Tíminn - 17.12.1964, Blaðsíða 5

FIMMTUDAGUR 17. desember 1964
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastióri: Kristján Benediktsson rtitstiórar: pórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og IndriSi
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastj.: Steingrímur Gíslason Ritstj.skrifstofui Eddu
húsinu. simar 18300—18305 Skrifstofur. Bankastræti • Af-
greiðslusimi 12323. Auglýsingasími 19523 Aðrar sknístofur,
sími 18300 Áskriftargjald kr 90.00 á mán innanlands — í
lausasölu kr. 5,00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f
Stórt óhappaverk
Ríkisstjórnin hefur nú enn einu sinni sannað það, að
e’ rt. er fjarri ætlun hennar en að draga úr dýrtíð og
v : oólgu. Samningar þeir, sem náðust milli atvinnurek-
enda og alþýðusamtakanna á síðastl. vori, sköpuðu veru-
lega möguleika til að stöðva dýrtíðina eða draga úr
mestu ferð hennar og koma þannig á jafnvægi í efnahags-
málum þjóðarinnar. Þennan möguleika hefur ríkisstjórn-
in eyðilagt með því að skella 45% hækkun söluskattsins
ofan á hinar gífurlegu skattaálögur, sem hafa verið inn-
heimtar síðari hluta þessa árs. Hin nýja söluskattshækk-
un hleypir óðaverðbólgunni af stað að nýju.
Hækkun skatta getur átt afsökun, þegar hægt er að
færa framfærileg rök fyrir henni. Hér er slíku ekki til
að dreifa. Stjórnin þarf enga skattahækkun til að mæta
þeim útgjöldum, er hún ráðgerir á fjárlögum næsta árs.
Núverandi skattar hefðu alveg nægt til að mæta þeim,
og þó verið hægt að lækka tekjuskattinn. I þessum efn-
um má ekki miða við tekjuáætlun stjórnarinnar sjálfrar,
því að þar leikur stjórnin sama leikinn og á undanförn-
um árum að áætla hana of lágt um 300—400 millj. kr.
Það, sem veldur þessu seinasta óhappaverki ríkisstjórn-
arinnar, er sú skoðun, að kaupgeta almennings sé of
mikil og hana verði að skerða með því að hafa álögur
ríkisins talsvert miklu hærri en útgjöld þess. Á næsta
ári er þannig stefnt að því, að greiðsluafgangur ríkisins
verði sem svarar nýja söluskattinum.
Ríkisstjórnin getur bersýnilega ekkert lært af reynsl-
unni- Það er þessi óhæfilega skattpíningarstefna, sem
hefur verið meginorsök hraðvaxandi óðadýrtíðar á und-
anförnum árum. Hinn nýi söluskattur mun nema 308
millj. króna eða um 10 þús. króna á hverja fjölskyldu í
landinu. Slíkan bagga geta launastéttir og bændur ekki
tekið á sig, til viðbótar öllu öðru. Það er mikil ógæfa að
hafa ríkisstjórn sem ekki skilur það.
Afleiðing af þessu seinasta óhappaverki ríkisstjórnar-
innar verður aukin óðaverðbólga og harðnandi stéttar-
átök.
Fjárlögin og tillögur
Framsóknarmanna
Stjórnarblöðin eru enn einu sinni byrjuð að leggja
saman tillögur þær, sem Framsóknarmenn hafa lagt
fram um hækkun á útgjöldum fjárlaga. Heildarupphæð-
in er fengin með allskonar tilfærslum og útursnúningum.
Reynslan hefur orðið sú á undanförnum árum, að út-
gjaldatillögur Framsóknarmanna hafa numið samanlagt
miklu lægri upphæð en þeirri, sem ríkistek]urnar hafa
farið fram úr áætlun. Bæði árin 1962 og 1963 hefði
verið hægt að framfylgja hækkunartillögum Framsókn-
armanna og lækka skattana, án þess að hallí hefði orðið
hjá ríkinu.
Hjá ríkisstjórninni hefur það fé, sem Framsóknar-
menn ‘didu verja til framkvæmda, eða lækkunar á álög-
um ýmist farið i sukk eða í frysungu hjá Seðlabankan-
um.
Hér sést glöggt munurinn á framfarastefnu Fram-
sóknarflokksins og kjaraskerðingarstefnu stjórnarflokk-
anna.
TIMINN
ERLENT YFIRLIT
Kosygin lýsir stefnu sinni
Útgjöld til hernaðar lækkuð og neyzluvörur auknar.
FUNDAR Æðsta ráðs Sovét-
ríkjanaa, — en það svarar til
Alþingis hér, — sem boðaður
hafði verið í byrjun þessa mán-
aðar, hafði verið beðið með
nokkurri eftirvæntingu. Orð-
rómur hafði gengið um, að í
sambandi við hann og miðstjórn
arfund Kommúnistaflokksins,
sem haldinn yrði um líkt leyti,
myndu verða allmikil manna-
skipti í stjórn Sovétríkjanna.
M.a. hafði því verið spáð, að
Malinoffski myndi láta af yfir-
stjórn hersins.
Þessum fundum er nú lokið
fyrir nokkrum dögum og urðu
ekki í sambandi við þá nein
þau mannaskipti, er talað hafði
verið um. Athygli vakti þó, að
Malinoffski sat þá ekld. Þykir
S það benda til, að hann muni
brátt hætta.
En þótt engin mannaskipti
yrðu í sambandi við þessa
fundi, vöktu þeir þó mikla at-
hygli og þó einkum fundur
Æðsta ráðsins. Tvennt vakti þó
mesta athygli í sambandi við
hann. Annað var það, að Kosy
gin forsætisráðherra boðaði
lækkun hernaðarútgjalda og
mikla aukníngu neyzluvöruiðn-
aðarins. Hitt var það, að um-
ræður voru stórum frjálslegri
á fundum Æðsta ráðsins en á'ð-
ur hefur verið. Margir ræðu-
menn gagnrýndu ýmsar stjórn-
arframkvæmdir mjög ákveðið
og lýstu sig jafnvel ósammála
vissum atriðum í áætlunum
stjórnarinnar. Slíkt hefur ekki
verið gert áður. a.m.k. ekki
eins áberandi.
KOSYGIN forsætisráðherra
hélt aðalræðuna á fundi Æðsta
ráðsins, en hann lagði fyrir
það fjárhagsáætlun næsta árs
og fleiri áætlanir. Hann til-
kynnti í henni, að hernaðarút-
gjöld Sovétríkjanna myndu
verða 500 millj (555 millj. doll
ara) rúblna lægri 1965 en
Kosygin heldu
r ræðu á fundi æSsta ráðsins.
1964. Alls. myndu þau verða
12.8 billjóriir rúblna (14.2
billj. dollara). Lækkun þessa
kvað Kosygin m.a. byggða á
þvi, að Bandaríkin myndu
einnig lækka hernaðarútgjöld
sín. Hann taldi þetta geta orð-
ið grundvöll frekari viðræðna
milli ríkjanna um að draga úr
vígbúnaði. Yfirleitt var ræðan
vinsamleg í garð vestrænna
ríkja. Kosygin lagði t.d. sér-
staka áherzlu á, að verzlun við
þau yrði aukin og yrðu Rúss-
ar í framtíðinni að miða áætl-
anir sínar við það, að svo gæti
orðið, m.a. með því að auka
framleiðslu vara, sem væru eft
irsóttar á vestrænum markaði.
Sama daginn og Kosygin hélt ræðu sína, ræddi Gromiko viS John-
son forseta í Hvíta húsinu.
Kosygin varð aðeins harð-
orður um vesturveldin, þegar
hann vék að hinum fyrirhug-
aða karnorkuflota Nato. Komm
únistaríkin yrðu nauðbeygð til
að gera gagnráðstafanir, ef úr
þeirri fyrirætlan yrði.
MEGINKAFLl ræðu Kosy-
gins fjallaði um efnahagsmálin
og framleiðslumálin heirna fyr-
ir. Hann hét því, að markvisst
yrði stefnt að bættum lífskjör-
um eða hækkun á kaupi, lækk-
un vöruverðs og fjölbreyttari
og aukinni framleiðslu neyzlu-
vara. Alveg sérstaklega lofaði
hanh"'"' aukinni framleiðslu
neyzluvara og gerði grein fyrir
áætlunum, sem snertu þær.
Hann vék nokkuð að því, að
framleiðsla neyzluvara yrði örf-
uð og bætt með aukinni sam-
keppni milli fyrirtækja um
verð og gæði. Þannig yrði einn-
ig skapað meira vöruval.
Þessi ræða Ko-sygin, ásamt
ýmsu, sem hin nýja stjórn hef-
ur þegar gert, bendir til þess,
að hún ætli að kappkosta að
a- ’-a neyzluvöru iðnaðinn jafn-
framt því, sem kaupmáttur al-
mennings verði aukinn. Því er
ekki að neita. að verulega hef-
ur áunnizt í þessa átt seinustu
árin í Sovétríkjunum, en því
verki á nú bersýnilega að
hraða meira en áður og taka
upp nýjar starfsaðferðir, sem
þykja væniegar til árangurs,
eða eins konar samkeppni. Með
al almennings fara kröfur um
þessi efni líka ört vaxandi og
til þess verða valdhafarnir að
taka tillit
í UMRÆÐUM þeim, sem
urðu í Æðstá ráðinu eftir ræðu
Kosygin, kom ekki aðeins fram
ánægja yfir þeirri stefnu, sem
þar var . mörkuð, heldur mikil
gagnrýni á ástandinu, eins og
það væri i dag. Nokkrir ræðu-
M'orrínhi* » ois líi