, er þeir!
gætu ráðið við, og þar nieð lögð;
drög að því, að íslendingarl
tækju öll verk fýrri liðið aðj
sér. Korn í Ijós, að við nokkur;
verkefni réðu íslenzku verktak
arnir ekkí sökum vélaskorts, og
var það þá, sem Hamilton tók
til starfa hér á landi. Sagðist
Guðmundur hafa yfirlit yfir öll
störf, sem éftir væri að fram-
kvæma fyrir varnarliðið og
kvaðst get afullyrt, að sá tímd
nálgaðist nú óðum, að íslend-
ingar.gætu tekið að sér öll.-þa-u
störf, sem eftir væru.
Tillaga Alþýðuflokksmanna
væri því orðin tímabær, og að
ÍÖ hefði veriðum það '"jTg ’ öl!u Mýti framkvæmanleg,. eins
stjórn Bandaríkjanna, hvaða °8 malm stæðu nu.
reglur skyldu gilda um ferðir
varnarliðsmannia utan varnar
svæða, áður en vamarmála-
nefnd varð til. Þessa samn-
inga gat varnarmálanefnd
ekki brotíð, en þar var á-
kveðið, að varnarliðsmenn
skyldu búa á flugvellinum, en
þeim var heimilað að dvelja
í gistihusum og á öðrum stöð-
um slíkum í leyfum smum.
Um brot á launasamningum
ræddi Guðmundur nokkuð, og
upplýsti, að þau mál hefðu
heyrt undir félagsmálaráðu-
neytið, og hefði verið beðið
eftir launaskrá frá 11. ágúst
1952 til 14. febrúar 1953. Skrá-
in hefði reynzt ófullkomin og
full af villum. Hamilton hefði
gengið illa að leiðrétta misfell-
urnar, og hefði þar komið, að
varnarmálanefndin, hefði til-
RÆÐUMENN
HINNA FLOKKANNA
Af hálfu Þjóðvarnarmanna
talaði Gils Guðmundsson, af
hendi Alþýðuflokksins, eins og
fyrr segir, þeir Gylfi Þ. Gísla-
son og Guðmundur í. Guð-
mund'sson. Af hendi Sósíalista-
fiokksins Finnbogi Rútur Valdi
marsson og Einar Olgeirsson,
fyrir Framsóknarflokkinn
Kristinn Guðmundsson utan-
ríkismálaráðherra og Hermann
Jónasson, og fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn Jónas Rafnar og
Bjarni Benediktsson.
Útvarp.sumræður þessar voru
fremur daufar, og þótti mönn-
um stjórnarliðið og þá sérstak-
lega Sjálfstæðisflokkurinn
hafa lítið fram að færa, sem
athygli vekti í umræðunum.
57. DAGUR:
atburður: Maðurmn hennar
Olgu gaf mér heila krónu. Og
þegar Olga kom heim úr verzl-
uninni og kom inn til okkar til
þess að sækja krakkann, þá
fékk hún mér dálítinn pakka.
Og þegar hann var opnaður,
kom innan úr honum lifandis,
ósköp fallegt, blátt, breitt silki
band í hárið á mér. Það var
minnsta kosti heill meter á
jengd.
Aldrei á æfi minni hafði ég
átt önnur eins auðæfi og feng-
ið slíkan dýrgrip í viðbót. —
Silkiborðinn var fyrsta stórgjöf
in, sem ég á æfmní fékk frá
óviðkomandi fólki, enda þótt ég
væri af „velstandsfólki11, sem
vel hafði efni á að gefa mér,
þótt það“ gerði það ekki.
Og svo var það þá Olga, sem
gaf mér slíka gjöf. Hún Olga,
sem var svo fátæk, að hún varð
að klippa niður pappír, til þess
að hengja fyrir gluggana hjá
sér.
Þegar ég opnaði pakkann og
sá, hvað í honum var, þá fór
ég að hágráta. Þegar ég var
krakki, þá grét ég alltaf, ef fyr-
ir mig kom eitthvað óvænt, sem
olli mér mikillar gleði. Þá átti
ég svo gott með að gráta og tár
in runnu og runnu, þar sem aft
ur á móti að augu mín voru
þurr, þegar eitthvað gékk mér
á móti, jafnvel þegar mér var
refsað. Mamma varð stundum
blátt áfram steinhissa. og rasl
andi reið, af því að ég grét ekki
þegar hún. var að lúskra mér.
Þá barði hún mig bara entiþá
meira og sagði að ég myndi
enda í tukthúsinu, þegar ég
væri orðin stór, fyrst hrísvönd
urinn beit ekki á.mig. En þeg-
ar vöndurinn dundi á kroppn-
um á mér, þá var ég alltof reið
til þess að geta grátið. í huga
mínum komst ekki að önnur
hugsun en sú, að hefna mín og
slá á móti,' hvað náttúrlega var
mér meinað.
Þær titruðu dálítið, varirnar
á henni Olgu, þegar hún sá mig
gráta. Hún klappaði mér á kinn
ina, tók krakkann og gékk út
með hann. Það var jú ekki svo
langt síðan að hun háfði haft
aldur til þess að bera svona
borða í fléttunum sínum, og
kannske hafði enginn orðið til
þess að, gefa henni slíkan grip.
Þess vegna hefur henni sárnað
við mig, <af því að hún hélt að
ég hefði orðið fyrir vonbrigð-
um.
Þú þakkaðir henni ekki etou
sinni fyrir, Mía. Alveg er ég
steinhissa á þér, krakki, sagði
mamma. Hún var að hvísla, hún
var ennþá svo hás.
Jú. Ég þakkaði henni fyrir,
sagði ég lágmælt.
. Stjúpi mrnn varð að viður-
’kenna, að hann hefði ekki
teynzt sannspár; hann var
mömmu sammála um að ég
hefði fengið barngæzluna vel
greidda.
Nú getur þú lánað mér pen-
inga, Mía, þegar ég verð uppi-
skroppa með tóbak, sagði hann
spaugandi.
Mér fannst hann viðbjóður.
Og mamma hló svo innilega að
þessari fyndni hans, ; að mér
grátsárnaði. Þetta tal um tóbak
og vitleysu og grín og slúður.
Alltaf voru þau líka á móti mér,
þótt þau rifust og vseru óvfeiir
og slægjust þess á milli. En bíð
ið þið bara — hugsaði ég. Þið
skuluð ekki hafa mig lengi að
leiksoppi héðan í frá. Það vérð- i
ur ekki langt að bíða þangað til
ég fer að sjá fyrir mér sjálf.
Krónan í svuntuvasanum mín-
um jók mér áræði og kjark og
sjálfstraust. Bráðum yrði ég
stór stúlka.
Svo var það dag einn í des-
ember, að eplin voru horfin úr '
eplatrénu fyrir utan dyrnar hjá
okkur. Það hafði verið dálítið
frost að undanförnu, en ekki
snjóað neitt. Ég hamaðist við
að leita undir trénu og út í frá
því, miklu lengra en nokkur lík
I indi voru til að þau hefðu getað
| komizt. En þau voru þar ekki.
Ég leitaði þar til ég var orðin
blá af kulda og króklopþfei á
höndunum.
Hefurðu týnt einhverju, Mía
mín? sþurði Olga; Hún var líka
blá af kulda, enda þótt hún
kæmi innan úr herberginu sínu
og væri í þykkum jakka af
manninnum sínum.
Nei-ei-ei.
Af hverju ertu að leita? Hef
urðu tapað einhverju? spurði'
mamma, sem í þessu kom út og
vildi fá mig inn til þess að
klippa niður fyrir sig tuskur,
sem hún ætlaði að nota í klúta
teppi.
Ne-ei.
Sæktu í eldinn og komdu svo
inn að klippa niður fyrir mig
tuskur. Þú verður líka að fara
■að læra, krakki. Þú ferð að
gleyma því litla, sem þú varst
; búin að læra. í vor verðum við:
áð láta þig ganga í skóla. Það
getur ekki gengið að hafa þig
ólæsa og óskrifandi.
Ég bar inn eldivið.
Már er ilít í niáganum, sagði
ég, eftir að ég kom inn í annað
skiptið með eins mikið í fanginu
og ég gat borið. Og svo hraðaði
ég mér á dyr.
Ég skreið eftir jörðinni og
þuldaði siiður í grasið með fingr
unum, enda þótt mér %ði við,
í því ekki svo sjaldan hafði ég
] séð stjúpa og manninn hennar
, Olgu snýta sér hérna fyrir ut-
j an dyrnar. En eplin voru þar
‘ ekki.
! Ég þori ekki að vera lengi úti
| og neyddist til þess að hætta
! leitinni. Kannske einhver hefði
‘ fundið eplin og tekið. Kamiske
líka krákurnar hefðu verið hér
að Verki. Og ég, sem hafði ver
ið búin að hlakka svo til að
eignast þau einn góðan veður-
dag. Þarna höfðu þau hangið
fyrir augunum á n.ér svo langa
lengi, og að því er virtist ek.ki
hægt að komast hjá því að ég
eignaðist þau, þegar þau loks-
ins dyttu niður. Og hér var
freldur engin limgirðing eða
búðargluggi milli mín og
þeirra; enginn, sem gat sagt
það, annar en ég, að hann ætti
þau.
Ég settist á rúmið mitt og
kepptist við að klipipa mður
tuskur. Mamma hafði fengið
mér heila hrúgu af fatagörm-
um; ekki veit ég hvar hún fékk
þá. En það var ekki þykkt í þeim
og mér hefði átt að ganga vel að
klippa, en skærifi hreýfðust svo
hægt, svo voða, ósköp hægt.
, Þetta var snemma dags.
Mamma var búin að setja upp
kartöflurnar. Úti var allt svo
JBSSSSSSSSSSOSSB
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
\
s
s
s
■V
s
s
s
,s
•S
s
s
s
s
s
Fólksbílar: Kayser ,49£ S
Chevfolet ‘47, Pontiac i
Nýkomnar sænskar fjaðrir
og augablöð í eftirtalda
bíla:
Austin 10
Cchevrolet ,40—48
Ford Prefect ,39—46
Ford Mercury
Foifl vörubíl ‘41—47
Morris ‘46—50
Plymouth og
Dodge ‘41—48
Renault ‘46—50
Jeep ‘42—52.
Ennfremur bremsuborð-
ar og viftureimar í marg-
ar tegundir, stjörnulyklar,
topplykla o. fl.
Verðlð er hagstætt
Haraldtir Svein-
bjarnarson.
Snorrabraut 22
Sími 1909
‘47, Paekard ‘41 og ‘42
S
ipara
Studebaker ’47, Buick r
’47, Willy’s stadion ’46., ^
Ford station, 8 manna, ^
‘42, Hillmann ‘50, Stan-S
dard ‘50. S
Vörubíía: Chevrolet '38 i
‘42, ‘46, Ford ‘42 og ‘46, ?
Volvo ‘46, Gen. C., 10 ^
hjóla, ‘42 Fordson ‘46, ^
Dodge Cariol, 8 manna, S
42. * S
S
BílamarkaSyritin, \
Brautarholti 22, )
Sími 3673. " £
S
S
falnaSi
Kaupið
plasf-galla-
hjá
SSBBSSSaBOBgSSSS
ses