Alþýðublaðið - 20.05.1954, Síða 8

M.ÞÝÐ’DFLdKKUKINN fceitisr á aiia vlnl
ðfná og fylgismemi aS vinma ötullega að út-
Fareiðslu Alþýðublaðsins. Málgagn jafnaðar-
ðtefnunnar þarf að komast inn á hvert al-
þýSuheimili. — Lágmarkið er, a® allix flokks-
S>undnir menn kaupi Maðið,
IKEYSTIR þú þér ekkl iil að gerast fasi®i
áskrifandi að Alþýðublaðinu? Það kostar þig
15 krónur á mánuði, en í staðinn veitir þa^
þér daglega fræðslu um starf flokksins mg
verkalýðssamtakanna og færír þér nýjuitu
fréttir erlendar og innlendar.
náttúruvi
Bæjarstjórn Akranes
gerir samþykk
„BÆJARSTJÓRN Akranes-
kaupstaðar iýsir eindregnu
fylgi við aðgerðir ríkisstjórn-
arinnar í handritamálinu, og
sfeorar á cll hrepps- og bæjar-
felpg, svo og meiri háttar fé-
lagssamtök, að vera vel á verði
um betta mál málanna frá sjón
■irmiði allra þjóðlhollra fslend-
inga. Hún fordæmir h'verja til-
raun opinberra emjbættis-
manna eða annarra íslendinga
til þess að Ijá lið samningum
um nokkuð annað en skiíyrðis-
lausa afhendingu allra fornra
skjala og handrita.
Jafnfrarot vill bæjarstjórnin
þakka af heilum hug. hinum
mörgu dönsku vinum, sem
standa með oss í bessu grund-
vallarmáli eins og hinir beztu
landar vorir gera.(i
INDÓ-KÍNAMÁLIN vóru
enn á dagskrá Genfarfundar-
ius £ gær. Var 3. fundurinn um
íþau mál haldinn í gær. Aðal-
ræðuma'ðuriim var Anthony
•Eden.
íici ð landi í sumar
Ákveðíð að koma upp segulmælíngastöð
semer sjálfvirk og synir segulstefnuna óslitið
Leiðangyrsferðir útlendinga hingað
að minnsta kosti 10 í sumar . .
NÁTTÚRUVÍSINDARANNSÓKNIR verða að öllum líkind-
lim meiri hér á landi í suraar en undanfarin ár. Koma hingað
nð minnsta kosti 10 leiðangrar frá öðrum löndum og í sumum
eru jjjargir vísindamean, og auk þess munu íslenzkir vísinda-
menn stunda hér rannsóknir a. m. k. eins og venjulega og jal'n-
veí meir.
Ein nýjung er það í vísinda-
rannsóknum hér, að ákveðið'
er, að rannsóknaráð ríkisins
komi hér upp segulstéfnumæl-
ingastöð. Skýrði Þorbjörn Sig-
urgeirsson magister, fram-
kvæmdastjóri rannsóknaráðs,
Alþýðublaðinu frá þessu í við-
tali í gær, en 'hann hefur nú
hafið segulstefnumælingar hér
á landi.
STAÐUR EKKI FUNDINN
FYRIR STÖÐINA
Ekki hefur enn verið ákveð-
ið hvar þessi stöð verður reist,
enda þarf að velja staðinn sér-
staklega með segulstefnurann-
sóknum. Stöðin verður lítið
hús, en tækin eru sjálfvirk og
sýna segulstefnuna óslitið næt-
ur og daga. Slíka!.' segulmæl-
lý uppfinning á sviði raflagna
er
GERÐ HEFUR verið nýlega uppfinning á sviði raflagna,
■sem talin er valda gerbreytingum á því sviði. Er hér einkum
•’fflm að ræða uppfinningu nýrra tegundar af „loftdósum“ svo-
ikölluðum.
Uppfinningamennirnir eru
iþeir Guðjón Ormsson rafvirki
sog Jóhannes Pálsson. Eru það
,þeir hinir sömu, er fundu upp
beituskurðarvélina fyrir tveim
árum. Þeir félagar ræddu við
Maðamenn í gær og sýndu
þeim sýnishorn af „loftdósun-
um“.
3FLJÓTLEGRA EN ÁÐUR
Aðalkosturinn við hinar
aiýju loftdósir er sá. að unnt
jer að klemma röriti í þær með
sérstakri töng, en ekki þarf að
skrúfa rörin í þær eins og tíðk
azt hefur. Er hin nýja dós í
tvennu lagi og er rörið Memmt
saman á milli helmirtganna. Er
þetta mun fljótlegra en með
gömlu aðferðinni.
ENGIN HÆTTA
Á SKEMMDUM
Þá fylgir og annar kostur
‘foinum nýju dósum, þ. e. sá, að
engin hætta er á að rafmagns-
þræðirnir skemmist eða særist
í þeim eins og hinum eldri. Eru
brúnirnar ahar ávalar, en ekki
skarpar eins og á gömlu dós-
tinum. , «*!
INÝTT KERFI
Þeir félagar Guðjón og Jó-
foannes hafa einnig íundið upp
uýja Memmur til þess að setja
saman rör, svo og sitthvað
segja má að ikerfið sé, alveg
nýtt. ' | j ; : , I
FRAMLEIÐSLA HAFIN
Rafvirkjum lízt vel á upp-
finningu þeirra Guðjóns og Jó
hannesar og telja hana til bóta.
Er nú framleiðsla hafin, og má
búast við að farið verði að nota
hinar nýju „loftdósir“ við raf-
lagnir mjög bráðlega.
ingastöðvar eru nú algengar í
flestum löndum, en hér er eng.
in og talsvert stór eyða í þess •
ar rannsóknir, sem miða að því
að kanna segulsviö jarðarinn-
ar. í sumar munu þeir Þor-
björn Sigu/geirsson og Trausti
Einarsson prófessor ferðast um
landið til segulmælinga.
Trausta undanfarin ár.
NÁMSMENN SENDIR
TIL ÍSLANDS
Það er nú orðið aigengt, að
brezkir stúdentar komi til ís-
lands til að æfa sig í rannsókn-
um. Er þeim valið verkefni af
íslenzkum vísindamönnum,
þannig að rannsóknir þeirra
falla inn í aðrar rannsóknir.
Það er líka talið gott fyrir stúd
enta að koma til íslands, þó
ekM sé til annars en skoða j
landið, vegna þess hve mikla {
fjölforeytni er hér að finna frá
jarðfræðilegu sjónarmiði.
RANNSÓKN Á KÍSIL.
ÞÖRUNGUM í VÖTNUM
Danskur vísindamaður að
nafni Niels Fogeb kemur hing-
að í sumar til að rannsaka kíis-
ilþörunga í fersku vatni, senni
lega aðallega í stöðuvötnum.
Hingað koma líka tveir dokt-
orar frá Birkinghamháskóla,
Grlffiths og King með tvo
stúdenta til að gera segulmælr
ingar í jökulleir vjð Hagavatn.
Og sex stúdentar frá Notting-
hamháskóla undir stjórn Jack
Ives halda áfrain rannsóknum
á Morsárjökli,
Framhald a B. síðu
I athugun að gera kvikmynd um
Vínlandssiglingu Leifs heppna
Kvikmyndastjarna með Loftieiðaflugvél
frá Bandaríkjunum tii Hafnar
„VIÐ SJÁUM ekki eftir því, að við tókum okkur far með
íslenzkri flugvél yfir Atlantshafið,“ sagði kvikmynda dg sjón-
varpsstjarnan Moona Knox, er hún steig út úr millilandaflug-
vél Loftleiða á Reykjavíkurflugvelli í gær. Og kvikmyndafram
leiðandinn, George Coogan, föðurbróðir Jackie Coogans, tók
í sama streng. „Allur viðurgerningur og umsjá sem maður á
bezt að venjast og hef ég þó víða flogið“.
Nytjajurtir hér fœrri en 5005 en
1500-2000 gœtu vaxið villtar
Ails konar jurtir, runnar og tré, sem
fengnar yrðu úr köldum iöndum
HÁKON BJARNASON skógræktarstjóri skýrði frá því í
blaðinu í gær, að stórlega mætti auka gróðurlendi landsins með
því að sá eða gróðursetja erlendar jurtir, sem nokkurn veginn
er vissa fyrir, að hér geti þrifizt.
Þau Moona Knox og George
Coogan eru á leið til Kaup-
0jannahaifnar, en þar ætlar
kvikmyndafélag Coogans að
taka kvikmynd í félagi við
danska Palladium Film, og hef
ur Moona Knox verið ráðin til
að leika aðalhlutverkið. Hún
hefur um hríð leikið í sjón-
varpsþætti, sem Jackie Coogan
sér um, — einn hálftíma viku-
lega og fær hann 16000 daii
fyrir hvern þátt, segir George
Coogan.
Hefur leikið í mörgum
kvikmyndum.
/
Moona Knox hefur leikið í
allmörgum kvikmyndum, m. a.
„The flying Leathernecks" og
„Thunder Caravan“, og á vax-
andi frægð að fagna fyrir leik
sinn í mynduni og sjónvarps-
þáttum. Þetta er í fyrsta skipt-
ið, sem hún kemur til Evrópu,
og hyggst hún eyða sumarleyfi
sínu í París og' Róm.
Bjóst við ísbjörnum og
Eskimóum. . «
Hún bjóst að sjálfsögðu víð
að hitta hér fyrir ísbirni og'
Eskimóa, og varð fyrir þægi-
legum vonhrigðum, er hún ók
um götur borgarinnar. George
Coogan, sem lengi hefur dval-
Hákon sagði, að íslenzkar
nytjajurtir væru innan við 500
taísins, en telja mætti fullvíst,
að hér gætu vaxið 1500—2000
tegundir. Mætti leita þeirra í
löndum, sem hafa svipað veður
far og gróðurskilyrði og hér
eru, bæði á suðurhveli og norð
urhveli jarðar og einnig í há-
lendi, þótt ekki sé í kaldtempr
uðum löndum.
MARGAR TEGUNDIE
AF MELGRASI OG KIBSI
Hákon benti á, að ekki ein-
asta væri hægt að fá með þeim
hætti trjáplöntur, heldur ekki
síður alls konar runna og jurt-
ir til gróðursetnmgar hér á
landi. Nefndi hann í því sam-
bandi, að hér á landi yxi að-
eins ein tegund af meigrasi, en
í Alaska sjö, og finna mætti
fjölda tegundir af ribsi. er hér
mundi þrífast. En fjölbreytni
gróðursins mundi auðvelda að
græða auðnir landsins og gera
þær að nytjalandi.
V e 8 r iTlTa «
NA gola, úrkomulaitst,
sums staðar léttskýjað.
izt á Bretlandi, var hins vega?
furðu fróður um ísland og ís-
lenzka sögu.
Kvikmynd um Vínlands
fund Leifs heppna?
George Coogan kvaðst fyrie
skömmu hafa séð þess getið í
kvikujyndablaði, að til athug-
unar væri að gera kvjkmyrid a€
Vínlandsfundi Leifs heppna.
„En ég er hræddur um að það
fyrirtæki verði of dýrt tiTþess
að í það verði ráðist. Banda-
rísk kvikmyndaf éi cg teija
framtíðina svo óvissa, bæði
vegna sjónvarpsi'ns og fjarvídd-
armyndanna, að pau þora ekki
að gera dýrar myndir. Það er
orsökin fyrir því, að banda-
rískar myndir eru yfirleitt
með lélegasta móti nú.“
!„Við munum nota tím.ann|
til að taka ýmsa smærri mynda.
þætti, einkum fyrir sjónvarp,,
í þéssari sömu ferð. Frá Dan-
mörku, París og ef ti! vill víð-
ar. Þessi kvikmynd, sem við
tökum í Danmörku verður
,,reýfarakennd,“ eins og það
mun kallað.“
Siðferðisákvæði og ev-
rópiskar kvikmyndir.
„Evrópískar kvikmynduj
Framhald á 7. síðu.
Tilboð frá Bandaríkjunum
biksfeininn í Loðmundarfirð
TILBOÐ HEFUR NÚ borizt frá Bandaríkjunum í bikstein-
inn í Loðmundarfirði. Er það bandarískt fyrirtæki er vill kaupaj
steininn hráan til vinnslu, Tilboðið er nú í athugun,
Nú um nokkurt skeið hefur
.verið leitað víðs vegar eriend-
is eftir tilboðum í biksteininn,
en ekki borið árangur fyrr en
nú. . , ■ ; ! ! ; • : I • ;
Helzti þröskuldurinn í vegii
fyrir útflutningnum er nús
flutningsgjöldin, sem eru mjög
há. Er tilboðið frá Bandaríkj-
unuim ekki það hagstætt,
það þoli há flutningsgjöld.