Tíminn - 10.12.1964, Side 8

FIMMTUDAGUR 10. desember 1964
8
TÍMINN
Kristján Jónatansson
bóndí, Nordurhlíð
„Ég finn til skarðs við auðu
ræðin allra,
sem áttu rúm á sama aldarfari“
Steph. G. Steiph.
Þegar maður gerist aldraður, þáj
taka samferðamenn hans hver á i
ætur öðrum að hverfa honum á|
vit hins ósýnilega. Sársauki fylgirj
því fyrir mann, að „finna til |
karðs við auðu ræðin“ þeirra,
sem áttu rúm á sama aldarfari",
g ekki sízt, hafi þeir róið á sama!
orð og hann s.iálfur
Á þessu ári hafa látizt allmargir
Menn er verið höfðu samstarfs-
menn mínir á ýmsum sviðum
!engi Við fráfall þeirra verður
auðara og snauðara“, jafnvel þó
að maður komi manns i stað.
Einn þessara látnu manna er
vristján Jónatansson, bóndi. í
Norðurhlíð í Aðaldai í Suður-Þing-
syjarsýslu Hann dó 3. marz s.l.
Kristján var fæddur 6. des.
1891 í Fagranesi í Aðaldal og því
tullra 72 ára, þegar hann dó. For-
eldrar hans voru: Jónatan Jóna-
tansson og k.h. Herborg Jónsdótt-
ir. — Jónatan var sonur Jóna-
t.ans Grímssonar bónda í Klambra-
seli og k.h. Kristínar Sveinbjarn-
ardóttur, bónda í Fagraneskoti,
Sveinssonar, bónda og hreppstjóra
á Hallbjarnarstöðum á Tjörnesi,
Guðmundssonar.
Herborg, móðir Kristjáns var
Jónsdóttir bónda á Daðastöðum í
Reykjadal, Finnbogasonar, bónda
á Stóru-Reykjum, Jónssonar.
Kristján fluttist með foreldrum
sínum þegar hann var á öðru ári,
að Fagraneskoti í Aðaldal og ólzt
þar upp til 9 ára aldurs, að for-
eldrar hans fluttust að Norður-
hlíð og þar átti hann síðan heima
til æviloka.
Foreldrar Kristjáns eignuðust
11 börn Dóu sjö þeirra í æsku,
Sendisveinn
'ftoúrk " ~ -nnua i tuI)íií
i
Sendisveinn oskast til starfa strax.
Æskilegt, að umsækjandi hafi htið mótorhjól.
eða reiðhjól fil umráða.
SLÁTURFÉLAG SUÐURLANDS
Ferðafélag íslands
heldur aðalfund að Café Höll, uppi, miðvikudag-
inn 16. desember kl. 20,30.
Dagskrá samkvæmt félagslögum.
Lagabreytingar.
STJORNIN.
tryggingar á vörum í flutnlngi
Tryggingar á elgum sklpverja
Ahafnaslysatrygglngar
Abyrgðartrygglngar
SKIPATRYGGIMGAR
Veíðafæratrygglngar
Aflatrygglngar
en 4 komust- upp: Unnur, Svein-
bjöm, Kristján og Ásvaldur. Tvö
þau fyrst nefndu dóu á bezta aldri
ógift. Eftir lifir nú aðeins Ás-
valdur. bóndi í Múla í Aðaldal.
Jónatan faðir Kristjáns andað-
ist 1915. Tók Kristján þá við bú-
stjórn með móður sinni og bræðr
um sínum tveim. Bjó þannig fé-
lagsbúi um skeið. Alllengi var
hann jafnframt bílstjóri. Átti ann-
an fyrsta vöruflutningabílinn, sem
í sveit hans var keyptur, og ann-
aðist flutninga fyrir sveitunga
sína og fleiri.
Hann varð fyrir því áfalli í
blóma lífsins að veikjast af berkl
um og dvaldist þess vegna í Krist
neshæli rúmlega misseri 1930.
Varð — að ég hygg — aldrei
fyllilega jafngóður, þótt hraust-
menni væri að byggingu og burð-
um.
Árið 1934 kvæntist Kristján
eftirlifandi konu sinni: Friðriku
Stefánsdóttur frá Öndólfsstöðum
í Reykjadal, vellátinni konu af
hinni kunnu Helluvaðsætt. Þau
eignuðust sjo mannvænleg börn.
Börnin eru, talin í aldursröð:
Kristín Þóirveig, gift Guðjóni
Björnssyni, bátsformanni, Húsa-
vík
Fríða Eydís, gift Einari Jóns-
syni, bónda, Jarlsstöðum.
Ásbjörn Haukur, trésmíðanemi,
Húsavík .
Valgerður, gift Eiði Gunnlaugs-
syni, sjómanni, Húsavík.
Stefán Öndólfur, íðnverkamað-
ur kvæntur Oddhýjtí,i Má'ftá-1
dóttur, Keflavík. ao
Jakob og Agnar. Búa þeir báðir
með móður sinni, sem heldur
áfram búskapnum í Norður-
hlíð. —
Kristján Jónatansson var ná-
lægt tvitugu einn vetur í ungl-
ingaskóla Benedikts Björnssonar
á Húsavík. Fór orS af honum þar
fyrir ágætar námsgáfur, ekki sízt |
í íslenzku og stærðfræði.
Hann tók verulegan þátt í ung-
mennafélagshreyfingunni. Var for-
maður ungmennafélags sveitar
sinnar um skeið. Stundaði íþrótt-
ir og var tilþrifamikill glímu-
maður.
Kristján var samvinnumaður að
grundvallaðri lífsskoðun. Hann
var deildarstjóri í Aðaldæladeild
Kaupfélags Þingeyinga frá því um
1940 til dauðadags.
Um 30 ár var hann í sóknar-
nefnd Grenjaðarstaðasóknar og
lengst af þeim tíma formaður
hennar. Safnaðarfulltrúi þar í
fjölda ára.
f skólanefnd starfaði hann á
fjórða tug ára.
Sýslunefndarmaður Aðaldæla-
hrepps var hann um tíma.
f stjórn Búnaðarfélags Aðal-
dæla átti hann sæti 1926—1959,
og einnig í stjórn Ræktunarsam-
bands Aðaldæla í mörg ár. Löng-
um var hann fulltrúi búnaðarfé-
lags síns á fundurn Búnaðarsam-
bands Suður-Þingeyinga.
Endurskoðandi Sparisjóðs KauP-
fél. Þingeyinga var hann í 30 ár.
Vegavinnuverkstjóri var hann í
nokkur ár.
Sláturhússtjóri hjá Kaupfélagi
Þingeyinga á Húsavík í 30 ár.
Ég hefi nefnt hér að framan
mörg og óskyld trúnaðarstörf, sem
Kristjáni voru falin, en að sjálf-
sögðu þó ekki gert tæmandi fram-
tal á þeim. Þessi starfaskrá er
ótvíræður vottur um, að hann var
fjölhæfur maður.
En þó að hann væri til margra
starfa kvaddur, sinnti hann búi
sínu kappsamlega. Hann var bóndi
heilshugar og hafði sterkan áhuga
fyrir heill bændastéttarinnar,
efnahagslegri og menningarlegri.
Norðurhlíð, sem er ríkisjörð,
húsaði hann upp, rafvæddi heim-
ilið, — með þátttöku í héraðs-
veitu.1 sléttaði túnið, stækkaði það
stórlegá óg girti.
Hann fóðraði búpening sinn á-
gætlega og hafði sérstaklega mikla
ánægju af sauðfjárrækt. Var
glöggur á kynkosti fjárstofna og
vandaði til hjarðar sinnar.
j Samvinna hans sem bónda við
i gróður landsins var honum nautn,
ieins og glöggt má heyra á eftir-
farandi hendingum úr kvæði, sem
hann orti í vorsmölun á Austur-
fjöllum og skráð er í gestabók
„Péturskirkju“, — gististaðar leit-
armanna þar:
„Lagðprúðir gemlingar leika sér
um börð.
Lífmagnan angar frá gróandi
jörð“
Hver unnandi hjarðar og jarðar
hlýtur að finna hjartsláttinn í
þessum ljóðlínum.
Kristján í Norðurhlíð var skarn-
greindur maður og orðhagur.
Hann hafði góðan bókmennta-
smekk. — Var ræðumaður glöggr-
ar framsetningar og hafði gaman
af rökræðum. Greiddi oft skemmti-
lega og í stuttu máli úr skilnings-
flækjum. Hafði löngum lag á að
koma miklu efni haglega og tæm-
andi fyrir í fáorðri fundarályktun.
Þótti helzt til oft einkum framan
af ævi, sækjast eftir því að skylm-
ast í orðum. Hjó þá stundum
íþróttarinnar og höggfærisins
vegna. Kunni hins vegar vel að
meta, þegar brugðizt var fimlega
við og höggvið á móti. Hafði gam-
an af góðu biti vopna sinna og
annarra einnig. Ekki eru slíkir
leikir vinsælir hjá öllum og mun
Kristján hafa kynnzt því og gold-
ið þess nokkuð.
Kristján var traustur vinur
vina sinna. Það reyndi ég sjálfur
Og fallegra bræðralag hefi ég ekkj
þekkt en mér virtist vera milli
Kristjáns og Ásvaldar bróður
hans.
Eins og að líkum lætur um
mann eins og Kristján, fylgdist
hann vel með dagskrármálum
þjóðarinnar og tók sjálfstæðar og
rökfastar afstöður til þeirra.
Tómlegt verður fyrst um sinn
við „autt ræði“ Kristjáns í Norð-
urhlíð á „aldarfari“ okkar félaga
hans.
Skerðing er að sjá hann ekki
lengur mæta í fundarsal, og geta
ekki náð af honum tali.
Eftirminnilegur félagi og hæfi-
leikamaður er hér úr leik.
Bóndi er genginn til moldar-
innar, sem angaði honum lífmagn-
an meðan hann lifði.
Minningin um hann verði ást-
vinum hans og afkomendum góður
förunautur.
Karl Kristiánsson.
ÁTTRÆÐUR:
Stefán á Mýrum
etmlslrygging
hentar yður
TRYGGINGAFÉLAGIÐ HEIMIR"
LINOAROAtA 9 REYKJAVIK SlMI 21 2 60 SlMNEFNI : SUREtY
na*i
I
I
REI\IT
¥E
TRÚLDFUNAR
kK
HRINGIR^
*MIMAW<SSTIG2Ay
Ingóltsstrætl 9.
Simi 19443-

tiALLDOK KKISi’l INSSON
gullsmiðui — Simi 16979
Stefán Ásmundsson, bóndi á
Mýrum við Hrútafjörð varð ítta-
tiu ára 9. dag septembermánaðar
s.l. — Hann fæddíst að Snariar-
tungu í Bitrufirði. Foreldrar hans
voru hjúnin Ásmundur Einarsson
frá Snartartungu, Þórðarsonar og
Guðlaug Gestsdóttir frá Krossár-
bakka. —Ásmwndur lézt 14. des.
1929, 80 ára gamail, en Guð.'aug
6. sept. 1945, 92 ára.
Þegar Stefán var á ••>. árinu. vor
i<' 1889, fluttust foreldrar hans
úr Bitrufirði austur Húnavatns-
sýslu, að Mýrum á austurstiönd
Hrútafjarðar. Þar biuggu þau upp
frá því, meðan bæði lifðu. eða
í 40 ár. Stefán ólst uop hjá oeim,
einn af sex systkinum Tvö tyrstu
árin eftir aldamótin, '901 —■ 1903,
var hann vinnumaður hjá >cni
Skúlasyni á Söndum, og árn i904
1908 hjá Hirti Lindal á i fra-
Núpi. Næstu árin var hann ausa
maður, til heimilis á Bjargshóh og
Aðalbóli i Miðfirði ‘finn 15 ;úlí
1916 kvæntist hann Jónínu 'Jáls-
dóttur frá Þverá í Núpsdal Þau
hófu búskap á Mýrum. jg þar
heíur Stefán búið siöan- en jo-'ina
kona hans er látin tvrir alltnörg
um árum.
Börn þeirra Stefáns og J oninu
eru fimrn, fjórar i etur og einn
sonur. Elzta dóttir þeirra, Ingi-
I björg Ástríður, er ousett í Reykja i
i vík, en hin systkinin eiga öll
j heima á Mýrum. Þau eru Páll. Ása
J Guðlaug, gift Böðvari Sigvaldasyni
j Helga Fanney og Erla, gift Guð-
niundi Karlssyni.
Hjónin á Mýrum, Stefán og Jón
ína, voru bæði dugleg oig búrekst
ur þeirra gekk farsæljega. Jö’-ðin
er landstór, og fyrir nokkrum ár
um var henni skipt ; þrjú hýli.
Búa þeir feðgar, Stetán og páll,
á einum hlutanum. en dætur Stef
áns og tengdasynir a hinum ;,arð
arhlutunum. Á öllum þremu'- býl
unum hafa verið reist ágæt íbúðar
hús og byggingar víir búfé. Rækt
unarframkvæmdir hafa einnip ver-
ið miklar þar, og standa enn yfir.
Tún allra býlanna liggja saman,
og skammt er þar milli bæjarhús-
r.rtna. Þar eru hæði sauðfjár- og
kúabú, og framleiðslan hefur marg
faldast á síðari árum. Við allan
búskap á Mýrum fer saman dngn
aður og fyrirhyggja.
Stefán á Mýrum er enn við
goða heilsu og gengur að dagleg
um störfum. þó að hann sé o ð:nn
áttræður. Fristundir notar nann
einkum til bóklestrar, því að hann
e' maður bókhneigðin Hann er
j hress í anda og skemmtilegur við
ræðum, og nýtur almennrar liylli
h.tá sveitungum sínum og öf um
kunningjum.
Margir áttu leið að Mýrun- á
afmælisdaginn til þess að hitta
Stefán og flytja horium hamingjn
óskir. Fyrst og fremst komu þanp
að sveitungar hans, en eii r.ip
frændur og vinir úr Reykjav'k og
Borgarfirði. Einn af afmælisgest
unum var bróðir Steiáns, Stetnr
Ásmundsson á Signviarstöðúnr
Hálsasveit, 81 árs gamall. Voru
gestir Stefáns hjá hcnum góð
um fagnaði og við rausnarlepa’
veitingar langt á nótFfram.
Sk. G.