Alþýðublaðið - 04.02.1954, Side 6

8
ALÞYBUBLAÐIÐ
Fimmtudaginn 4. febi'úav 195 í
Arfhur Qrnre
Arthur Onire:
Framhald af 4. síSu.
Smásagnasöfn hans heita „Det
hender i blant“ (1941) og „Stort
sett pent vær“ (1948), en leik-
ritin ,,Linedansere“ og „Det
fremte bud“. Loks hefur. Omre
jþýtt á norsku skáldsöguna
„Þrúgur reiðinnar“ eftir John
Steinbeck. Nokkrar smásögur
hans hafa verið þýddar á ís-
lenzku. Þeirra meðal er snilld-
arsagan Flótti, sem birtist í
safnriti menningarsjóðs „Sög- |
um frá Noregi“ í þýðingu Hall
dórs Stefánssonar rithöfundar.
JEVINTÝRAMAÐUK
Um ævi Arfchurs Omre er ó-
trúlega fátt vitað, en haft fyrir
satt, að hann sé mvkill ævin-
týramaður. Omre fæddist í
Brunlanes á Vestfold 1887 og
stundaði nám í gagnfræðaskóla
og iðnskóla í Horten. Ungur
sigldi hann til Amgríku og
stundaði þar iðnfræðinám, en
ferðaðist einnig víða um -Banda
ríkin og sá sér farborða með
ýmsum hætti að +a';ð er. Eftir
lieimkomuna gerðist hann
íkyndari og farmaður, en síðar
Verksmiðjuverkamaður, teikn-
ari og iðnfræðingur, unz hann
tók að helga sig rítstörfum.
Sjálfur dregur hann enga dul
á það, að sitthvað misjafnt hafi
á daga hans drifið, en er ann-
ars fáorður um hagi sína í út-
legð og ævintýrum. Bókmennta
íræðingum finnst bann rskyggi
lega kunnugur fangelsunum
innanverðum og viðhorfum og
hugsunarhætti þeirra, sem þar
dveljast. Omre er mikill að
tvallarsýn og fær orð fvrir að
vera lifimaður í rikum mæli.
Er hann sagður tíður gestur á
gleðistöðum Oslóborgar og
stundum vandfundiim. Síðustu
árin hefur hann lítið látið að
iþér kveða við skrifborð’ð.
FRAMH ALDSSAG AN
Efni framhaldssögannar, sem
jhefst hér í blaðinu í dag ojt er
tilefni þessarar fátækiegu grein
argerðar um Arthur Omre og
skáldskap hans, verður auðvit-
að ekki rakið. Slíkt væri fá-
jsínna, þegar um er að ræða
framhaldssögu og auk þess saka
jnálasögu! Lesendurnir geta
jhins vegar treyst því, að þeim
tauni eklci leiðast lesturinn.
Árthur Omre ætti skilið virðu-
legri kyrmingu en hér er. hlut-
jazt til um. En lesendurnir una
járeiðanlega vel sínum hlut.
jSagan ber höfundi sínum
glöggt vitni að þvx leyti, að hún
fieynir á sér um bókmennta-
jgildi, og hún mun reynast
skemmtileg dægrastytting. —
„Verður fróðlegt að vita, hvort
þetta söguval Alþýðublaðsins
ikemur ekkj til með að hafa þau
ahrif, að einhver samherji
Omre á íslandi taki hann sér
•til fyrirmyndar og semji ís-
lenzka sakamálasögu. Það væri
,vel farið, fyrst sakamálasögurn
ar eru á annað borð aufúsugest-
ir á íslenzk heimili, því að sum
ir útlendingarnar í hópi þeirra
eru óneitanlega helzt til fram-1
andlegir. En hvað um það. Nýja
framhaldssagan veldur áreiðan
ilega ekki vonbrigðum neinum
heirra, sem sætta sig við þessa1
'tegund. bókmennta. — Góða
skemmtun!
Helgi Særrumdsson.
Augiýsið í
Aiþýðublaðinu

LFSEYJARMALI
Sakamálasaga frá Noregi
ÞAÐ VAR einn góðan veður
dag um haustið, að íbúar litla
þorpsins fengu mikla sorgar-
frétt um leið og þeir vökn-
uðu: Holmgren forstjóri hafði
fundizt látinn í rúmi sínu fyrir
skammri stundu. Hann hafði
sjálfsagt tekið of stóran
skammt af svefnmeðali.
Menn brutu heilann um það
hvernig á því stæði að einmitt
Holmgren skyldi hafa farið að
kveðja þemxan heim svona
skyndilega og fyrirvaralaust;
þennan heim, þar sem svo oft
hafði farið vel um hann. Holm-
gren sálugi var nefnilega í lif-
anda lífi álitinn vel efnaður
maðui’, hafði hestaheilsu og
rnikinn áhuga á daglegum
störfum sínum við fyrirtækið.
Á venjulegum tíma síðari
hluta miðvikudagsins . hafði
fólkið séð hann halda heim lil
sín af skrifstofunni. Hann var
glaður og kátur að vanda og
kastaði kveðjum á kunningj-
ana. Meðal annars gaf harm sér
tíma til þess að skiptast á
spaugsyrðum við Jakobseo,
verkstjórann, sem hann mætti
í portinu. fyrir framan skrif-
stofurnar. Jakobsen hafði orð
á því við marga, að Holmgren
hafi hlakkað mjög til þess að
koma heim þetta kvöld, því að
hann v.issi, að hanin átti að
fá glænýja smálúðu, steikta í
smjöri, til kvöldverðar. Og fari
bölvað, að sá, sem hlakkar til
að fá góðan kvöldverð, hefur í
byggju að drepa sig. — Nei,
hitt væri sanni nær að hann
hafi gleymt sér eitt augnablik
og í ógáti dengt einhverju
eitri út í vínglasið sitt, sagði
Jakobsen.
Það voru svo marg'.r, sem
féllust á þessa skoöun J'akob-
sens verkstjóra til þess að byrja
með. Og lögreglan gaf ekkerí
í skyn, sem benti til þess að
hún væri á öðru máli.
Eftir að hafa neytt hins ríku
lega kvöldverðar, bað Holm-
gren um að sér yrði fært kaífi
fram í bókaherbergið. Þar sat
hann í hlýja sloppnum sínum
og var í þann veginn að bíta
bláendan'n. af góðum vindli,
þegar ráðskonan kom með kaff
ið. Þakka, sagði hann hlýlega
eins og hans var vandi. Og svo
skuluð þér flýta yður að kom-
ast út, ungfrú Harm. Kærast-
inn bíður.
Fröken Harm varð ekki vör
við neitt óveTijulegt í fari Holm
grens forstjóra þetta kvöld,
þvert á móti. Framkoma hans
var í alla staði nákvæmlega
eins og venjulega. Hún fyigdi
ráðleggingu hans, hi-aðaði sér
að ná í vagninn og ók með
honum * til Fredriksstad. Iíún
myndi hafa svarið að hann
hefði ekki haft í huga að
fremja sjálfsmorð. Til dæmis
hafði hann haft orð á því við
kvöldverðarborðíð, að hann
ætlaði að kaupa svo sem tutt-
ugu unga hana, og svo ætti
1. DAGUR
hún að gef sér hænsnasteik
aii'nað slagið fram eftir vetrin-
um. Hann sagði auk þess ýmis-
legt, sem mjög mælti því í
gegn að hann hefði í hyggju
að fremja sjálfsmorð; þar á
meðal sagði hann, að hann ætl-
aði að láta skipta um mið-
stöðvarofna hingað og þangað
í húsinu.
FrÖken Harm kom til baka
snemma á fimmtudagsmorgun-
inn. Klukkan átta fór hún upp
og lét renna í baðkerið. Þegar
klukkan var stundarfjórðung
gengin í níu hringdi hún
bjöllu eins og venjulega til
merkis um að morgunverður-
inn væri til reiðu. Þegar Holm-
gren kom samt sem áður ekki,
hringdi hún bjöllunni á ný.
Það bar stumdum við, að
Holmgren var lengi að koma
sér á fætur á morgnana. Iiún
var því farin að halda að hann
hefði sofnað aftur. Hún hljóp
upp og drap fast á svefnher-
bergisdyrnar hans. Hún fékk
ekkert svar. Hún barði afhxr
og nú hálfu harkalegar. Ekkert
svar. Þá ■ hratt hún hurðinni
upp á gátt.
Fröken Harm sá strax, að
hann var látinn. Hann lá á bak
ið í breiðu rúminu. Yfir hann
var breitt teppi. Augun voru
opin, sömuleiðis munnurinn.
Það var ekkert um að villast.
Augnablik var hún sem negld
við gólfið. Svo hljóðaði hún.
Fröken Harm var af þeirri
tegund kvenna, sem hljóðar,
sem skrækir. Hún þaut niður
stigann án þess að vita af sér.
Það var fyrst þegar hún stóö
með símatólið í hendinni, að
.hún kom til sjálfrar sín.
Póstmeistarinn í þorpinu,
hár, dökkhærður, laglegur mað
ur, stóð allt f einiu í dyrunum.
Hann stóð á öndinni. Varst
þú að hljóða, spurði hann og
tók andköf.
Ho-—Ho—Holmgren er —
er dáinn, stamaði hún, starði
fyrst tryllingslega framaTi í
póstmeistarann og hneig svo á
gólfið.
Póstmeistarinn tók hana í
fang sér og bar hana inn í stof-
una. Hann lagði hana varlega
á legubekk. Þvínæst sótti hann
vatn fram í eldhúsið og stökkti
á hana. Hún vaknaði innan
skamms, settist upp, hallaði sér
að honum og grét aumkunar-
k)ja.
Svona, svona, sagði hann vin
gjarnlega, klappaði henni á
’kinnina og strauk á hemii hár-
ið.
Sú var tíðin, að fröken Harm
bar í brjósti ást til póstmeist-
arans, en nú var hann kvænt-
ur maður og fröken Harm var
hætt að elska hann. Guði sé
lof, eftir þvf sem hún sagði.
Dauður? Póstmeistarinn var
vantrúaður. Eftir skamma urn-
hugsun hljóp hann og dvaldi
skamma stund inni hjá líkinu.
Holmgren er látinn, sagði
hann stutt og laggott og mjög
alvarlegur á svipinn, Hefurðu
hringt eftir lækni?
Eg ætlaði að fara að gera
það, þegar þú komst og trufl-.
aðir mig, sagði hún.
Fröken Harm hallaði sér enn
upp að honum og grét og grét.
Eg ætlaði aö fara til herra
Gunnarsson. sagði póstmeistar-
inn. Hann svarar ekki í símann
svona snemma dags. En ég veit
að hann er heima hjá sér.
Innan fár-ra mínútna kom
læknirin'n. Hann sannfærði
sig urn að Holmgren var lát-
inn, kom bvínæst frarn, læsti
dyrunum og hringdi. á lögregl-
una.
Þetta lá allt opið fyrir. A
náttborðinu stóð flaska með
Bo.rdeauxvíni, mxlls hálís og
fulls. Við hliðina á hen>ni stóð
lítil meðalflaska, tóm, og glas
þar hjá. Bæði í glasinu og
meðalaflöskunni fundust gremi
legar leifar af mjög sterku
svefnmeðali. Á botninum á
meðalaflöskunni var franskur
stimpiil, en það var ekki á
he'nni neinn miði.
Nákvæm rannsókn leiddi í
ljós, að það vom ekki fingraför
annarra á flöskunní og glasinu
en Holmgrens sjálfs. Það var
ekkert, sem benti til þess að
nokkur hefði heimsótt hann
kvöldið áður eða um nóttina,
í lyfjabúð þorpsins fékkst það
ekki, þetta eitur, og hvergú í
nágrenninu svo vitað væri. —
Menn álitu sennilegast að
Holmgren hefði keypt það vorið
áður, 'þegar hann var á ferð í
París. Hins vegar vissi enginn
til þes's að Holmgren heföi
þjáðst af svefnleysi.
Hafið þér séð þessa flösku
fyrí, spurði lögreglust.jórinn.
Nei, sagði fröken Harm.
Þekktuð þér kannske til
allra hluta í húsinu?
Ja, ekki þeirra, sem hann
geymdi í pe'ningaskápnum. En
ég vissi ekki til að hann geyrndi
'þftr nein meðöl. Það sem til er
af meðulum í húsinu, er geymt
. í slitlum skáp á baðinu.
Þekkið þér nokkurn hér í ná-
grenninu, sem neitir svefn-
lyfja? spurði 1 ögreglustjórinn.
Bara hann Stefánsson, gjald-
kéránn. Hann kaupir svefn-
meðal vikulega hjá herra Gunn
arsson. Það vita allir.
Hér virðast allir vita allt um
alla, tautaði lögreglustjórinn.
Já, allt, bergmálaði fröken
Harm.
Þér getið sem sagt ekki vísað
á neinn, sem gæti gefið upplýs-
ingar um þetta sorglega atvik?
Eða bent á neitt, sem gæti upp-
Jýst málið.
Nei, ekkert, sagði fi’öken
Harm. -— Iiann Jakobsen verk-
stjóri segir, að það sé bara slys.
Já, ég veit það, sagðí lög-
reglustjórinn. En ég er ekki
hingað kominn til þess að hlusta
á ágizkanii’, heldur til þess að
safna staðreyndum. Hverja um-
V
s
s
s
s
s
s
s
s..
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
?
s
V
\
s
s
V
s
s
s
s
V
s
s
IS
Ora-viðgerSír.
Fljót og góð afgreiðsia. S
S
GUÐI. GÍSLASON S
Laugavegi 63, S
sínú 81218. S
S
------------•
Samúðarkort \
Slysavamaíé.'ags Islands^
kaupa flestir. Fást hjá v,
slysavarnadeildum um s
Iand allt. í Rvík í hann- S
yrðaverzluninni, Banks,- S
stræti 6, Verzl. Gunnþ6r-S
unnar Halldórsd. og skrif- i1
stofu fálagsins, Grófm 1Á
Afgreidd í sírna 4897. —■ •
Heitið á slysavarnafélagið ^
Það bregst ekki. x
Ný|a sertdf- -
bífastöðín h.f.
^s
S
s
s
s
hefur afgreiðslu í Bæjar- í
bílastöðinni í Aðalsfcræti^
16. Opið 7.50—22. Ás,
sunnudogum 10—18. — S
Sími 1395. s
S
S
S
s
s
s
s
s
s
^ Minningarsplölc! s
S Barnaspítalasjóðs HringsIn*S
S eru afgreidd í Hannyrða-S
S verzl. Refill, Aðalstræti 12?
? (áður verzl. Aug. Svend- •
? sen), 1 Verzluninni Vjctor,)
? Laugavegi 33, Holfcs-Apó-^
? teki, Langholtwegi 84,^
^ Verzl. Álfabrekku við Suð- s
( urlandsbraut, og Þorstein*-S
búð, Snorrabraut 61. S
S s
Hús og íbúðir
s
s
s
s
ai ýmsum stærðum ís
bænum, útverfum 1- ej- S
arins og fyrir utan bæ-S
ínn til sölu. — Höfum?
einnig til sölu jarðir, S
vélbáta,
verðbréf.
bifrsiðir og
S
Nýja fastefgnasalaæ.
Bankastræti 7.
Símí 1518.
fssst&vt&ass:
Smurt brauð
ög snittur.
Néstispakkar.
s
s
s
s
s
?
s
s
s
s
?
s
s
Gdýrast og bezt. Vin-^
samlegaat pantið meðj
fyrirvétra.
MATBARINN
Lækjargötu 6.
Sími 80340.
DVALARHEIMILI
ALDRAÐRA
SJÓÓMANNA.
Minningarspjöld
fást hjá:
? Veiðarfæraverzl. Verðandi,?
• sími 3786; Sjómannafélagi •
^ Reykjavíkur, simi 1915; Tó- •
^baksverzl Boston, Laugav. 8,^
^sími 3383; Bókaverzl. Fróði, ^
^Leifsg. 4, sími 2037; Yerzl. ^
( Laugateigur,^ Laugateig 24, ^
V sími 81666; Ólafur Jóhanns-s
Vson, Sogabletti 15, sími S
S3096; Nesbúð, Nesveg 39. S
Sí HAFNARFIRÐI: Bóka-S
Sverzl. V. Long, sfmi 9288. S