Alþýðublaðið - 20.05.1954, Qupperneq 7

Alþýðublaðið - 20.05.1954, Qupperneq 7
Fimmtudagur 20. maí 1954 ALÞ?ÐUBLAÐIÐ t íFrh. af 5. síðu.) SVR. Hringdi þá borgarritari til forstjórans og bað hann senda greinargerðina. Skyldi hún lögð fyrir næsta fund Bæj- arráðs. Sú varð þó eigi raunin á. Margir fundir vcru haldnir í Bæjarráði, án bess að mál:. þetta væri tekið fyrir. Loks lét borgarritari okkur þær fregnir Verður SEGJA má, að sá hópur! eftir að manna, sem lífsafkomu byggja búningi einvörðungu á gaiöyrkju, sé orðinn allstór eða varla úndir 5—6 þúsundum, og tel ég það vægt áætlað, Grðyrkja er orð- in það stór atvinnurekstur; að skapazt hafa tvö hagsmunáfé- í té, að bæjarráð hefði tekið i lög hennar vegna. Félag garð- þetta mál tJil. meðferðar, og yrkjabænda og Félag garð- mundi áskorun okkar ekki j yrkjumanna. Eins og nöfnin verða sinnt, greinargerð for-1 bera með sér, er það fyrr- stjóra SVR hefði verið á þájrefnda atvinnuveitendafélag, lund, að ekki' þætti ástæða til:en hið síðarnefnda launþegafé- áð gera meira í máiinu að sinni.! lag. Skilningur þessara aðila á þörfum og högum hvers aþn- ars er það góður, að um kjara- ágreining hefur yart verið að nauðsynlegum undir- var lokið til fimrn starfsbræðra minna, sem ég valdi sinn í hvoru byggðarlagi og bað þá um að smala til um- ræðufundar um félagsstofnun. Árangurinn varð betri en vænta mátti og Félag garð-. yrkjumanna var stofnað 27. júní 1943 og átti því 10 ára af- mæli á síðasta sumri. Þáttur þessa félags í íslenzkri garð- yrkjumenningu er meiri en menn munu almennt gera sér i þeim kröfum. sem gerðar en þar er iðnlöggjofin meS , svipuðu fyrirkomulagi og hér hjá oss. En þess ber jafnframt að geta, að á hinum Norður- , , löndunum er nokkur önnur goðan ákil^pg Pals Zophomas gkipan höfð á um verktrygg- sonar á þiirfinni a þvi að gera jngu satrfsstéttanna, og gildir eitthvað til að efla menntun í garðyrkjufræðum. Þá mælir Unnsteinn. Óláfsson, skólastjóri. garðyrk j uskóláns, eindregið með lögvérnd garðvrkju sem sérmenntaðrar stariigreinar og sú tilhögun fullkomlega til jafns við iðnrétindi hliðstæðra starfsstétta hér hjá oss. En á meðan sami háttur er ekki upp tekinn hér á landi (sem þó væri eflaust full ástæða til að grein fyrir. En sú saga mun ekki rakin hér, heldur tekið til meðferðar það mál eitt, sem mestu varðar fyrir líf og við- ræða. En því miður virðist :fé- j gang Félags garðyrkjumanna I lag laur.þeganna verða eitt að og þá um leið .samtök garð- yrkjubænda og síðast en ekki Hafðlii forstjórinn lagt: t,il. að mál inu yrði frestað, þar sem til at_ hugunar væri að byggja bið- skýli víða í bænum á næstunni. Þar eð við höfum ekki farið fram á að hér yrði reist bið-jberjast fyrir því, að í landinu skvli. er?da ' p1í'o+ rrrl ?crnvft- kæmi til framkvæmda, töldum ‘yrkjumannastétt, Þetta virðist I yrkjuskóla ríkisins sem við þetta óviðkomandi okkar mér þó eiga að vera keppikefli ! menntastofnunar. Ég á hér við málefni, og hinn 24. febrúar allra þéirra, sem viija viðgang sendum við bæjarráði svohljóð og eflingu g'arðyrkj unnar. andi bref: _ . Nú kann einhver að svara ..Háttvirta bæjarráð! I nóv- jmér-því til, að Garðyrkjuskóla emlbermanuði s. 1. sendum við i ríkisins beri að sjá fyrir upp- undirritaðar, ásamt fleiri íbú- j eidt stéttarinnar. Og ég er al- um Skjól-anna, áskorun þess gerlega sammála en vil aðeins efnis, að yiðkomustaður hrað-jhæta þvj vjð, _að það verði þá feiðavagnsins, sem gengur hér að skapa og gefa menntastofn- hann hefur -gengið báð langt til : fhuga nán-ar af þeim aðilumv móts við félag launþega, að | sem þegsj mál heyra undir sam gera gagngerðai breytingar a . kvæmt skipUn löggjafarvalds- reglugarð .skólans, er ætla ma jnsþ þá tet eg hróplegt rang- að nægþ,.til þess aö funn-ægja . tæt- að ve;ta einni starfsgrein réttindi, sem annarri eru mein uð. í hverfið, yrði færður af Nes. vegi og Kaplaskjóisvegi í Faxa skjól. þar sem hann áður var. Nú hefur Baldur Andrésson tjáð okkur, -að greinargerð for- stjóra SVR sé á þá leið, að hann leggi til, að frestað verði ákvörðun um þetta mál til vors, þar sem, í ráði sé að reisa bið- skýli með sölubúð fvrir sælgæti o.fl. við viðkom-ustaði vagn- anna. Þar eð við sjáum ekki, að slík ráðagerð sé í neinu sam- bandi við áðurnefnda áskorun okkar, eða neitt sé unnið við að fresta málinu, förum við þess eindregið á leit við bæjar- ráð, að það taki málið upp að nýju, og verði við áskorun okk ar sem fyrst.‘! Hinn 4. marz barst bréf frá borgarstjóra, ásamt afriti af bréfi frá forstjór.a S.VR. í bréfi forstjóra SVR segir svo: Rök fólks þessa fyrir umbeðnum breytingum fylgdu ekki erind- inu, enda v.irðast þau -að því er séð verður, harla léttvæg. bess er bó getið, að ástæðulaust hafi verið að færa viðkomustaði á bersvæði.“ Ekki fannst okkur þurfa meiri rö;k fyrir erindi okkar en vilja fólksins, og það, að viðkomustaðir voru færðir á bersvæði1, þar sem húseigend- ur í Faxaskjóli höfðu ekki fært fr-am. nein framlbærileg rök. — Gerðum við og ráö fyrir, að forstjóri SVR, eða bæjarráð mundi sýna okkur þann sóma, að kalla til sín fulltrúa frá báð um aðilum, svo hægt væri að ræða málið, en svo varð eigi. Allmargir hafa spurt mig um hvað málinu liði, og er það að vonum að fólk langi til að vita hvei’s atkvæði bess er virt. — Þe.ss vagna skrifa ég ykkur þssar línur. Reykjavík, 7. apr. 1954. Bjarnheiður Ingþórsd. Sörlaskjóli -34. Morgunbl. fékk bréf þetta til birtingar 8. apr. s.!„ en hefur ekkí, vegna rúmleysis(!) séð sér fært að birt.a það. B. T. þá sjálfsögðu og eðlilegu kröfu garði,yrkjumanna um að garð- yrkja verði lögvernduð sem iðn. En slík vernd fæst ekki með þeim hætti einum, að þeir aðilar, sem skyldleika hafa við g.arðyrkj umannastéttina, gef i samiþykki sitt og blessun slíkri ráðstöfun til staðfestingar. Nei, það þarf meira til. Iðnþing íslendingar barf áð fjalla um máííð og það rækilega, og sxð- ast þarf sa-mbykki iðnaðarmála ráð-herra. Við slíka ráðstöfun og bá að samþykkja nýja iðn- grein þarf margs að gæta, sem eðlilegt er. Fyrst er að leita á- lits hiá þeim aðilum, sem hlut 1 eiga að máli. Og er þá fyrst að heyra álit Búnaðar-félags ís- lands eða búnaðarþing-s, enda heyrir garðvrkja undir land- búnað, hótt hún ha.fi sína sér- stöðu. Álitið frá BFÍ var sem vænta mátti á þá leið, að ekki var talið æskilegt né tímabært að lögvernda garðyrkju sem sérstaka starfsarein innan land búnaðarins. Sú skoðun virðist því m.iður vera ríkiandi hiá bú vísindafröm-uðum vorum, að engar greinar landbúnaðarins miegi gera eftirsóknarverðar at vinnugreinar. Auk garðvrkju- man»a hafa kint- o>r miólkur- iðnaðarmenn sótt eftir iðnréttr? indum og fengið bau hrátt fvr- ir andstöðu Búnaðarfélags- stiórnar oíl Búnaðarþinvs. Álit Garðyrkjufélags íslands — félagsins, sem berst fvrir ( eflingu íslenzkrar gafðyrkiþá menningar, •—■ var á aðra luiid munu til skólans sem iðnskóla í garðyrkju. HHfep svo rökin gegn því, að gar'övrkia verði gei’ð að sér- stakrþiðp? Þar hafa hevnzt hin furðulegústu mótmæli, sem skiiIu' jnV- upn. talir.: í. IJagú Bá:-ndur verða að taka til sín garðyrkjufræðinga, ef þeir hyggja á kartöflui’ækt, kálrsekt eða b. u. !. I 2. lagi: Húseigendur verða að fá" ..garðyrkjufræðinga txl allra ..starfa í ski’úðgörðum sín- um. ’S? un þessari aðstæður til þess. Eins og nú er málum • háttað og hefur verið frá upphafi Garð- yrkjuskólans, verður hann að heyja ,,framleiðslustyrjöld“ við garðyrkjubændur, m. ö. o. garð yrkjustóð skólans verður að afla rekstursfjár rneð tilstyrk nemenda sinna. Nemendurnir telja sig með nokki’um rétti vera órétti -beitta og þeim fækkar stöðugt, scm leggja vilja tvö (og nú orðið þrjú) ár í nám. er veitir þeim enga at- vinnutryggingu fram yfir hina, sem engu vilja til ver.ja að leggja sig eftir skóianámi. Mér var það fulllióst, er ég brautskráðist frá skólanum vor ið 1943, að eitthvað varð að gera til þess að rétta hlpt ís- lenzkra 'garðyrkjumanna og mér þótti þá eðlilegast að ráð- ast gegn því misrétti. að ríkis- s.ióður veitti þessari stofnpn ekki sambærilegt framlag “á við aðrar menntastofnanir hjóðarinnar. En það kom eng- inn til llðs við mig um þessar kröfur. Ég var óharðnaðuf ungl ingur, sem hafði aðeins einurð til að skýra frá hug mínpm ng réynslu af bessari stofnun. Ég hugleiddi ekki þá, sem nú er mér auðskildara. að stjórn og fjárveitingai’vald þessai’ar stofn unar var ekki eitt og hið sania. Enda varð tilraun mín til lið- veizlu garðyrkiufræðslunni sú, að ég varð að hev.ia harðvítúg skrif til bess eins að veíia bernskúheiður mínn, oh harrna ég það alla tíð síðan, að bannig fór. En engu að síður hef ég haldið fast við bann ásetþins. minn að stuðla éftir roættLpð vext.i og atvmnuöryggj gxí|ð- vrkiustéttarinnar. Ég héf hyátt af fremsta megni menh, sem nr-nið hafa að garðvrlíiustörf- um, til að. s.ækia nám sitt á sjálfa sig. hafi hlotið tilskilda emn veita Félagi garðyrkjumanpa liðveizlu í baráttu hess fy|if ;bví að l's^skioað sé, að heir menn, sem gefa sig að gat'ð- vrkiustörfum fvrir aðx’a en Kvikmyndastjarna (Frh. af 8. síðu.) njóta yfirleitt ekki mikillar hylli í Bandaríkj unum, sem ekki er heldur von,“ segir G. Coogan' ,‘því að ýmissa sér- vizkulegra siðferðisákvæða vegna, er svo mikið klippt úr beim, að þær verða hvorki fugl né „ fiskur á eftir. Samkvæmt 1 3, lagi: Mörkin milli garð- } þeim ákvæðum má ekki sýma yrkju ög venjulegra verka- j karl og konu í sömu rekkju. mannastarfa verða ekki greind þau verða að hvíla sitt í hvorri og náttborð helzt á milli, og gerir þá ekkert til, hvað gefið er í skyn. Fleiri slík sérviz’ku- ákvæði mætti néfna, — þau eru jafnvel mismunandi í hin- um ýmsu ríkjum, og mun það þó láta kynlega í eyrum Ev- rópumanna, að Bandaríkja- memi séu iaim. siðavandari.'*' Og síðan brosir hann við. „Þess ber að geta, að ég hef dvalizt Iangdvölum á Bretlandi!“ Landgræðslusjóður (Frh. af 8 síðu.) STEINGERVINGA. RANNSÓKNIR Þýzkur prófessor, Sehwartz- bach að nafni, kemur hingað til að rannsaka steingeryinga í 'samlbandi við veðurfarsbreyt- ingar á liðnum tímum. Þá er franski leiðaneurinn, sem keimur til j ai'ðfræðilegra og jöklafræðilegra rannsókna við ÍHofsjökul og Vatnajökul. ] Verða margir í þeim leiðangri | og tveir háfa konur sínar með I sér. Þýzk kona, dr. Emmy Todt 1 mann, heldur áfram rannsókn- ! um sínttm á jarðmyndunum við norðanverðan Vatnajökul og 4 brezkir stúdentar ætla aS gera jarðfræðilegar athuganir á Snsefellsnesi. RANNSÓKNIR Á EUGLUM Þá koma bingað tveir Bandaríkjamenn, prófessor Baxter og Richai’d Zusi, til rannsókna á fuglum, og tveir aðrir bandarískir vísindamenn: til að fylgjast með só'lmyrkvan um, og verða þæx’ rannsóknir gerðar í samvinnu við rann- sóknaráð ríkisins. hvort frá öðru. í 4„ .lagi: Garðvrkia er ekki iðn. þar sem garðyrkjumaður- infi ... frámleiðir hráefnið, en vinnur .ekki úr því. í~ 5. lagi: Garðvrkia hefur hVéígi a Norðurlöndum (og þótt víðar sé leitað) verið gerð ■að-4ð%f Ííér íjkal staðar numið í þess arú: upptalninigu, enda er hér ymprað á veigamestu andmæl Unum g’egn lögverndun garð- vrk.iunnar. Ég skal nú svara þes'súm mótbárum nakkuð, þótt bæi’.vfal!: flestar um sjálfar sig. Fyrsta og anniað atriði falla saman, og hugsum oss nú. að bakarar set.tu húsm.æðrum landsins stólinn fvríf dyrnar m:eð hakstur á brauðum sín- um eða að trésmiðir meinuðú að Fera við amboð síni. Ég held, að ertginn láti sér nú til hugar koma slíka fyrrxl. þótt svo kunni að hafa verið uJrf bað levti. sem Vv?ssar s+prfs "re';nai’ voru að öðlast iðnrétt- j.nSi rfSm. En athyglisvert er bað, að aldrei hefur verið efsst um, að sérmenntim -irpprí n:auð- svn, ef um. próðiirhúsarækt <sða ski’úðgarðaskipulág sé að •’^riðip mótbáruati’iðið er ef- en'vænta mátti. Stiórn þesáá ^yústeyeigamest. en é« hvPg bó huvsiónafélasrs taldi sér mál.if i áðj þ*r geti skapazt Öi’Ugg ekki beinlínis viðkomandi, •^r'^gi^álír.a. engu síður en í ' 'hýgyirgaiðnaðinum. ihar sem hvatti samt til að leitað væþi umságnar gárðvrkiubænda. iEr.v heir höifðu ekki fvrir því að p? huga málið, þótt bað snerti bá, engu minna en launþegastéít; gai’ðyr’kjunnár. Sff Skólastióri garðvrkius.kólansj’íjl að skilgreina hugtakið í orð hefur einn orðið til þess að ;nu iðnaður þann veg, að allir v>recrVpmiPX’in otarfa undir hand- láMHu hvggingameistara. f0ím fiórða atr’ðið væri freist X að r>“ða nnkkxru frekar en feéi’ eru tök á. Hver trevstir sér garðyrkiuskólann. n» virma síðan að velgengni.smálum stgtt ar sinnar. Mér var það strax fullljóst, að eitt ai því, sem nauðsyn tíar til fyrir launþega í garðyrkju, var það að stofna með s.ér fé- lagsskap, er samrýmdi kaup ;og kjör þeirra, enda voru þati' ær- ið misjöfn og samningsatriði við hverja nýja vistráðningu. Ég fékk því í lið með mér f jóra félaga mína til að hrinda þessu ] menntun í starfsgreln sinni, er jafngildist á við menntun ann arra séi’stétta í ísl. atvinnulífi. Erindi Félags garðyrkiu- manna um iðnréttindi hefur legið fyrir nokkrum undanfar andi iðnþingum. en ekki hlotið fullnaðarafgreiðslu. Má nú vænta þess, að málefni vor fái viðunandi afgreiðslu á iðnþingi því, sem haldið verður í sum- o’eti oi-ðið á eitt sát.tir? Ef það e-i’ talið frumsklivrði fvrir at- vmnust.éttir til að öðlást iðn- réttindi. að bær vinni að fram- lciðslu úr hráéfnnm,, há væri öaman að fá skilgreininPu á hví. hvað teldi'st raunverulega hx’áefni til iðuaðar, með t. d. rakaraiðniua í huea, svo að að- eins ein iðngi’ein cé tilnsfnd af nokkrum. sem vinnia úr hlið- stæðum .,hráefnum“. Um það. að garðyrkja hafi hvergii verið sambvkkt sem iðn hjá hinum Norðurlandaþióðun um, er bví til að svara, að hið. sama gildir um flestar þær ísl "S1‘ ar. Liggja nú fyrir meðmæli starfsgreinar. sem þegar hafa frá stjórn Búnaðarfélags ís-!hlotið iðnréttindi. En þó er máli af stað og skrifaði strax I lands, sem loks fengust fyrir) garðyrkja sem iðn í Svíþjóðj Byggðasafnið (Frh. af 4. síðu.) stjóx’i á Núpi, ísak Eiríksson bóndi í Ási og höfundur þess- arar greinar. Öllum er okkur jafnljúft og skylt að veita málum bvggða- safnsins brautargengi og tök- um fegins hendi hverri aðstoð, sem þar býðst. Það er trú okk- ar, að með því sé lagt „gull í lóf'a framtíðarinnar:i í hinum fögru og sögufrægu héruðum milli Skeiðarár og Þjórsár. Þórður Tómasson, (Suðurland) (

x

Alþýðublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.