Alþýðublaðið - 04.12.1953, Qupperneq 7

Fösludagur 4. desember 1953.
J&U&Ýtig Ji|
ALÞYÐUBLAÐIÐ
sl
Kaldur á köflum
Framhald a£ 4. síðu.
f
sögumaðurinn temji. sér of .
mikla hófsemi. Ijesandanum
leikur til dæmis forvitni á að
Vita meira um orsakir þess, að
Jón Rauðseyingur féll í ónáð
Breiðfirðinga og hverjir gagn-
rýnciu f0rm.2nn.vku Eyjólfs í
Hlíf, en hér mun gæta nær-
gætni og góðvildar. öldungsins,
sem söguna segir. Og víst er .
veft að benda á það. að Eyj-
ólfi tekst oft mætavel að gefa
i skyn. þegar hófsemin bann-
iir honum að ljósta upn bví.
sem ssekir á hug hans. Eyjólf-
,ur Stefánsson hefur ekki til
einskis tamið sér kristilegan
kærleika.
' „Kaldur á köílum“ er eins
■konar óður um íslenzka al-
þýðu. Hér eru það okki höfð- '
ingjarnir, sem írá er sagt í
broddborgaralegri lotn'ngu.
heldur fólkið, sem erjar jörð-
ina, sækir sjóinn, dreg'ur björg
ina í bú þjóðarinnar. og aflar
verðmætanna, er auðstéttin lít
ur á sem ránsfeng sér til handa.!
en eru afraksturinn af starfi
■og' baráttu hetjanna i stríði.
vinnandi stétta á íslandi. Oft,
er Eyjólfur frá Dröngum stór
í þessari hófsamlegu frásögn,
en stærstur, þegar hann hafn
ar því að vera bitbein höfðing'j
anna við Breiðafjörð og skipar
sér í sveit nýrra samheria í
Hafnarfirði eftir að hafa fíutzt
þangað nauðugur fyrir at-
beina dulræðra örlaga. Bónd-
•inn úr Breiðafmði firinur skyld
•leika sinn við verkamenniná
og sjómennina í Hafnarfirði og
ger.gur til liðs við þá í þolraun
nýrrar' lífsbaráttu.' Hann vann
það ekki fyrir vinskap atvinnu
rekenda og höfðingja að ger-
ast hlutlaus áhorfundi að beim
þjóðfélagslsgu átökum, sem
kölluðu á þátttöku hans. Því
er við hrugðið, að hjartað í
Eyjólfi sé gott. en undirrituð-
um finnst ekki síður til um
heilann í honum og kjark
mannsins á sér.hverri úrslita-
stund. Þar á skylduræknin og
baráttumóðurinn .jpptök sín. j
Eyjólfur frá Dröngum hefur!
nennt að, vinna og hugsa og
aldrei hlífzt við að gera kröfur j
til sjálfs sín. Þess vegr.a er
bókin hans mikil og góð — ís-
lenzk hetjusaga.
Helgi Sæniundsson.
r
Árásirnar á femplara
Framhald af 5. síðu.
um hjá sér og létu bfriðlegast
yfir bví að fá hana ekki. Vitað
er það og, að þessir hræsnis-
fullu menn hafa notið þess í
ríkum niæli á íikemmtunurn
annarra en templara að fá að
mær.a á nakið kvenmannshold,
t. d. ýmsa ,,ballett‘:-dansava —
og nú. þessa dagana, Lindu
Lane hér heima, nakta bæði
að ofan og neðan eftir auglýs-
ingamyndum að dærna, og ekki
látið í Ijós neina óánægju yfdr,.
því. Öðrum skemmtiatriðum,!
m'iklu lélegri, ,'hafa þessir;
mcr.n ur.að vel. hafi þau varið
á boðstólum hjá öðrum. :en|
templurum og þeir mátt horfa;
á. þau með slsevöa dómgreind'
og beyglaða siðferöiskennö. )
•iNei, góðir lesendur, svona
skúmaskotahræsni og rógtuirg
ur er ekki hægt, að þola. meöal
okkar.
Það væri freistandi að fara
með kröftuga ryksugu eða
blásara að opum skúmaskot-
amiá og .sjá, hverjir þá kæmu
í ljós og yrðii berir að rpg-
inum og nartinu.
Sh. lí w H „S í «.i.
HRÆSNI Á HÁU ■ STIGI.
Ekki er það vitað, að þessi
Almar í Morguniblaðinu, eða
neinn ’nonum líkur, hafi unnið
eitt einasta verk til eflingar
bindindi eða siðgæði í bessu
lairdi. Þeir, sem það hafa gert,
hafa ekki falið sig í skúma-
skotum og . iottuholum eða
skýlt sér með fölskum flíkum
eða nöfnum -til þess að þekkj-
ast e'kki.
Þegar .dauðaslysin hörmu-
legu. hafa átt sér stað á und-
anförnum árum, er ekki vitað,
að nafn Almars hafi sézt á
prenti undir einni einustu
umsögn, er áteldi ástæðuna
fyrir þessum jgíæpum, — áfsng
isnautnina. Nei, þá hefur Aim-
ar kunna að þegja. Ekki he£-
ur hann heldur látið. á sér bæra
í vandlætingu sinni, þótt hvert
hneykslið Öðru verra, að mað-
ur ekki segi svívirðingin. hafi
átt sér stað af vöiduin áfeng-
isnautnar, —menn. lamið hver
annan til óbóta, -rænt og svolið
fé, mis.þyrmt konum sínum og
börnum, brotið og bramlað og
eýðilagt heimili sín, ekið á fólk
á fjötum úti, sofnað og ælt
fram á lappir ..sínar í ;„fínumi‘
opinberum samkvæmuni, eóa
teymt skaflajámaða hesta upp
dúklagða stiga í húsum inni i
brjálsemi áfengisvímunnar pg
samt þótzt fínir og virðingar
verðir menn, , .og til þess hæfir
að segja öðrum til. — Nei, þá
hefur Almar þagað.
Sameining
ELST AF
5YSTRUNUM
(Frh. a.f 5. síðu.)
þjóðfélaginu — hins stritandi
fjölda.
KALDIIÆÐNI ÖBLAGANNA.
Það nálgast því örgustu fyrir
litningu á staðreyndum, þegar
svo þessir sömu msnn þykjast
þess umkommr að bjóða upp
á sameiningu og samstarf. rétt
eins og.þeim sé ókunnugt um,
hvaðan sundrungin og spilling
arbröltið innan alþýðusamtak
anna sé runnið.
Það er að vísu e;n mannúð-
artegund, sem gerir slíkan
staðreyndarugli.ng mögulegan
— iðrun og yfiibót. En því mið
ur er engin sú breyting í fari
kommúnista sjáanleg, að slíkt
sé í nánd. Meðan svo er ekki,
getur enginn heiibrigt ,hugs-
andi maður tekið slíkt samein
ingarhjal alvarlega. Til þess er
fortíðin of dökkleit. .
DÆMDIR AD TAPA.
. Þær óbætanlegu blóðtökur
a'íþýðusamtakanna, sem 'urðu
til fyrir atbeina þeirra sömu
manna, er í dag bjóða sam-
starf og, einingu, eru ekki svo
langt um liðnar, að nokkur
ljái slíkum væntingarhróp-
um eyru. Þeini verður að svíða
sem . . .
. Það er kunnugt af fréttum
hvaðanæva af landinu, að
menn koma nú óðum auga á
yfirdrepsskap og flærð komm-
únista. Þess vegna hafa þeir
verið dæmdir til að tapa. Blekk
ingarhulunni hefur verið svpit
frá og íslenzkur verkalýður
mun launa svkin, með því að
berjast einhuga gegn áhrifum
kommúnista, og því launaupo
giöri geta þeir ekki íorðað með
tilboðum um „einingu" og
„samstarf“.
Rauða telpu- og unglinga-
bókin í ár heitir ALDÍS og
er eftir Carol Brink, en
Fieystcinn Gunnarsson
skólastjóri hefur ísienzk-
að hana.
ALDÍS er eins og POLLÝ.
ANNA og aðrar fyrri
rauðar bækur, úrvajsbók
fyrir telpur og ung.ínga.
Aldís er bráð-
skemmtileg, hressi-
leg og heilbrigð
íelpubók
Bókfellsútgáfan
Símar 81360 og 82150
taka menn eftir ræðum henn-
ar. Sumir hafa sagt, að húra
væri nokkuð hörð í skapi, þeg-
ar því væri að skipt.a, en það er
ekki rétt. Hins vegar er hún
hreinskilin og nefnir blutina
réttum nöfnum. Hún vefur
skoðanir sínar ekki í umbúðir,
en segir þær skýrt og skorin-
ort, hvort sem það Jíkar betur.
eða verr. Það er gott að eiga
slíka liðsmenn.
Þegar hún var búin að koma
börnunum sínum upp og þau
flogin út í heiminn, hóf hún
nýtt hlutverk, tók til starfa að
nýju. Dóttur sína misssi hún,
og hún átti ungan son. Þennani
son hefur Elífabet aJið upp, og
er mjög kært á milli bedrra.
í dag hyllum v.ið Elísabetu
Jónsdóttur, þökkum lienni fyr-
ir gott og göfugt starf og von-
um að við fáum að njóta ber-
sögli hennar og hol’ráþa lengi
enn.
Sumir menn eld.ast svo vel,
að það er líkast því,. á-5 þeir séu
alltaf nýir, og þannig er Elísa-
bet Jónsdóttii’.
vsv.
Vegleg gjöf
Elízabet Jónsdótfir
(Frli. af 5. síðu.)
upp til andstöðu, þegar hún
hefur oðrið vör við kúgun og
óréttlæti. Óg það munaði um
hana, þagar hún lagðist á árina.
Tilsvör he.nnar urðu fleyg, og
gat ihún átt það til að bregða
hart við. svo að tékið var eftir
og brast við í fúaröftunum.
Hún tók allmikinn þátt i félags
málunum. Kvenfélag var stofn-
að lujög snemma á Eyrarbakka
og gekk Elísabet í það r.okkru
eftir að hún fluttist þangað. Á
fyrsta fundinum kam fj'rir at-
vik, sem . ég heyrði rætt um
mörgum árum se'mna. Fátæk
kor.a með barnafióp veiktist.
Um það var rætt á kvenfélags-
fundi, hv'ort. ekki væri rétt að
rétta heimilinu hjálpaiihönd.
Risu þá upp einhverjar konur
og sögðu, að réttast væri að
taka hemiiliið upp, enda væri
j húsmóðirin vai’la staj’fi sínu
j vaxin. Elísabet haíði aldrei á
! ævi sán.ni staðið upp til að
: halda ræðu, en skap.gerðin var
j þannig, að hún gat ekki setið
kyrr undir slíkum umræðum.
Ræða her.nar v.ar,.ekki löng, en
það fylgdi . henni kraftur og
festa. Konurnar sátu dreyrrauð
ar. undir henni. Op: Elísabet tók
svari fátæklingsins og lítil-
magnans, svo að lengi var í
minnum haft. Og síðan hefur
Elísabet alltaf fekið svari
þeirra, se-m skarðan hlut hafa
borið í lífsbaráttunni. Elísabet
Jónsdóttir er hagyrðingur góð-
ur, og allt það, sem hún segir
og gerir, lýsir heitu hjarta, auð
ugu tilfinningalífi *. og góðurn
gáfum. Hún hefuv haldið niarg-
ar ræður síðan hún stgf' upp á
kvenfélagsfundinujn, og alltaf
Framhald af 8. síðu.
öllgaard, Sigurd Svane og
Helge Jensen. Svarilistarsafnið
telur 25 myndir efíir 11 lista-
menn.“ i
BRONSMYND,
SEM REISA MÁ ÚTI
Auk þess hluta af gjöfinni,
sem sjá má hér í dag, géfur
Foght stórkaupmaður íslandi
höggmynd af konu, ,,Pomona“,
sem gerð er af forstjóra lista-
háskólans, Johannes Bjepg. Er
þegar liafið að gera branseaf-
steypu af þessari einkar fögru;
mynd, og mun líkneskjan fúll-
gerð verða send til Islands í
maí eða júní og verour þá hægt
að velja henni stað, annaðhvort
í listasafninu eða undir berum
himni, að ákvörðun Mennta-
málaráðs. Verður líkneskjunni
síðan gerður stallur í samræmi
við þann stað, sem henni verð-
ur valann.
Það hefur alltaf verið Dön-
um gleði, að opna söfn sín og
listaskóla íslenzkum listnem-
endum, þar sem þeim hefur
reynzt fært að þroska hæfi-
leika sína svo, að margir þeirra
hafa síðan dvalizt með öðrum
þjóðum, og snúið heim til ís-
lands aftur ríkari að mennt og
hafið Hsí þjóðar sinnar í það
öndvegi, sem hém skipar í dag.
Það er von mín, að þessi:
safngjöf eigi sinn þáit í því að
auka áhuga fyrir danskri list
og treysta böndin á þessu sviði
á miíli þjóðanna, þar sem rrasn
kvæm hvöt getur haft mikla
þýðingu, einnig hvað þ&ð
snertir. að styrkja almenna vin
áttu þjóðanna.11
DESINFECTOB §
ajf vellyktandi sótthreinaS
andi vökvi, nauðsynleg-1
ur á hverju heimili til *
sótthreinsunax’ á mun-»
um, rúmfötum, húsgöga^
um, símaáhöldum, and-^
rúmsloftl o. fl. Hefur ý
unnið sér miklar vin- \
iiældix’ hjá öllum,
iiefe rntað hann. %
• i
AUGLYSIÐ I
ALÞÝÐUBLAÐINU.